ZIERIKZEESCHE COURANT.
1878. No. 60. Zaterdag 3 Augustus. 81ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
voor het arrondis- wafex sement Zierihzee.
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER AD VERTE NTIEN
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKENMAN.
ZierikzeE; 2 Aug, In de Raadsvergadering van
heden, is aan den heer P. van der Veen wegens ver
trek naar elders eervol ontslag verleend als lid der
plaatselijke schoolcommissie alhier.
Ziemkzée, 2 Aug. Volgens de Midd. Ct. zou er
op het stuk onzer middelen van vervoer een plan
onderhanden zijn, waarvan de uitvoeriug in een meer
en meer dringende behoefte zou voorzien. Het is
niets meer of minder dan het plan voor een net van
atoom-tram wegen door het geheele land. Het plan
moet reeds aan den Minister van Waterstaat zijn
voorgelegd en deze er zich zeer mede ingenomen
hebben verklaard. Wat Zeeland betreft, zouden in
dat plan voorkomen lijnen op Zuid-Beveland, een
lijn van Hulst naar Walsoorden, een van Breskens
naar de Belgische grenzen en, wat voor ons van veel
belang is, een lijn van Brouwershaveu door Schouwen-
Duiveland enz. naar den vasten wal, met een veer te
Zijpe en gebruikmaking van den Slaak-dam. Ook
Tholen zou met den vasten wal worden verbonden.
ITet belangrijke van dit plan in zijn verschillende
deelen, voor zoo menige thans hopeloos geïsoleerd
liggende streek van het land, valt zoo in het oog dat
dit wel als een paal boven water mag aangemerkt
worden. Bezwaren van technisolien aard komen ner
gens voor. De eenige vraag zou maar zijn of 't geld
te vinden is, waarvoor met gebruikmaking zooveel
mogelijk der bestaande Rijks-, Provinciale en andere
wegen, de aanleg der lijnen, het materieel enz., konden
worden bekostigd. Op breede schaal uitgevoerd zou
menige weinig productieve streek door andere zeer
voordeelige worden goedgemaakt.
Tusschen de plannen al werden zelfs de bakens
reeds gezet en het snorren van de stoomtrams zelf
langs onze wegen zal echter nog wel eenige spatie
Er wordt thans ook weder gesproken van nieuwe
plannen, om aan Rotterdam een nieuwen //Nieuwe
Waterweg/' te bezorgen, daar de alreeds met zooveel
kosten gemaakte wel als //weg" kan aangemerkt worden,
maar niet als een bruikbare gemeenschap van Rotterdam
met de zee, die toch ontegenzeggelijk een levenskwestie
voor Rotterdam is, te meer daar de Amsterdamsche
Waterweg zoo goed gelukt is, dat iu de toekomst de
verlevendiging van den goederen-handel te Amsterdam
verzekerd is.
Men wil nu weder terugkeeren naar Brouwershaven
als voorhaven van Rotterdam.
Door ver.breeding der sluizen van het kanaal van
Yoorne, verdieping van het vaarwater het Pampus,
bezuiden de plaat van dien naam, tegenover Helle-
voetsluis, door vervolgens de smalle landstrook door
te snijden die Goeree aan Elakkee verbindt bij Stel
lendam, verkreeg men een nagenoeg rechtlijnigen
Waterweg van Rotterdam naar het Brouwenshaven-
sche. zeegat.
Voor Brouwershaven zou dit een zaak van zeer
groot belang wezen. En ofschoon ook hier geldt
dat //lange mijlen leggen tusschen doen en zeggen",
zoo zal toch Rotterdam niet zoo lang op iets beters
kunnen wachten, wanneer eenmaal het feit der mis
lukking van den //Waterweg" algemeen erkend wordt.
Dan moet er iets gedaan worden. Laat ons hopen
dat onze zusterstad Brouwershaven spoedig den eersten
dag eens nieuwen levens moge zien aanbreken I
De Rijks-adviseurs voor kunst en oudheden zullen
de gemeente Yeëre helpen om het scheepje weder op
den toren te zetten, dat onlangs daaraf gewaaid is.
Naar men verneemt zal in de volgende maand het
slot Westhove bij Domburg in publieke veiling worden
verkocht. Westhove is op één na het laatste oude
kasteel dat Walcheren nog te aanschouwen geeft. Het
ligt een kwartier van Domburg, en heeft een onder-
hoorigheid van 137 hectaren, waaronder bosscbeu,
waterpartijen enz. Het is gesticht, volgens de kro
nieken, in 840, als een burg tegen de Noormannen.
In 1290 woonde er Wolfert van Borselen, die er het
bezoek ontving van Graaf Floris Y. In 1500 her
bergde het eenige dagen Philips den Schoone en zijn
gemalin Johanna van Arragon met hun kind, de
latere Karei V, die er in 1515 andermaal kwam. In
1562 werd Westhove het lustslot van den bisschop
van Middelburg, Nicolaas de Castro. In 1862 ein
delijk kwam het door aaukoop aan den tegenwoordigen
eigenaar jhr. mr. J. P. Boddaert, die het veel heeft
verfraaid en verbouwd, doch het in hoofdzaak zijn
aloude gedaante liet behouden. Als een bijzonderheid
kan nog aangemerkt worden dat wijlen prof. van der
Palm in zijn jongelingsjaren er eenigen tijd heeft ver
toefd als huisprediker van den toenmaligen bewoner,
den heer J. A. van de Perre.
Wellicht wordt Westhove 'nu eerlang een plantage
van Suikerbieten. Sic trasit gloria mundi> en waar
blijft de poëzie onzer oude landouwen
^Welk een goed baantje het onderwijzerschap kan
zijn, blijkt o. a. uit het geval van den heer Pater,
waarnemend hulponderwijzer te Idskenhuizen.
Deze heer is 70 jaar oud; hij geniet een rijks
pensioen van f 400, een jaarlijksche toelage van f 350,
uit kerkelijke fondsen (een gevolg van een vroegere
transactie om hem op zij te zetten, toen men een
bijzondere school wilde stichten) en een tractement
van f 600 als waarnemend hulponderwijzer. De veteraan
heeft dus f 1350 inkomen. Zoo wordt de letter der
Wet van '57 vervuld!
In het Utr. Dagbl. wordt de aandacht
op het feit dat de in de Standaard openbaar gemaakte
opgaven van bijdragen of jaarlijksche giften voor de
zoogen. christelijke scholen, onderscheidene cijfers ver-
toonen, die hooger zijn dan vroeger, waaruit in 't
algemeen kan afgeleid worden dat de drang der
omstandigheden de offervaardigheid der gevers doet
toenemen.
Het blad maakt hierbij de opmerking dat men op
deze wijze de belangen van het bijzonder onderwijs
beter zal dienen dan door een petitionnement, dat
van een onjuiste grondstelling uitgaat, door verkeerde
middelen werd doorgedreven, en zijn doel onmogelijk
bereiken kan.
Het voegt hier ten slotte nog de opmerking bij,
dat, als nu uit die meerdere offervaardigheid ware
belangstelling in bet bijzonder onderwijs blijkt, //het
volstrekt niet ondenkbaar en zeker aanbevelenswaard zou
zijn dat ook andersdenkenden, wier middelen dit toe
laten, ook al hebben zij geen behoeften aan christelijke
scholen, door hun bijdragen helpen tegemoet komen
aan hen, die daaraan wel behoefte gevoelen."
Zonder twijfel goed bedoeld, aau overdreven beleefd
heid kunnen we hier haast niet denken, maar
schromelijk gedwaald onzes inziens. Zooveel beginsel
loosheid mag men toch niet bij de voorstanders der
openbare volksschool veronderstellen, dat zij met vrij
willige geldelijke bijdragen een zaak zullen gaan
steunen, die zij voor kwaad houdenen dat enkel
en alleen omdat de drijvers dier zaak, nu 't met de
volks-agitatie niet gaat het doel te bereiken, wat
dieper in de beurs gaan tasten. Nog eens, tot zulke
erge karakterloosheid achten we de voorstanders van
het openbaar onderwijs niet in staat. Yoor de vrienden
en drijvers der zoogen. christelijke scholen is de open
bare school een kwaad, en wel een monsterachtig
groot kwaad. Dat is tot daaraantoe. Maar voor de
overtuigde vrienden der openbare school is die soort
bijzondere school, zooals die gedreven en geëxploiteerd
wordt door de Standaard-^rti], niet minder een groot
kwaad. Ed nu zouden de eerste de laatste bijspringen
met hun beursDat zou toch wat al te veel gevergd
zijn. Neen, men mag veeleer met den heer v. Weede
van Dijckveldt aannemen dat zij, die er zulke bijzon
dere scholen op nahouden, nog best wat meer geld
kunnen missen, vóór de liefhebberij te duur wordt.
Wij houden het er voor dat het getal der gemoeds
bezwaarden, die zoo arm zijn dat zij geen schoolgeld
kunnen betalen, zoo bitter gering is, dat het niet
noemenswaard kan heeten. Wei is het getal bijzonder
groot van ouders, die hun kroost wel aan de zoogen.
christelijke scholen willen afstaan, mits andereu het
schoolgeld voor hen betalen, gelijk zoo zeer vaak ge
schiedt en te zien is te dezen dage. Ook zijn er een
zeker getal lieden, die hun kinderen van de openbare
school naar de bijzondere sturen om allerlei bijzondere
aanleidingen en redenen, en die ze eventueel even
goed naar een Turksche of Chineesche school zouden
sturen voor de verandering. Maar moeten nu de
voorstanders der nationale school, zij die bewust zijn
van al het kwaad dat der natie gebrouwen wordt
door het machineeren met zich noemende christelijke
scholen, moeten zij dat kwaad met hun geld aanmoe
digen, al die luï, die zich wel gemoedsbezwaren laten
aanleunen, al hebben ze ook van dat artikel zelfs
geen flauw begrip, daarvoor défrayeeren Dat ware
al te beleefd. Eu zoo zij, die voor huil politieke of
persoonlijke eerzuchtige bedoelingen schooltje spelen,
door de tegenstanders van die praktijken van een deel
der kosten van de ondernemingen werden ontheven,
dat zou toch wat al te gemakkelijk wezen.
De vrienden en drijvers der bijzondere scholen achten
het onrechtmatig dat de openbare scholen ook uit hun
opgebrachte belasting worden onderhouden. Dit is de
bekende en reeds genoegzaam veroordeelde staats
rechterlijke dwaling. Maar van hen nog extra giften
en gaven voor het openbaar onderwijs te vragen of te
wachten, dat zou dwaasheid zijn. Maar nu is het niet
minder waar dat ook het omgekeerde wat al te veel
gevergd zou Wezen, n.l. dat degenen die het drijven
met zoogen. christelijke scholen veroordeelen, toch die
scholen met hun geld zouden steunen.
Door het bestuur der Yereeuiging //Volksvermaken
en Volksvoordracht" te Ylissingen is besloten de
tweede Floralia-tentoonstelling dit jaar op 24 Aug.
te houden, ter viering van het huwelijksfeest van den
daar zoo algemeen beminden Prins Hendrik. Niet
onwaarschijnlijk is het dat er nog meerdere festivi
teiten bij die gelegenheid zullen plaats hebben.
De tulpen, van wege de //Bloemisten-Vereeniging"
te Haarlem tentoongesteld, zijn ten geschenke aange
boden aan de stad Parijs ten behoeve van haar
aanplantingen. Er is een vleiend schrijven van dank
betuiging bij de Yereeniging ontvangen voor -dat
geschenk, dat met veel ingenomenheid is aanvaard.
De definitieve bekroning dar tulpen-inzendingen
heeft nog niet plaats gehad, maar de jury heeft
naar reeds bekend geworden is met 20 punten,
zijnde het hoogst mogelijke getal, den eersten prijs
aan de Haarlemsche Bloemisten-Vereeniging toegekend.
In het rapport, uitgebracht door den heer Decocq
Dumesnil namens een commissie van de Société Centrale
d'Horticulture de France, benoemd om de inzending
van tulpen van de Vereenigiug te Parijs in oogen-
schouw te nemen en daarover verslag uit te brengen,
wordt met den grootsten lof van de inzending ge
sproken, en zoowel de //Bloemisten-Vereeniging" als
inzendster als de heer J. I. Kruyff, die de planting
geregeld had, met de verkregen uitkomst geluk
gewenscht.
