ZIERIKZEESCHE COURANT.
voor het arrondis-
semeit Zierihzee.
1878. No. 19.
Zaterdag 9 Maart,
81ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,-
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PKIJS DEE ADVEltTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 et.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. lAKENMAlï.
Binnenland.
Zierikzee, 8 Maart. Dinsdag j.l. heeft het harmonie-
gezelschap //Kunst en Eeronder directie van den
heer D. H. Ezerman, zijn winter-concert gegeven.
Mocht verleden jaar het oordeel over de uitvoeringen
van //Kunst en Eer" gunstig zijn, ook thans is dit
het geval. De uitvoering der verschillende nommers
getuigde van voortdurende ijverige studie der leden,
zoowel als van den volhardenden ijver van den directeur.
Onmiskenbaar is aanmerkelijke vooruitgang van het
corps daarvan de zeer aangename vrucht. //Kunst en
Eer" mag met zelfvoldoening op den afgelegden jaar
kring terugzien; het vinde daarin aanmoediging om
op denzelfden voet voort te gaan. Het veld der kunst
is grenzeloos en de baan der kunst eindeloos. Vooruit
en naar hooger is het ideaal van den kunstenaar.
Maar de taak van directeur en leden zou nog des te
aangenamer zijn, als //Kunst en Eer" ook bij het
publiek bewijzen van belangstelling ondervond, even
redig aan de verdienste. De toejuiching bij 't jongste
concert gaf reeds blijk van belangstellingdoch men kan
die ook aan den dag leggen door het lidmaatschap van
//Kunst en Eer" te aanvaarden. Iioe meer de werkende
leden door tal van contribueerende worden gesteund,
des te beter kan het corps op de hoogte van den tijd
komen en zich daarop handhaven. Ook de kunst kan
zonder stoffelijke middelen niet leven.
Wij vestigen de aaudacht van hen die eene soliecle
geldbelegging willen doen, mede willen werken tot
het daarstellen van een hoogst nuttig en onmisbaar
Stoomgemaal in een onzer polders en daardoor land
bouw en productie helpen bevorderen, en nu de kans
hebben met voordeel hunne lager ingekochte fondsen
te realiseeren, op de geldleening die door het Polder
bestuur van Ooster- en Sir-Jansland is uitgeschreven.
Aan het plan of prospectus ontleenen we het volgende
z/De geldleenir.g wordt uitgegeven tegen minstens
„96 procent, met rente-betaling van 4J/2 ten honderd.
z/De obligatiën zijn groot twee honderd vijftig Gulden
//en worden met dat bedrag geregeld na uitloting
//afgelost, volgens de daarvan opgemaakte berekeningen.
z/Men stort iu 2 termijnenden 1°. Mei de helft,
z/den 1°. September a.s. de wederhelft. De rente gaat
,/in 1 Juli 1878.
z/Den 14 Maart e.k. moeten de inschrijvingsbiljetten
//ten kantore van den Ontvanger-Griffier te Zierikzee
//worden ingeleverd. De opening der verzegelde bil
jetten geschiedt om 12 uur van dien dag".
De aandeelen of obligatiën zijn gesteld op twee
honderd vijftig gulden, opdat ieder in de gelegen
heid zij, zich van één of meerdere te voorzien. Gaan
wij 11a hoe stedelijke en provinciale geldleeningen,
die niet solieder zijn, tegen minder rentebedrag drie-
of viervoudig worden gedekt, dan lijdt het 0. i. geen
twijfel dat ook aan deze geldleening recht zal weder
varen. De gelden worden aangewend ten behoeve
van het te stichten Stoomgemaal. De grondeigenaren,
speciaal belanghebbenden ten dezen, zullen 0. a. liet
niet beneden zich laten om dat nuttige en hoogst
noodige werk tot stand te helpen brengen, en bevelen
wij dan ook, in het algemeen belang, deze geldleening
tevens als zekere geldbelegging aan.
Uitslag der besteding op 7 Maart 1878, door de
commissie van de grindwegen in Schouwen, van de
levering van 700 M3. grint voor het onderhoud dei-
grintwegen in Schouwen, volgens bestek d.d. 14J?e-
bruari 1878, bij inschrijving, aangenomen door Gebr.
Peters te Nijmegen voor f 1.75 p. M3.
Aangenaam is het ons, in een Amerikaansch blad,
the Jackson Sentinel, een bijzonderheid betreffende een
onzer vroegere stadgenooten te lezen, die gewis door zijn
vrienden en bekenden met belangstelling zal vernomen
worden. Wij bedoelen het volgende:
//Naar wij vernemen, zullen de vrienden van den
heer J. C. Broeksmit, den genialen' en populairen
auditeur van B. O. R. en N. ll'y, hem bij de ver
kiezingen van Maart kandidaat stellen voor het Burge
meesterschap.
Neemt de lieer Broeksmit de kandidatuur aan, dan zal
zijn verkiezing er wel met een glansrijke meerderheid
doorgaan. Hij wordt aanbevolen als een van die de
gelijke, veelzijdig ontwikkelde mannen, die de achting
der geheele gemeente verdienen. Wij hopen dat hij7
zijn naam voor de kandidatuur zal leenen.
Cedar Rapids Dispatch.
De stad die zulke stof bezit om burgemeesters van
te mak en is zeer gelukkig. Tot ons genoegen zijn
wij zeer goed bekend met den heer Broeksmit en
weten we uit persoonlijke kennismaking dat al het
goede dat van hem in de Dispatch gezegd wordt, de
waarheid is. N Clinton Age.
//En ons, voegt de redactie van de Jackson Sentinel
er aan toe, ons is het een genoegen 't bovenstaande
over te nemen, daar de heer Broeksmit bij ons ver
toefde, toen hij verbonden was aan de D. St. P.
R. R. Co. en wij onder onze vrienden geen genialer,
aangenamer en kundiger man t Men. In alle geval,
als de heer Broeksmit zich beschikbaar stelt, benoemt
hem dan tot uw Mayor".
Eindelijk is het zoo levendig verbeide wetsontwerp
op het lager onderwijs wereldkundig geworden. We
zullen nog gelegenheid en aanleiding genoeg krijgen
om er over te spreken. Voorloopig zij alleen opge
merkt dat de heer Kappeyne wel zeer te onrechte door
zoo menigeen verdacht is van het plan om een radicale
herkiezing voor te stellen. Het huidige ontwerp is
niets minder dan dat, waarom dan ook al door
middellui en mannen van de overzijde is aangemerkt
dat het de hooggespannen verwachting der vurige
voorstanders van staatsonderwijs zeer zal teleurstellen.
De hoofdbeginselen van het ontwerp zijn: Het
stelsel der kweekscholen wordt behouden. Zij worden
gesticht en onderhouden door het Rijk of de gemeenten.
De normaallessen worden evenzeer van staatswege
ondersteund.
Aan de gemeenten wordt vrijheid toegekend tot
behoud van opleidingsklassen voor kweekelingen.
Deze worden behouden, doch alleen voor eigen oefe
ning en tot het bewijzen van kleine diensten, onder
het toezicht of de leiding van den onderwijzer. Voor
de tractementen der onderwijzers wordt een wettelijk
minimum vastgesteld.
De Koning heeft evenwel de bevoegdheid dit te
verhoogen naar plaatselijke omstandigheden. Onder
wijzeressen worden met onderwijzers gelijk gesteld.
De scholen mogen hoogstens 400 kinderen bevatten.
Aan iedere school zal op elk vijftal onderwijzers,
buiten den hoofdonderwijzer, minstens een en op elk
negental, buiten den hoofdonderwijzer, minstens twee
den rang van hoofdonderwijzer moeten bezitten. Een
onderwijzer zal voor 40 kinderen werkzaam zijn.
De onderwijzers en hoofdonderwijzers moeten door
het afleggen van een speciaal examen bewijzen geven
van hunne bekwaamheid. In elke gemeente of ver-
eenigde gemeente zal een openbare school gevestigd
moeten zijn, met behoud van het beginsel der wet
van 1857.
In de vakken van het onderwijs wordt geen wezen
lijke verandering gebracht. De geschiedenis blijft tot
de vaderlaudsche beperkt. Vormleer en zingen blijven
onder de verplichte vakken opgenomen, zoo ook de
handwerken. Het onderwijs in handteekenen en gym
nastiek is facultatief.
Omtrent het godsdienstonderwijs blijven de begin
selen der wet van 1857 behouden. Bij de regeling
der schooltijden zullen bepaalde uren voor het gods
dienstonderwijs worden aangewezen, met openstelling
der lokalen voor de godsdienstleeraren.
De eindbeslissing hierover en over klachten betrek
kelijk de schoolboeken blijft bij de regeering, en straf
wordt bedreigd tegen den onderwijzer die andersden
kenden kwetst.
Bepalingen omtrent de hygiène en de paedagogiek
zullen in overleg met deskundigen bij maatregel van
inwendig bestuur genomen worden. Voorts zal het
herhalingsonderwijs bevorderd worden. De leerplicht
wordt niet ingevoerd, maar van overheidswege zullen
maatregelen genomen worden tot bevordering van het
schoolbezoek, ook in verband met de armverzorging.
Er zullen bezoldigde schoolopzieners aan het hoofd
van nieuw te vormen schooldistricten geplaatst worden
een of meer onbezoldigde schoolopzieners zullen aan
hen worden toegevoegd.
De werkkring der inspecteurs blijft grootendeels
onveranderd, evenzeer de bevoegdheid van Gedepu
teerde Staten.
Het lager onderwijs blijft staatszorg, overeenkomstig
de beginselen der wet van 1857, doch de gemeenten
krijgen 30 pCt. der kosten terug.
Er zullen geen provinciale bijdragen tot de school-
inkomsten worden verleend.
De leeftijd van den hoofdonderwijzer moet minstens
23 jaar zijn. De hulponderwijzer heet voortaan
onderwijzer.
De heffing van schoolgeld blijft facultatief aan de
gemeenten overgelaten.
In afwachting van de herziening der wet op het
middelbaar onderwijs blijft het uitgebreid lager onderwijs
onveranderd.
De overgangsbepalingen zijn over 't algemeen gelijk
aan die van het ontwerp-IIeemskerk. Het minimura-
tractement voor het hoofd der school wordt op f 700,
dat voor de andere onderwijzers op f 400 bepaald.
Dezer dagen zijn tusschen het Rijks-telegraafkantoor
te Boskoop en de kantoren te Amsterdam, Alphen en
Bodegraven proeven met den verrespreker (telephoon
systeem Bell, kleinste soort) genomen. De uitslag was
uitmuntend. Zeer duidelijk kon hier verstaan worden,
wat te Alphen en Bodegraven werd gesproken en het
onderscheid van stem bij verwisseling rler sprekers
was roede goed waar te nemen. Ei' waren geene
galvanische elementen in den keten gebracht.
Een eerste proef met het Bijks-telegraaf kantoor te
Amsterdam mislukte, door den storenden invloed der
induceereude stroomen op parallel loopende lijnen en
het geraas der Hughes-toestellen op het kantoor te
Amsterdam. Het telegrafisch verkeer op andere draden
in dezelfde richting kon zeer duidelijk gehoord worden.
Een telegram 0. a,, dat Amsterdam aan Rotterdam
bracht met den morse-toestel, werd te Boskoop bij
inductie door den telephoon op 't gehoor genomen en
bleek bij nader onderzoek zeer juist te zijn.
Een tweede proef met Amsterdam des nachts, op
een tijd dat aldaar geene berichten-wisseling plaats
had, slaagde volkomen. Ook nu werd de sterkte en
de klank van verschillende uitgesproken of gezongen
tonen zeer duidelijk gereproduceerd.
Opmerking verdient dat Bell's werktuigje lagere
tonen beter overbrengt clan lioogere en dat het gezongen
woord beter wordt overgeplant dan het gesprokene.
Hun die daarmede proeven namen zal 't niet vreemd
vallen te vernemen dat het telephoon-woord alleen
hoorbaar is, wanneer men het oor dicht aan de
opening houdt. De inschakeling van een wekker is
dus noodig om den correspondent te verwittigen dat
i) Afgeleid van tele, ver, phone, geluid, stem, en dus
van uitgestrekte beteekenis. De uitdrukking elcctrische
télephonie is aan te bevelen waar sprake is van den telephoon
systeem Bell.
