Z1ER1KZEESCHE COERAN
voor kt arroidis- .as&L semeiit
1880. No. 56.
Zaterdag 17 Juli.
83ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Feuilleton.
Binnenland.
DE BASTILLE VAN PARIJS.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN.
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,-
Afzonderlijke noramers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER AD VERTE NTIEN
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, m|jss contant betaak), 25 cl.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever 11. LA5iE!M>lAA.
ZI ERIK ZEE, 16 Juli 1 8 8 0.
Dinsdag heeft de gemeente-opzichter G. alhier het
ongeluk gehad bij het surveilleeren op het herstellings
werk aan de torens der Nobelpoort van de stelling te
vallen. Hij heeft een wonde aan het hoofd en belang
rijke kneuzingen bekomen.
In de zitting der Prov. Staten van Zeeland, van
Dinsdag j.l., die door 30 leden werd bijgewoond,
heeft de verkiezing voor de Eerste Kamer plaats gehad.
Mr. "W. C. Borsius werd herkozen met 28 stemmen
1 stem was uitgebracht op den heer mr. J. Moolen-
burgh en 1 stem op jhr. J. H. A. C. van Doorn van
Koudekerke.
De heer Graaf van Lijnden heeft vervolgens het
uitvoerig algemeen verslag der afdeelingen uitgebracht
omtrent het ontwerp nieuw reglement op de wegen
en voetpaden in de provincie. Het werd in handen
gesteld van Ged. Staten.
Daarna is de Zomervergadering door den Voorzitter
in naam des Konings gesloten.
De Commissaris des Konings in Zeeland heeft op
advies van den inspecteur van het Geneeskundig
Staatstoezicht in die provincie de aandacht der. ge
meentebesturen gevestigd op het gevaar dat de pok
ziekte door kramers, orgeldraaiers en liedjeszangers,
bij gelegenheid van de vele in dezen tijd te houden
kermissen, overgebracht wordt en de wenschelijkheid
aangetoond om genoemde personen, als ze uit België
of uit een plaats in Nederland komen, waar de pokkeu
epidemisch heerschen, te weren.
Woensdag en Donderdag zijn in deze provincie
langdurige en zware onvveders gevallen. Onder Oost-
kapelle werd een paard door den bliksem getroffen
het stortte in een sloot, doch is nog levend daaruit
gehaald. Te Westkapelle is de bliksem in een ar
beiderswoning geslagen, doch richtte geen andere
schade aan dan een gat in den vloer. Te Heinkenszand
is, naar men zegt, een hofstede afgebrand.
De heer P. A. Janssen, directeur van het huis vau
arrest te Middelburg, die naar aanleiding van 's Konings
laatsten jaardag een feestlied ^piano en zang), door
hem vervaardigd, aan Z. M. opdroeg en toezond en
daarvoor een vleiend schrijven ontving, heeft thans
van Z. M. den Koning en H. M. de Koningin een
dankbetuiging ontvangen voor de toezending van
prachtexemplaren van dat lied, hetwelk thans in den
handel verkrijgbaar is gesteld ten voordeele van de
noodlijdenden door den watersnood.
Uit de berichten daaromtrent in de laatste dagen
in de bloden gegeven, laat zich afleiden, dat het plan
bestaat om de stad Breda tot een garnizoensplaats
van den eersten rang te maken. Zijn do opgaven
juist, die daaromtrent gevonden worden, dan zal als
dat plan doorgaat een groot gedeelte van het leger
gestationneerd zijn buiten de liniën, in totaal onge
dekte plaatsen. Breda en Bergen op Zoom, beide
onhoudbare posten sedert ze geen vestingen meer zijn,
herbergen dan nagenoeg een vijfde gedeelte van onze
geheele legermacht. Zoolang het vrede is en geen
gevaar, heeft dit het voordeel, dat de soldaten daar
in gezonde garnizoenen liggen en in een streek waar
groote manoeuvres zich vrij wel laten uitvoeren.
Mocht er echter oorlog komen, dan staan die troepen
bloot voor den eersten coup de main van den vijand
en liggen ze in een streek waar ze te velde zeker
niets zullen hebben uit te voeren. Wij vertrouwen
daarom, dat een en ander in verband zal staan met
beraamde maatregelen om al die nutteloos vooruit
geschoven soldaten eventueel binnen weinige uren
achter de groote rivieren te kunnen terugtrekken.
Het zou toch vreemd zijn dat we, het geconcentreerde
stelsel van defensie aangenomen hebbende, onze troepen
grootendeel8 buiten den verdedigbaren kring zouden
legeren en oefenen. On9 tegenwoordig defensiestelsel
is eigenlijk niets anders dan het vevdedigeu van de
laatste sloot, waarvan de ridderlijke stadhouder Koning
Willem III eens droomde als uitersten maatregel.
Wat we hier nu van Breda opmerkeu, gold een
25 jaar geleden ook vau Maastricht, waar we ook
een buiten verhouding sterk garnizoen hadden; doch
Maastricht was destijds nog een vesting. Nu onze
vestingen nagenoeg alle gesloopt zijn, zou men zoo
zeggen, diende het leger ook zoo gelegd te worden,
dat het eenigszins zich kon thuis leeren gevoelen op
het terrein, dat het mogelijk eens te verdedigen zal
krijgen.
Het Hatidelsbl. heeft een ware opmerking gemaakt
naar aanleiding van de onilervvijs-kwestie, die thans
voor de zooveelste maal ons parlementair leven ver
ontrust. De kern der oppositie zit in de geldkwestie,
zegt het blad. Had de regeering bij al die kosten,
die het lager onderwijs dreigt te gaan vorderen, ook
een paar raillioen voorgesteld tot subsidiëering van
't bijzonder ouderwijs, men zou niet hooren kikken.
Het Bestuur der Kweekschool voor Zeevaart te
Leiden zal op Woensdag 28 dezer '9 morgens 9 uur
in genoemde inrichting een keuring doen plaats hebben
van jongens, die een verbintenis in 's Rijks zeedienst
vvenschen aan te gaan. Onbevaren personen boven
de 16 jaar worden voorloopig niet meer aangenomen.
Mr. J. A. M. Bichon van IJselmonde, oud-voorzitter
der arrondissement-rechtbank te Rotterdam, is Zondag
op zijn landgoed te IJselmonde overleden.
Verkiezing van leden der Eerste Kamer
van de Staten-Generaal.
Zuid-Holland. Herkozen mr. G. A. de Raadt; ge
kozen, in de plaats van den heer J. W. Hein, die
bedankt had wegens ouderdom en zwakke gezondheid,
de lieer I. D. Fransen van de Putte, lid der Tweede
Kamer.
Noord-Holland. Herkozen jhr. mr. D. Akerlaken
en jhr. rar. C. J. A. den Tex.
Zeeland. Herkozen mr. W. C. Borsius.
Friesland. Herkozen jhr. mr. J. H. F. K. van
Swinderen.
Groningen. Herkozen mr. J. J. Cremers.
Overijsei'. Herkozen de lieer A. J. Blijdenstein.
Gelderland. Gekozen in de plaats van den heer
H. W. baron van Aylva van Pallandt, die verzocht
had niet meer in aanmerking te komen, wegens ouder
dom, mr. W. A. A. J. baron Sebimmelpenninck van
der Oyeherkozen mr. C. J. R. Nobel.
Noord-Brabant. Herkozen de heeren mr. O. J. A.
van Rijckevorsel en rar. A. F. Vos de Wael.
Limburg. Gekozen de lieer W. H. Pijls, burgemeester
van Maastricht, in de plaats vau jhr. L. L. G. M.
de Villers de Pité.
Een gezelschap van over de honderd jonge meisjes
uit Geut, allen leerlingen der Gentsche herhalings
school voor werkmeisjes, onder directie van mevrouw
van Hauwaert, heeft Maandag en Dinsdag een bezoek
gebracht aan Rotterdam en 's Gravenhage. Het zijn
allen meisjes van 14 tot 22 jaar, die in de Gentsche
fabrieken werkzaam zijn, doch tot een vereeniging
van meisjes behooren, die ten doel heeft orde, netheid
en zedelijkheid te bevorderen en tevens gepaste en
verstandige uitspanning te verschaffen. Het gezelschap
I.
De groote nationale feestviering der Franschen op
14 dezer gehouden en waaraan inzonderheid te Parijs
met veel geestdrift is deelgenomen, was, zoo men
weet, vastgeknoopt aan de herinnering van de be
storming der beruchte staatsgevangenis en citadel,
//de Bastille van Parijs", op den 14 Juli 1789 door
het volk van Parijs.
Deze gebeurtenis, op zichzelf van weinig belang,
was het sein tot tal van geweldige uitingen der volks
woede te Parijs en is zoo een der meest gerucht
makende feiten uit de revolutie geworden.
Wij achten het niet ongepast het een en ander
betreffende die beruchte Bastille in herinnering te
brengen.
De naam bastille beteekent in 't Fransch een ver
sterkt en met bastions en torens voorzien kasteel. Die
te Parijs is onder den naam van //de Bastille" van
historische beruchtheid geworden; uog heden is aan
dien naam het denkbeeld van iets sombers, iets ver
schrikkelijks, van een helsche werkplaats der tirannie
verbonden. Men zou een vrij ruimen boekenkast kunnen
vullen met de litteratuur over dit enkele oude gebouw,
zulk een rol heeft het in de historie der monarchie,
der kerk eu van de revolutie gespeeld.
De Bastille heeft gestaan op het plein dat thans
nog den naam er van draagt, 11.1. aan het einde der
straat St. Antoine bij de vroegere poort St. Antoine.
Toen de grondslagen in 1371 onder Koning Kavel V
gelegd werden, was dat punt aan 't buitenste der stad,
thans ligt het betrekkelijk in het midden van den
kring, die Parijs omsluit, juist op een punt waar de
4e, 11e en 12e wijk aan elkander grenzen, terwijl de
straat St. Antoine, de Boulevards Beaumarchais, Richard
Lenoir, Coulrescavpe, Bourbon en St. Germain, alsmede
de Rue de Lyon op het plein uitkomen.
In 1383 was liet voltooid. Het bestond toen uit
twee torens en een vierkant gebouw en was besterad
tot een bolwerk tegen de Engelschen, die meermalen
Parijs bedreigden. Al spoedig werd het echter gebruikt
voor staatsgevangenis en heeft als zoodanig vervolgens
steeds gediend.
Merkwaardig is het, dat de bouwmeester zelf een
j der eersten was, die er in werd opgesloten dat was
Hugues Aubriot en men sloot hern op wegens kettersche
gevoelens.
Zoo iets is ook met den Tower van Londen gebeurd
die is gebouwd door een bisschop-bouwmeester en de
eerste gevangene er in was ook een bisschop.
I11 1559 werd het kasteel uitgebreid en versterkt
en in de volgende eeuw is het andermaal vergroot,
verbouwd, van een gracht en bastions omgeven en in
den staat gebracht, waarin liet zich bij het uitbreken
der revolutie bevond.
Het hoofdgebouw vertoonde zich toen in de gedaante
van een regelmatig parallelogram met zijden van 68
en 36 meter lang. Aan elk der twee lange zijden
waren vier half ronde torens. Het geheel was dan
ook eigenlijk een samenstel van acht zware torens,
door niet minder zware gebouwen verbonden tot een
steenmassa met muren van ruim 3 meter dik en
vijf verdiepingen hoog. Bovenop was alles plat en
stonden een aantal kanonnen, wier mondingen steeds
dreigend uit de schietgaten op de stad gericht waren.
De schietgaten op de vei diepingen en in de cellen
der torens waren wel talrijk, maar voor de verdediging
van weinig nut, wegens de groote dikte der muren;
