PooiiTVLTET, 16 Oct. Gelukkig niet in het eiland
Tholen heerschen de mazelen epidemisch; wel in de
gemeente Tholen. De anders overbevolkte lagere school
telde op 't laatst der vorige week slechts een kleine
dertig leerlingen. In de andere gemeenten van ons
eiland komen af en toe wel enkele gevallen van ma
zelen, ook van keelziekte, voormaar van epidemie
is daar geen sprake.
De Staten van Zeeland zijn in buitengewone ver
gadering opgeroepen tegen den 22 October tot het
vervullen der vacature in het collegie van Ged. Staten,
ontstaan door het overlijden van mr. G. A. Fokker.
In diezelfde vergadering zal behandeld worden het
verzoek tot opheffing van het waterschap //de Nol
van Ouwelek."
Aangaande de in eenige geheimzinnigheid gehulde
groote dingen, die er volgens den Standaard gebeuren
zouden met de 300,000 onderteekenaars der petitie
voor een school met den bijbel, verneemt men nu
iets. Komt daar echter niet meer bij, dan zal alles
minder zijn dan en muisbarende berg. Het is dan,
evenals de geheele grieve der petitie-sjouwers, enkel
om wat dubbeltjes te doen. De leiders wenden een
groote mate van verbazing voor over het feit dat de
bekende petitie door zoovelen is geleekend en dat de
vereeniging voor het christelijk nationaal onderwijs
toch nauwelijks een honderste van dat getal onder
haar leden telt. Dat is niet te verwonderen, daar de
massa zich veel gemakkelijker laat bepraten om een
naam te zetten of te laten zetten, dan om in den zak
te tasten. Thans worden giften en gaven gevraagd,
en daar is niets tegen te zeggen; dat daarbij echter
al weer dat totaal ongegronde gejank over gewetens
vrijheid en //der vaderen goed en bloed'/ wordt aan
geheven, is hinderlijk.
De Kamer van Koophandel te Bergen op Zoom
heeft zich bij adres tot den Minister van Waterstaat
gewend, met verzoek dat van Regeeringswege eenig
hulpmiddel worde verstrekt ter voorkoming dat de
suikerfabrieken aldaar binnen enkele dagen, bij vol
slagen gebrek aan water, het werk zullen moeten
staken.
Nauwelijks drie weken is de campagne begonnen
en nu reeds is meer dan de helft van het voorhanden
water verbruikt. Het watergebrek wordt veroorzaakt
doordien sedert de opheffing der vesting de genie niet
meer heeft te zorgen voor den toevoer van water uit
het Papegat en het water nu voor het meerendeel
naar Rosendaal afvloeit.
De Gemeenteraad blijft naar middelen uitzien om
in dezen voor de suiker-industrie zoo noodlottigen
toestand afdoende en duurzame verbetering te brengen.
De Gemeenteraad der Residentie heeft het voorstel
aangenomen om aan Z. M. den Koning bij zijn aan
staand huwelijk een geschenk aan te bieden.
Het gerucht zegt, dat het Koninklijk gezin vooreerst
niet het paleis in den Haag, maar dat te Amsterdam
zou betrekken. In verband hiermede zou het geheele
regiment grenadiers en jagers tijdelijk naar Amster
dam verlegd worden.
Onder den naam van een feestje ter eere van Prinses
Hendrik heeft men te Amsterdam aan de Vondelkade,
bij de oude Overtoom, op een particulier stuk land
een soort van kleine kermis aangelegd. Men waadt
er tot over de enkels door den modder, dóch vindt
er dan ook alles wat het hart van een kermisgauger
maar wenschen 'kan spellen, kramen, draaimolens enz.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders van
Amsterdam om een leening aan te gaan van ö1/^
millioeu ten laste der gemeente, schijnt niet de alge-
meene goedkeuring der leden van den Raad te erlangen.
Men zegt nu dat de wethouder van Financiën mr.
G. van Tienhoveu wenscht af te treden, 't geen door
velen zeer wordt betreurd.
Het station van den Holl. Spoorweg te Amsterdam
is thans buiten gebruik gesteld en het nieuwe groote
houten hulpstation aan het IJ in gebruik genomen.
Ook het station aan het Oosterdok zal nog voorloopig
in gebruik blijven.
Nu de electrische straatverlichting bij wijze van
proef in enkele groote steden van het buitenland is
ingevoerd, o. a. te Parijs, is de ondernemings-geeat
ook bij ons te lande op dit punt gevestigd. Door den
heer W. J. Wisse te 's Hage is aan het gemeente
bestuur der Residentie en aan de besturen van 21
andere groote gemeenten in het laud, concessie aan
gevraagd voor de stads-verlichting met electrisch licht
o. a. worden genoemd Middelburg en Vlissingeu.
Den 19 dezer wordt de nieuwe kweekschool voor
machinisten te Amsterdam geopend.
De kanarievogel, die met de //Willem Barends"
mede ging, en op 78° N.B. midden in de IJszee
tierig bleef, zingt nu weder te Amsterdam, en even
gezond en frisch als dit vogeltje is de bemanning
gebleven. Enkel dr. Sluiter was ernstig ziek op reis,
ofschoon hij thans gelukkig herstellende is.
In de vijfde bijeenkomst van de internationale trans-
portverzekerings-vereeniging, den 7 dezer te Frankfort
a/M. gehouden, is door Grossman uit St. Gallen de aan
dacht gevestigd op een vennootschap, die te Antwerpen
door reeders, kooplieden, assuradeurs en scheepsmake
laars op touw wordt gezet, n.l. een maatschappij tot
redding en berging van schepen en goederen uit zee
gevaar langs de Hoilandsch-Belgische kust. De maat
schappij denkt zich aan te sluiten aan een bestaande
sleepboot-onderneming, die thans met 5 a 6 booten
werkt, en wil aan assurantie-maatschappijen, die deel
nemen iu 't bijeenbrengen van het kapitaal der maat
schappij, bijzondere voordeelen toekennen. Naar aanlei
ding hiervan gaven de heeren Goedeckers van Hamburg
en Wedel van Stettin te kennen dat soortgelijke nut
tige onderneming ook voor de Noord- en Oostzee
wordt georgauiseerd.
Het door de Arnk. Ct. medegedeelde bericht
van de benoeming van een directeur van de kapel
der grenadiers en jagers, is volgens het N. v. d. D.
een fopperij. Zulke goedkoope //aardigheden" kunnen
zeer onaangenaam zijn en doen in ieder geval 't ver
nuft van den uitvinder even weinig eer aan als zijn
begrip van goede manieren.
De Arnh. Ct. is zeer terecht verontwaardigd over
die grap, zij schijnt van plan den bedrijver een ernstige
waarschuwing te doen toedienen.
Naar de Arnh. Ct. verneemt, is aan prof. F. Stracké
te Amsterdam het vervaardigen van een gedenkteeken
op het graf van ds. J. P. de Keyzer opgedragen.
Aan de steenfabrieken langs den IJsel is de vraag
naar metselsteen niet zoo groot als in vorige jaren.
Was toen de steen veelal verkocht vóór hij uit den
oven kwam, thans zijn de meeste fabrikanten nog
van een ruimen voorraad voorzien.
De nieuwe spoorlijn LeidenWoerden is Maandag
met groote feestelijkheid ingewijd. Vooral de ge
meente Alfen heeft veel werk van dezen dag gemaakt.
Te 's Gravenhage heerscht in vrij erge mate het
roodvonk; enkele sterfgevallen aan die ziekte zijn
reeds voorgekomen.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Z. M. heeft aan A. Kakeheeke Jz. met 1 Nov.
eervol ontslag verleend als notaris te Goes.
Z. M. heeft met 1 Nov. den heer H. A. A. baron
Collot d'Escury, benoemd tot schoolopziener in het
zesde schooldistrict der provincie Zeeland.
Landbouw.
In Sempervirens is de opmerking gemaakt dat het
zooveel voordeel geven kon als meer algemeen die
honderden en duizenden min of meer groote strooken,
geeren, reepjes en hoekjes land, die nu doorgaans onbezet
en onnut liggen, alsmede de bermen en kanten van
vele groote en kleiue wegen, werden beplant met
houtgewas. Men zou vruchtboomeu kunnen planten
waar dit uitvoerbaar was en anders eenvoudig kreu
pelhout of waaiboomen.
De opmerking is niet onpractisch. Inderdaad wordt
in ons kleine, toch reeds als men wil overbevolkte
land vrij wat goede grond verwaarloosd, voornamelijk
omdat hij verbrokkeld ligt in zulke kleine stukjes,
die elk op zich zelf van weinig belang schijnen.
Een voornaam bezwaar is wel daarin gelegen dat
de meeste van de bedoelde schalooze stukjes grond
aan den openbaren weg liggen en dus gevaar loopen
van door het roofzuchtige publiek toch geplunderd
en kaal gehouden te worden. Het is waar, dat de
vernielzucht bij ons te lande zeer groot is; maar 't is
toch ook waar, dat in de streken waar men langs den
openbaren weg nu reeds doorgaans al van oudsher
beplantingen van vruchtboomen vindt, het publiek
deze vrij wel ontziet. Als er maar werk van de be
doelde beplantingen gemaakt werd zou er ook wel beter
op toegezien worden. Als een voorbeeld van hetgeen
zou kunnen gedaan worden, verdient de gemeente
Burgh genoemd te worden. Daar heeft men op de
dorpsstraat en rondom de kerk jonge hoogstam-
vruchtboomen geplant, die het publiek toch ontziet
en waarvan men zich met reden aanzienlijke voor
deelen belooft voor de toekomst.
Kunst en Wetenschap.
De vereeniging //Het Nederlandsch Tooneel" is thans
op nieuwe grondslagen gereconstrueerd. Men hoopt
dat zij zich nu zal kunnen staaude houden.
Buitenland.
F r a n k r ij k.
De bisschop van Orleans, Dupanloup, een van de
onafzetbare leden des Senaats en lid van het instituut,
heeft eerst na 1849 een politieke rol gespeeld. Als
vrijzinnig katholiek stond hij bloot aan de aanvallen
van Louis Veuillot in de Univers. Eens verbood
Dupanloup aan de geestelijkheid in zijn bisdom de
lezing van het blad andere bisschoppen volgden zijn
voorbeeld en zonder de tusschenkomst des Pausen
zou het blad bij gebreke van abonné's verdwenen zijn.
In 1854 volgde hij den heer Tissot als lid der Fransche
Akademie op, uit welk lichaam hij op opzienbarende
wijze verschillende personen wist te weren, b.v. in
1863 den heer Littré. Op het congres te Mechelen
verklaarde hij met den Syllabus in te stemmen en
hij had een groot aandeel aan de voorbereiding van
het Oecumenisch concilie in 1869. Bekend is het,
hoe hij in een desbetreffend mandement zijn oordeel
omtrent de kwestie der pauselijke onfeilbaarheid voor
behield en bij de stemming in het concilie zich tegen
deze leer verklaarde. Na hare afkondiging heeft ook
hij zich onderworpen, hetgeen echter, naar men wil,
niet belet heeft, dat de door hem vurig begeerde
kardinaalshoed juist wegens die houding in het concilie
hem steeds onthouden werd. Gedurende den oorlogstijd
ijverde hij met groote vaderlandsliefde en met goed
gevolg voor het verminderen der oorlogslasten van
Orleans en liet hij zich op voorbeeldige wijze aan de
verzorging der gekwetsten gelegen liggen. Tot dank
werd hij met 28.596 stemmen ter Nationale Verga
dering afgevaardigd. In dit lichaam was hij de
stelselmatige tegenstander van den Minister Jules
Simon en een dergenen, die den graaf van Chambord
tot de driekleur trachtten te bekeeren. Hij was de
voorname kampioen voor de wet betreffende de vrijheid
van het hooger onderwijs en stemde in 1875 tegen
de constitutioneele wetten. Men weet hoe hij, toen
voor eenige jaren de Littré tot lid der akademie ge
kozen werd, openlijk zijn ontslag nam. Niet slechts
als redenaar, ook als schrijver, voornamelijk van een
werk over de //opvoediug" heeft de heer Dupanloup
zijn naam gemaakt. Niet weinig zijner mandementen
en redevoeringen deden in geheel Europa van zich
spreken hij was, zoo wordt van hem getuigd, evenals
de bisschoppen der vijfde eeuw, door zijn prestige en
zijn vastberadenheid, zoowel bisschop als prefect en
diplomaat. De Fratiqais noemt hem een strijder voor
recht en vrijheid, hartstochtelijk verdediger van gods
dienst en vaderland, van waarheid en gerechtigheid,
z/den dapperen onder den dapperen". Het Journal
des Bebats laat gerechtigheid wedervareu aan zijn
verheven zin, rondborstigheid en echten adel der ziel.
Door zijne welsprekendheid, zegt dit orgaan van het
linker-centrum, zoowel als door zijn verheven en be
trekkelijk vrijzinnig karakter was hij bij uitnemendheid
de glorie van het Fransche episcopaat. De repu-
blikeinsche Siècle noemt hem o. a. een weinig nauw
gezet, maar onbezweken polemist, wiens galücanisme
voor het Yatikaan en de Univers de vlag heeft moeten
strijken. Louis Veuillot heeft de oude veete niet
vergeven. Naar de wereld, zegt hij, is msgr. Du
panloup levenslang werkzaam en vol succes geweest
en evenzeer vol tegenspoed. Tot zijnen dood toe
bezat hij vurige vrienden, die hem hielden voor het
toonbeeld der bisschoppen, en zeker behoort men
hem veel ijver, werkzaamheid en onkreukbare zeden
toe te kennen. Met volharding en moed verdedigde
hij op zekere punten de eer en de rechten der kerk.
Maar van de eigenschappen, voor een toonbeeld der
bisschoppen vereischt, ontbrak hem veel. Als geleerde,
als staatkundige en schrijver valt op hem af te dingen.
Zijne onderwerping na het concilie, welke hem tot
eer strekt, kwam ongelukkig wat laat. In één woord,
z/hij is in dit leven slechts een dier merkwaardige
voorbijgangers geweest, die nooit aankomen".
Het Oosten.
De Britsche krijgsdrift gaat weder wat bedaren;
dat is al vrij spoedig, in aanmerking genomen hoe
heftig men de alarmtrom heeft geroerd, 't Was ook
wel te voorzien. Tusschen de oorlogskreten der jour
nalisten die te Londen in hun kamers zitten te pennen,
en het //voorwaarts" van den generaal, die de soldaten
ten strijde zal aanvoeren, is een vrij groote afstand.
Uit nadere berichten van een correspondent van
den Times laat zich opmaken dat het vooreerst zoo'n
vaart niet loopen zal met den oorlog tegen de Afghanen.
Men gaat redeneeren en zoolang men dit kan doen
is 't gevaar van elkander in 't haar te vliegen nog
zoo groot niet. De bedoelde correspondent heeft geseind
uit Darjeeliug dat er tot op dit oogenblik nog volstrekt
geen vijandelijkheden waren voorgekomen. Zijn bericht
werpt ook een nieuw licht over de aanleiding, of
voorgewende aanleiding tot de spanning., De Engelsche
officier, die de voorwacht der expeditie aanvoerde, de
majoor Cavagnari, is niet op ruwe wijze door de
Afghanen te Ali Musjid afgewezen, maar daarbij zijn
