B i a n s s 1 a
37
gelid
in d
iy SI
7oor
in Si
van
De
is 01
verin
0.
LAN-
Op
1 ij fret
Een
moge
Aa
aan 1
der 1
de \v<
Bij <3
t
i
\».iarn
Parijs.
Dez
gedrag
otavig
geiirul
eeiisee
getuig
in keu
Vei
arnleri
Bei
en S;
I 1
i v»,
li toe
Tea slotte spreken wij 't vertrouwen uit, dat
het publiek wel nobel genoeg /al zyn om
's Prinsen aiotievcü fo eerbiedigen; zijn een
voudig woord nemende als bot woord van een
eerlijk man, dat altoos vei uien t aangenomen te
worden; niet meer of kooger omd»t het een
vo sten woord is, maar vast ook aaarom ciet
minder. Wie er voor uit durft fomen, dat
inenschelijke smart vat op hem beert, die ver
dient sympathie, de broeder, aïü den moed
heeft voor de eer zijns broeders op te komen
verdient die zeker niet minder. In een Prins
van Koninklijken Huize staat al *;at zuiveren
rein menscbelijl: is, edel eii groot.
Regi
Regi
Mem
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER,
De tijden der langdurige debatten zijn weder aan
gevangenDat het geen woorden genoeg ten beste
geeft voor het Vaderland zal men aan ons Parlement
wel nooit verwijten. Natuurlijk loopea er onder al
die duizenden woorden ook wel eens enkele die ge
sproken worden in het belang van zaken, waarmede
bet Vaderland als zoodanig eigenlijk niets te maken
heeft, maar die kunnen er wel op overschieten.
Veel en diepzinnig en geleerd gepraat werd reeds
uitgelokt door do onklare verkiezing van deu heer
du Tour. Daaromtrent is uu beslocen tot een commis
soriaal onderzoek; 't laatste woord 13 daarover dus
nog in lange niet gezegd. Ondertusschen zal de heer
clu Tour moeten wachten op de beslissing over zijn
al of niet toelating.
In 'net verslag van die discussie merkten we weder
de meermalen, ook door afgevaardigden zelfs, aan den
man gebrachte ketterij, dat de afgevaardigden optreden
voer eeu bepaalde plaats. //Utrecht zal onderwijl niet
vertegenwoordigd wezen0, zeide men. Onjuist en on
grondwettig; want er is alleen op dit oogeublik een
afgevaardigde van de geheels natie te weinig, 't Is trou
wens te dwaas om een afgevaardigde aau een bepaalde
stad te verbinden, daar er onderscheidene zijn., die
zeker niet in de Kamer zouden zitten ais de stad
waarnaar het district heet dat hen koos, haar zin had.
Doch dit doet er weinig toe. We teekenen alleen aan,
dat er ook Kamerleden waren, die de verkiezing voet
stoots wilden goedkeuren, niettegenstaande de zeer
bepaalde afwijking van de wet, die er bewust of on
bewust beeft plaats gehad. Ging zoo iets op, dan zou
eventueel een verkiezing, waaraan iedereen had deel
genomen, kiezer of niet, ook maar goedgekeurd aioeten
worden.
Zoo kort en eenvoudig, zij 't dan ook niet geheel
ontbloot van manieren van spreken als de Troonrede
was, en ook 't ontwerp ad ree van antwoord der Kamer
gesteld is door de commissie, zoo laugwijlig waren
de besprekingen van dat ontwerp. De eerste spreker
hief weeklachten aan over de verdorvenheden van laud
sn volk't Was de heer Eioufc van Soeterwoude,
afgevaardigde door 't district waarin ook de stad
Leiden ligt, die ais een andere Jeremia zijn klaagliederen
co verzuchtingen ten beste gaf voor dit boos geslacht,
dut een teeken begeert in een school met den bijbel,
of zooais de afgev. Haffmans 't uitdrukt een school
met Christus, doch aan 't welk vermoedelijk geen
ander teeken zal geschieden dan de invoering der wet
van Kappeyue, zoodra T geld er maar is. Gaarne
vergeeft men den waardigen grijsaard zijn donkere
wereldbeschouwing.
De andere sprekers hebben vooral gehad over de
crisis waaruit bet tegenwoordige Kabinet is voort
gekomen. Van onderscheidene kanten gedrongen heeft
de premier, de Min. van Buiten!. Zaken, nog eens de
ophelderingen herhaald, die wei reeds bekend, maar
toch nog niet :n de Tweede Kamer met zoovele
woorden waren gezegd.
Ook het punt der Grondwets-herziening kwam
daarbij ter sprake. De heer van Houten had daar zeer
op aangehouden, en zelfs zijn stem ontzegd aan 't
ontwerp-adres, omdat hij dit Kabinet hield voor een
Kabinet dat de afkeerigheid der Kroon van Grondwets
herziening voor zijn verantwoording nam, om die
handeling der Kroon t.e dekken, wat de Grondwet
eischt. Uit de nadere opheldering des Ministers bleek
evenwel, dat de Kroon geenszins afkeerig is geweest
van het denkbeeld van Grondweta-herziening, maar
alleen deze niet wilde provoceeren op de losse voor
slagen (of punten zcoals de heer v. d. Putte ze noemde)
door den heer KSpepyiJé te elfder ure aangegevenwei
op breeder grondslag, na eeu grondig onderzoek
van 't geen in de GfoVdwet nog meer schuilt dat
herziening vordert.
De -'Urwnontaansche afgenuwdigden hebben 't vooral
gehad over ue cenlrundHoarth in spe, ;t Is wel aardig
dat deze gehoopte 0 /"'ma -partij, de partij der toe
komst, gelijk d" mar..";*'-:; va->. d» nltramoutaansche
richting wei zoo nederig zijn van te hopen of te
prf.tendeeren, a-o dit oen Dam, zeggen we, ultramo-
taaaach zou moeten zijn, AL vea zeide ciericaai, dar,
zouden we er mei kunifn medegaan, n.l. niet met
dat clericale centrum, rJ.ar met het criterium waar
naar de formatie zou phuts hebben. Al wat ciericaai
is zou dan, meenen wij, zich in dat centrum scharen.
Niet de bekeerden van de liberalen en conservatieven
onder de schaduw van uitramoi^auen, maar de clericalen
van Rome met die van Genève of Dovd. Die staan
veel dichter bij elkaar dan ze wel denken eu dan men
uit hun over en weer schelden zou opmaken.
Doch ofschoon we gaaf toegeven, dat de liberale
partij, hoewei zij meerderheid is, op dit oogeublik te
weinig éé.i is cm op deu naam van een goed gesloten i
marcheerende partij aanspraak te mogen maken, en
ofschoon we inzien, dal verandering en verbetering
dringend' gewensch.t ie. zoo vreezen we nog geenszins
dat er ait het liberale kamp naar het clericale zullen
verdwalen.
Wat we wei voorzien is dit: dat als we eens tot
Grcndwets-herziening komen, 't zij voor of na de
dringend noodige verandering van ons kiesstelsel, dat
dan.de groote vraag zal zijn: zijt ge ciericaai of zijfc
ge liberaal? Dan zal men de menigte opjagen voorde
holle leus een //land met God of zonder God//, gelijk
men 't onlangs gepoogd heeft met de holle lenze een
school met deu Bijbel.
De paragraaf der Troonrede handelende over de
handels-politiek, die de Regeerir.g wenscht te volgen,
n.l. het vrijhandels-stelacL lokte vrij wat opmerkingen
uit. Dit was te verdachten. Ofschoon niemand in
de Kamer zeide- ik b{m protectionist, sr zijn onder
de leden toch wel aanhangers van het beschermend
stelsel, 't zij dan om J'? beginsel zelf of als tijdelijk
hulpmiddel. Maar 't ms ook de vraag of 't nu wel
te pas kwam het vraagstuk 7.00 te prejudicieeren.
Doch 't was vooral'\dc. schoolkwestie, die weder
lang en breed werd bespoken, zoo door anti-revolu
tionairen als door ultraorontanen.
De Minister van Lij-ut en kwam in den loop van
dit deel van het defeat er toe zich op 't punt van
't onderwijs gulweg liberaal te verklaren. Dat laat
voortaan geen twijfel jmeer toe en het doet ons ge
noegen nu ten volle b&estigd te zien wat de Minister
bij zijn optreden gezegd heeft, dat de Kegeeriag de
schoolwet zal mivoeren .-.onder voorbehoud. Voor de
Standaard zai de heer v-.u Lijnden nu wel van //afge-
dwnalden broeder/-' tol den rang vsn //verren neef/',
zoo ongeveer van Ademswege gedold wezen. Ia
onze schatting is hij aanmerkelijk gerezen.
In ietwat fcheatralsn vorm werd aau het einde der
discussie» door den heer des Armories van der Hoeven
geconstateerd, dat het nu vaststond dat deze llegeering
zuiver liberaal is. De Minister had gezegd, al waar
schuwende, dat men misschien de cassatie der wet
van 1878 zou kunnen provoceeren, doch dat dan de
gevolgen wei eens erger konden zij» dan het kwaad
zelf, dat men heelen wilde. De wet van 1878 was
immers ook krasser, dan die van 1857 geweest en
deze laatste had meu willen wegdoen. Hierop ant
woordde de heer v. d„ Hoeven in zijn resumtie van
het debat met de bedreiging, dat als er door de Kamer
iets gedaan werd in strijd met het recht er //Een//
is, die ook de vonnissen der Kamer kan casseeren.
Wie zou de heer v. d. Hoeven met dien //Een/' op
'l oog hebben?
Het adres van antwoord werd ten slotte aangenomen
met 44 tegen 29 stemmen.
ZIERKZEE, 26 September 1879-
Voor eenige dagen heeft zekere P. M. Tichelaar,
te Westkerke onder Soherpeuisse, in de Nieuwsbode
eeu gemotiveerde verklaring gegeven, waaruit blijkt
dat hij zich niet heeft opgehangen, maar dat hij een
dom men knecht heef', die een ra u sf eken verschrikker voor
zijn baas heeft gehouden. Tichelaar had 'i land over
dat dwaze praatje, dat hij zich zou verhangen hebben,
terwijl er toch niets van aan was. Nu echter doet
zijn aardig roriiustreerd verhaal de ror.de in de bladen
en komt hij natuurlijk door 't geheele knd op_ een
praatje, dal hij zich niet opgehangen heeft, 't Is ai
even landerig.
Den heer J. Bal te Middelburg is door de Jury
der tentoonstelling te Arnhem, toegekend een diploma
derde graad met bronzen medaille, voor ingezonden
bessenwijn
De //Nederlandsche Vereeniging va:-.} Oester-Cultuur//
heeft in de te Bergen op Zoom gehouden vergadering
besloten, zich op waardige wijze te doen vertegen
woordigen op de In 1880 le Berlijn te honden
tentoonstelling van visscherij.
Mei groote geestdrift, veel deelneming en mede-
werking ea ook met uitstekend succes is te 's Hnge
door het regiment Grenadiers en Jagers het 50jarig
bestaan van dat corps gevierd.
De luchtreiziger üarara is bij zijn laatste opstijgen
tc Amsterdam gelukkiger geweest in hoogere sferen
dan mevr. Gojdard. Daram 20 met de vier hem ver
gezellende personen zonder eenig ongeval behouden
neergedaald te Nunspeet in Gelderland. De ballon
heeft de 50 kilometers van Amsterdam tot op het
punt der neerdaling in 7 kwartier afgelegd en had
dus een gemiddelde snelheid van bijna ol/2 uur gaans
per uur.
Door de jagers Matzer van Heuven en J. Liet, uit
Reden, zijn in het begin dezer week drie vossen ge
schoten.
Dg Stand, betoogt het onbetwistbare recht te hebben,
bij het optreden van een nieuw kabinet in de eerste plaats
aan den kabinetsformateur de vraag voor te leggen,
of hij als staatsman een man i3 van karakter. Op
die vraag nu kan het antwoord niet anders dan ont
kennend luiden; sen man ven politiek karakter is
van Lynden niet. //E11 vermits nu de toestand van
ons land zoodanig was, dat in de eerste plaats 0. i,
in het gestoelte der eere een man van hoog en indruk
wekkend karakter had behooren plaats te nemen, om
een dam van zedeiijken ernst op te werpen tegen den
vloed van politieke karakterloosheid en demoralitsalie.
uie deu vader l&ndsöheu akker overstroomt, mocht
het niet verzwegen, maar moest het uitgesproken, dat
een optreden van dit kabinet niet 'beantwoordde aan
de zedelijke eischen van het oogenbiik. Vfaar dan
nog bijkwam, dat, gesteld al, er viel aan van Lynden's
finalen overgang tot het liberalisme niet te twijfelen,
ook zoo nog over grievende krenking van tefderder
en heiliger gevoelens te klagen viel, indien ïet ge
rucht zich bevestigde, dat van Lynden en Six, die
beiden op geloofsgebied verwant waren aan de dolerende
Christenen, hun portefeuilles aanvaard hadden met het
voornemen, om zeiven als executeurs van Kcppeyne's
//Scherpe Resolutie// tegen onze scboleu op te treden".
Daarom blijft de Stand, dan ook haar-Oorspronkelijk
oordeel over het kabinet in elk opzicht staande hoeden,
al neemt zij niet elke zinswending, elke uitdrukking
in de artikelen, waarin dit oordeel was'nedergelegd,
blijvend voor liate rekening. //De vorm doet niets af
aan het fond der zaak, d, i. aan de drieledige vraag
of dit kabinet uit het oogpunt van polltieie..moraliteit
vrij mag uitgaan? Oi' het past op den toestand, .we
zeggen niet van de Kamer, maat van het'land? En
eindelijk, of wie anti-revolutionair van ijken bloede
is en dus het laatst uit den stro' r Volks-
petitionnement komt, dit kabinet ïieméfthfL
begroeten mag of moet weerstaan:' 0
- c
Men leest in de Haagsche krö'Uck der jy. Oi.
Ik heb er mij dezer dagen eens naar geïnformeerd,
of onze tegenwoordige Kroonprins het paleis van
zijn overleden broeder niet weldra zou betrekken.
Daarbij is mij gebleken, dat het paleis van wijlen
's Prinsen broeder geheel naar de voorschriften van
Prins Alexander, met het kostbaar meubilair uit de
nalaten' zijner moeder, isgerestaureerd;, maar
dat er J*" *-en verplaatsing ber hofhouding naar
dat t op/tf sprake isPrins blijft, althans
voorloopt la 'r huis der de Witten; behalve
de rentmeester en. de oude getrouwe portier is dan
ook het geheele personeel van wijlen den Kroonprins
tegen 1 Januari e.k. ontslagendoch Prins Alexander
heeft in de wijze, waarop dat ontslag 13 verleend,
weder getoond welk edel hart hij bt ilij heeft
het personeel van zijn broeder iu het .cvenslang
bezit gesteld van hun tractemenfc ais pensioen<h
lakeieu b. v. zullen f 600 's iaars genieten.
Te Kuilenburg ia eene verordening vastgesteld,
waarbij bepaald is. dat logementen eu herbergen des
avonds te 10 ure niet alleen gesloten, maar ook de
lichten iu de gelagkamers op datzelfde uur uit moeten
zijn. Tevens is eene verordening vo.irheueu, volgens
welke de honden voorzien moeten zijn van een halsband,
waarop de naam van de:; eigenaar mooi vermeld zijn.
De maatschappij tot droogmaking van het ge dee!
der Zuiderzee, heeft zich dezer dagen tot den Minister
van Waterstaat gewend rast de verklaring, dat zij
volhardt bij hare aanyrage om gunning.
In haar adres vestigt de Maatschappij er de aan
dacht op:
a. dat ter droogmaking va» het zuidelijk gedeelte
der Zuiderzee een voorschot van der« Staat, in 14 jaren,
gevraagd wordt van 43 raillioen, van welke echter Ir.
de eerste drie jaren slechts f 300,000, 600,000 ea
f 900.000 gevorderd zouden worden;
b. dat zij het graven van een kanaal door de Gel-
dersche yallei bereid is te ondernemen op dezeiiuc
geldelijke voorwaarden als de Zuiderzee-zaak
c. flat tuaschen beide ondernemingen het nauwst
verban-] bestaat, daar toch eeu aanzietiiijk gedeelte
van bet gezegde kanaal een integreerend deel uitmaa^
van ue Zuiderzee-onderneming, namelijk het gedeehf
Ringvaart AmsterdamAmersfoort.
