gewijde mannen,' de bloem der volken. Men wijst
wel eens op de talloos sterke legers der oude volken
als een bewijs van de barbattrsoliheid der tijden;
manr (|e negentiende geeft den oudsten eeuwen
op dat punt weinig toe en de twintigste zal misschien
alle ln-el en halfweerbare mannen in 't geweer zien
staan om de knoop van 't noodlottige vraagstuk der
overbevolking door te hakken met het zwaard.
Immers, als men niet schier overal in den waan
verkeerde, dal er te veel menschen zij», dat zij elkander
in den weg loopen, elkaar de brokken broods uit den
mond en de macht uit de handen kijken, men zou
niet zoo altoos zinnen op elkanders verderf.
Zal nu Duitschland sterk genoeg zijn om eventueel
zich Rusland aan de eene, Frankrijk aan de andere
zijde van 't lijf te houden? Ons dunkt, ja, als t
maar aan de Fraiischeu en Russen en aan de Duit*
sellers stond te beslissen of er gevochten zal moeten
worden of niet. In dat geval kon 'men 't zelfs met
wat minder krijgsmacht doen. Maar 't zijn helaas,
de volken als zoodanig niet, die in deze veel le zeggen
hebben, of van hun recht van spreken gebruik maken.
Misschien niet meer zoo erg als wel vroeger, maar
toch nog maar al te veel zijn 't de enkele groote
heerschers der volken, die de menigte bij den neus
omleiden, die heden't volk laten roepenvrede, vrede,
liefelijke vrede, heilige eendracht! en die morgen die
zelfde volken opzetten om ze tegen elkaar te botsen,
opdat ze elkaar vernielen. Dat jammerlijke schouwspel
zal va9t nog eeuwen door telkens op nieuw vertoond
worden. Ofschoon alle volken en elk in het bijzonder
wel overtuigd zijn, dat de vrede de engel is, die wel
vaart geeft, en welvaart bewaart, zoo laten zij zich
toch nog telkens wijs maken, dat er nu een excep
tioneel geval is, waarin de oorlog welvaart en groot
heid, rust en rijkdom zal aanbrengen. Grootheid,
eer en rijkdom, ja, voor enkele behendige»; maar
ellende en achteruitgang voor de menigte.
De verwikkelingen met de Roomsche curie scliijnen
in Duitschland haar einde te naderen. Reeds lang
is er geloofd en geboden, geëisclit en gedongen, nu
heeft men althans iets gewonnen. Paus Leo heeft
het Duusche episcopaat gemachtigd om wat betreft
de benoeming der mindere geestelijken de landswetten
11a te komen. Zeer behendig maken daarvan de ullra-
montaansche organen gebruik om nu de Duitsche
Regeering in mora te stellen, alsof nu alles maar van
Vorst Bismarck afhing en tie Paus in allen deele ge
daan heeft wat hij kon.
Men zal zien wat er van is't is voor 't oogen-
blik nog niet wel na te gaan.
Hoe 't in Frankrijk zal gaan, nu de Senaat art. 7
heeft verworpen, wordt floor velen met belangstelling
afgezien. Men gelooft vrij algemeen, dat de Regeering
der Republiek, vertrouwende op den steun der Kamer
en van een groot deel der natie, niet zal bezwijken
in den strijd tegen de Jezuïeten en hun helpers, maar
nu eenvoudig de beslaande wetten zal gaan toepassen,
die als de Regeering dat zoeken wil, vrij wat meer
wapenen in de hand geven legen alle niet erkende
congregatiën, corporatiën, orden en alle dergelijke
ultramontaansche samenzweringen, dan het zooveel be
sproken en eindelijk door den Senaat afgemaakte art. 7
der wet op 't hooger ouderwijs. Men zegt, dat vele
Jezuïeten reeds bezig zijn hun matten op te rollen,
ten einde die in België, dat beloofde land voor hen,
of in Spanje weder uil te spreiden. Ook heeft tnen
hit r en daar al een huismiddeltje gevonden om de
Regeering te verschalken en toch de zaak bij 't oude
te laten. Men zet namel. aan 't hoofd der iuste1-
lingen van onderwijs, thans door niet toegelaten
geestelijken bestuurd, leeken als siroopoppen. Of de
Rfgeering hiertegen iets zal weten uit te voeren, zal
later blijken.
Tusschen Frankrijk en Rusland is 't nog geen
mooi weêr geworden. Graaf Orloff is nu te St. Pe
tersburg en zal over eenigen tijd wel weder naar
Parijs terugkeeren, doch als particulier, niet als gezant
van Rusland. Toch zijn de diplomatieke betrekkingen
volstrekt niet afgebroken. Mogelijk zal een verwisse
ling van personen aan de hangende spanning een
soort van oplossing moeten geven.
In de Russische bladen wordt nog steeds scherp
gesproken over de weinige goedwilligheid van Frankrijk.
Ook wordt daarbij op Frankrijks eergevoel gewerkt
door 't voor te stellen als hadde de Minister Frey-
cinet von Bismarck genoegen willen doen met Rusland
een klap le geven door Hartman niet uit te leveren.
In Rusland zelf is thans de crisis, door de optre
ding van den groot-vizier Loris Melikoff veroorzaakt,
in vollen gang. Soms zou men zeggen, dat de op
lossing een verrassing zal worde» voor degenen, die in
Rusland zoo gaarne een milder binnenlatidsche staat
kunde gevolgd zagen. Zeker is het, dat Melikoff
langzamerhand al de oude machines van het despo
tisme uit elkander neemt en de stukken onder zijn
eigen beheer brengt. Of hij niet onmiddellijk nieuwe
en naar de eischen des tijds gewijzigde er voor in
de plaats zal stellen, kan men nog niet zeggen. Men
schijnt echter veel vertrouwen in hem te stellen en
dat is veel waard. Wellicht is hij de man, die zijn
Keizer en zijn land de grootste weldaden zal moeten
bewijzen, die beide ooit ondervonden hebben.
In Engeland wordt alles gereed gemaakt voor den
verkiezingsstrijd. De voorvechters der beide partijen
zijn druk in de weêr om de kiezers te bespreken of,
wil men, te belezen. Gladstone is te Edinburg bezig.
Aan de bekeeriug van Derby tot de liberale partij
wordt door beide partijen groot gewicht gehecht.
Reeds zijn beschermingen gemaakt aangaande de
kansen der oppositie en daaruit kan de mogelijkheid
eeuer overwinning van tie liberalen worden afgeleid,
't Is echter te betwijfelen of de Eugelsehen nog
wel genoeg van de kost hebben, die lord Beacons-
field hun voorzet. Ons dunkt, dat de liberalen hem
eerst de thans hangende verwikkelingen met Rusland
maar moesten laten afdoen anders krijgen ze eventueel
een treurige erfenis.
Gemengd Buitenlandsch Nieuws.
Koningin Marguerila van Italië, die tengevolge van
den schrik, wegens den moordaanslag van Passanante
op den Koning langen tijd ziekelijk is geweest, is na
genoeg geheel hersteld.
Koning Cetewayo en John Dunn.
Aan een particuliere correspondentie uit Oranje
Vrijstaat ontleenen wij het volgende:
//Het wordt hier algemeen geloofd, dat Cetewayo
door de Eugelsehen niet is gevangen genomen en er
zijn zelfs lieden, die zeggen, dat zij in Zoeloelaud bij
hem geweest zijn en met hem gesproken hebben.
Alleen de Eugelsehen zijn overtuigd, dal de Kaffer,
die in de Kaapstad in de gevangenis zit, werkelijk
Cetewayo is. Zooals het verhaal gaat, zijn de Engelschen
gefopt door hnn eigen 9piou, Johu Duun. Dit ver
haal komt op het navolgende neer
John Dunn is een Engelschman vpu eeuige opvoe
ding, die lang in Duitschland woonde en geheel
Zoeloe is geworden. Hij heeft verscheidene Zoeloe
vrouwen, ouder welke eeue dochter vau Cetewayo.
Vóór den oorlog ontving tiij reeds van liet Engelsche
Gouvernement een salaris van 300, ten einde het
Gouvernement op de hoogte te houden omtrent de
bedoeling 1 tier Zoeloe's. Hij nam den schijn aan,
alsof hij het met het Engelsche Gouvernement eens was;
maar spande in het geheim met zijn schoonvader
samen. Voor dat de oorlog uitbrak gaf Cetewayo aan
John Duun den raad, om Zoeloelaud te verlaten en
met zich te voeren 1000 beesten, eenige oude mannen,
vrouwen en dito goederen, die toch voor den Zoeloe
geen waarde hadden. Hierdoor gaf Duim aan de
Engelsche» blijk, dat hij het niet met Cetewayo hield.
Bekend met aile wegen, was Dunn de vraagbaak der
Engelsche aanvoerders, «1 ie, niet bekend met de
Zoeloetaai, door Dunn in hun bijzijn gefopt en misleid
werdenwanneer er van het Engelsche leger bood
schappers naar Cetewayo werden gezonden, droeg Dunn
hun niet den last van dezen op, inaar wel, wat hij
zelf aan Cetewayo wilde tneedeelen. Sir Garnet VYolseLy
kwam met de opdracht, om zoo spoedig mogelijk op
eene ee»igsziti9 eervolle wijze vrede te sluiten. Naden
slag van Uluudi gaf hij dit. aan Dunn te kennen, er
bij voegende, dat dit slechts kon geschieden onder
voorwaarde, dat Cetewayo werd uitgeleverd. Een bode
ontving den last om dit laatstgenoemde mee te deelen
en Dunn, die de overtuiging had, dat de Zoeloes,
bijaldien de oorlog werd voortgezet, te veel verliezen
zouden lijden door de achterladers, omdat zij van dat
wapen nog niet voldoende waren voorzien, gaf Cete
wayo den raad 0111 een Kafferhoofd, dat eeiiigszins op
hem gelijkt, in zijn plaats uit te leveren, zich zeiven
met zijn regimenten terug te trékken en een beter
tijdstip af te wachten. Dit geschiedde. Een ander
Kaffer wordt gevangen genomen en met vijf vrouwen
en een paar mannen afgezonden. Deze, voor Duun
gebracht, wordt door hem verklaard Cele ayo te zijn,
waarover de blijdschap der Engelsche» groot was.
Dun» gaf echter den raad, om Cetewayo niet te veel
aan het volk te laten zien, wijl men trachten zou om
tot zijn ontvluchting bij le dragen. De vermeende
Koning wordt 1111 in een overdekten wagen onder sterk
geleide vervoerd en in alle stilte aan boord van //The
Torresieu" gebracht en verder naar de Kaapstad,
waar hij zich goed moet amuseeren.
De gronden voor de waarheid van dit verhaal zijn
de volgende: Geen enkele van Celewavo'9 regimenten
is gevangen genomen; men weet zelfs niet t; zeggen,
waar al zijn soldaten, die 30 a 40,000 man sterk zijn,
zich bevinden; zij, die zich aan de Engelschen hebben
overgegeven, zijn oude mannen en vrouwen met on
bruikbare geweren; de wapenen, door de Zoeloe's bij
Isandhulaua buitgemaakt, zijn niet teruggevonden noch
uitgeleverd, evenmin als een enkel geweer, waarmede
Cetewayo zijn leger gewapend had. Zoo min van den
Zoeloekoning zelf als van eeuig ander Kafferhoofd
is eenig vee buit gemaakt, terwijl het vee, door de
Zoeloe's geroofd, nimmer door hen is teruggegeven;
wel is eenig buitgemaakt vee in Natal verkocht, doch
dit was geen vee van den Koning en, last not least
John Dunn is hoofd van een der grootste districten,
waarin Zoeloelaud verdeeld is, wien de Zoeloe's ge
willig gehoorzamen, terwijl, indien hij in hunne oogen
den verrader had gespeeld, hij zeker reeds lang door
hen vermoord zou zijn. Het is dus zeer waarschijnlijk,
dat Cetewayo, door Dunn gesteund, zijn tijd afwacht
en, zoodra alle Engelsche troepen vertrokken zijn,
Natal aanvalt. Op d e wijze zouden de zorgeloosheid
en lichtgeloovigheid der Engelschen nog duur genoeg
kunnen gestraft worden." R. N.bl.
TOONIi UINSTT"
Gisteren avond heeft het aangekondigde concert
plaats gehad. Was het een teleurstelling dat de van
elders verwachte medewerkers door ongesteldheid ver
hinderd waren over te komen, toch was 't geen ge
geven werd van dien aard, dat het concert welgeslaagd
mag heeten. Het komt ons voor, dat ten aanzien
van een concert, met een liefdadig doel en grootendeels
door dilettanten gegeven, de kritiek de gemakkelijke
rol van te zwijgen vervullen kan, zoo niet moet.
Maar al was dat zoo niet, dan nog behoefden zulke
executanten geen publieke beoordeeling te duchten
ze kunnen die met glans doorstaan. De verschillende
nommers werden con amore en met veel succes uit
gevoerd, zoodat het concert als kunstuitvoering vol
komen goed geslaagd mag heeten. De eivolle zaal
doet ons veronderstellen, dat ook het voorgestelde doel
bereikt zal zijn.
en Sclioolnieuws.
Benoemd tot hoofdonderwijzeres der bewaarschool te
Werkendam mej. J. W. Rensen.
Zaterdag j.l. werd in de benedenzaal van //Bellevue"
alhier, de driemaandelijksche vergadering van onder
wijzers van het tweede schooldistrict van Zeeland
gehouden, onder de leiding van tien District-School
opziener mr. J. W. A. Schneiders van Greijffe.nswerth.
De vergadering bestond uit eeu dertigtal hoofd- eu
hulponderwijzers. De heeren mr. J. P. N. Ermerius
en dr. J. K. de Bruijue, leden der plaatsel. school
commissie efi voorstanders van 't onderwijs, de heer
C. Hoffman, lid der plaatsel. schoolcommissie en
tevens lid der vereniging, alsmede dr. P. Scliuringa,
lid der vereeniging, woonden de vergadering bij.
Na het afdoen der huishoudelijke zaken notulen,
gezelschaps-verslageu, rekening enz., werden eenige
vraagpunten behandeld: 1°. De verdiensten en ge
breken van Boeser's rekenboekjes. De heer II. J.
Baatineijer leidde dit punt in. Hij deed recht weder
varen aan de verdiensten der genoemde boekjes en
wees 0. a. op den goeden methodische» gang daarin
gevolgd, op de oordeelkundige keuze fier voorstellen
enz. Hij toonde echter als gebreken aan, o. a. het
gemis van oefeningen in het zoeken van het kleinst-
gemeene veelvoud, van den grootste» gnneenen deeler
en in de toepassing der kenmerken van deelbaarheid
verder het beperkte aantal oefeningen betrekkelijk elk
hoofdpunt van het geleerde en den staat van ver
strooiing, waarin sommige voorstellen zich te midden
der andere bevinden; ook zou hij enkele voorstellen
liever naar de leerboeken der meetkunst zien overge
bracht, waar zij thuis belmoren. 2°. Zijn er nfdoende
redenen om den 3en naamval vrouwel. meerv. met
den te schrijven? De lieer Bastmeijer is van oor
deel, dat afdoende redenen daarvoor niet beslaan;
anderen zijn dit geheel met hetn eens. Ook tnerkt
trien op, dat, daar men in het gebruik van onze taal
toch zoo weinig werk maakt van 't naamvals-onderscheid,
't niet aan te bevelen is het den leerlingen door het
invoeren van nieuwe vormen nog lastiger te maken.
3°. Is het gebruik van z e in uitdrukkingen als b.v.
ik heb nooit van ze gehoord, goed te keuren? Na
de inleiding van dit vraagpunt en daaruit volgende
gedachten-wisseling kwam men tot de conclusie (lat
dit gebruik is af te keuren. Het 4e punt: eenige
merkwaardige eigenschappen van de Pythngorische
tafel met betrekking tot de eind-cijfers, werd door
den heer W. Schoo Hz. van Ouwerkerk behandeld,
die een aantal dezer merkwaardige eigenschappen aan
wees en verklaarde. Eindelijk werd door den heer
vau Elsacker van Oosterland een zeer belangrijk opstel
geleverd over stofwisseling, dat zeer geroemd werd
orn de heldere uiteenzetting van zuivere wetenschappe
lijke begrippen daarin bevat.
Als vraagpunten voor de volgende vergadering, die
bepaald werd op 25 Sept. n.s., werden opgegeven
Is de methode-Bonman te verkiezen boven de methode-
Prinsen en is zij ook toe le passen op de gewone
dorpsschool? Waarom zinkt ijs soms bij dooi-
vveder? Heeft de maan werkelijk invloed op de
weersgesteldheid
Met genoegen vprnam de vergadering, dal er thans
uitzicht bestaat, dat de onderhandelingen met het
gemeentebestuur van Zierikzee betreffende een hier te
stichten Rijks-normaalschool tot een gewenscht einde
zullen leiden en die school wellicht tegen 1 Sept. a.s.
zal kunnen geopend worden.