wat loterij is of daar naar zweemt, al nemen we den
//gelukkigen'' in het loten niet kwalijk dat zij daar
anders over denken. Zeer te wenschen zou het echter
zijn dat de wetgever er wat op wist te vinden dat eeu
aangekondigde verloting ook wezenlijk een verloting
was en niet een bedriegelijke komedie om de koopers
te lokken, zonder meer.
Het schijnt dat met onze bestaande wetten daar
niets tegen te doen is. Een beroep op 't publiek helpt
zeer weinig, ja zoo goed als niets. Zelfs zulk een
onthulling als de bovenstaande zal hoogstens in staat
wezen om den heer Tas een herhaling van de grap
te beletten; maar als eeu vakgenoot morgen dezelfde
grap uithaalt, gelukt ze ook weder even goed. 't Pu
bliek wil dobbelendat zit nu eenmaal in 't Germaansche
karaker, dat is een Bataafsche erfzonde.
Het geschenk, aan Z. K. H. Prins Hendrik aan te
bieden door de gemeente Iiarlingen, was Maandag in
een der lokalen van het stadhuis aldaar ter bezichtiging
gesteld. Het bestaat in een zilveren wijnkan van bijna
4 decimeter hoogte, in de fabriek van de heeren J. M.
van Kempen en Zoon te Voorschoten vervaardigd.
De kan stelt een nautilus-schelp voor, gedragen door
twee dolfijnen, met de gekronkelde staarten naar boven,
terwijl de koppen rusten op de golvende zee; het oor
vau de kan wordt gevormd door zeeplanten; rondom
het plateau, dat het geheel draagt, zijn de woorden
gegraveerd Aan Z. K. H. Prins Hendrik der Neder
landen, van Harlinger ingezetenen". Aan de voorzijde
der kan zijn geciseleerd de wapens van Oranje-Nassau
en Hohenzollern, rechts het wapeu van Iiarlingen,
links een allegorische voorstelling van zeevaart en
handel. Het geschenk zal vergezeld gaan van een
prachtig album, bevattende de namen der commissie
leden en die van hen, welke deelnamen aan de schenking.
Vooral de opdracht is een meesterstuk van calligraphic
van den heer Grevenstuck. Kan en album zijn vervat
in een keurig bewerkte mahoniehouten kist.
De patroons, bij wie de 12 werklieden werkzaam
zijn, die op voordracht van den heer M. A. Perk op
's Rijks kosten gedurende 10 dagen naar Parijs zullen
gaan, hebben zich op één na, allen bereid verklaard,
het loon dier werklieden gedurende hun afwezigheid
te laten doorgaan.
Bij de opening der melkinrichting te Amsterdam
hebben eenige melkboeren hun ongenoegen daar over
te kenuen gegeven, door met vuil te gooien. Men
moest sluiten en de politie te hulp roepen tegen de
rustverstoorders, wier gedrag wel het beste bewijs is,
hoe noodzakelijk ook te Amsterdam een melkinrichting is.
In deze maand zal, volgens het door inr. J. H.
Mosselmans uitgegeven Ge?iealogisch Maa?idblad een
speciaal blad voor erfenis-jagers), voor de Iiaarlemsehe
rechtbank het proces een aanvang nemen door de
erfgenamen van Pieter Teyler v. d. Hulst op touw
gezet tegen de directeuren van Teylers Stichting te
Haarlem.
De gemeentelijke gasfabriek te 'Leeuwarden heeft in
het vorige jaar een zuivere winst opgeleverd van
f 27,810,25, de prijs van het gas was 9 cent per stere.
Bij de Hollandsche harddraverijen te Parijs, die 2
en 4 October zullen plaats hebben, zal de heer Joh.
M. Coenen met zijn orchest muziek maken. De reis
kosten worden vergoed. De verdere kosten moeten
bestreden worden uit de opbrengst van uitvoeringen
op het Trocadero.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Z. M. heeft benoemd tot landmeter van het kadaster
le kl. den heer Busing te Goes.
Z. M. heeft, op verzoek, aan M. M. von Hoff,
tegen 1 Oct. eervol ontslag verleend als burgemeester
van Westkapelle.
Z. M. heeft benoemd tot gezworen van het Water
schap Loven en Willemskerke J. de Kraker Az.tot
id. van het Waterschap St. Annaland A. Geluk Ez.
tot id, van den Koudenpolder L. W. de Jonge; tot
dijkgraaf van den Molenpolder (Z.-Beveland) M. van
Stee; in het Bestuur van den calamiteusen Suzanna-
polder tot voorzitter A. J. Bierens en tot lid H.
Polderman Nz.
Benoemd tot vroedvrouw te Heinkeuszand Mej.
W. Ridderhof van Amsterdam.
Landbouw.
In Sempervirens wordt een mededeeling gedaan be
treffende een geheel nieuwe wijze van aardappelteelt,
die wel verdient ook ouder onze landbouwers en
tuinders bekend te worden. Misschien worden ze
daardoor uitgelokt tot het nemen van een proef, 't
welk te meer aanbevelenswaard schijnt, daar de nieuwe
cultuurwijze een voordeel in de opbrengst van 40 a 50
perc. belooft en tevens groote vrijwaring oplevert
tegen allerlei ziekten in den aardappel.
De uitvinder is de lieer P. Bortier, rustend land
bouwer van de boerderij //Brittannia" nabij Ostende,
een man, die sinds jaren bekend is als een sieraad
in het vak van laud- en tuinbouw. Hij zelf geeft zijn
plantwijze, waarop 't voornamelijk aankomt, aldus op
//Plant in een goed omgeyverkten en bebouwden
grond, liefst geen schralen zandgrond, maar daar waar
een humuslaag is, aardappelen van middelmatige grootte,
in tweëeti gesneden, op een afstand van 50 centimeter
in gelijke richting. (Dus veel verder uit elkaar dan
doorgaans geschiedt). Leg de pootvrucht eenvoudig
op den grond en niet een kuiltje, zooals op de oude
manier, en dek ze dan toe met wat aarde, door middel
van een hak of dergelijk gereedschap.
z/Op deze luchtige wijze behandeld heeft de ont
wikkeling der plant als 't ware geen oponthoud om
de luchtige aardkorst door te dringen. Men bespeurt
reeds na weinige dagen de goede werking en geniet
later de onmiskenbare voordeelen".
De heer Bortier stelt er prijs op dat zijn manier
geen geheim blijve maar algemeen bekend worde en
navolging vinde.
Kunst en Wetenschap.
Door de heeren Albert Roothaan en F. C. Bührmaun
te Amsterdam, is de uitgave op touw gezet van een
Nederlandsch Lexicon der muziek. De bewerking van
dit woordenboek in onze taal, waaraan buiten twijfel
behoefte bestaat, is toevertrouwd aan den heer Henri
Viotta te Amsterdam. Het woordenboek zal bevatten de
verklaring van alle kunsttermen, de levensbeschrijvingen
van alle toonkunstenaars van vroeger en later tijd, die
van Noord- en Zuid-Nederlanders het uitvoerigst, de
verklaring van alle muzikale vormen, verhandelingen
over alle onderdeelen der muziek, geschiedenis der muziek
van alle volken enz. enz. Zulk een werk is met recht een
reuzen-arbeid te noemen. Voor de kunst en voor de
wetenschap der muziek is het slagen der uitgave on
getwijfeld zeer te wenschen; doch de bezwaren, in
een klein land als 't onze, zijn niet gering. Misschien
ware 't voor 't succes niet kwaad aan de inteekening
ook een loterij te verbinden met bons voor piano's,
orgels, harmonica's, speeldoozen en allerlei muziek
instrumenten, alsmede voor muntjes en bankjes, dan
zou 't op verrassende wijze blijken, hoeveel liefde voor
de wetenschap der muziek er wel onder het volk
bestaat.
Onder het tal van wetenschappelijke congressen,
die te Parijs tijdens de tentoonstelling gehouden worden,
is nu ook geopend het congres géologique international.
Het wordt ook bijgewoond door twee Nederlandsche
geleerden, de heeren von Baumhauer en F. O. Winkler,
beiden van Haarlem. De zitting van Zaterdag 31
Augustus werd gepresideerd door prof. von Baumhauer.
Elke zitting heeft n.l. een anderen voorzitter. Het
congres telt over de 300 deelnemers.
Dat het gemakkelijker is eeu werk als een groot
woordenboek op stapel te zetten, dan het te doen
afloopen, blijkt nu weder uit de treurige geschiedenis
van het groote Nederlandsche Woordenboek. Dr. Ver
wijs en prof. de Vries geven de hopelooze taak op,
van de samenstelling van dit werk.
Het verwondert ons nietjammer dat de inteeke-
naren alreeds zooveel geld hebben weggegooid aan
wat papier, dat nu voor misdruk kan gebruikt worden.
De opzet heeft van den beginne af niet gedeugd.
Men zou een honderdtal dolijverige, onvermoeibare
en uiterst geduldige medewerkers moeten hebben
om van de eischen der wetenschap nu nog niet
eens te spreken om een op zulk een schaal aangevan
gen werk te voltooien.
De nieuwe cursus der Tóoneelschool te Amsterdam
is begonnen met 13 leerlingen, 8 meisjes en 5 jongens.
Berthold Auerbach, die thans te Scheveningen ge
logeerd is, prof. Zimmermann en de heer Campbell,
bibliothecaris van de Koninklijke bibliotheek te 's Hage,
hebben aldaar het huis in de Doubietstraat aange
kocht, waarin Spinoza van 1652 tot 1678 opkamers
heeft gewoond. Er zal nu een gedenksteen in den
gevel worden geplaatst.
Ongelukken, Rampen, Misdaden, enz.
Te Zossen onder Potsdam heeft een werkman zijn
vrouw doodgeschoten, haar daarna den hals afge
sneden en vervolgens ook zich zelveu doodgeschoten.
De drie kinderen van die lieden waren niet thuis toen
dit geval plaats had.
Bij de draaibrug te Muntendam is de 50jarige
koedrijver S. van der Hak, van Sappemeer, in het
water gevallen en verdronken. Zijn lijk is den anderen
ochtend opgevischt.
Te Londen heeft men een feit ontdekt dat of een
vreeselijke misdaad op 't spoor zal doen komen, of
althans 't bewijs levert dat er in die wereldstad
ondanks de goede politie vrij wat kan omgaan. Bij
een huiszoeking, naar aanleiding van een diefstal, ten
huize van zekeren Murmery, vond de politie in een
kelder de lijken van zeven kinderen, in verregaanden
staat van ontbinding. De man werd gearresteerd en
de zaak wordt onderzocht. Volgens een andere lezing
zou Murmery bedienaar van begrafenissen zijn en die
kinderlijkjes, welke hij had aangenomen te begraven,
daar hebben verborgen en met wat ougebluschte kalk
bedekt, om het begrafenisgeld te kunnen opsteken.
Te Dordrecht is een driejarig kind van een trap
doodgevallen.
Een vreeselijk ongeluk had Zaterdag plaats op de
London-Chatham Dover-Railway bij Sittingboume.
De trein, die van Rarasgate naar Londen reed en tal
van passagiers bevatte, reed tegen eenige goederen
wagens aan, met het ongelukkig gevolg dat verschil
lende waggons werden vernield, 5 personen gedood
en ongeveer 40 min of meer zwaar gewond.
Buitenland.
F r a n k r ij k.
Het internationaal munt-congres heeft de volgende
resolutie aangeuomen//De gedelegeerden van de
Europeesche staten, op de conferentie vertegenwoordigd,
wenschen hunnen dank te betuigen aan de regeering
van de Vereenigde Staten van Noord Amerika, omdat
deze een internationale beraadslaging over de belang
rijke munstkwe8tie heeft uitgelokt. Na de voorstellen
der gedelegeerden van de Vereenigde Staten rijpelijk
te hebben overwogen, zijn zij tot deze slotsom gekomen
1. dat het noodzakelijk is, dat het zilver, evenals het
goud, op de wereld zijnen rang als bestanddeel van
het muntstelsel blijft behouden, maar dat iedere staat
de keus heeft, goud of zilver, dan wel beide metalen,
voor zijn muntwezen te bezigen2. dat eveneens in
de kwestie van de beperking der aanmunting van
zilver het iederen staat vrijgelaten worde, een beslissing
te nemen naar den bijzondereu toestand, waarin hij
verkeert, en wel voornamelijk omdat de verwarring,
welke zich in den laatsten tijd op de zilvermarkt
voordeed, op verschillende wijzen invloed heeft geoefend
op het muntstelsel in de landen; 3. dat met het oog
op het verschil van meening, hetwelk zich geopenbaard
heeft, en op de onmogelijkheid voor staten, waar een
dubbele standaard bestaat, ten aanzien van de al of
niet beperking der aanmunting van zilver zich te ver
binden, er geen aanleiding is om te beraadslagen
over de kwestie van een internationale waardever
houding tusschen goud en zilver".
Een tafereeltje uit Cyprus.
Om te kunnen beoordeelen welk een waren Augiasstal
de Engelschen in het Oosteu hebben te ruimen, zoo
zij inderdaad met ernst aan de hervormingen de haud
willen slaan, leze men slechts de volgende schets van
een gevangenis op Cyprus, die onlangs door Archibald
Forbes, den vermaarden correspondent van Daily News,
is bezocht en van welk bezoek hij een verhaal heeft
gezonden aan zijn blad. Het betreft de Turksche
gevangenis te Nikosia. Deze gevangenis is gevestigd
in het paleis van den Turkschen gouverneur van het
eiland; er zaten bij het bezoek van Forbes 600
gevangenen in, meest lieden van de slechtste soort
roovers, moordenaars, ook staatkundig veroordeelden
en verdachten, waaronder er waren, evenals vroeger
in de Bastille van Parijs, die men in de wereld daar
buiten reeds lang vergeten had, al was ook hun zaak
nooit onderzocht.
De Konak of het paleis van den gouverneur is een
groot onregelmatig vervallen gebouw, waarvan cén deel
oud en hecht, het andere van nieuwe dagteekening en
zeer bouwvallig is. Het oudste gedeelte is in Gothischen
stijl gebouwd; boven den boog van den hoofdingang
prijken de wapens van Venetië. Toch is het niet door
de Venetianen gebouwd al hebben zij er hun merk
op gedrukt. Het is het oude paleis der eens zoo be
roemde Lusignans, die er als Koningen van Cyprus
hebben gezeteld, van 1192 tot 1489, toen Catharina
Cornaro, de moeder van Jacob III, het eiland aan de
Venetianen verkocht. In 1571 maakten de Turken
er zich meester van, die (natuurlijk, want 'dat is
Turksch) alles lieten vervallen en eindelijk van het
aloude grootendeels marmeren paleis een der afschuwe
lijkste gevangenissen van de wereld gemaakt hebben.
z/Ik heb", zegt Forbes, //in mijn leven niet weinig
afschuwelijke tooneelen gezien. In Indië heb ik een
veld vol van door den hongersnood ter dood gemartelde
ongelukkigen gezien. Ik heb over een slagveld gereden
waar 35000 doode en stervende soldaten lagen. Ik
heb na het beleg de pesthuizen van Metz bezocht,
waar de jammerlijke offers van den vlekkeutyphus en
van de zwarte kinderziekte opgehoopt lagen. Ik heb
