Onder het étafc-major van het eskader dat in j
Februari naar zee zal vertrekken, komen o. a. voor: j
aan boord van de «Leeuwarden77 de luit. ter zee
2e kl. W. J. de Bruijne en op de //Van Galen" de
adelborst le kl. L. N. de Bruijne.
Landbouw.
Inhoud van Ceres No. 44. Verslag van den Minister
van Binnenlandsche Zaken betreffende de proefnemingen
op door zeewater overstroomde landen, (slot).
Een brief over den brief in ons vorig nommor.
Een viertal nuttige planten, die te veel worden
voorbijgezien, enz.
Voorloopig is het programma vastgesteld voor den
internationalen wedstrijd van graamnaaiwerktuigen met
prijzen van 690 en f 360, uitgeschreven door de
Maatschappij tot bevordering van landbouw en vee
teelt in Zeeland, te houden in de nabijheid van Mid
delburg, ouder de gemeente Giijpskerke, op nader te
bepalen dagen, in den oogsttijd van dit jaar, op de
daartoe welwillend beschikbaar gestelde gronden van
den heer Mr. Ph. Vis. Tevens wordt een tentoon
stelling gehouden van vee, granen en zuivelproducten,
en wel te Middelburg, door de afdeeling Walcheren
van bovengenoemde Maatschappij.
Voor liet werktuig, boven genoemd, dat tevens als
grasmaaier dienst kan doen, wordt f 300 meer uit
geloofd.
Kunst en Wetenschap.
Wat de natuurkundige wetenschap betreft, is het
jaar 1877 op uitstekende wijze geëindigd en heeft de
wetenschap dit weder aan een Fran schuin n te danken.
Onlangs werd medegedeeld, dat zuurstof en kooloxyde
vloeibaar waren gemaakt en dat nog slechts twee
gassenwaterstofgas en stikstof, niet in vloeibaren
slaat gebracht werden. Ook dat is nu geschied. Aan
den heer Cailletet is ook de eer van deze ontdek king
te danken. Den 31 Dec. gaf hij aan de //Académie
des Sciences" te Parijs bericht, dat zijn proeven in
deze gelukt waren, en die proeven den dag te voren
in tegenwoordigheid van geleerden van uaain waren
genomen Maandag werden zij herhaald. Slikslof werd
in den vorm van druppeltjes gezien en waterstofgas
in den vorm van een nevel. Om stikstof vloeibaar te
maken, had men een drukking van 200 atmosferen
noodigvoor waterstofgas een drukking van 230
atmosferen. De gassen worden vloeibaar gemaakt door
de buitengewone koude, die ontslaat, wanneer het gas
ontsnapt uit de retort, waarin liet zoo krachtig werd
saamgedrukt. Die koude wordt op meer dan 500
graad beneden nul (Fahrenheit) geschat. Door koude
en drukking komen de gasmoleculeii dichter bij elkander,
zoodat zij ineensmelten en vloeibaar worden. Lucht
bestaat uit een mengsel van zuurstof en stikstof. Nu
men deze beide vloeibaar maken kan, kan men het
ook de Lucht zelve. De heer Cailletet heeft dit terstond
door een proef bewezen. Hij nam goed droge en van
koolzuur vrije lucht en hij maakte haar vloeibaar.
Men zag de vloeibare lucht druppelsgewijs uit den
mond der buis te voorschijn komen. Het zal niet
lang duren of de vloeibare gassen worden in vasten
staat overgebracht. Dan zal men een blok lucht, een
stukje zuurstof, een klompje waterstofgas voor zich
hebben. Dat zullen overwinningen der nieuwere natuur
wetenschap zijn. De 31 Dec. 1877 zal een opmerkelijke
dag blijven in de geschiedenis dier wetenschap.
Iemand, die de jongste vergadering van de Akademie
van Wetenschappen bijwoonde, deelt aan het Hbl.
eenige bijzonderheden mede betreffende de mededeelingen
van prof. Bosscha over de mogelijkheid om eens anders
telegrafische berichten af te luisteren.
Een gewone batterij, bij onze telegrafisten in gebruik,
bestaat uit 60 a 80 elementen Daniell. Een enkel
van die elementen brengt een electrischen stroom voort,
die nog een hoorbaar resultaat in de telephone levert,
nadat hij in den geleiddraad een weerstand heeft over
wonnen, gelijk aan dien in een gewonen telegraafdraad
van 4 m.M. dikte en 5000 kilometer lengte. Niets is
eenvoudiger dan de draden van een gewone telephone
aan een passeerenden telegraafdraad te brengen dan
wordt een zeer klein beekje van den electrischen stroom
langs een omweg geleid, en wie de telephone aan het
oor houdt, verneemt duidelijk het getik, waaruit een
geoefend telegrafist (le depêche opmaakt, zonder dat
de wettige ontvanger er iets van bespeurt. Dat is
niet enkel theoretisch voorgesteld, maar door prof. B,
met proeven bevestigd. Nog meer: waar de telephone-
leiding dicht bij een telegrnaf-leiding komt, kunnen
er iuductie-stroouiingen ontstaan met hetzelfde effect.
De chef van het technisch beheer van den Bij ks-Leleg raaf
in den Haag heeft een telephone-leidiug liggen van
de Parkstraat naar het Binnen hof. Uit de Parkstraat
sprekende :net zeker onder-beambte op het Binnenhof,
hoort hij tusschen het gesprek door het bekende getik
en verstaat daaruit eene depêche, die bij navraag zoo
even door den telegraaf op het Binnenhof langs den
gewonen weg ontvangen blijkt te zijn. En toen
men eens telephone-proeven nam met een leiding tot
Botterdam, had deze den invloed van zooveel telegraaf
draden te ondervinden, dat er een geknetter ontstond
als van een pan met vet, die te braden staat.
Volgens een Duitsch blad is door Prof. Sacher te
Salzburg gelijksoortige opmerking gemaakt. Bij de
proefneming aan het bureau der M. I. E. v. Staats
spoorwegen merkte men hetzelfde op.
Voor de medische wetenschap belooft de telephone
groote diensten, met betrekking tot de leer der men-
sclielijke stem.
Het is een verblijdend verschijnsel van onze dagen,
dat men nu en.dan ook op wetenschappelijk gebied
geschriften van vrouwen ziet verschijnen. Mevrouw
Ciccoliui, een gunstig bekende onderwijzeres in de
zangkunst te Amsterdam, gaf dezer dagen onder den
titel: «De diepe ademhaling, haar verhouding tot de
gezondheid en de zangkunst", een brochure in het licht
bij de firma B. C. Meyer, waarop wij gaarne de aan
dacht onzer lezers vestigen. Men hoort in onze dagen
vaak klagen over liet steeds afnemend aantal van goede
zangers en zangeressen. Mevr. Ciccoliui schrijft dit
terecht toe aan de gebrekkige kennis van zöovelen,
die met het onderwijs in den zang belast zijn, met
het orgaan, welks ontwikkeling zij zich ten doel
stellen: de menschelijke stem. Dat zoovelen na betrek
kelijk korten tijd niet meer kunnen zingen, andereu
in het geheel niet kunnen zingen, schrijft mevrouw
Ciccoliui toe aan de gebrekkige wijze waarop de leer
lingen worden onderricht in het ademhalen. Het moge
vreemd klinken, maar ademhalen is een knust, die men
leereu. moet evenals lezen en schrijven. Van de drie
verschillende wijzen van ademhalen, de sleutelbeen-,
de ribben- en de abdominale ademhaling, is volgens
haar de laatste de eenige goede. Zij steunt dat beweren
met citaten liit de werken van tal van beroemde
physiologen, en door te wijzen op de corypheeön, van
de zangkunst, die bewust of onbewust abdominaal
ademhalen. Wij wenschen liet van veel kennis getui
gend werkje van Mevrouw Ciccoliui in veler handen.
Ongelukken, Rampen, Misdaden, enz.
Uit liet dok te Vlissingen is opgehaald het lijk van
den heer J. N., klerk bij den gemeente-ontvanger.
Men gist dat de ongelukkige bij ongeluk in hel water
is geloopenhij laat een vrouw en vier kinderen na.
Te Vlissingen heeft de politie een met een paard
bespannen wagen, geladen met hout in beslaggenomen,
zijnde het hout door eenige .werklieden gestolen, naar
men zegt.
Te Yerseke is de schuur van den landbouwer D.
Poelman afgebrand.
Te Baamsdonkveer is een schipper in beschonken
staat in 't water gevallen en verdronken.
Op Nieuwjaarsdag is te Maastricht een klein meisje
bij ongeluk met een revolver in liet hoofd gescholen
eu drie dagen daarna aan de gevolgen overleden.
Te Geerlmidenberg is een sergeant, die een patrouille
aanvoerde bij liet arresteeren van een militair, door
een burger zoodanig in het aangezicht en vooral aan
een oog verwond, dat men aanvankelijk vreesde voor
verlies van dat lichaamsdeel.
Onder Grijpskerk is op Oudejaarsavond een militair
door een trein overredenmen vond den volgenden
morgen het lijk zonder hoofd bij de rails liggen.
Te Papendreclit is een hofstede afgebrand, waarbij
zes of zeven runderen zijn omgekomen.
Aan den Helder is een marinier in het kanaal
geloopen eu verdroukeu.
Onder Vtight is een milicien van het garnizoen van
's Hertogenbosch in het water geloopen en verdronken
hij had na een bezoek bij zijn ouders te Liempde te
veel sterken drank gebruikt.
Onder Tongerle tusschen Eindhoven en Geldrop is
een 70jarig grijsaard, door de duisternis misleid, in
liet water geraakt en verdronken.
Hetzelfde ongeluk is een gepensioneerd soldaat te
Maastricht overkomen.
Te Dalen is een man gestorven door bet innemen
op ééns van de geheele hoeveelheid geneesmiddelen
hem door den geneesheer voorgeschreven om bij. kleine
dosis te gelijk in te nemen.
Te Goes heeft op Nieuwjaarsdag een jongeling uit
brooddronkenheid een Eijks'danlder ingeslikt en deze
halsverwringende toer bijna met den dood moeien
bekoopen. Het was een weddingschap om twee Rijks
daalders.
Den 1 Jan. had te 's Heerenhoek een droevig ongeval
plaats. Bij het huiswaarts gaan na het vieren van
den Nieuwjaarsdag beeft de landbouwerszoon W. A. E.
den arbeiderszoon P. E. op de hand een wonde met
een mes toegebracht van ongeveer een decimeter lengte,
zoodat de pezen buven op de hand door midden zijn
gesneden. Onmiddellijk is er geneeskundige hulp in
geroepen en is de hand van hechtpleisters voorzien;
men vreest echter, dat de gewonde haar niet meer zal
kunnen gebruiken. Naar men verneemt, is er van een
en ander proces-verbaal opgemaakt.
Iemand te Wildervank heeft al sinds vier weken
niets anders genuttigd dan koffie. De man heeft
zich in het hoofd gezet dat hij door 40 dagen te
vasten het eeuwige leven kan verwerven. Elk zijn smaak
Te Middelburg is een jongeling vermist, over wiens
verdwijnen men zich ernstig verontrust.
ENCYiaiiKlTsYLLABUS.
ii.
Stelling II luidt aldus: «Alle werking van God
op de menschen en op de wereld moet ontkend
worden". Aangewezen als dwaalleer iu de allokutie
Maxima Quidem van 9 Juni 1862.
Wat we reeds bij de behandeling der eer9te stelling
(zie ons No. 95 van I Dec. 1877) opmerkten, n.l.
dat de stellingen van den Syllabus er op gemaakt
zijn om verwerpelijk te schijnen, valt bij deze tweede
stelling al zeer in het oog. De opstellers van den
Syllabus hebben of geen begrip gehad van eerlijke
logica en oprechte pliilosopliie, óf bij hen heeft de
arglist om de kudde toch maar uiterst bang te
maken voor alle philosophen en logische denkers zoo
zeer de overhand gehad, dat zij in het opschrijven
der stellingen telkens tot het fictieve vervallen zijn.
Werd er maar eeus iemand genoemd, die b.v. een
stelling als de boven aangehaalde voor waar hield
Doch dit geschiedt niet; zoo is de veroordeeling al
heel gemakkelijk.
Zooals de stelling daar ligt neemt de verklaarde
atheïst haar zelfs niet over. Wij zouden wel eens
iemai.d willen zieu die dit wel wilde doen.
Gaan we dan met dat veroordeelend vonnis uit
de Maxima Quidem mede? Dit behoeft nog niet.
We houden (Je stelling zelf voor fictief en dus de
veroordeeling er van voor niet ernstig, slechts voor
een list.
Litat ons eens van nabij zien. In de stelling
komen deze zaakbegrippen voorGod, menschen, wereld,
en deze handelings- of werkingp.-begrippenwerking
ontkenning en verplichting uitgedrukt door moet.
Eilieve, wie is God, gij opstellers van den Syllabus?
Zijt gij 't daarover eens met hen tegen wie gij
't hebt als gij deze stelling neerschrijft om haar te
veroordeelen Zoo niet, dan beteekeut èn de stelling
èn uw veroordeeling niet veel. Immers de eerste de
beste heeft het recht af te wijzen wat gij hem wilt
opdringen als het godsbegrip? Gij hebt het gods
begrip ook niet, en dit is u niet kwalijk te nemen,
want niemand heeft dat als een zuiver objectief. Maar
dan heeft ook wel degelijk ieder het recht geenerlei
gezag, kracht of invloed toe te kennen aan hetgeen
gij de vrijheid neemt uit te geven voor God.
Al wat in de goede wereld wordt uitgevent voor
kennis van God, al de omschrijvingen, ontledingen
enz. enz. van zijn wezen, 't zijn niets anders dan
subjectieve ideeën; bij den eenen zoo, bij den anderen
zus, bij gene weder anders gewijzigd.
De onderscheiding van de menschen en de wereld
in de stelling is ai heef naïef. Immers in 't geen
waarop 't hier aankomt zijn de menschen en de wereld
één, de wereld bevat de menschen en zou de wereld
niet zijn zonder hen.
De formule der stelling is almede vreemd en ver
dacht: alle werking moet ontkend worden.
Hier komt geen moeten te pas. Geen wijsgeer of
logiker zal zoo iets zeggen.
Stond er nog, in plaats van den onzin die nu in
stelling II is uitgedrukt, b.v. iets als dit:
«Er heeft geen bovennatuurlijke, liever nog geen
onnatuurlijke of buitennatuurlijke werking op de wereld
plaats", we zonden ons kunnen begrijpen dat er
iemand kwam die deze stelling wilde verdedigen.
Of wel stond er dit: «God werkt' niet door mi
rakelen, maar volgens vaste natuurwetten", ook hier
voor zou de handschoen wel door iemand opgenomen
worden; maar de stelling II zooals die daar ligt zal
deze eer niet genieten. Haar te verdoemen is der
halve een overbodig, ijdel werk.
In verband met stelling I is zij nog onzinniger.
We moeten in het oog houden dat in de memorie
van toelichting door den opsteller van den Syllabus
gezegd is dat Pius IX ni^t wil geacht, worden het
omgekeerde van de stellingen die veroordeeld worden
voor waar te houden. Dit is trouwens niet te vergen
D Wij spreken hier in 't meervoud; de man die den
Syllabus gesteld heeft is kardinaal Bilio.