ZIKHIK/i l Sdli: COURANT.
voor liet arrondis-
sement Zierikzw.
1878. No. 100. Zaterdag 21 December. 81ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Feuilleton.
Binnenland.
AFGHANISTAN en de AFGHANEN.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,—
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKENMAN.
Zierikzee, 20 l)ec. Voor liet nationaal geschenk,
aan te bieden aan H. M. de Koningin bij Hoogst-
derzelver komst in Nederland, is in deze gemeente
bijeengebracht, na aftrek van kosten, f 99,53.
Naar we vernemen zal in de Januari-vergadering
van 't dep1. Zierikzee der Maatschappij tot Nut vau
't Algemeen als spreker optreden Mr. A. Heemskerk
alhier.
Zijn we wel onderricht, dan zal de Zierikzeesche
burgerij eerlang door de bakkers verrast worden met
een verlaging van den prijs van het brood. Nadat de
broodprijzen nu maanden lang, buiten verhouding tot
de graanprijzen, hoog zijn gehouden, zal de afslag een
ware verrassing zijn. Men zal zieu dat de bakkers
toch tot edelmoedige daden in staat zijn, als 't er op
aankomt enais er kans bestaat, of gevaar, dat
er een coöperatieve bakkerij zal worden opgericht.
Sprekende over de eerlang te wachten ontwerp-wet
tot het heffen eener belasting op het kapitaal, zegt
de schrijver der //Residentie-Brieven" in het Z. JDagbl.
o. a. dat hij liever indirecte belastingen zou zien, op
den tabak b.v. als zijnde geen artikel van wezenlijke
behoefte en verder op alle artikelen van weelde. Zoo
zou men kuuuen ontkomen aan de directe heffingen,
die hij steeds beschouwt als een ramp, ook al stemt
hij toe //dat in theorie de directe heffingen idealistisch
goed zijn/'? //Voor een ruime toepassing dier theorie
ontbreekt ons maar een kleinigheideen ideale
maatschappijof liever nog, ideale menschen. Daar nu
eenmaal de menschen zijn, zooals ze zijn, noem ik
een kapitaal—belasting", en in 't algemeen elke belas
ting, niet gelieven naar een maatstaf die zichtbaar of
te constateeren is buiten den belastingschuldige om,
groote onrechtvaardigheid, wijl zij wordt opgebracht
door eerlijke lieden ten koste van de oneerlijken. Het
ontwerp van den Minister Gleichman berust op 't
stelsel van eigen aangifte, 't welk altoos mank gaat,
omdat het zoo in de zeden van 't volk zit den fiscus
te bedriegen, waarvan zelfs de eed geenszins terug houdt.
Wat dit laatste aangaat daar is veel van aan. We weten
van zekere visschersplaats, dat daar jaarlijks voor den
aanvang der haringvisscherij door al de schippers of
stuurlieden der bomschuiten onder eede moest verzekerd
worden, dat zij geen smokkelgoederen naar Engeland
zouden brengen, terwijl toch algemeen gezegd werd, dat
daar nooit een schuit afvoer, die geen smokkelwaar aan
boord had. Men had deze doorgaans al aan boord
als men ter eedsaflegging ging.
Uit het verslag van het verhandelde in den gemeente
raad van Bruraraen, zooals het voorkomt in de Zutf.
Court., blijkt, dat daar een hoofdonderwijzer is, die
125 in het pensioen van zijn voorganger bijdraagt.
Een voorstel van den voorzitter om hem daarvan te ont
heffen en het pensioen, ten bedrage van f 400, geheel
ten laste der gemeente te brengen, werd afgestemd.
Het Vaderland vestigt de aandacht van alle bij de
zaak betrokken autoriteiten op een regeling, die zonder
twijfel in tegenspraak is èn met de letter èn met den
geest der onderwijs-wet,
Yan de gemeente Bierura is verleden week verteld
en in de bladen uitgebazuind, dat daar geen enkele
kroeg of drankwinkel bestaat. Het blijkt nu dat daar
overvloed van die inrichtingen .zijn en er in de
gemeente lSVg liter jenever per ziel en per jaar wordt
geslikt. Als men toch maar den naam heeft van vroeg
opstaan
Bij den secretaris van curatoren der universiteit te
Amsterdam is inzage te bekomen vau een programma,
vastgesteld door den heer Y. F. Bennett Stanford, lid
van het Engelsche Parlement, en waarbij een prijs
van honderd pond sterling wordt uitgeloofd voor het
beste geschrift over hydrophobic.
Dinsdag-morgen kwamen te Vlissingen per mailboot
uit Queenborough aan, de Prins van Wales en Prins
Leopold, alsmede Prins Christiaan van Holstein, zich
begevende naar Darmstadt om de begrafenis bij te
wonen van de Groothertogin Prinses Alice.
Uitslag der groote haringvisscherij gedurende 't
jaar 1878.
Kantoren.
Schepen.
Gedane
reizen
Vanj
'9t.
Vlaardingeti
63
185
2523
last.
43
151
1730
u
Scheveningeu
9
29
324
ii
's Gravenhage
7
23
224
ii
Amsterdam
3
9
149
ii
1
3
39
n
1
2
36
H
Totaal
125
402
5025
last.
Dr. T. T. Kroon, vroeger conrector te Arnhem,
laatstelijk leeraar in de oude talen aan 't gymnasium
te Zutfen, is na een korte ongesteldheid den 14n
dezer overleden.
Te Bergen op Zoom heeft een beetwortelsuiker
fabriek haar arbeid gestaakt. Honderden personen
zien daardoor met angst de toekomst tegemoet.
Door het hoofdbestuur van de vereeniging tot be
vordering van fabrieks- en handwerksnijverheid in
Nederland is een uitnoodiging gericht aan de maat
schappij tot nut van 't algemeen, aan de maatschappij
tot bevordering van nijverheid en aan het algemeen
Ned. werkliedenverbond tot het aanwijzen van een of
meer leden, die deel zullen uitmaken van eene com
missie tot onderzoek van de vraag: in hoever de
invoering eener wet op den arbeid in Nederland
wenschelijk is.
Van de feestelijke herdenking van de Unie van
Utrecht zal vooreerst wel niets komen. De inschrijvingen
voor het gedenkteeken zijn verre onder de raming
gebleven. Nergens was genoegzame deelneming, ook
niet te Utrecht. De aldaar bestaande commissie zou
aan het hoofdbestuur een feestviering in Januari ont
raden hebben met 't oog op het seizoen en den korten
tijd tot voorbereiding. Intusschen wordt aan de munt
een gedenkpenning vervaardigd.
II.
De patriarchale zeden, inzonderheid onder de stammen,
die zich met veehouding bezig houden, brengen zeker
aanzien van liet persoonlijk gezag mede, dat door het
stamhoofd in 't groot, door de familiehoofden in
kleiner kring wordt uitgeoefend. Er bestaan niette
min tweederlei soort van wetten, waarnaar het gezag
der hoofden zich moet schikken en waardoor dit in
vele opzichten vrij beperkt wordt. Vooreerst de Koran,
die bij de muzelraarische stammen als godsdienstige
wet erkend, ook als burgerlijke en zedewet veel kracht
heeft, en daarbij komen nog een soort van oude
wetten, die veel overeenkomst hebben met de wetten
der Germanen, bij wie ze in de 6e en 7e eeuw nog
van kraeht waren en die voornamelijk strekken tot
boete of betering in geld of geldswaarde voor allerlei
beleedigingen en misdrijven aan den lijve. Gelijk men
ten tijde der Frankische Koningen zijn naaste nage
noeg geheel kon ontleden, zelfs dooden als men maai
de op elke verminking gestelde boete voldeed, zoo
ongeveer kunnen ook de Afghanen voor geld elkander
vrij wat kwaad doen. Trouwens dit barbaarsche rechts
beginsel vindt men in vele oude wetgevingen en
volkszeden terug.
De slavernij bestaat in Afghanistan, doch gewijzigd
overeenkomstig de herderlijke zeden, d. f. de slavernij
is er doorgaans niet zwaar om te dragen. De slaaf
is meestal lid van 't gezin zoo goed als de bloedver
want. Staatsburgerlijke rechten heeft de slaaf na
tuurlijk niet.
Het patriarchale in verband met het voor 't overige
erg wettische van 't volk is oorzaak, dat de staats
vorm veel meer van de democratie heeft, dan van de
monarchie, alsmede dat het gezag van een stamhoofd,
Emir of Khan vaak vrij wankelbarig is. In de ge
meenten bestaan een soort van landdagen, waarin alle
vrije mannen zitting hebben; deze benoemen afge
vaardigden naar de disfricts-vergaderingen (chail).
De chail benoemt uit zijn midden de afgevaardigden naar
den landdag van den stam (oeloes). De uitvoering
der besluiten wordt aan commissiën of aan afzonder
lijke gedelegeerden opgedragen.
In sommige stammen is de geest meer aristocra
tisch in die, welke een Klian tot hoofd hebben meer
monarchaal. Het Khannaat is doorgaans erfelijk in
een bepaald geslacht.
In geval van oorlog worden de bevelhebbers ge
kozen en met nagenoeg dictatoriale macht bekleed.
Het uiteenloopende der regeeringsvormen van de
enkele stammen maakt dat van een bepaalde nationale
eenheid geen sprake kan zijn. Elke stam gaat door
gaans ziju eigen weg en hieruit laat zich verklaren,
dat b.v. op dit oogenblik onderscheidene voorname
stammen, b.v. die van Herat en Balkli, in de gewesten
Ghorafc en Koendoez doen alsof zij met den oorlog
tegen de Engelschen niet het minste te maken hebben
en zelfs sommige stammen de Engelschen inroepen.
Men kan dan ook wel spreken van een zekere geogra
fische en efchnologische eenheid, maar niet van een
politieke. In de geschiedenis dier streken komen
slechts enkele mannen voor, die door hun groote
persoonlijkheid voor een tijd een soort van nationale
eenheid hebben gegrondvest en staande gehouden. Al
wordt de tegenwoordige Emir of Khan van Kaboel
door de Engelschen aangesproken in een zin als ware
hij verantwoordelijk voor geheel Afghanistan, is 't nog
geenszins waarschijnlijk, dat de overige Khans zich
dit zullen aantrekken. De kracht des volks wordt
op die wijze zeer verdeeld en liet weerstands-vermogen
verzwakt. Op een gegeven oogenblik ziet men misschien
de mannen van Ghorat, die van Koendoez en die van
Kafiristan met de uitvlucht aankomen, dat zij met de
affaire van Kaboelistnn niets te maken hebben.
Hieruit volgt, dat het vrij onverschillig is of we
de verdeeling des lands in 26 provinciën, gelijk men
die in de aardrijkskundige handboeken viudfc, opge
ven of niet. Immers om er eens eenige te noemen
Kaboel, Peshawur, Kandahar, Herat, Balkli zijn onder
ling al even weinig één, als b.v. Friesland, Namen,
Hamburg en 't Guliksche.
Van meer belang is het, nog eens de aandacht te
vestigen op de stammen. Van deze stammen of
oeloes zijn de voornaamste, die der üurani met
800,000 hoofden, de Berdurani met 700,000 koppen,
de Gildschi 600,000, de Kakus 200,000 enz. Fen
algemeene vergadering van den stam onder den Khan
als voorzitter heet dschihrgas.
Merkwaardig zijn hun bijzondere overleverigen om-
