Ie Amsterdam om een jaarlijksche tegemoetkoming
van f 500
Voorstel tot liet subsidieeren van een stoomboot-
dienst tusschen Walzoorden en Vlake.
Voorstellen omtrent de adressen van gemeentebe
sturen om roepassing van art. 36 der wet van 13
Augustus 1357 (Staatsblad No. 103).
a. van Baarland, voor den bouw van een nieuw
schoollokaal;
A van Yerseke, voor den bouw van een tweede
schoollokaal met ouderwijzerswoning.
&6d. S'r. -i van Zeeland stellen aan de Prov. Staten
voor. ten nehoeve van een stoombootdicnsfc tusschen
Walzoorden en Vlake gedurende vier jaren te verleenen
eeu subsidie van hoogstens elfduizend gulden 's jaars.
Door de Provinciale Sinten van Zuid-Holland is
tot lid de Eerste Kamc.r der Staten-Generaai ter
verhanging van den gevluchten L. Pincoffs, gekozen
jhr. F. G. E, Mcrkus van Gendt te 's Gravenhage.
Do liberale kteaverceniging //Nederland" te Delft
heeft besloten, zich van de herstemming op 24- dezer
voor een lid der Tweede Kamer te onthouden
Men verneemt thans met zekerheid dat Z. M. het
aangeboden ontslag van het Kabinet niet heeft aan
genomen. Er bestaat dus uitzicht dat voor 't oogen-
blik een crisis voorkomen zal worden.
Hei Vaderland zegt, dat de begrafenis van Z, K. H.
dsn ivius vau Oranje van uit 's Hage zal plaats
hebben den 26sten dezer, waartoe het lijk den 25sten
ïiaar 's Hage zal vervoerd worden.
Het Utr. Dagbl. deelt aangaande de dezer dagen
druk besproken vraag der erfopvolgiug het volgende
mede, dat aan dat blad van een zeer gewaardeerde
hand is toegezonden.
z/Mijtis inziens is de zin der onduidelijke artt. 12
volgg. der Grondwet deze: Volgens art. 13 gaat de
kroon bij ontstentenis van mannelijk oir uit de-
oudsten zoon, d. i. uit den Prins van Oranje, over
op diens broeders, dus in casu Priii9 Alexander, of
hun mannelijk oir. is, bij den dood van Willem III,
Alexander reeds overleden, dan volgt (volgens art. 15)
het- verder mannelijk oir uit het Huis van Oranje.
En daar volgens bet gemeeue recht de broeders voor
gaan, eerst Willem Ill's broeders of hun mannelijk
oir, (die er niet zijn), daarna zijne ooms fin oab"
Prins E rede v ik of zijne mannelijke afstammelingen).
Is deze bij Willem Ill's dood ook reeds overleden,
dan komen daar hij zoons noch kleinzoon? had
de achterkleinzoons, dat zijn de zoons van den '.vroon-
prins van Deneraarken. De oudste hunner zal Koning
van Denemarken worden; dus komt de tweede (art.
26) op den troon van Holland. Deze tak g.ud voor
boven dien van von Wied, omdat hij voortspruit
uit de oudere dochter van Prins Erederik.
z/Bij deze interpretatie is slechts 66a bezwaar, te
weten, of de mannelijke afstammelingen «an de. dochter
van Prins Erederik mannelijk oir van het Hn» van
Oranje zijn. Zoo neen. dan zou, volgens 15,
Prinses Sopiiie voorgaan. Ik meen echter bevestigend
te moeten antwoorden".
Deze interpretatie kan ons iutusschen ook niet
voldoen. Zeker indien het erfrecht, door Prins Erederik
werd overgebracht, zou dit overgaan op zijn oudste
dochter, die gehuwd was met den Koning van Zweden,
en door haar dochter op de kinderen van haar echt
genoot, den Kroonprins van Denemarken. Maar voordat
er sprake kan zijn van het overbrengen van de koninklijke
waardigheid in hef huis der dochter van Prins Erederik,
zouden do Koning en Prins Alexander, thans Prins
van Oranje, zonder nakomelingen moeten zijn over
leden, en zou Pritis Erederik beiden moeten overleven.
Want als de mannelijke afstammelingen van de dochter
van Prins Erederik mannelijk oir van het Huis van
.Oranje zijn, zooais hierboven 'oor den hooggeuchten
schrijver beweerd wordt, dan moet. de mannelijke
afstammeling van de dochter van Koning Willem II,
de erfgroothertog van Saksen-Weimar—Èisenach, dit
ook wezen.
In het meest waarschijnlijke geval, dat de^ 82jarige
Prins Erederik èn Koning Willem III en Prins
Alexander niet overleeft, en bijaldien deze beide laat-
sten geen wettige erven nalaten mochten, zijn de
artikelen der grondwet op het punt der troonopvolging,
hoe slecht ook gesteld, toch duidelijk genoeg, om aan
te nemen, dat het erfrecht op de Kroon dan wordt
overgebracht in het Huis van Sak-r-m-Weimar-Eisenach.
Art. 15, 16 en 17, zouden in het gegeven geval
toch, dunkt ons, niet van toepassing zijn, omdat
Koning Willem III geen dochters heeft en er ook
geen dochters zijn uit de oudste nedergaande manne
lijke lijn uit den laatsten Koning, dat is uit den Kroon
prins, en er evenmin een mannelijke nedergaande lijn
uit den laatsten Koning meer zou bestaan.
Art. 18 ware dan van toepassing, liatzegt: //Wan
neer de Koning zonder nakomelingschap sterft en er
geen mannelijk oir uit het Huis var Oranje-Nnssau
overig is. volgt hem zijne naaste bloec verwante, mits
van den Koninklijken Huize zijnde, op. en wordt mede
bij vooroverlijden, door hare afstammelingen gerepre
senteerd". De naaste bloedverwante ii de zuster des
Kon inga, Prinses Sophia, groothertogin van Saksen-
Weimar-Eisenach.
Wij hadden deze zaak niet besproken, bijaldien de
kwestie niet in binnen- en buifcenlandsche Waden was
gemoveerd. Gelukkig mogen wij nog de hoop koesteren,
dat de tegenwoordige Prins van Oranje Nederland
zal verblijden door een huwelijk, dat door kinderen
moge worden gezegend, terwijl ook 's Koniugs tweede
huwelijk uitzicht op vorstelijke erven Kijft schenken.
Over de kwestie der opvolging vinden we nergens
iets duidelijks vermeld. Van Hogendorp merkt alleen,
dl. VIII blz. 227 en 221, op, dat de uitbreiding van
het erfrecht op den troon, in de grondwet gegeven,
ver kan leiden. Widen IV, de stadhouder, is als
hoofd aangenomen. Maar de kroon kan er door ge
bracht worden in Iiuizci, welke weinig of geen betrek
king hebben tot de Nederlandsche natie. Er is
geen einde arm de opvoging te voorzien. De Koning
kan echter aan de Stoteh+Generaal, in een vereenigde
zitting, eeue verandering in de vastgestelde opvolging
voorstellen, indien bij het overbrengen in een vreemd
huis, net eone huis beter geschikt ware dan het ander.
Ons is eene opmerking gemaakt, omtrent den naaui
van Prins van Oranje, dien wij aan Prins Alexander
gaven. Art. 32 der Grondw. zegt: //De oudste van
des Konings zonen, of verdere mannelijke nakome
lingen, die de vermoedelijke erfgenaam is van de
Kroon, is des Konings eerste onderdaan, en voert den
titel van Prins van OranjePrins Alexander is dus
ipso jure Prins van Oranje.
De vier gcueesheeren, onder wier zorgzaam toezicht
de Prins van Oranje is ziek geweest eu overleden,
hebben ridderorden bekomen.
Ondanks de naar men zegt van Regeeringswege
aan de burgemeesters gegeven hevelen betrekkelijk het
schorsen van openbare vreugdebedrijven, muziek
uitvoeringen enz. wegens het sterfgeval van K. H.
den Prins van Oranje, gaan in Limburg de daar gewone
zomer-vermakclijkhede!) de prbcesies, met volle muziek
enz. hun gang als war er niets gebeurd.
Vj. K. H. Prins Erederik is uit- Berlijn in de Resi
dentie teruggekeerd, en heeft de Ministers i.;i eeir
auclientie van rouwbeklag ontvangen.
De generaal P. G. Booms heeft, in de N. Rolt. Ct.
geantwoord op den vroeger door ons vermelden open
brief van den generaal y. S wie een in dat blad. Wat
genei'. Booms zegt, heeft echter ;.n hoofdzaak ten doel
uit te drukken dat hij niets zegt. Voor het kranten
lezend publiek i3 diteen soort teleurstelling; het
publiek toch neemt niet zonder belangstelling keunis
van dergelijke pennestnjd-partijen. Voor de kwestie
zelf is het echter beter dat men die maar niet op die
wijs tracht uit tc raafon; dat gaat toch niet. Voor
het overige, zonder ons in do vraag te verdiepen,
meenen we dat gener. v;u Swieten Wel eenige aanleiding
kan gehad hebben to zijn luid protest in het feit,
dat wal zij., aandeel in ie Atjeh-zaken aangaat, hij ver
oordeeld wordt en dit naar zijn overtuiging voorbarig
en op geen voldoende gronden geschiedt.
Den Leidschen hoo:;ieeraar mr. J. E. Goudsmit
is Zaterdag op zijn G6e>: verjaardag door een commissie
uit zijn oud-leei'lingeï en vereerders het prachtige
geschenk in zilver amgebodeu, dat bij gelegenheid
der viering van zijn 50—jarig professoraat nog niet
gereed was.
De Volksvriend van Roermond spreekt op grond
van authentieke beschenen het bericht tegen, onlangs
ook door ons medegedeed, dat de pastoor Van Doorn,
aan wien door een jufrouw te Maastricht bij testa
mentaire beschikking iaar bezittingen zijn vermaakt,
daarvan afstand zou he\ben gedaan ten voordeele der
arme bloedverwanten vm de erflaatster.
Dertien gamelan-spelers met twee .Javaansclie dan
seressen zijn op 3 Mei i.l. per stoomschip //Gelebes
van Java vertrokken, pm op de TentoonsUbuig de
gamelan van prins Matso Negoro te bespelen
In een hoffelijk telegram, gericht aan het Bestuur
der Tentoonstelling, wrdfc door den prins van het
vertrek der muzikanter) kennis gegeven, tevens met
bericht, dat Hds. 7.0011 pet hetzelfde stoomschip een
reis naar Europa gaat ondernemen, om ook Nederland
"u de Tentoonstelling jte Arnhem ic bezoeken. De
prins gaat te Napels aai wal en vertrekt direct uaar
Arnhem, om bij dc asnkomst van het muziekkorps
tegenwoordig te zijn. {Arnh. Ct.)
Maandag-avond heeft de Eerste Kinnet
«lamheden' hervat in een nvondzittiog die^t^i/"
geopend werd. Na voorlezing der Kon. Boodschap
meldende het overlijden van Z. K. H. den Prins van
Oranje, sprak de Voorzitter het volgende:
Mijne heeren!
//Het Koninklijk Huis werd op nieuw aan een harde
beproeving onderworpen.
//Een hoogst begaafd Vorst, nog in de kracht
levens, werd aan hetzelve ontrukt, een Vorst, wiens
talenten de hoop deden koesteren, dat wanneer de
tijd aanbrak, waarop hij geroepen zou worden de
taak te vervullen, waartoe geboorte hem had beschikt,
hij het welzijn van Nederland zou bevorderen met
eeuwen-ouden roeui van zijn stamhuis.
«Nederland treurt over dat vroegtijdig afsterven
van Zijn Kroonprii* met wien hel zich gevleid had
eenmaal als Koning lief en leed le deden, gelijk
zijn Koninklijke voorzaten dat met trouwe toewijding
hebben gedaan
«Dit mocht evenwel niet .geschieden. Nederland is
bitter teleurgesteld in die verwachting.
«Ons blijft slechts over in dien aigemeencr. rouw
te decleu, eu wel in liet bijzonder in dien van' Z, At,
den Ko\Av>g en zijn Huis.
«Ik stel U imUfUen voor van die gevoelens aai: Zijne
Majesteit blijk te geven i-r. de U voorgelezen .acde-
deeiing te beantwoorden met een t«!pes.v&ft rouv 1."
Dienovereenkomstig wordt besloten.
Vervolgens werd mededeeling gedaan van;,
tal ingekomen Kon. Besluiten, minisieriëele H -
enz., terwijl de laatstelijk door de Tweede KV'v
genomen wetsontwerpen naar de vernieuwde ah.
zijn verzonden.
Hierna heeft de heer Duymaer van Tw:/
gevraagd om de Regecring te mogen inte1
met de vragen: Is er een ministeriëele crisis-
wat of wie gaf aanleiding tot het ontstaan
Welke is de stand der ministeriëele crtei.
oogenblik? Met het oog op de geruchten
dagen geloopen hebben nopens de vermoede-
leiding voor een crisis, zou zulk een interne
de moeite waard zijn. Of men daarop echter
openhartige verklaringen vun ai 't openbare.-;
geheime eu geheime met betrekking tot de r
verkrijgen, dat is een andere vraag. De Kar-
het verlof verleend; de Ministers zuilen D
gesteld worden met de gedane vragen :n dc heb
ling zul op nader te bepalen dag plaats hebben,
't nu waar dat de Koning dc Ministers niet wil h
gaan en deze daarop aanblijven, ilaii zal de interpoli
wel vervallen en dus de opheldering ook achterw
blijven.
Benoemingen, Beshiitexl enz.
Door Z. M. is benoemd tot ridder der 'de van
den Nederlandsclieu Leeuw mr. A. T. RoeK, officier
van justitie bij de arr, rechtbank te ErJceröam.
Rechtszaken,
Voor het gerechtshof te AmHAdam stond heden
terecht J. Gaientaan, beschuldigd W moord. Op 7
Eebr. j.!. had hij zijn bijzit J. Dupre'e met voorbe
dachten rade, met een mes verachtende wonden aan
den hals en in den buik toegebiicbt, ten gevolge
waarvan zij op 16 Eebr. in liet gasthuis overleed. Dc
beschuldigde heeft reeds 27 jaren in, gevangenis en
tuchthuis doorgebracht.
De adv.-gen. mr, Opteunoort requirrerde na afloop
van het getuigenverhoor en dat van den beschuldigde,
die 't voornemen om de verslagene te dooden, 011'
kende, schuldigverklaring en veroordeeiiug tot levens
lange tuchthuisstraf; de verdediger mr. Tielkemeijer,
den besch. ambtshalve toegevoegd, bestreed het bewijs
der premeditatie en concludeerde tot veroordeel! rg
wegens manslag. UUepjaak beden over acht dage::
Ongelukken, Ban-pen, Misdaden, enz.
Maandag heeft over een deel van Zuid-Holland
eeu zwaar 011 weder gevoed met hevige regens. D
bliksem is ingeslagen to Leiden, Katendrechfc, Dc-
drecht en Gouderak; 01 de laatste plaats brand'-
dien ten gevolge eou volstede nf. Onderscheidene
koeien en een paard wentel in de weiden doodgeslagen.
Aan boord van de stoomboot //Orpheus", varcflde
van Stettin naar Koniügèbsrgin, is kort 11a het vertrek
van eerstgenoemde plaats de ketel gesprongen. Tone
't bericht werd afgezonden, Lad raeu reeds tien lijken
van opvarenden gevonden.
Bij het ruimen van een beerput te Amsterdam 's
een nachtwerker in den pu: gevallen en gestikt,
Te Zwolle zijn twee evkhuizeii afgebrand u
daartcgenoverliggend perceji werd zwaar beschadigd