ZIERIK 1«IIE COURANT. voor het arroils- vdkx sement Zierikaee. 1878. No. 10. Woensdag- 6 Februari, 81ste jaargang. NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD Het Algemeen Stemrecht. Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond, uitgezonderd op FEESTDAGEN, Prijs per drie maanden 1,Franco per post I, Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent. PRIJS DER AD VERTEN TIEN Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte- en Doodberichten van 16 regels 60 cent. Dienstaanbiedingen van 1-5 regels, mits contant betaald, 25 ct. Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKENMAN. i. Opmerkelijk is het hoe bij wijlen denkbeelden, die voor revolutionair doorgaan en die daarom door allen, die niet aan de uiterste linkerzijde staan, worden verworpen, daarentegen door het andere uiterste tot op zekere hoogte worden in beslag genomen en in 't partij-belang te pas gebracht. Onder die denkbeelden valt het alge meen stemrecht te rangschikken. Door bewuste en door ingebeelde radicalen beschouwd als de kroon op het gehuldigde beginsel der volks- souvereiniteit en daarom met vuur begeerd en met aandrang nu en dan geëischt, wordt het algemeen stemrecht door beu die geheel aan de overzijde staan en aanhangers van het god delijk gezag in zijn verschillende vormen zijn, volstrekt niet als een tot niets nutte dwaling- versmaad, noch als een ijdel revolutionair droom beeld verworpen, maar integendeel met eenige, zelfs meer en meer toenemende zorg gekweekt en geëxploiteerd. Men kan niet zeggen dat alle hedendaagsche radicalen of die daarvoor doorgaan in Nederland, bet algemeen stem recht wenschen en willen, maar er zijn er toch velen onder van wie men dit wel zeggen kan. Zoo ook ziet niet ieder anti-revolutionair of ieder ultramontaan, evenmin als ieder con servatief reikhalzend uit naar 't oogenblik dat het algemeen stemrecht aan de orde zal ge steld wordenmaar er zijn onder die partijen toch reeds onderscheidene slimme menschen- kenners, die maar al te goed beseffen waartoe het algemeen stemrecht hun zou kunnen van dienst zijn. Uitbreiding van het kiezerscorps, wordt door mannen uit alle partijen wensche- lijk geacht. Hier beklaagt men zich dat de census eigenlijk een stand van patriciërs heeft geschapendaar toont men het verkeerde aan van de uitsluiting der capaciteiten, door al leen niet juist gegoedheid, maar slechts den schijn daarvau als voorwaarde voor de toeken ning van het stemrecht of kiesrecht aan te nemen; elders weder bedrijft men woeker met een slim overlegd beroep op de schare „achter de kiezers" staande, als ware deze de vermoorde onnoozelheid, de miskende beste kern der natie, de ontburgerde bloem der burgerij. In beginsel moet het algemeen stemrecht dan wel een begeerlijke zaak zijn. Inderdaad dit is zoo. Maar 't zou wel kunnen zijn dat het begeerlijk was om zeer tegenstrij dige redenen. Dezen kunnen het begeeren omdat zij gevoelen dat het een natuurlijk recht is, en zij er dus hoogen prijs op stellen dit ook te mogen uitoefenen genen kunnen het begeeren om de gebreken die een regeling van de uit oefening er van noodwendig moeten aankleven en waardoor bet een wapen kan worden juist tegen ben die 't om zijn deugden voorstaan. Kortom, terwijl dezen het liefhebben als den grondslag en waarborg der wave sociale en politieke vrijheid, is het voor de anderen als een modern Trojaanseh paard, dat zij wat gaarne zouden zien binnenhalen in de veste van den modernen staat, wel verzekerd dat de uitkomst de doctrinairen schromelijk zou be driegen. Dit alles is trouwens zoo natuurlijk en ver klaarbaar dat het inderdaad verwondering baren moet dat er op 't punt van 't algemeen stem recht nog doctrinairen zijn. En toch, we zeiden 't reeds, ze zijn er in grooten getale, doch ofschoon geenszins het nut der bliudelingsche aanhangers van de theorie te betwisten is, zoo is 't toch maar te hopen dat zij vooreerst de bedaarde practici nog niet zullen overvleugelen of over rompelen en het Trojaansche paard binnen balen. Stelt men dat de staat een vereeniging van individus is, met zekere gemeenschappelijke belangen, dan is een beroep op de trouwens ver ouderde theorie van het contral social niet eens noodig om aan te toonen dat het algemeen stemrecht een natuurlijk recht is. leder individu voelt daarvan als van zelf zekere min of meer heldere inspraken in zijn binnenste en bij elke voorkomende gelegenheid waar het gelijk recht voor allen te pas komt, daar wordt ook onwillekeurig getuigenis afgelegd van het recht van spreken van ieder individu; dit recht van spreken nu is in den grond niets anders dan het recht van stemmen en van kiezen. Men kan dus gerust als vaststaande aan nemen, dat het algemeen stemrecht in het af- getrokkene of in theorie de hoogste volmaaktheid der uitspraak vau den volkswil en van de wet zijn moet en dat dit opgaat zoowel waar de volkssouvereiniteit gehuldigd wordt, als daar waar 't persoonlijk gezag optreedt, omdat immers dit laatste toch altoos in hoogste ressort beroep moet doen 't zij op 't gemoed, 't zij op 't ver stand der individus. Men vindt ook 't beginsel van 't algemeen stemrecht in het afgetrokkene erkend en in de practijk beproefd, zoowel in de meest radicale democratieën, als door de brutaalste dwinge landen. De revolutie van 1789 heeft geen grooter misbruik gemaakt van het algemeen stemrecht als b.v. een Napoleon III, zijn ple bisciet uitschrijvende. Dit zijn dan ook juist de twee hoofdpunten waarop 't bij een beschouwing van 't algemeen stemrecht aankomt: de wezenlijkheid van dit recht in 't afgetrokkene, en bet misbruik dat er van kan gemaakt worden in de practijk. Het is er mede als met ieder ander recht. Op zichzelf beschouwd is het absoluut goed, waar, wezenlijk, heiligmaar als 't op de uit oefening er van door de individus aankomt, dan springt de noodzakelijkheid der beperking er van zoo in 't oog, dat het niet zelden onder sommige omstandigheden zelfs de schijn van algemeenheid kan dreigen te verliezen. En immers, er kan geen recht beslaan en voor 't individu eenige practische waarde hebben, als 't niet zoodanig beperkt, geregeld, georga niseerd, dat is in den grond verkort en inge krompen is, dat 't recht des eenen geen onrecht wordt tegenover den anderen. In het voorbijgaan zij opgemerkt dat in de meest gevorderde of ontwikkelde staten de be perking van ieders rechten ook het meest uit gewerkt en ingewikkeld is. Waar zich dit in kleinigheden openbaart, daar wordt bet sociale en staatsleven soms zelfs onuitstaanbaar lastig, en dan is dit een verschijnsel dat naar een verval van den staat heenwijst en zucht naar radicale hervormingen opwekt, die dan ook doorgaans niet lang uitblijven. Men denke aan de legende van Sybaris. Wanneer men bij ons te lande van de practijk van 't algemeen stemrecht spreekt, dan heeft dit een geheel anderen klank als in sommige andere landen. Op dit oogeublilc verheugen zich alle Pransehe republikeinen over de eiude- lijke zegepraal door het algemeen stemrecht behaald op den toeleg der mannen van 16 Mei, terwijl wij het jammerlijk en veelszins zoo twijfelachtig tobben der Eransche natie om zich op de beenen te houden en niet met gebonden handen en voeten ter prooi te worden aan enkele weinige stoute gelukzoekers, met mede lijden hebben aanschouwd. Nochtans hebben ook wij, in het laatst der vorige eeuw, onze algemeen stemrecht-koorts gehad, en wel een krasse aanval ook. Wij zijn die echter veel spoediger te boven gekotneu dan de Franschen, een gevolg vau onzen volksaard eu van onze historische ontwikkeling. Wordt vervolc/d. Binnenland. ZIERIK ZEE, 5 Februari 187 8. In de gisteren avond gehouden vergadering van het district //Eigen Hulp" alhier, werden eenige mede- deelitigen gedaan, er werd een bode benoemd en bet bestuur werd uitgebreid door de verkiezing van nog twee leden. Vrijdag j.l. vierde de beer J. L. van Oost te Nieuwer- kerk zijn 25jarig jubileum als hoofdonderwijzer dei- openbare school aldaar. Het Gemeentebestuur, vertegen woordigd door burgemeester en wethouders met den secretaris, kwam den jubilaris gelukwenschen en bood liera, als herinnering aan dezen dag en als een bewijs van erkenning zijner diensten in het belang der gemeente, een fraaie pendule aan. Ook van oud-leerlingen, ambt- genooten en vrienden ondervond de heer van Oost vele blijken van belangstelling en werden hem onder scheidene geschenken vereerd. Aan de werf der Koninklijke maatschappij //de Schelde" te Vlissingen is de kiel gelegd van een ijzeren zeilaak, genaamd //Mercurius", groot 150 ton, bestemd voor de Rijnvaart en voor rekening van den heer Carel Peters Iloynck te Lobith. De Minister van Binnenl. Zaken heeft bepaald dat in elk der nieuwe hoofdkieëdistricteu de verkiezing, door de herkiezing der kiestabel noodig geworden, zal geschieden op Dinsdag 20 Februari a.s. en de herstemming zoo noodig op Dinsdag 12 Maart. Bij den Raad van State is in behandeling een ontwerp van wet, betreffende de heffing van het recht van successie in de rechte lijn. Z. M. heeft ingesteld een commissie tot onderzoek van de grondslagen, waarop aau weduwen en weezen van alle burgerlijke en rijksambtenaren pensioen zou kunnen worden verleend; en van de grondslagen van het bestaande weduwenfonds van de ambtenaren van het algemeen bestuur.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Courant | 1878 | | pagina 1