Buitenlandseii Ovenicht.
Er zijn omwentelingen, die de wereld van hun ge
rucht doen daveren, die bloed eu tranen kosten, waarin
alles het onderste boven gekeerd wordt vóór er weder
iets nieuws wordt opgebouwd. De geschiedenis is
vol van de peripetieën zuiker geweldige omkeeringen,
die om zoo te zeggen, de jijdens-gsschiedenis der
menschheid uitmaken. Op den langen duur echter
geldt toch altoos de regel, dat men door dat lijden
tot jjecrijkheid komt.
Er zijn evenwel ook omwentelingen, (He, ofschoon
zeer belangrijk en diepgaande, vrij wat minder ge
rucht maken dan de bovenbedoelde. Omdat ze geen
bloed kosten ot' maar weinig, en niet gevierd worden
op rookeude puinhoopen en platgebrande velden, noemt
men ze wel eens vreedzame omwentelingen, ofschoon
er eigenlijk geen vreedzame revoluties kunnen ge
schieden en zonder strijd if. een o: anderen vorm
geen verandering in den loop der zaken op een ge
geven oogenbiik kan komen, i.uike stille, sluipende
omwentelingen zijn dieóobberingen, wisselingen: ken
teringen, grillen soms der algemeene althans der heer-
schende en drijvende meening. Wanneer men dm
gang der zaken in de verschillende staten, ja w hs in
kleiner kringen acht geeft, dan merkt men op, dat de
riohtir.g waarin alies zich beweegt, gedreven dear eigen
aandrift of door in 'net oog vallende invloeden v.;buiten,
gedurig afwisselt, 't Is alsof de openbare meening,
die machtige agens, niets anders is dan esn gedurig
afwisselende, een eindeloos veranderlijke w;;êrsgesteid-
heid op staatkundig eu kerkelijk, in 'i ^gemeen op
maatschappeijk gebied.
Neem een zeker tijdpunt voor uw beAhotiwing en
aandachtige waarneming eu gij zult tol het oordeel
komen dat dit tijdpunt een bepaald karfik-jer vertoont.
Gijzult zi.'it, dat de geesten vrij algemean een zekere
zelfde richting uitgaan, -.vaartnede dan over 't alge
meen de regelingen in politiek in üvereensiêm-
raing zijn. i)e tijd is 'Jan zus of'zoo. Van nabij
gezien is 't juister ais men zegt: de wind waait dan
uit dien of genen hoek. Op eet ander moment vindt
ge ook alles veranderd, u ze'm» ook allicht, als ge
nog maar oogen hebt om <lat op te merken,
He'.ien is de liberale richting boven, morgen zal
s i'.e g'. avanceerde zijn, overmorgen verrast u misschien
de r<.. olie en ziet ge alles wenden en draaien, wen
telen koeren, zoodat ge te uauw^ruood de acteurs
eu 't toonaai lier kent iu de tiieuve costumes eu
decoraties.
Dat is een rusteloos gaan en komen, een ebben en
vloei'-'.; als de eeuwige oceaan doet. Geen wonder
waarlijk, dat 't merkwaardige verschijnsel sommigen
tot de theorie van den circelgang brengt! Er is bij
wijle.-! ,.jiis een sterk geloof noodig om niet in de
dwaling der theorie van den cirkelgang te vervallen.
Vergissen we ons in de waardeeriug van de teekeneu
des "tïju's> niel jd te zeer, dan verkeeren we thans in
ztdr een //vreedzame/'- omwentelings-periode. Zonder
veel gerucht, zonder daveierd kanongebulder op markten
en pk. tien, zonde; wapengekletter in de straten, gaan
er /ik-or, onmiskenbaar groöte dingen om in menig
land. Weldra zal de wind misschien te eenemale
gesefcrii zijn, zoo gekeerd, dat men zich ais 't waie
Wéf,«o?gvuldig zal dienen te oriënteeren om niet eeu
a^klbni te worden van die grillige verandering.
Een merkwaardig beeld des tijds iu dit opzicht,
tcVeiiB eeu merkwaardig teekeu des tijds, is vorst Bis
marck in viii? omgeving, hef. jonge Duitsche Kijk in
ruimen.. 'sen in engeren zin,
Gaat men eens de geschiedenis vau zijn staatkundig
leven na, b.v. van 1868 af, welk een afwisseling!
Laat|zijn officieusc bladen vrij beweren, dat hij nu e:-
altoos b eu zijn zal die hij eerst was, en
•dat t siechts schijn is die ons aan grillige wissel ins?
en Jeering doet denken, de feiten spreken te dui
delijk. Men moet blind zijn om in gemoede te
kunnen volhouden, dat er tusschen 1886,1870'71
en 1879 niet zeer groote verschillen zijn, verschillen
als tusschen Oost :'r"Rt,
De jongste verkiezingen hebben overtuigend be
wezen, dat hetgeen de openbare meening heet en voor
een goed deel zijn uitdrukking verkrijgt in de ver
kiezingen aanmerkelijk is omgesiageu, ja geheel en
al veranderd.
De iiberaie Bismarck zoo deze er ooit geweer
-r,,1S Bismarck leeft nog. 't "Verjongde
£>uU9ch!aud was maar schijnbaar verjongd, is nop
even oud als vroeger, na het vleugje -an jongeli^G
vuur ej veerkracht is de jichtpericde weór ingetreden
Het uit de kleeren gegroeide Pruisen, waarvoor «een
pak te maken scheen dat ruim' en gemakkelijk geSoeg
was, past weer opperbest in het oude kamizool en den
ouden statierok mot gouden nesterijeu der kale jonkers
hm en M. daar En 't volk ovrr 't algemeen zal
weh weer laten prugelen ais van oude, nu men 't maar
den zoeten koek en de vette worst aan het touwde
der protectie roor den neus heeft opgehangen.
Circelgang, zal men zeggen. Neen, maar toch ver
van bemoedigend om te zien. Want zoo gaarne zou
men klaar en duidelijk zien, zonder intervallen van
duisterheid en twijfel zien, dat de wet van vooruit
gang een wezenlijke, geen ijdele waan van droomers
en kamergeleerden ?s. Wit op economisch gebied
de reacl ie in Duitsc'nland zal uitwerken, zal eerst over
eenige jaren goed bevat kunnen worden. Over eenige
jaren als de reactie weer overwonnen zal zijn door de
actie, derhalve als de wind weer op een keuterings-
punt zal gekomen zijn. In de naaste toekomst zal
de reactie in dit opzicht schitter nde resultaten aan
wijzen, desnoods op hoog bevel te zien geven.
En op staatkundig gebied, ook al reactie. Het is
nog niet volkomen helder en klaar wat liet dezer
dagen gesloten verbond tusschen Duitsclil.md en
Oostenrijk zal moeten uitwerken. Dit verbond zelf
is reeds een gewichtig feit als gevolg der verandering
van richting. Moest de driekeizers-bond nog den
schijn bewaren van een optreden als strijders voor
de vrijheid en het recht der volken in 't algemeen
en van de onderdanen des Sultans in 'i bijzonder,
wie weet wat het DuitschOoateorijksche verbond
ten doel heeft? Misschien wel een vernieuwing van
den goeden ouden tijd der //genadige heeren", staande
met den voet op den nek der gedvveec kudde, die
men paait met het uitzicht op de vette weiden,- over
vloeiende van meik en honig edoch waarin ze
2hoofdzakelijk in figuurlijken/zin zuiien vermeien!
Ook in de Oostenrijksche Monarchie is de wind
omgeslagen en met von Haymsrlé een nieuwe con
servatieve periode begonnen. He :ls is de omwente
ling in de publieke meening tfM-.r duidelijk waar te
nemen. Bij den opmarsch der (Veiienrijksehe soldaten
om de Herzegowiua en Bosnië fganw bezetten, klonk,
een luide kreet van afkeer door het land tegen de
politiek die tot dien stap leidde, Thans, nu Oosten
rijks troepen als 'l ware met den dag voortdringen,
als muizen knagende aan de randen va. overschot
van het Tuiksche rijk, nu beschouwt m*n «Des schier
als een rede ïot nationale vezhóovaanliging,
Zal nu 'n-t DuitschOostenrijk"?!? verbond gekeerd
zijn tegei Rusland, ten doel hebben Rtislauds maclit
i.j het Balkan-land te beperken en dus negatief tot
beschaming van 't treurig overschot der macht van
den Sultan? Daar zijn er die zuiks meeneu. Zeker
is '«et, dat de Russische bladen, nog vóór weinige
Woken, zoo vinnig en hatelijk lege;; Duiischtaud, seder'
«mige dagen niets dan vriendschap ademen. Zou dit
zijn zicii goed houden omdat men niet anders kan?
Sommige Oostenrijksche publicisten zijn van meening.
dat liet op Engeland gemunt is, dat men Eugelaiids
overmoedige?? invloed in het Oosten va', wil vermin
deren of daar een tegenwicht tegen inbrengen. In
Duitschlaud is ook gezegd dat het verbeid eigenlijk
meer van ecouomischen dan van algemeen politieke»
aard is en dat het doei van von Bismarck is, zijn
handels-tarieven ook door Oostenrijk aangenomen te
krijgen. Dat het tegen een mogelijke poging tot
wraakneming door Frankrijk zou zijn wordt algemeen
ontkend, eu dr.t het ook zou kunnen strekken tegen
Oostenrijk, daaraan .schijnt niemand te denken. In
derdaad een verbond van Duitschiaud met Oostenrijk
kon ten doei hebben dit Rijk af te trekken van andere
verbintenissen, vervolgens het ten aanzien dej-Ooatèrsche
kwestie ouder Duitschlauds invloed te brengeu, enz.
In Frankrijk ziet de lucht er in den laatsten tijd
niet helder uit. Enkele bedenkelijke verschijnselen
doen zich voor. De natie, dio altoos getoond heeft
het meest bedeeld ie zijn mei: geest en Teven, schijnt
ook gedoemd te zijn 'tot schier altoos durende onrust.
Nu zijn het de beide uitersten van de vijanden der
Republiek, die de rust bedreigen. Het zijn de radi
calen, die met de commune-lui sympathiseereu en (ie
Bonapartisttn en Legitimisten. Men is uiet tevreden
geweest met de amnestie, men wii nu ook voor eiken
uit Nieuw-Caiedonië teruggekeerden bailing een hoog
voetstuk oprichten. Dat gaat wel wat ai te ver en
dreigt de goede zaak der Republiek ernstig te com*
promitteerea. Het meest omdat het wapens geeft iu
de handen der andere uiterste partijen. Paul de
Cassagnac heeft het met zijn bekende brutaie oprecht
heid ronduit gezegdwij zullen dé communards steunen
en hen zoo mogelijk op het kussen brengen, om
zoo ue Republiek des te eerder ts gronde tc richten.
Dat is wel goed gezien. De bezadigden dienen op
te passer? dat zij niet in den strik vallen. Nu moet
gezegd worden, dat de Regeering niet blind is voor
T gevaar. Zij heeft zelfs hier en daar reeds repres
sieve maatregelen genomen, bepaaldelijk tot beperking
der Blanqui-woede en vau de commuiieluï-liefde, als
mede tegen sommige bladen.
Da Legitimisten van hun kant trekken ock weer
stout op. Zij wagen het bij elke voorkomende gele
genheid de Republiek te hoonen, op de regeerings-
personen te smalen en spreken rondweg van //den
Koning//, den roy niet. een Y.
Het ontbréetv», ..hst aan mannen, die moeds genoeg
hebben de Regeering op het vau alle kanten dreigende
gevaar te wijze?, zoo heeft volgens le Télègraphe
een der leger-kouraandanten den President persoonlijk
onder het oog gebracht, dat men in het leger zeer
gebelgd is over <e hatelijkheden en beledigingen, die
de officieren rrneten verduren, die indertijd na het
ten onder brepgen der commune deel hebben uitge
maakt van de krijgsraden. Alles w beschouwd kunnen
de vrienden dei Republiek ue •'mns omgaande dingen
niet dan net g/oote bezorgdheid gadeslaan.
In Spanje, verkeert men op dit oogenbiik onder
den druk >an groote natuurrampen. Onderscheidene
provinciën'worden door watersnood geteisterd. De
Koning, de thans zijn land rondreist heeft zijn reis
plan gewjzigd en zal de door de ramp getroffen streken
gaan bezoeken. Er is reeds iu Frankrijk een beroep
gedaan rp cc liefdadigheid.
In Bdgi'é gaat de strijd der geestelijkheid tegen de
wette?! vo:i den staat steeds voort. Wel moet de
Regc-wing uit het Yatikaan de verzekering hebben
/ontvangen, uat men daar geenszins tevreden is over
tb; ongepaste houding var; het Belgische episcopaat,
doch dit belet niet dat. naar men in het Journal de Liège
heeft medegecieeid, aan de geestelijken nog scherper
Oiders zijn uitgedeeld dan de vroegere. Dn door de
clericnlen te Brugge b:j de Senaats-verkiezing behaalde
overwinning is ook niet geschikt om hen tol wat
meer bedaardheid te stemmen. Ondertusschen blijft
de afval der openbare onderwijzers betrekkelijk ring,
in vergelijking met het geschreeuw dal daarover door
de clericalen is gemaakt. In de Zuidelijke mijn-
districten is door werkstaking weder vrij wat onrust
geweest.
In Engeland zijn de Afghaansche zaken nog "reeds
aan de orde van deu dag. De Eugelschc troepen
hebben Kaboel bezet eu nu is h de vraag: wat
zuiien we er mede doen? Vooreeist heeft men be
sloten den Bala Hissar, of het kasteel der stad, le
slechten. Nu. zulke Wnininalsche daden hebben «de
Eugelsclien bij vroegere oorlogen in Afghanistan ook
bedreven. Doch dat doet iu den grond niets af.
Integendeel, houdt de gemoederen iu een bittere
stemming cu maakt dat men steeds op wraak zal
zinnen.
Bij wijze van proef, hebben de Engelsche bladen
verteld, dat men geheel Afghanistan maar aunexeeren
zal en dat Rusland in zijn eigen belang daar wel
niets tegen zul hebben. Mogelijk za! Rusland ook
voor *6 oogenbiik dat lijdelijk aanzien, daar 'net nu
zelf de handen zoo vol beeft in Midden-Azië. Op
den duur echter kan het voor de goede verstand
houding der Uvcc groote mededingers om de macht
in Azië niet voordeelig zijn, dat zij elkander zoo nabij
komen, zoo ouder eikaars duiven gaan schieten.
Maar alvorens het zoover komt zal Engeland in
Afghanistan nog we! een en ander te doen 1 .bben.
Wat nu heeft plaats gehad w:«3, evenals den eersten
keer, niets dan een overrompeling, geen wezenlijke
overwinning en onderwerping van het land.
Schoolaieu w s.
Te 's Gravenhage is met voldoenden uitslag examen
afgelegd voor hoofdonderwijzer o. a, door den heer
J. A. van Poelje uit Gouda, geb. te Zierikzee; voor
de fraaie handwerken door Mei. DRuv van Gouda,
geb. te Noordwelle.
Toegelaten als hulponderwijzer (8 van de Ü- aan-
gegévenen) de heeren A. Beerens van St. Kruis, J.
BrakmanC. J. Cornells, A. Jansen, J. Katte, G. De
Maree en J. van Sigliem van Middelburg en CL M.
Klinkenberg vau Koudekerke.
Voor vrouwelijke handwerken (12, allen toegelateiD
de dames G. Ten Gate van Goes, voor de fraaie;
A. A. H. vau Eijck, M. R. van Heuven, A. I. Malm-
berg, M. F.. Malmberg, A. M. E. Ooscerbaati, H. M
van IJseirauiden, allen van Middelburg M. W. Rafs
van Goes eu W. Wegeling van Vlissingen, voor de
nuttige; E. M. van Heuven en K. van Rees van
Middelburg, J. E. -T, Rofs van Goes voor de nuttige
en fraaie. Voor 't Kocgduitsch werd 1 vr; kand.
geëxamineerd, doch afgewezen.
Te Zutfen is op 71-jarigen leeftijd overleden dr.
J. Witkop, oud-leeraar aldaar, oud-voorzitter de;
synode, ridder van den Ned. Leeuw, enz.
ADYERTENTIEN.""
m Bevallen van een dooden ÜSooki
C. D. JONG MANSBkeügelmans.
Zierikzeb, 20 October 1879.
Yoor tb vete bewijzen van belangstelling,
Zü0 7an j1jer ajs van e|(}ers ondervonden
op het feest van den I3en dezer, betuigen ue ouder-
geteekenden hunnen opröohtea
Zie rikzee JR EN SEN.
20 October 1878. A, M. REN SENvan Setiek.
