CI mt hci arrondlis- s( iicni himkm, 1879. No. 9. Woensdag 29 Januari NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD 82ste jaarging. /I DE UNIE VAN UTRECHT. .'.✓eze Couranl verschijnt A)1jnSDA(x en VRIJDAG av^nd, uitgezonderd op FEESTDAGEN, Prijs per dri e m a a n d e d 1,F r a n c o per pc 1 Afzonderlijke aonmics?. 5 cut, met Bijblad 10 esnt-. PEIIS BEE AD VERT EN TIEN: Ter ;uwonen re^U 1.0 cent, Huwelijks-, Geboota- n Boaiibevi ck ten van 16 regels 60 eeut. P'tnstaiuSbieiling. n van i. -6 revris, vult?. contant betaald;^ et. Alle stukken, «e redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag- >«r de «uigare ia tc zenden aan den TlA- lieerschen. 7jr Tbeii (1579-1879). Dec. 29 Januari zsl het drie eeuwen geleden zijn, 'lat t.c Utrecht de vermaarde IV of "Vcteeniging iusseiien de zeveu vrije Gewesten de: Nederlanden, de grondslag dar vrijde' en onafhankelijkheid van de Neiierinirdsellë Repu bliek, plechtig wérd afgekondigd. I.'c lijdsom- slaudigliedon zijn thans zeer ongunstig voor de feestelijke herdenking var» dit belangrijk ge schiedkundig feit j openbare feestelijkheden, ofschoon daarijSn' sinds eonigon tijd welgedachi was, zullen vermoedelijk Ao! geheel achterwege blijven en 't door «ie «ooi missie aangezegde uitstel wel een afstel .Jen, We vreer.cn toch, dat, ook rot-.,"-,- hst treur.: sterfgeval iu de Vorstelijke familie, dat be" ..■.-. hi- nog de huwelijksfeesten iu dalzelfde üockluehtTge gezin zoo droevig hoeft verstoord, er voor ten wezenlijk waardige viering ran liet Uiiiefeest geen ge- ncsgzuuie opgewektheid onder de nalic zou „Geen auKU.o", dat is in veel op tie leus 'hrr: t-iig, oak aï k'oiïise.or >,.-e:v"yfie slagen pjy. „Geen animo' - ;Ij3 fj ntitrfaTOt' 1st iiu Z£CK6117 cl!s? •jg misschien, wegens de lang niet o beoordeeling van hei. gewichtige .udige feit zelf. Er is tegenwoordig s-isfc die 't deeg doet scheuren, in plaats gi:S .iio 't gelijkmatig en krachtig inéén- fdeu zin doet rijzen. Men kan dit betreuren of met een onverschillig g aanzien, er is niet veel tegen te doen. We verwachten, ja we weien nu reeds zeker, dal we ditmaal zelfs niet de blijken vau be langstel!!! Z in T (Juiefecst zullen zien, die in V'o 5 "Va werden bij 't tweede eeuwfeest. Toen had men wel animo. Seeds iu 1775 begon rar. JPieter Paulus met de uitgave van ziin werk „De verklaring der Uuie van Utrecht", die lij iu 1777 voltooide, een werk dat op aids. zelf reeds een schoon monument voor de li .'ie mag heelen. In 1779 vei-solicueu de werken vuil 's Gravezaitde, die te Middelburg een feestrede hield, en van P. Bondam, die 't te Utrecht deed. De laatste voora! trok de algemeene aandacht. Mr. P. Bondam, Juris Civilis, publici Belrjici Feudalis, Professor aan de JToogesohooi te Utrecht, hield den 29 Januari 1779 iu de gehoorzaal der academie, dezelfde zaal waar de Unie gesloten was in 1570, een plechtige Latijnsche redevoering over de Uuie onder een samenvloeiing van aanzien lijke hoorders, 's Avonds van ffinizelfden dag sprak ds. Hiulope in de Domkerk tot de schare over hetzelfde onderwerp. De kerk was zoo vol, dat er nauwelijks iemand in of uit kon en na ^het eindigen vau den dienst wel een uur verhop eer aiie inenscliea de kerk verlaten hadden. De studenten iu de rechten gaven dienzeifden avond een feestmaal in de herberg bij den kastelein Oblefc op de Ganzemarkt. waar ook professor Bondam genoodigtl was, die zelfs met muziek en fakkellicht van zijn huis werd afgehaald. Do voorgevel van de heiberg was fraai verlicht, 't welk veel menschen op dc been bracht en er v:1 ion vuurpijlen en voetzoekers afgestoken x). Het is bekend, dat met- reed» «n 't begin van 't afgeloopen ja«. gwH-e',p hooit ontworpen eener nationale jf+*«vh m- ter her- deuking van den Unhr-rli" Do - htisg van een waardig monument np '.ij verheven krmn van een der sclio- ■- bolwerk'.n van Utrecht was daarvan bes ko.o i. We laten voor 't oögeubük anu zou nlaai* of •in aainer.V'liiig tier liool'i-comaifesie zoodai ig was, dat deze door de meerderheid der natie zich licht als nationaa! zoa doen erkennen, 't welk natuurlijk beslissen moest over dc vele of weinige mede werking, die men zou ondervinden we eon- stateereu slechts dat de zaak feitiijk mislukt is, en we -willen wel erkennen, dat wö maar liever de schuld van dit mislukken schuiven op de voor de hand liggende toevallige gebeur tenissen, die do feestviering Iu ieder geval toch verstoord of' ou»itvoerbaar a .-maakt hebben, dan op de aangeduide mogelijke min gelukkig ge slaagde samenstelling Jr. boofj-couiniissie of op dc onverschilligheid der nnfic. Want werkelijk ■/.rui 't UU Al-V VI-A /"llfl'liui.".1. Dat zon te oufrenrca zijn. Welk een gedaante krijgt het dan, dat yp dit oogeublik alleen de Eugelsche Times een artikel aan cus Unie- jubileum wijdt, terwijl onze eigene groote blader, zwijgen. De verleden jaar gemaakte reclame- stukkèu tot medewerking voor de commissie kunnen toch niet als feestgave der vaderlandsehe pers volstaan Merkwaardig is het dat ook in 1679 niets vau een Unie-feest gekomen is. Dat zou't eerste eeuwfeest geweest zijn, doch er schijnt niets ver meldenswaardigs geschied te zijn. Ook Lstijds was de wind niet gunstig voor een dergelijke poli tieke gedachtenis-viering. De gemoederen waren nog allesbehalve bedaard na de schokken en woe lingen van 1672, De vredes-otiderhandelingen te Nijmegen in 1678 en het oniWdne.gehaspel der gewesten juist over Uaic-kwcslies waren oorzaïTK dut ar wei geen animo kon zijn voor een feest viering Ier c?re van een historisch feit, dat nog zoo heel verschillend beoordeeld en alles behalve eenparig op prijs geschut werd. Eu toch, wee 't volk dat zijn gedenkdagen vergeet, dat zich nist boven de kibbelarijen van het oogeublik kan verheffen om eens sen uurtje rustig te gaan nederzitten aau de voeten van „vrouw Historia" om haar 't woord te geven en haar eens te laten vertellen welke groote dioge.li onder de vaderen en door de vaderen geschied zijn op den vadevlandschen grond! 't Is waar, en geen betoog is daar meer voor noodig, ds oude Republiek der Vereenigde Nederlanden is geenszins een ideaal-staat ge weest; en f 's helaas maar ai te waar, dat op den hnidigsn dag, nu de oude „zevenland- sehe buurt" heeft plaats gemaakt voor één aan elkaar sluitend hof'je, er oog vee' verdeeld heid ben iaat onder de geleerden ever de be trekkelijke waarde der Unie als staats-acte en over de staats-eenhcid van thans, doch dit neemt niet weg dat een handeling ais het 1) Zie Ned. Jaarboeken,, 1779, 1e st., pag, 103. sluiten der linie va 1579 met in t vegeetboek mag gerakch, De herin nering daarvan voert ons teug naar dat prachtige, glorieuss tijdperk onzer ï'storie, dat zóó iu 't oog valt, zelfs op 't breed veld der wereldgeschiedenis, dat een geleerc als Mof ley oen groot deel van zijn leven heel go- wijd asn de aUulie cr van, waasdoor ons ..ju be'.ooiud werk als een onvergeteijk moimimbt van sympathie geschonken is. Het artikci a den Times, 't eerste blad van Engeland, U evenzeer een bewijs, dat de Unie van 1579 öo» 't vrije Eugéland als ecu huogsLbeiaugryk historisch feit wordt beschouwd Inderdaad, (lat is de Unie ook. Zij was tijdens haar sluiting geenszins zoo gerneh'-ina- kend als zij later gebleken, is van beteekenis te v.ijn geweest. De Gentsche Pacificatie had vrij wat meer éelat gemaakt, doch deze was spoedig gebleken niet meet dun een veuoone iliuzie te zijn; de. Uuie, Ge/' kleiu van begin, aarzelend aanvaard door de deelnemers, reeds veroordeeld en weersproken door vea-m ioc-n de inkt nog niet droog was, die Unie hield - el en het is niet tegen te spreken, dat zij de hoeksteen ts general-..— a.« der vrije Nederlanden, dat zij onder vallen en opstaan het ruim twee eenwen heeft gehouden en dat zij zelfs nu uog de kiemen aanwijst, waaruit onze tegenwoordige staats-iusteliingen zijn voortgekomen. De Times ziet in de Unie inzonderheid een verbonds-acte van het Protestantsche Nederland tegen het tyrannisclie Katholicisme, waarvan een Philips de Tweede liet 'blinde werktuig was. Laat liet Eugelsche orgaan deze meening koesterenhet Protestautsohé Engeland moge zelf toezien in hoever het zich veilig kan achten tegen de mineurs van over de bergen. Ook na hel tot stand komen der Unie is een deel onzer natie Katholiek gebleven en is dit nog. 'i Zou weinig passen een historisch feit, dat uit3k.ito»A- vnnv or Prnt-pstnnlen z iifóaiif; zou geweest zijn, thans ie willen verheffen tot een nationale zaak. Doch dit is niet noodig. Wij vertrouwen dat de overgroote meerderheid onzer natie en een goed deel onzer Katholieke medeburgers onze nationaliteit toch wel zal weten te waardeeren, al öntleenen we die niet aan de "Oordsche vaderen treuriger ge dachtenis Neen, allen wien ons vrije volksbestaan ter harte gaat, z.ii mogen dan Katholiek zijn of Protestantscli of Israëliet, kunnen zich zeer goed vereenigen in do dankbare herdenking van die stoute daad onzer vaderen, bestaande in het teekenen en bezweren der XXVI artikelen van de Unie, waardoor eon band vau vereoniging geknoopt werd, die gebleken is sterk genoeg te zijn om een vrij volk te omvatten en samen te houden, dat twee een wei. de trots van Europa in menig opzicht het voorbeeld der wereld heeft kunnen wezen.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Courant | 1879 | | pagina 1