1/1
\ïtM
m
>rw
JÊl^
lp
1879. No. 45.
Zaterdag J Jimi.
82ste jaargang.
IflEUWS- en
vo'or het arrondis-
JETENTIE-BLAD
J
PHbHuh a.
n
iseli
Deze Courant verschijnt DINSDAG cn VRIJDAG avond,
K uitgezonderd op feestdagen,
per drie maanden 1,Dra n o p?'
Afzonderlijke nommer? 6 cent, met BjjhUd
post 1,
iO cent.
1 De vijfde Landbouw-Voordracht var
urn heet AF. MARLET, yehwAer
te Schuddebeurs op Zede zig dm
j 31 Mei. jd.
Voedshg, stalling, africhting der la' ers-paarden,
radaff de hoofdpunten van deze Y-" - jKe voordracht.
L do eerste plaats vestigde •-<, de aandacht op
\J vercerings-vermogen van bet paard. Het onder-
.idlieid der inwendige organisatie van het paard, ver
(geleken met hét rund was ut vorige voordrachten
'onoegzaam bekend: welnu, msfc het eigenaardig ver-
wrings-vermogen van hét paan moei rukening gehouden
orden bij do voeding zoowel ten opzichte van het
•;dsel zelf als met ha oog op de diensten die men
het paard wil vergen. Aangenomen dus dat het
rd. met normalen' aanleg in dit opzicht geboren
dt," dan moet de Opvoeding en de verdere dftge-
che voeding VA onderhoud en krachtherstei daar-
aitCfHjk
o»:ii dvVoor i'ie
ritIJS DER ADVERTENTIE*-
gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en .Doodberichten var. 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1---K regel;., mits cuntnnc betaald, 25 et.
erk gevorderd, dun
^VM^viü
bassen zij. men niet
panra anders
^i>Wap Lahndh,
ook veel bet<^
mUouden; doch wordt
icine er altoos wat haver bl
Ivlet "het voeren va*
gul len aanzien v.vn'tp
dan met het rund het
aan een groote massa
degelijk voédend eten.
met droog.voeder ovcrw
Dat de haver 1
erkend door d>
die eerst haar
dit viel zoo
tos een
Oosttunïjb
zeaicien gevoerd, lp ijn die veil den
'veel meer waard dan uit de bloeiufauriek.
hrii h*-o
L voeder
i van de. maïs is o. a.
irij omnibus -maatschappij,
nlh-i 'I'net maïs voedde, doch
op den Ivur dat zij gekomen is
3/5 h- vV en 8/,. maïs. Bij de
ka valeric fnen dezelfde ervaring
is een dwaling dat paardenstallen denker zouden
moeten zijn. Men brcuge integendeel een middelmatig
licht nan, doch de lichtramen riet voor de i
het dier. Paarden zullen
srjhriic.'uvitigworden dar. in lichte,
dieren, dit behoeft bciuci w unnr 4iu
zijn aard vochtig, dan is strooisel dat gedurig ver*
3 oogen van
ui Jonkers stallen eerder
versolil wordt dringend noodig.
hi 't algemeen heeft de art!.
- waar 'fc dier toch een
deel van zyn loven doorbrengt, veel
ld O is
Ie hoofd- I
en direct
/os'd-""i 1
bewezea
Pommade
mi.
Zicriher
fabkbï
kamp!
op Zo'
ZiesW'
r ijLgoed verband zijn. Hieruit volgt i
-2. niet bij eik paard in 't algemeen
de aigemeene regels der
op grond der wetensch
geprezen natuurlijke en
paard 't algemeen
ymj elk; paard in 'c
.•ste voedsel voor
jnoemd wordt,
beweerd
t groote
enziidigé theorie, clie zich dan
,t. erwten en boonen aan, Ui',
raitec. Maar zorgvuldig genomen
bewezen dat haver na vier uren Joor
a.n 't ncard geheel verteerd en na acht uren
n\ l organisme opgenomen was, terwijl daaren-
erw^a cr. boonen na vier uren nog pas geweekt
n> aclit uren nog niet volkomen verteerd
dus, vergeleken met erwten en boonen,
bij uitnemendheid; on dan is korte
- de beste, lange haver minder goed. x)
- haver als beste en voornaamste voedsel,
toch andere voedsels ook in aanmerking;
mea h te deze de haver nooit geheel vervangen,
zeer aangeprezen voeder van den nieuwen tijd
't Is waar, daar worden de paarden vet
van. doch het verkrijgen van dit uiterlijk
is toch het doei niet. 'fc Is voor 'fc
'!ocn om krachten te krijgen, te herstellen
?n te behouden, alles m verband met
arbeid. Haver en andere dergelijke
die krachten aan. Wie alleen op
l!ü op dikke vette vormen uit is, kan dat
vieder we) verkrijgen.
7-orgf: dus steeds dat liet paard goed voeder
hoeveelheid, in verhouding tot den
1 ttuadeïcn arbeid, die te doen valt' op
<V\ *8 altoos schadelijk.
,.HVR!' beste voeder in 't oog houdende
^ee'u '%rcrvangen en wat in kwan-
BEibvood ?(f-aanvuÜ6ü door erwten, boonen,
Vii M.j. - f*rcüg voeder en door gro^-
'-'^ang of stalvoedering.
vergetei- Vv'oj^ f worde de haver niet geheel
vooraj keu ï^a-'' ?e?oerd dan geen gebroeid hooi,
dat uïMst nadeèïï of booneustroo,
gevaarlijk: is.
by VQ^iets te doen heeft, kan het j
goede weide 't zeer goed
te menij^Efcg i paarden maar al te veel en
Vtr'- Ia deze streek echter niet.
(YERÖIAOV1E\"ER.)
»'im zemelen.
r,:n beschouwt roerrr,>
brood als aaugewr^11 brood vo tie paarden. Waarom?
niet zulk een best
voere evenwel ma^ spant)
'Brood is beter alr oijvoeder
15-
foor
paard
De rogge
voedsel.^
In 'Algemeen geldt dus r regel: haver 't beste
...er, verder droog voedei;nc- rdig voor
paard dan voor "i rund, u de verschillende ge-
Yoedicg siloos U ;UA: op den gevraagd en
en cle eigenaardige ioedanigheden van elk
voeder op zichzelf. I
Onder de vaak met ophef adgeprezen küUBt-voedsels
schuilt veel bedrog.
Ook het drinken verdient c aandacht. Vooreerst
heeft het paard geen extra-tóyoeging van zout nood;g
bij zijn voer, zooals liet nrj in sommige gevallen.
Dan late men net paard ut drinken na het eten,
maar liever vooraf; men belce ook het gulzig drinken
van koud water na de vaulting van het lichaam
door den arbeid. Men kan j.fc doen door geen zeer
koud water ie geven en docrwat hooi in den emmer
te leggen op liet water. Hei'i rink water moet zuiver
zijn. Veel paardenziektcn \\|rdcn veroorzaakt door
onrein drinkwater.
Men gunne ook het paardjbeboorlijk tijd tot vei-
Lering- van zijn voedsel. Di wel eens veel voeder
onverteerd het lichaam wede verlaat, komt meestal
omdat het dier geen tijd tot ehooilijke spijsverteriug
werd gelaten.
Het is over 't algemeen ged 'fc droge voeder altoos
te breken. Erwten en boomi geve men niet onge
broken; ook de wortelen timen gesneden of ver
brijzeld te zijn; 't stroo ges'den. Zelfs is 't beter
de haver gebroken dan ongeroken te geven. Voor
oude dieren is dit natuurlijk en veroischte.
Op goede weiden voor 't j.ard dient acht gegeven
te worden. M-1 name aardgas is hoogst schadelijk
voor paarden.
Wat nu de stalling van -.et paard aangaat, ue
vsreischten van een goeden, paardenstal zijn niet
jviet kostbare inrichtingen, porden-hotels zooals de
ri.ke Sportsman die kan heben, maar eenvoudige
i geoouwen, waarin moet zijn wldoende ruimte, matig
j lie fc, zuivere lucht en luchtvtnersching zonder tocht,
zinleiijkheid cn reinheid, er oogte.
j vis voldoende ruimte per pard wordt aangeprezen
j 5 aeter lengte, 2J/3 a 3 nü:u breedte en voldoende
j hocgte in evenredigheid. Voor duchtige merriën wordt
j mil liens 3y3 a 4 meter breede vereischt. Het dier
mot' vrij en ruim kunnen statjj ea liggen. Wat de in
richting door middel van afschidingen (lantierboomen
of söbotten, boxes) betreft is on bjjzaak.
meer aan op de hoofdzaken.
Tot het verkrijgen van behorrlijke luchtverversching
üake men geen inrichtingen Jie alleen tocht geveu.
5e vioer moet eenige helling naar achteren hebben.
uitmesting en zuivering moet vaak gescbisdcn,
zéfs eeaige keereu per dag.
gezondheidfl~focatnr.d van
r"'Hl -- '1 uigeineen dat ten aanzien
aning do zuinigheid allicht dewijs-
ook
merkelijk
invloed op de
I Ti)« crenzcer
j van voeding en
heid bedriegt.
Eindelijk ok africhtirr i r.
veel boiivug Hes 'WWlpwri moet.«our,eer
voor - 'ummg cpgelc 't en afgericht worden
o: j het kunstpaard, of 't rijpaard, of 't parird van
weelde. Een wezenlijke veredeling van het paard, ook
bestaande in varaicerdefiug «Jor handelswaarde, brengt
ook behoorinke africhting me«c. Znolite behandeling
ge^.ft hier zeker dc beste resultaten.
Mon zou kunnen vragen in hoever harddrnver^en
en tenteonsioiiiageu con prikkel kunnen zijn tot be
hoorlijke afi ioliting. VVut de eenste betreft hoe populair
ze ook in vele streken van ons land zijn, ze hebben
weinig invloed, zoolang 't daarbij alleen te doen is
om eeii zekere bnnnlengte ir, den kortst mogelijkeii tijd
af fcc loopen. Werden daarbij ook alle andere lioe-
danighoderi vau oen goed boerenpaard in aanmerking
genomen, dan zou dit veei me:, nut doen.
Ook ieiiLuOiietelliogan ur.nen een prikkel zijn. Mr.a.
dan dienen de beoordeeldgs-commissiea ook oordeel
kundig, wezenlijk onpartijdig en uit erkende deik':n"
digen amen gestéld te zijn. Waar mi een bopaalda
streek de lokale belanghebbenden de meeiderheid der
comruissiöii vormen, daar beteekenc de wedstrijden
op tentoonstellingen minder dan niet:daar worden
vaak middelmatige, zelfs slechte voorwvpen bekroond,
waardoor de ijdfllheid wel gevleid er: c lokale geest
gevoed, doch het wezenlijk belang der vnak niet gelaat
wordt. Het. is daarom wanachelijk d:.t bij tentoon
stellingen en eni!':""" :-u «w.s'.c beginBehn gelden, dat
geen middelmatigheden worden bekroond en dat aa:i
de gemotiveerde uitspraak der jury vnenbaacbeid
gegeven wordt.
Ten 8icUj gaf Spr. nog enkele opmerkingen aan
gaande het marktwezen. Er zijn enkele plaatsen die
ecu gevestigde reputatie hebben wegens de da.ir ge
houden paardenmarkten ch do dja i.» voorbij dat
d<ar geen concurrentie tegen te voeren \va3. Men
kaï tegenwoordig overal paarden aan de markt brengen;
als er openbaarheid wordt gegeven aan 't geen daar
gen ar kt wordt dan zullen de kooplieden, ook da
vretmdo, niet uitblijven. En al is de paardenfokkerij
in sen streek rnaar bijzaak, toch zal men dienen to
mar-con als men zijn paarden in handelswaarde wil
doen stijgen, wans daarvoor i? bekendheid noodig;
men kan niet wachten dat de k^opnu.u do stallen
van het land zal afloopcn. Wil men 'M dit opzicht
dts vooruit, dan brenge men zijn dieren aan de markt.
Wij moeten hierbij cvze «uwistippingen uit do hoogst
belangrijke voordracht fan den heer Marlet laten.
Vfie die voordracht bijpcondeii zullen Opmerken dat
we slechts 'ets van 't vele goede hebben kunnen ver-
melden. Trouwens wat in twee uren is gezegd laai;
Het komt zich niet op cn paar blaadjes schrijven. Wij liopor
den heer Mcrlct nog menigmaal in ons district to
hooren en drukken hiermede zeker ook den algemeeneu
wensch uit van onze landbouwers.