MltlkZtlSOK COURANT.
voor hot arroiidis-
scment Zierifaee.
1878. No. 58.
Zaterdag 27 Juli,
81ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,-
Afzonuorlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
111e stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever H. LAKEN MAN.
Zierikzee, 26 Juli. Bij hetgeen door ons, zoo in
hoofdartikel als op andere wijze is gezegd over de
agitatie tegen de schoolwet, hebben we weinig of niet
gerept van de houding der Katholieken in deze zaak.
l)at was minder noodig. Vooreerst was de positie
der Katholieken tegenover dergelijke wet reeds a priori
met de meeste juistheid te kennen en ofschoon ook
van die zijde gepetitionneerd is en nog wordt, zoo is
ook in dit opzicht de stelling der Katholieken zoo
van alle kanten waarneembaar dat de geheele zaak
wat hun betreft eigenlijk geen bijzondere beschouwing
of bespreking vereischt. Wat toch is het geval? Reeds
vooruit weet men dat het Roomsch clericalisme tegen
leeken-onderwijs is en dus zeker nog scherper tegen
onze staatsschool, waarin alleen van leeken-onderwijs
sprake is. Doorgaans was de houding der Katholieken
te onzent passief, daar er toch voor hen geen uitzicht
bestaat om ooit de baas te worden in het land, al
is ook 't geval mogelijk, door een samenloop van om
standigheden, dat de ultramontanen in de Kamer de
voornaamste kern der oppositie uitmaken. Aan de
spits der oppositie te komen, is wel al door hen be
proefd, doch daar is 't tot dusver nog 't oogenblik
niet voor geweest, ofschoon 't er door de bokkesprongen
der anti-revolutionairen of Dordsche clericalen wel
toe zou kunnen komen. Thans is echter het ultra-
montanendom dat de Nederlandsche Katholieken be-
heerscht, wat het petitionneeren betreft, met de doldriftige
ijveraars voor de groene tint van 't zwart meegegaan.
Met meer overleg en verstand echter, 't welk natuurlijk
is daar de actie der Katholieken van één geconsen
teerde directie uitgaat, terwijl de Protestantsche cle
ricalen 't onderling zeer oneens zijn, bovendien door
een onhandig opzetten der agitatie 't bij velen verkorven
hebben en nu tot belachelijk of ergerlijk alarm de
toevlucht hebben genomen. De Katholieken hebben
zich geadresseerd aan de Tweede Kamer. Nu deze
daarover heen gegaan is, gaan ze naar de Eerste Kamer;
loopt ook dit 't geen men op de vingers kan
uittellen tegen, dan eerst naar den Koning. En
de stekken zijn zoo gestoken, dat dit als 't ware bij
tooverslag gaan zal. Dat zit 'in in de goede organi
satie. De Katholieken bij ons te lande zijn zich
zeiven niet. Zij hebben zich dus niet te bedenken,
als 't bevel komt. Wie schrijven kan zet zijn naam,
wie 't niet kan geeft zijn kruisje, en zooveel neuzen
zooveel petitionneerende Nederlandsche onderdanen.
Ook nu is 't bevel weder gegeven en de adressen
zullen als een dichte wolk opkomen. Bij 't eerste
adres heeft men nog geleerd zich te wachten voor
bokken, als b.v. met die adressen die door één pastoor
namens de geheele gemeente of door calligrafen heel
mooi geschreven waren. Zoo iets zal nu wel niet meer
gebeuren, 't ls nu een plebisciet op kommando en
't resultaat wordt verkregen a la minute, 't Is moeielijk
te zeggen of de bevelvoerende voorgangers zich illuzies
maken omtrent den uitslagdoch wij denken van
niet. De aartsbisschop Schaepraan zal zelf wel begrijpen
dat 't adres aan de Eerste Kamer al even weinig zal
uitwerken als dat aan de Tweede, en dat het slot—
adres aan Z. M. ook wel met nihil zal terug komen.
In alle geval is 't dan een goede revue geweest.
Zondag heeft, naar De Tijd mededeelt, in een koffie
huis in de Warmoe9straat te Amsterdam plaats gehad
de eerste vergadering in Nederland van een nieuw
opgerichte Sociaal-Democratische Vereeniging, die het
Duitsche program, althans in beginsel, heeft aange
nomen. De president van het Nederlandsch Werklieden-
Verbond en eenige Duitsche sociaal-democraten waren
•er. tegenwoordig.
Onder de ad verten tien in tie Arnh. Ct. komen
de volgende dichtregelen van S., getiteld//Ver
boden vruchten" voor:
z/Achop de scholen leert het kind
//Slechts 's werelds ijdle kennis
z/De bijbel is verboden vrucht
//O God, wat heiligschennis
z/De Staat verbiedt op zijne school
z/Het heilig boek des Heeren
//Komt in Zijn naam gij, vromen, op 1
//We gaan petitionneeren."
Ei! wacht een weinig, goede liên 1
Zijn scholen wel van nooden;
Werd keunis - 't staat iu Genesis, -
Het menschdom niet verboden?
Veel kennis wordt op school vergaard,
Dus veel verboden zaken;
Wat heeft dan uw godvreezend hart
Met scholen nog te maken?
Het slot van de in de laatste dagen veelbesproken
zaak van den notaris te Amsterdam, die voor zijn
ambtsverrichtingen een al te krasse rekening had op
gemaakt, is, dat de aanklager de volgende beschikking
heeft ontvangen
z/De Officier van Justitie,
Gezien de aanklacht dd. Juli 1878 door M. W.
Collin, wonende in de Doelenstraat te Amsterdam,
ingediend tegen den notaris C. te Amsterdam, in zake
van overtreding van art. 8 der wet van 31 Maart
1847 (Staatsblad No. 12),
Gelet op de ingewonnen informatie,
Brengt ter kennisse van M. W. Collin voornoemd,
Dat er vooralsnog geen termen bestaan om aan de
aanklacht gevolg te geven.
Amsterdam, 22 Juli 1878.
(get.) Teding van Berkhout."
Prins Hendrik heeft naar men verneemt zijn keuze
van een geschenk bepaald op eeu monumenteele fon
tein op het lustslot Soestdijk.
Men verneemt met genoegen, dat de 150 dames
der residentie, die zich vereenigd hebben om aan
H. K. H. Prinses Marie van Pruisen een zilveren
bloemeümaud aan te bieden, den bepaalden wensch
hebben te kennen gegeven, dat het Hollandsch fabri-
caat moest zijnDe vervaardiging is dan ook opgedragen
aan de firma van Kempen en Zn., die bij stemming
boven haar mededingers, allen uit Nederland, gekozen
werd.
Eenige vrienden en beoefenaars der schoone kunsten
hebben zich, naar de Amst. Ct. meldt, vereenigd, om
Prinses Marie van Pruisen, wanneer zij als gemalin
van Z. K. H. Prins Hendrik zich in Nederland vestigt,
eeu album aan te bieden, bestaande uit bijdragen van
de tegenwoordige beoefenaars der fraaie letteren en
schoone kunsten in Nederland en dan wel in uitgebreiden
zin. Het album zal dus omvattenhandschriften onzer
dichters, letterkundigen en componisten, teekeningen
onzer hedeudaagsche meesters en bouwkunstenaars,
schetsen en studiën van onze beeldhouwers, kunstproeven
onzer graveurs. De commissie, samengesteld uit de
heeren L. graaf van Limburg Stir urn, voorzitter, W. J.
Hofdijk, onder-voorzitter, G. F. Westerman, penning
meester, P. H. Witkamp, le en N. Bedeker Bisdom,
2e secretaris, A. J. de Bull, A. Caramelü, Willem
Gruyter Jr., W. Hekking, J. W. Kaiser, L. Kiugeman,
C. F, Philippeau, F. Stracké, J. Taanman, Henri
Viotta, heeft reeds van vele zijden de toezegging van
bijdragen ontvaugen.
De N. Jtott. Ct. heeft een uitgewerkte levensschets
gegeven van den onlangs ontslapen dr, T. J. Stieltjes.
Het stuk is van de hand van mr. M. Th. Goudsmit
te Rotterdam en getuigt van warme genegenheid voor
den genialen landgenoot.
Volgens bericht uit Vardö is onze Noordpool-expe-
detie (//de .Willem Barendts") aldaar aangeweest om
brieven op den post te doen. Tot zoover was de
tocht in alle opzichten goed gegaan. Alles was wel.
Vardö is een plaatsje op een gelijknamig eiland in
het oostelijkst gedeelte van Noorweegsch Finmarken;
het ligt op 70° 22' 35" N.B. en 48° 50' O.L. De
reizigers zijn dus de Noordkaap reeds een heel eind
voorbij en hebben waarschijnlijk wat zuidelijk aange
houden om hun laatste berichten, vóór zij regelrecht
op Nova-Zembla koers zetten, nog te Vardö aan wal
te brengen.
Te Amsterdam is tot lid der Tweede Kamer ge
kozen de heer W. A. Froger (lib.) met 837 van de
1013 stemmen. De heer de Savornin Lohman had
144 stemmen.
>7an de verminkte Zweedsche adelborsten zal de
een met een kunsthand in de Zweedsche marine
actief blijven dieueu en de auder, die een arm verloor,
een sedentaire betrekking bekomen.
De jongste, von Arbiu geheeten, is reeds zooverre
hersteld, dat hij een wandeling heeft gemaakt. Hij
zal spoedig vertrekken. De oudste, Schutz, is door
belangrijk bloedverlies nog steeds bedlegerig. De
goede verpleging in 's Rijks-Marine-hospitaal geeft
alle hoop, dat ook deze jongeling spoedig in beterschap
zal toenemen.
Te Rotterdam is de wed. J. Oudshoff, ,geb. de
Weerdt, in den ouderdom van 100 jaar en 5 maanden
overleden.
We ontvangen ter plaatsing het volgende stukje
over Kunst en Nijverheid:
Over de bij herhaling gebleken achterlijkheid onzer
nijverheid, bij deelneming aan Wereldtentoonstellingen
zijn in de laatste dagen veel klaagliederen gezongen.
Maar dat de Nederlandsche industriëelen door hun
afwezigheid schitteren bij die moderne olympiaden,
is geen rede om het bestaan der nationale nijverheid
gering te schatten.
Ieder die met de organisatie der deelneming onzer
nijverheid aan Wereldtentoonstellingen (internationale
volks-feesten) bekend is weet zeer goed, dat onze
nijveren, redenen te over hebben om niet mee te doen.
Het gaat niet aan hen daarom dood te verklaren en
te zeggen er is in Nederland geen Industrie, en
dan op dien valschen grondslag voortbouwende te be
weren dat het Rijks-zaak is, hier te lande Nijverheid
en vooral Kunst-Industrie aan te kweeken.
Wanneer men leest wat de heer D. van der Keilen Jr.
schrijft in het Vaderland van heden:
//Nooit zal Nederland een goed figuur maken, tenzij
onze nijverheid een geheel anderen weg insla, als ze
tot nu toe gevolgd heeft.
//Bedroevend is het na te gaan, hoeveel tonnen gouds
deze Wereldtentoonstellingen reeds verslonden hebben,
zonder voor ons eenig resultaat op te leveren.
//Dat men er ernstig over denke, wat in het ver
volg te doen. Naar mijn gevoelen, zal elk die de
zaak goed inziet, moeten eindigen met eeu //laat ons
thuis blijven, en zoolang thuis blijven, tot we beter
beslagen ons op het gladde ijs kunnen wagen."
z/Maar beter beslag is niet te bekomen met stil
zitten en afwachten. Studie en kunst-onderwijs, oefening
van den smaak alléén kunnen den nijvere daartoe
voeren; wetenschappelijk onderwijs moge het zijne er
