ZÏERIKZEESCHE COURANT.
1878. No. 44. Zaterdag 8 Juni.
81ste jaargang.
„EIGEN HELP."
Binnenland.
in.
Slot. i)
Alvorens van dit onderwerp af te stappen,
moeten we nog enkele opmerkingen maken.
We gaven reeds te kennen, dat we geenszins
optraden als zaakbezorger voor de vereeniging
„Eigen Hulp." Wij hebben ook reeds aange
stipt dat wij niet in allen deele met „Eigen
Hulp" en haar veel te breed en veel te veel
belovend program zijn ingenomen. Voor zoover
deze vereeniging is opgericht door en egoïstische
medewerking of deelneming ondervindt van hoog
of betrekkelijk hooggeplaatste personen, die zelf
den medicijnmeester niet van noode hebben,
vinden we dat veeleer een zwakke dan een
sterke zijde van de vereeniging. En als „Eigen
Hulp" oorspronkelijk is uitgegaan van de stel
ling aan loonsverhooging is voor de vastgesala-
rieerden in Nederland niet te denken, en dus
moet er een middel gezocht worden om met
n guldens toch te doen wat niet met n guldens
kan gedaan worden, dan vinden we dien grond
slag verkeerd en achten den ondergang van
de zaak zeker en aanstaande. Eindelijk, als
men in „Eigen Hulp" een soort liefdadigheids
instelling wil zien of sommigen der leiders dit
op 't oog hebben, dan gaan we daar niet
met mede.
Wat we gezegd hebben is, dat „Eigen Hulp"
als consumtie-vereeniging op goede gronden
kan verdedigd worden. Als A, B, C, enz.
elk voor zich den voordeeligsten weg mogen
zoeken om hun inkoopen te doen en dat
is vast als een paal boven water dan mogen
A B C -{■ n 't evenzeer doendat is
économie, dat is volkomen gezond. Hetzelfde
geldt immers van de verkoopers, die ook nooit
verzuimen gemeenschappelijk te handelen als
daarin maar eenig voordeel te behalen is. 't Is
économie, 't is gelijk om gelijk, 't is de strijd
om 't bestaanzonder algeheele omverwerping
van 't bestaande en teruggang tot zeer oude
en lang verouderde toestanden is daar niets
aan te veranderen.
We zagen in „Eigen Hulp" hier ter stede
niets dan een eenvoudige consumtie-vereeniging
en zien vooreerst niet dat zij hier ook iets
anders zou kunnen wezen.
Blijven nog twee bedenkingenmag ieder,
die onder de ambtenaars ol de door „Eigen
Hulp" aangeduide categorie van vastgesalarieer-
den kan gebracht worden of zich weet te doen
rangschikken, ook lid zijn en van de voordeelen
proflteeren? En: mag een lid van „Eigen
Hulp" allerlei artikelen koopen, of de vereeniging
allerlei artikelen ook weelde-artikelen
verkrijgbaar trachten te stellen?
Ons dunkt dat op beide bedenkingen 't ant
woord niet moeielijk te geven is. Voorloopig
heeft ieder lid van „Eigen Hulp" hier nog
niet meer dan een rijksdaalder contributie be
taald. Wie zal 't wraken dat ieder, klein en
groot, zich gelukkig maakt als hij 't kan met
een rijksdaalder? Doch zoo ziet men de zaak
geheel verkeerd in. Als vermogende, rijke lieden,
tevens ambtenaren zijnde, een rijksdaalder willen
i) Dit slotartikel was reeds afgezet, toen we het hier
achtervolgende ingezonden stuk van den heer Bal ontvingen.
We nemen dit nu op, zonder er iets bij te voegenwellicht
vinden we nog. aanleiding om in een vólgend nommer nog
een laatste woord te zeggen. Daar echter de bezwaren
van den geachten Inzender meer tegen de vermeende fouten
van »Eigen Hulp" in zake inkoop van rijst en zeep gericht
zijn, dan tegen onze algemeene beredeneering der zaak,
zoo geven we ook gaarne 't woord aan leden van de ver
eeniging, die den handschoen voor haar mochten willen op
nemen. Wij merken alleen dit op, dat als «Eigen Hulp"
werkelijk zulke fouten maakt of zoo teleurgesteld wordt in
de prijzen der artikelen of in de kwaliteit, dit kan beteren
of niet. In 't laatste geval gaat de zaak op de flesch, in
't eerste vast niet, maar in beide gevallen behoeft de vrees
niet te bestaan, dat «Eigen Hulp" de ondergang van Zie-
rikzee zal wezen. Red.
offeren om 't kilo rijst b.v. lj2 ct. goedkooper
en 10% beter te krijgen, dan is dit krenterig
te noemen, evengoed als men dit zeggen kan
van rijke lieden, die hun winkelwaren uit Hol
land laten komen (al komt dat ook niet zóóveel
voordeeliger uit). Maar toch économisch is er
niets tegen in te brengen. De verbruiker mag
zoowel !/a cent voordeel op prijs stellen als de
vevkooper dit mag doenen als deze laatste
b.v. zijn rijst voordeeliger uit Rangoon, Akyab,
Batavia, of waar vandaan ook, kan betrekken,
dan zal niemand 't hem euvel duiden dat hij
de tusschenpersonen voorbijgaat. En of de
lieden die hier als handelende personen optreden
verbruikers en verkoopers rijke lieden,
goed bezoldigde ambtenaren of geringe menschjes
zijn, dat is volmaakt hetzelfde. Immers, wan
neer in den dagelijkschen loop van zaken, vooral
bij koop en verkoop van eerste levensbehoeften,
zooals 't spreekwoord zegt „de schapen moeten
geschoren worden al naar ze wol hebben," dan
is de zaak zeer ongezond en dat is een écono
mische gruwel, hoe mooi en humaan daarover
in 't afgetrokkene kan gepraat worden. Dat
komt eigenlijk neder op den zeer verderfelijken
en helaas meer en meer inkankerenden regel dat
de goede betalers (d. i. niet juist de contant
betalenden, maar die waarvan de leverancier
toch over 't algemeen zeker is) dat die goede
betalers opdraaien voor de kwade, en dat wel
practised, met voorafgaand overleg, en niet bij
't opmaken der balans, dus na de feiten en in
theorie. En dat juist de vaste klanten, met
vaste bezolding, en op bepaalde termijnen be
talende, van deze kwade practijk de slachtoffers
zijn, leert de ervaring genoeg.
Het doet er dus eigenlijk niet toe of een lid
van „Eigen Halp" hooggeplaatst of zeer gering
ambtenaar is. Met de 2,50 zal hij zijn ge
wone leveranciers niet naar de maan helpen en
zichzelf nog rijker maken; wat hij door den
koker van „Eigen Hulp" koopt, dat betaalt hij
contant en welke winkelier zal hem dit niet
dolgraag leveren? Het rabat kan varieex-en
tnsschen 3 en 8 pereent, voor zoover de thans
bekende cijfers doen vermoeden. Mocht liet
echter hooger, veel hooger, zeer hoog zijn
welnu dan wordt daai'mede bewezen dat er in
een erge kwaal het lancet is gestoken, en 'tis
bekend, „zachte meesters enz."
Mogen nu allerlei artikelen gekocht worden
door middel van „Eigen Hulp?" 't Is alweer
de vraag: wie koopt ze en wie betaalt ze?
Van de rijksdaalder van 't arme ambtenaartje
zal zijn hooggeplaatste chef geen champagne
drinken; men make zich daarover niet ongerust.
Wie wat koopt betaalt het en a contant, dat
is andermaal slechts een kwestie van zeker
rabat en als een leverancier dat rabat wil toestaan,
dan is er niets op aan te merken, al kocht een
Eigenhuiper ook een stel diamanten. Dat er
voor de afdeelingskas van „Eigen Hulp" uit
zoo iets ook wel een commissie-loontje zou te
halen zijn, laten we nog rusten.
Als „Eigen Hulp" gelden ging opnemen, spe
culaties op tijd of zoo iets ging op touw zetten
als zij zóó haar coöperatief beginsel opvatte,
dan zouden we tot de geringe en middelbare
ambtenaartjes zeggen: doet maar niet meê,
laat de heeren zelf maar speculeeren, voor u is
daar toch niets uit te halen, en als de heeren
de affaire, den grooten winkel eens op de pooten
hebben staan, zal de rijst er toch niet goed
kooper zijn dan bij uw winkelier -- immers
dan is 't om 't jaarlijks dividend te doen en
niet om goedkoope rijst? - Maar voorshands
is er niets dat zulk een opzet bij de Zierik-
zeesche Eigenhulpers kan doen veronderstellen.
In ieder geval, een sociale revolutie, zelfs
niet op kleine schaal, is van onze afdeeling
wel niet te vreezen. Zjj zal de concurrentie
ietwat verscherpen, o zeker; maar heeft ze
daartoe niet 't zelfde recht als iedereen? En
staat haar macht in dat opzicht ook niet juist
en bepaald afgeperkt binnen de grenzen der
mogelijkheid
Wat zeker nu reeds in 't oog valt is dat
„Eigen Hulp" strijdt tegen het borgen en poffen.
En dat is een goede, edele strijd. Goed in de
eerste plaats voor de borgers en poffers, die
langzamerhand van hun ongelukkige, doch na
genoeg zonder uitzondering tegen hun zin op
gedane kwaal genezen worden, en daardoor
niet minder goed voor de winkeliers en nei-ing-
doenden. Er zijn er nu reeds, die 't niet onder
stoelen of banken steken, dat zij iedereen, lid
of geen lid van „Eigen Hulp," op dezelfde conditie
willen bedienen, d. i. goede waar en zóóveel
korting a contant. Welnu, als 't daarheen kan
gestuurd worden, zou dat geen weldaad zijn
voor onzen kleinen kring? Zeer zeker. Laat
degenen die nu nog zoo bang zijn voor den
sterken arm van „Eigen Hulp," dit zelf erkennen!
Brouwershaven, 5 Juni. Heden had hier een
hartverscheurend ongeval plaats. Terwijl de moeder
aardappelen schilt, ijlt haar jongste dochtertje naar een
watertobbe, waarin een lepel dreef, 't Schijnt dat het
meisje hiermee heeft gespeeldzij is voorover gevallen
en gestikt in den korten tijd van 3 minuten. De
moeder mocht haar kind dood uit het water opnemen.
Geneeskundige hulp mocht hier niet baten.
De kermis te Brouwershaven wordt dit jaar, onder
andere vermakelijkheden, opgeluisterd door het //Grand
Theatre Italien" van den heer L. Bozzeca. Dat moet
wel de moete waard zijn om te zien en naar we
vernemen werden de voorstellingen druk bezocht.
In de Courier de la Meiise leest men over de
voorstellingen van den heer Bozzeca, tijdens zijn be
zoek op de St. Servaas-kermis te Maastricht, het
volgende //Onder al de schoone zaken, die de St. Ser
vaas-kermis ons dit jaar te zien geeft, kunnen we
niet nalaten in 't bijzonder melding te maken van
het //Grand Theatre Italien", onder directie van den
heer L. Bozzeca.
De reis om de wereld is waarlijk wonderbaarlijk
en maakt een levendigen indruk. Het is een pano
rama, dat in pracht en rijkdom alles overtreft wat
men tot dusver gezien heeft. Men ziet in het theatre
nog een menigte andere zaken, die verdienen gezien
te worden, te veel om op te noemen. Eiken avond,
wordt de voorstelling besloten met een groote pan
tomime./'
Men leest in de Arh. Ct.:
z/Voor Lobman is blijkbaar het uiterste beproefd,
zegt de Stand., zich beroepende op de 424 stemmen,
die hij bij de stemming verwierf. Maar in Juni 1875
verkreeg hij 988 stemmen en bij de herstemming 1302.
En nu zegt het leideud orgaan 'der antirevolutionairen
nog alvooreerst//eere aan onze kiezersen roept hij:
//merkelijk meer dan men naar het gewone cijfer te wach
ten had //Wij beginnen te gelooven, dat de
redactie eene satire op haar geestverwanten schreef."
Zaterdag werd te Delft een vergadering gehouden
der reünie-commissie en van den Senaat vau liet
Delftsch studenten-corps tot regeling der reünie-feesten
in het begin der volgende maand. Op Maandag 8
Juli zullen de oud-studenten in het gebouw der Poly
technische school ontvangen worden door den Senaat,
üaarfia matinee musicale en diner van de reünisten
Dinsdag 9 Juli optocht en mascerade; Woensdag
Vauxhall; Donderdag en Vrijdag daaraanvolgende het.,
muziekfeest; uitvoering der //JahreszeitenVrijdag
avond bal. N. R. Ct.
Het portret van dr. Nobiling, die Zondqg namiddag
te 2V2 uren te Berlijn een aanslag op het leven van
Keizer Wilhelm deed, was reeds Maandag ochtend te
9 ure voor de glazen van het bur.eel van t Rotter-
damsch Nieuwsblad ter bezichtiging geplaatst.
Gedurende den geheelen dag verdrong zich de menigte
om het portret te beschouwen.