No. 27. Woensdag 2 April. 82ste ja&vgang.
LAAT ZE VLIEGEN!
Cr
't Wordt weêr hoog tijd om te vermanen
tot barmhartigheid, tot menschelijkheid jegens
dï, lieve vogeltjes, ,,'t gevederde vee", zooals
onzs vaderlandsolie rijmelaars weleer zongen,
't Voo iaar begint aan te komen, al, is 't wat
traag; ie vogeltjes komen ook naai' orde van
rang en doutmoedigheid, bezield en gedreven
door dat ojtimisme, dat ben jaar op jaar op
nieuw hier beöi foet lcomen, ofschoon ze toch
maar al te goed wtffin kunnen, dat velen van
hen hier veel leed en verdriet, ja misschien
wel dood en verderf tegemoet gaan. De vogeltjes
komen en de booze onnadenkende jeugd is er
al en de baatzuchtige speculanten in vogels
zijn er ook al. Het gepluimde vee zal 'twetei)
dat die er zijn.
Houdt ge van vogels, lezers? Van hoenders
die eieren leggen, van patrijzen en eenden die
zich zeer wel laten smaken en van ganzen
die de tafel geen oneer aandoen, na ja, dat
spreekt van zelf. Maar houdt ge ook van
vogels en vogeltjes die voor u zingen eniflaiten,
sjilpen en kwinkeleeren of grimassen naken
op uw dak en die dan wat later zich letterlijk
bek-af werken met het vangen en verdelgen
van rupsen en allerlei ongedierte?
Zoo ja, dan zal ik u iets mededeelen dat
ge zeker met deelneming hooren zult. Er worden
nit ons gewest, met name uit de Bevelanden,
kooien vol mooie merels naar Botterdam ge
zonden. Kooien vol: zekeromdat Rotterdam
zulk een groots stat) is en omdat het touwwerk
der aldaar op npn-aetiviteit liggende schepen
zoo "ml met rupsennesten zit.
m weet wel waarom: het is omdat
uen in Rotterdam of elders waar die
enen heen gebracht worden, 't zoo dol
ig vinden een gevangen merel te liooren
7A Toch kan ik 't niet .anders inzien of
een wangen merel moet zingen van artrpê,
omdat hij nu eenmaal een merel is en omiat
hij 't aan elk veertje van .zijn lijf voelt dat
het voorjaar daar is en de lieye Lente nadert
die voor 'i.vogelen-heir 't rechte tijdperk,is
van liefde en lust, van schoone droomen en
hartstochtelijke zangen, van dartel optimisme
en gulle levensvreugd. Van armoê moeten die
gevangen tobbers zingen, als ze 't doen, gelik
een Patti misschien nog zou kweelan en.kwib-
keleeren al lag ze in 't gasthui'.
Maar hoeveel natuurlijker is 't, niet, als <je
lieve merel in vrijheid voor ,u zingen magl1
Ik voor mij althans vind het een genot, het
flinke dier zoo krachtig te boeren slaan, als
hij tegen den avond ergens op een niet al te
hoog takje zit nit te rusten van de vermoeie
nissen van den dag, terwijl hij tegelijk 't hartje
zijner uitverkorene nog meer tracht te veroveren,
hoewel hij 't tocb reeds bezit, en zij, in den
omtrek verscholen, hem beluistert en met wel
lust de hulde aanvaardt, die lij haar .toezingt
in zoete smachtende tonen, waar iets nachtegaal-
aohtigs in ligt, of wel in fiere stoute slagen
lis van een helden-program,
i Ach, mijn waarde mademenschen, waarom
v laat gij toch de vogels niet met rast, cjie 11
\oveel kosteloos genoegen kunnen geyen en u
"ma zooveel echt practisch nut doeg?
Als, de volwassenen maar wilden medewerken,
dan zou,bet immers der pontje zeer wel mo
gelijk zijn,, tegen het mishandelen van de nattige
vogels te waken.
Ik wil niet^ eens vceleischend zijn onl ik will
3r vrede meê hebben dat. een liefhebber van
,vogeIs, die tnsschen de stadsmuren zit, j er toe
komt de lieve zangers in een kooi je honden
<r zitten wel raeusplnn ook ii; enge Widen
lokneid, die o zoo gaarne vr j do1 rieken ioutlpi
uhplaan pp de Ledigt aandriften, .diohijj in
.?pch gevfitisB, vp ,ic, vo^geri.®. ie letnn, mhtjjfck
te leven. Met zulkeigped behandelde gevleu
gelde gevangenen heb ik dan ook zulk een
overdreven medelijden riet. Maar wel met de
arme drommels, die heden vrij te zijn en die
toch zoo wreed vervolgd worden door ruwe,
gevoellooze knapen, ii( in ban overmoed en
euvelmoed niet wordet beteugeld doo" de groo
teren en ouderen, die fjch wijzer moereea i vozenl
Er zijn hier cc daai vereenigingen van jonge
kinderen opgericht tot bescherming der nnttiga
vogels Ik vind dat vfel wat al te veel omslag,
en de kleine- duivels de 't kwaad doen, worden
daar toch geen lid W Maar wel zon ik
wenschen, dat de volwassenen zich de zaak
der vogeis aantrokken.
Er kan veel gedaan woden met weinig moeite.
Waar gij de booze ku apen ziet uitgaan op
nestjes zoeken of nestjes! uithalen, gaat hen te
keer op nadrukkelijke wjs! Ouders, duldt niet
dat de jongens vogeltje? thuisbrengenMetse-
laarsbazen, verbiedt uw knechts en jongens
uitdrukkelijk het opzettdijk, boosaardig ver
storen der nesten van mttige vogels! Onder
wijzers, predikt tegen let kwaad zooveel in
uw vermogen is! Gemeeitebesturen, belet des
noods het vervoer van of den handel in
geheele partijen opgevangen nuttige vogels!
enz. enz. 1
Zegt het voort!
Binnenland.
ZIERIKZEE, 1 April 1 8 7 9.
Zaterdag j.l. had alhier ii een der zalen van de
sociteit in ,/Bellevue" de jvergadering plaats van de
onderwijzers in het tweede'schooldistrict van Zeeland,
onder voorzitterschap van clou Di&tricts-schoolopziener
mr. J. W. A. Schneiders vahV-reyffenswerth. Wegens
verschillende omstandigheden was het getal der opge-
komenen niet groot, slechts J 7 hoofd- en hulponder
wijzers, terwijl ook een lid idsr Plaatselijke School
commissie de vergadering bijyeonde.
Na voorlezing der notulen, nazien en goedkeuring
der afrekening met de vereeni^hg in 't derde district,
die vroeger met deze één geheeiuilmaakte, en afdoeuing
der overige huishoudelijke zaljen, werden nog eenige
vraagpunten behandeld.
Do heer W. Schoo Hz., hfiofdonderw. te Ouwerkerk,
leidde de bespreking in v.ari de vraag: Is invoering
van leerplicht bij de Wet weischelijk? Na te hebben
herinnerd, dat algemeene ve'standelijke ontwikkeling
des volks onmisbaar is voorde welvaart van allen,
dat daaraan nog veel ontbreót, zoo door geheele ver-
waarloozing van liet leeren als door menigvuldig
schoolverzuim, en met de erviring dat alle tegeu het
kwaad beproefde middelen to dusver hebben gefaald,
meende Ref. dat er veel aamiding moet zijn om de
aandacht te vestigen op den \eerplicht, als 't eenige
middel waarvan heil te wacht» is. Leerplicht moet
dan wel een wenschelijke zaak zijn. Neemt men alzoo
voorloopig de invoering vau (en wettelijkci^Lecrpiioht
(geen schoolplicht, die zou jnwettig zijn) aan, dan
komt de vraag: is zij geoorbofd, daar zij toch een
inbreuk is op de vrijheid 1 de' ouders? ftef. meende,,
dat de Staat volkomen bevcegd is tot de invoering!
van ilen leerplicht. In ineiig ander geval past de
Staat toch reeds den regel toi dat het individu moet
wijken voor het algemeen belaig, b.v. door de vaccine-
wet, de militie-wet, de verdichting der ouders om
voüï let lichamelijk onderhuid hunner kinderen te
zorgen enz. Als inbreuk zou le leerplicht ook alleen
een inbreuk zijn op het misbnik dat de ouders maken
van kin macht over de kinde'en.
Als dan de leerplicht geoproofd is te achten, zou
hij dan ook uityoerbaar, zoii lij mogelijk zijn Dit nu,
meende de heer Schoo, was
list het geval. Hij meende
dat een radicale invoering vir leerplicht zou afstuiten
op vele excepties, waarteger
iels zou vermogen. Vooral
;le wetgever bezwaarlijk
vees hij op de gevallen
deft ouders uit gemoedsbezwlir of onwil den kindereu
't schoolonderwijs, ja misse lien wel alle onderricht
zoaden onthouder onder voirwendsel van zelf de
Hindered fe zullen leeren. Dit zou de Staat moeten
Cpnferdleeren en die controle zou op niets uitloopen.
A zo" dus leerplicht wenkhelijk zijn en al is hij
geoorloofd, bij is niet uitvoe/laar, en daarom is het
beter niet tot de invoering van wettelijke» leerplicht
over te gaan. Dit was ongeveer de conclusie van Ref.
In de nu volgende gedachtenwisseling bleek het, dat
men de bezwaren door den heer Schoo onoverkomelijk
geacht, niet gering schatte, maar eenigen meenden
dat de noodige controle op 't ontduiken van 't school-
of huisonderwijs van bevoegden, door gemoedelijke of
niet gemoedelijke maar slechte ouders, wel degelijk
mogelijk zon zijn, 't welk men uitvoerig besprak,
terwijl ook werd aangevoerd dat de leerplicht, ofschoon
nie, tot een ideaal-staat voerende, toch ongetwijfeld
een zeer groote verbetering zou kuunen teweegbrengen
van den bestaanden toestand. In de Duitsche Staten,
waar sinds, jaren leerplicht of schoolplicht bestaat, is
het peil van ontwikkeling der volksklasse hooger dan
bij ons. Een der leden merkte nog op, dat liet op den
weg van <<Volksonderwijs" ligt om de openbare meening
geleidelijk in de richting van 't beginsel van leerplicht
te voeren, geliik ook reeds in vele afdeelingen van
Volksonderwijs :a
Daarna vestigde de heer tl. j. -Dasiiucijc.v~_ca
onderw. alhier, de aandacht op een nog al grove
onjuistheid, die wordt aangetroffen in vele rekenboekjes,
n.l. door een verwarde voorstelling van het begrip
der deeliug en vermenigvuldiging met gebroken getallen.
Men leest b.v. hoeveel is het 25/ioo deel
van zeker getal? waarmede de opgever dan bedoelt
dat dit getal met die breuk zal vermenigvuldigd
worden, hoewel de letterlijke uitdrukking toch een
deeling voorschrijft. Het was te wensclien, dat reken
boekenmakers niet zulke onjuiste voorstellingen in
omloop brachten.
Voor de volgende vergadering, die gehouden zal
worden op 20 Sept. a.s., werden een zevental vraag
punten aan de orde gesteld.
Het admissie-examen voor de Oefenschool alhier
is vastgesteld op 2 April. Daarvoor hebben zich 15
aspiranten aangemeld.
Te Utrecht heeft zich een vereeuiging gevormd met
het doel op te treden als vrijwillige brandblusschers.
Het vrije corps brandweer in spe heeft zich tot het
Dagel. Bestuur gewend met verzoek om een stoomspuit
en drie gewone spuiten en met toezegging, dat het
Bestuur inzage zou krijgen van de te maken statuten.
De vrijwilligers hebben dus vrij onhandig gehandeld
en den inkt niet volgens den regel gebruikt. Misschien
zouden ze de waterpijpen van de spuiten beter weten
te hanteeren. Het Dagel. Bestuur heeft op hun schrijven
geantwoord, heel beleefd en netjes in den vorm, doch
't ziet er uit, alsof dat Bestuur liefst maar geen vrij
willigers wil om den brand te blusschen. Toch is de
gewone brandweer in Utrecht zoo mogelijk nog
slechter dan ergens anders, 't welk blijkt bij eiken
brand in die stad.
Ondertusschen heeft de heer Vrolik in den Gemeen
teraad 't warm opgenomen voor de vrijwilligers, die,
afgezien van de spelfouten in den vorm, te veel be
wijzen van goeden wil hebben gegeven, om nu zoo
maar te worden afgescheept wegens die gebreken in
den vorm. Utrecht is toch een //nette" stad.
Wel wat vroeg, doch dit getuigt van belangstelling
in de zaak, worden in eenige districten reeds kandi
date.. gGuuGu.o. .gw vio /ei vuinng der aanstaande
periodieke vacatures in de Tweede Kamer. Voor het
distr. Dordrecht wordt o. a. genoemd dr. L. Mulder,
hoofd-redacteur der Latidbouw-Courant. In liet Rott.
Nieuwsblad wordt de heer Mulder aanbevolen als een
onzer voornaamste landbouw-specialiteiten, wat volgens
dat blad o. a. blijkt uit de talrijke ridderordes en
ionderscheidingen door den heer Mulder verworven.
\Wij willen op de talenten van dr. Mulder niets af
dingen, die zijn bekend genoeg en kunnen den wierook
wel missen, doch het genoemde argument is niet ge
lukkig gekozen. Wat zou dr. van Vloten wel zeggen,
als men de groote specialiteit op letterkundig gebied
van dr. Jonckbloet eens wilde staven, door de vermel
ding van al zijn ordeteekenen? Zeven kruisjes bewijzen
niets meer dan één, althans wat ware verdiensten
betreft.
Met den aauleg van den tramweg en den bouw
der noodige lokalen daarvoor te Rotterdam vordert
men zoo goed, dat waarschijnlijk de eerste lijn op
1 Mei wel zal kunnen geopend worden. Voorloopig
zal de dienst met 40 paarden beginnen. De stallingen,
wagenhuizen enz. worden gebouwd aan het einde der
Isaac Hubertstraat.
