Buitenlandsch Overzicht.
Kunst en Wetenschap.
Op de zolders van het oude koninklijke paleis of
kasteel te Praag heeft men een ontdekking gedaan,
die voor de kunst van groot belang is; men heeft
daar onder 't stof der eeuwen bedolven gevonden
een groot gedeelte der beroemde schilderijen-verzame
ling, die indertijd toebehoord heeft aan George Yilliers,
Hertog van Buckingham, Minister van Karei I van
Engeland.
Na de verbeurdverklaring der goederen van den
hertog, was zijn kabinet verstrooid naar onderscheidene
museums en particuliere verzamelingen, üe verkooping
had plaats te Antwerpen in 1649. Daar kocht o. a.
Aartshertog Leopold Wilhelm een groot aantal kost
bare doeken, die naar het kasteel te Praag werden
vervoerd, waar die vorst later zijn verblijf heeft gehouden.
Hier werd de verzameling later andermaal geschonden
door het wegvoeren van vele stukken. Bij de plun
dering van Praag, door de Zweden, verdwenen er ook
verscheidene doeken. Een groot aantal was echter op
de zolders geborgen en werd daar niet ontdekt, doch
bleef er ook later weggestopt en eerst dezer dagen
werd alles onderzocht en voor deu dag gebracht door
prof. Woltman. Deze heeft nu o. a. 19 zeer kostbare
stukken gevonden, die men uit den catalogus van de
Buckingham-verzameling wel kende, doch die verloren
geacht waren. Er zijn er onder van ïitiaan, Paul
Veronese, Bassauo, (5 stuks), een van Leandro Bassano,
twee van Feti en een van Holbein. Behalve deze
stukken uit de Buckingham-verzameling, werden nog
veie andere belangrijke, deels zeer kostbare werken
gevonden uit de Vlaarasche school. Deze vondst van
kunstwerken is wel een der merkwaardigste, waarvan
de geschiedenis weet te spreken.
Het electrisch licht laat nog steeds druk van zich
spreken. Na de blijkbaar hoog opgeschroefde berichten
daaromtrent uit Amerika en aan welker verspreiding
en opluistering de pers druk heeft raedegearbeid, zijn
we toch eigenlijk op dit oogenblik nog niet verder
met het electrisch licht, dan toen Edison nog van
zijn //aanstaande" uitvinding niet had gesproken of
doen spreken. Het geeft niet of hij al vertelt dat
hij met 13 lichten geheel New-York zal verlichten
tegen anderhal ven dollar per uur, als hij 't toch niet
doetHoogstens zou op die tromraelarij a la Barnum
dit kunnen volgen, dat Europa zich liet verlokken
om zijn zuurverdiende penningen te beleggen in
Amerikaansch electrisch lichtmaar dan ligt de vrees
voor de hand, dat het geld den weg op zou gaan,
langs welken de millioenen Amerikaansche spoorweg
waarden gegaan zijn.
De compagnon van Edison is Wallace, die door
sommigen nog minder wordt vertrouwd dan de degelijke
practicus Edison.
Dr. Werner Siemens (ook geen geringe célébriteit
houdt alles voor Amerikaanschen bluf. Hij beweert
dat de Wallace'sche machine, de Telemachon, niets
anders is dan een dynamo-electrische machine, door
Wallace eenvoudig nagemaakt en die Siemens reeds
den 17 Januari 1867 heeft aangeboden en verklaard
aan de academie der wetenschappen te Berlijn. Zulke
toestellen bestaan reeds op zeer vele plaatsen in
Europa. Dr. Siemens waarschuwt derhalve tegen alle
voorbarige ingenomenheid met iets dat wellicht, ja
zeer waarschijnlijk, spoedig zal blijken, noch nieuw,
nog bijzonder, noch van veel practisch nut te zijn.
Blijkens mededeelingen, gedaan in de jongste ver
gadering van het Aardrijkskundig genootschap te Delft,
in slaagde op de taal, terwijl hij die radbraakte, toch
den stempel van zijn hartstocht te drukken. Hij
begint met aan juff. Sofia een pleit-brief te schrijven,
die niet minder dan 40 bladzijden groot is, en kon
digt de toezending daarvan op deze wijze aan
//Eindelijk, Sofie, heb ik dezen brief af, eindelijk
heb ik hem overgeschreven. Ach! Sofie, in welke
steeds toenemende koorts heb ik hem geschreven.
En nu hebt gij de beslissing in uw hand. O 1 Hoe
sidder ik bij dat denkbeeldDe wezenlijke kwelling
begint nu pas. Hemel, wat zal ik uitvoeren tot ik
uw antwoord krijg? De meest tegenstrijdige gedachten
verscheuren mij
//Van het denkbeeld, dat ik eerst had, u dezen
brief zelf te Dresden te brengen, heb ik afgezien.
Neen, ik wil geen invloed op u uitoefenen door mijn
tegenwoordigheid, noch door de électriciteit van den
hartstochtneen, uw beslissing moet volmaakt vrij
en zelfstandig zijn.
z/Denk alleen aan uzelve. Denk volstrekt niet aan
mij, ik bezweer u datDenk er volstrekt niet aan,
hoeveel ik zou kunnen lijden. Dat komt er niet op
aan. Mannen van mijn slag zijn voor het lijden
geboren. Ik ben geboren, zooals Henri Heine gezegd
heeft toen ik negentien jaar was, om te sterven als
een zwaardvechter, met een glimlach op de lippen."
Zie hier eenige uittreksels uit dien fameuzen me
morie-brief van 40 bladzijden; mogelijk zijn ze wat
is de Soematra-expeditie definitief opgegeven en ont
bonden. Door de geconstateerde vijandigheid van een
der vorsten in het binnenland was men tot het staken
der reis gedwongen. Ofschoon de expeditie niet
geheel zonder resultaat is gebleven, moet zij echter
als mislukt worden beschouwd.
Te Botterdam is een in onze tooneelwereld inder
daad ongewoon succes behaald door Mej. Katharina
Beersmans, in de benefice-voorstelling van de //Maria
Stuart" van Schiller, vertaald door Ten Kate. Het
spel van Mej. Beersmans heeft haar een waren triomf
doen behalen. Zij werd door een evenzeer gunstig
bekende artiste, Mevr. de Vries, als Elisabeth hoogst
verdienstelijk ter zijde gestaan, terwijl over 't geheel
de voorstelling uitstekend mocht genoemd worden.
In geen jaren was een zoo uitmuntend tweespan
tooneelkunstenaressen samen op een Nederlandsch
tooneel zoo schitterend gezien.
Ook in Spanje heeft het gezag nu. een geschikt
voorwendsel gekregen om den weg der reactie op te
gaan. De moordaanslag op den Koning heeft geheel
Spanje met verontwaardiging vervuld. Ja zelfs Don
Carlos heeft van deze gelegenheid gebruik gemaakt
om zijn zeer waarde nicht Isabella geluk te wenschen
met de ontsnapping van haar zoon aan zulk eeu groot
gevaar. Het spreekt van zelf dat hij aan zijn com
pliment zulk een draai heeft gegeven, dat het eigenlijk een
reclame wordt voor de legitimiteit, d. i. voor hem.
Zie wat de revolutie doet, zegt hij, zij vermoordt de
gezalfden des Heeren, zelfs al zijn die kroondragers
haar eigen werk, gelijk dit met Alfonsus 't geval is.
Welk een gevaar loopen wij vorsten toch, zoo wee
klaagt de vorstelijke rooverhoofdraan en vederaar, die
kort geleden in Spanje alles nog in vuur en vlam
heeft gezet. Een aanslag tegen een geheele natie
mag wel, als een Don Carlos die pleegt, maar een
aanslag tegen gekroonde personages, dat is het gru
welijkste der gruwelen. Dit neemt niet weg dat moord
moord is en 't is maar goed dat de moordenaar is
gevat. In Spanje slippen anders de moordenaars er al heel
licht door, gelijk o. a. die van generaal Prim, niet
tegenstaande ze als met den vinger werden aangewezen.
Zooveel ergernis als in Duitschland kan de reactie in
Spanje echter wel niet verwekken. De Spaausche
vrijheid is even als de. Spaansche schuldbrieven, het
nominaal bedrag is eenige honderden percenten grooter
dan het reëele. Bijzonder veel zal het volk niet
kunnen verliezen, omdat het maar zeer weinig heeft.
In Duitschland gaat de vernielingstocht tegen de
socialistische vereenigingen, bladen en geschriften,
alsmede tegen de verdachte handwerkers-vereenigingen
met den dag meer vaart nemen, 't Is haast of er
menschelijke colorado-kevers uit te roeien zijn. Vele
organen waren alreeds door zelfmoord opgeheven,
anderen hebben gepoogd onder een nieuwen naam en
gewijzigden vorm nog te blijven voortbestaan, maar
de onverbiddelijke zeis der roode wet maait ze alle
weg. Weldra zal het veld geheel omgewoeld en zoo
totaal gezuiverd zijn van socialistisch onkruid en van
alles wat daarvoor aangezien wordt, dat de binnen-
landsche politiek zoo goed als dood zal genoemd
kunnen worden.
Dat zal natuurlijk niet immer zoo blijven. Er zal
weder gisting en groei komen, weer strijd en geduchte
lang, maar zij zijn zoo- topisch, ze werpen zooveel
licht over het karakter van Lassalle, dat onze lezers
het ons wel ten goede zullen houden, dat wij ze
overschreven
«Daar ik," zegt hij, „een bijzonder trotsch man
ben, zal ik niet slechts nimmer een vrouw als bij
wijze van bestorming nemen, maar ik zal ook niet
medewerken om in haar een onzekere liefde tot ont
wikkeling te brengen, die niet ontluiken zou zonder
mijn hulp. Mij moet een vrouw vrijelijk beminnen,
uit eigen beweging en geheel en alzij moet zich
zelve aan mij overgeven, opdat ik haar neme. Want,
voorzeker, indien een vrouw mij niet beminde met
al de krachten harer ziel, indien zij mij niet liefhad
met al de diepten van haar hart, en gedreven door
een onweerstaanbare macht, dan zou ik haar niet
gelukkig maken door een vereeniging met mij. Er
zijn toestanden en de mijne is zoodanig in
welke de liefde eener vrouw een verterend vuur moet
zijn, aangewakkerd door al de hindernissen een on
weerstaanbare orkaan, die uit zichzelf telkens weder
op nieuw uitbarst, om van duur te zijn en aan die
vrouw de vergoeding te verschaffen voor al de kwade
kansen, die zij zou kunnen loopen
z/Het is mijn plicht, alleen een zekere, reusachtige,
onweerstaanbare liefde te aanvaarden. Voor mij zei ven
ben ik onbarmhartig. Ik ken geen medelijden, geen
erbarmen, noch heb ik hart voor mijn eigen bestaan,
strijd ookwe betwijfelen zeer dat het gezag versterkt
uit dien strijd zal terugkeeren.
In Kusland laat zich de terugwerking, of liever de
aanstekelijkheid van 't gebeurde in Duitschland ook
gevoelen. Men spreekt daar alreeds van de nood
zakelijkheid om alle verdere voortgangen op den weg
der liberale volksontwikkeling en wetgeving te staken
en daarentegen aan versterking van het absolutisme
te gaan denken.
In België zijn de gemeenteraads-verkiezingen in de
meeste steden in liberalen geest uitgevallen. Daarover
heerscht groote opgewondenheid en het verschijnsel
is inderdaad ook niet van belang ontbloot.
In Frankrijk naderen meer en meer de Senaats
verkiezingen en men hoopt dat zij mede aan de
liberalen, d. i. in dit geval aan de gematigde republi
keinen, de overwinning zullen verschaffen. De Senaat
is in Fraukrijk doorgaans wel machtig, doch nooit
populair geweest. Men zegt reeds nu hier en daar:
als de Senaat in denzelfden geest stemt als de Kamer,
dan i9 zij overtollig, en stemt zij tegen de Kamer dan
ware 't beter het eerste staatslichaam op te heffen.
Het karakter van een tempering van de Kamer door
den Senaat schijnt men in Frankrijk onverwezenlijk-
baar te achten. Wij zijn in dit opzicht met onze
Eerste Kamer vrij wat gelukkiger, als is deze ook
volstrekt niet allen naar den zin.
In Zwitserland zijn de verkiezingen niet in radi
calen zin uitgevallen. In de meerderheid der kantons
zijn de radicalen geslagen.
Het knoeien en intrigeeren van Engeland tegen
Busland en omgekeerd houdt niet enkel aan maar
neemt zelfs toe. Engeland tracht het overig Europa
te doen gelooven dat Busland de besluiten van het
Berlijner Congres met minachting behandelt of wel
ze geheel miskent en doet alsof ze niet gemaakt
waren. Om hieraan kracht bij te zetten, heeft Engeland
de Porte formeel de Bussen doen beschuldigen van
het opstoken van den opstand in Macedonië en op
andere punten. Hiertegen is even vierkant door Bus
land geprotesteerd. Door middel van de Times wordt
nu getracht Frankrijk, Oostenrijk, Duitschland en Italië
tegen Buslaucl op te zetten.
Op het terrein zelf neemt de spanning toe. De
Bussen boopen zich op in Bulgarije en Oost-Bumelië,
de afvoer van Turksche krijgsgevangenen is zelfs naar
men zegt gestaakt. In de Krim bij Sebastopol moeten
er nog wel 18,000 in tenten gekampeerd liggen.
Op de grenzen van Afghanistan gaat nog niet veel
om. Van weerszijden gaat men zich wapenen en troepen
concentreeren. Daarbij betracht men op de gewone
manier de overdrijving en 't is of zoowel de Afghaneti
als de Engelschen de soldaten, paarden en kanonnen
maar voor 't scheppen hebben. Gelukkig dat die
strijders op 't papier elkaar ook niet kunnen verminken
of dooden.
Van Engelsche zijde wordt geducht losgetrokken
tegen de vermeende inmenging der Bussen. Nu ver
telt men o. a. dat de Bussische officieren allen een
Afghaansch woordenboek hebben gekregen tot gemak
bij hun samenwerken met de Afghauen.
Wat we er van gelooven is, dat de Afghan en tot
dusver niet veel meer dan moreelen steun van den
Czaar zullen genoten hebben, gelijk we ook meeuen
dat de Engelschen tot heden toe nog niet veel meer
dan woordenkraam tegen den Emir in 't werk gesteld
hebben.
Het jongste Engelsche bericht is nu dat al de
Engelsche hoofdbevelhebbers vervangen zijn door an
deren, een maatregel om zich langzaam te haasten.
hetwelk ik mijzelven beloofd heb tot een langen en
rusteloozen strijd te maken. Maar Sofie, al ben ik
voor mijzelven een ongevoelige rots, toch gevoel ik,
ik gevoel voor en door hen, die ik liefheb.
z/Hun ongeluk is de eenige deur, waardoor ook
het ongeluk mijns levens zou kunnen binnenkomen.
Derhalve, zoo ge mij niet bemint met die onweder-
staanbare vloedgolf van liefde, die één is en in zich
zelf al de waarborgen omsluit van het geluk zoolang
ge mij zult bezitten, dan zal ik, door een égoïsme,
dat ietwat verschilt van het gewone égoïsme, maar
toch uit égoïsme, uw bestaan niet aan het mijne
verbinden, om u niet ongelukkig te maken, omdat
ik daardoor zelf ellendig en ongelukkig zou zijn,
omdat ik daardoor die fiere zelfgenoegzaamheid zou
verbreken, die innerlijke eenheid, die het schild mijns
levens uitmaakt.
z/Ik zal u vooruit zeggen, Sofie, al wat mogelijk
is om u van uw voornemeu om mij te huwen af te
brengen. Blijft gij standvastig, dan zal ik den eenigen
waren waarborg bezitten, dat ge mij genoeg bemint
om in de vereeniging met mij een hecht en onver
stoorbaar geluk te vinden.
Slot volgt.
