ZlFJUkZCESCHi: COURANT.
1877. No. 95. Zaterdag 1 December, 80ste jaargang.
Binnenland.
Zierikzee, 27 Nov. Heden avond werden de lees-
avonden van ons departement van //hel Nut" geopend
met een lezing van Dr. Keller van Hoorn van Dord
recht. Hij vergastte zijn auditorium op een reisverhaal,
d. w. z. hij verhaalde hetgeen hij zag in het onbe
kende land, waar hij ten slotte aankwam. In het
eerste deel zijner toespraak leidt hij ons een ziekenhuis
binnen, waar babbelzuchligen, kwaadsprekers en der-
gelijken eenzaam worden verzorgd, waar eenzijdigen,
door middel van een hen voorzichtig voortbewegend
draaiend instrument worden genezen, waar het hoofd
van oppervlakkigen en aardschgezinden mechanisch
omhoog wordt gericht en waar hoogmoedigen, opge-
blazenen, zelfgenoegzamen, over-het-paard-getilden en
nog anderen worden gecureerd.
Na de pauze brengt hij ons in de //Zaal der op
rechten" en doet ons getuigen zijn van de poëlische
voordracht van Mijnheer Auf der Höhe en van de
verhandeling in prosa des Heeren Bien chaussc, welke
laatste het leven //op een te grooten voet" bestrijdt.
Daarna geeft Mejuffrouw Heurèka haar gaven ten
beste. Alle sprekers in de //Zaal der oprechten" hebben
dit met elkaar gemeen, dat zij zoo opgeschroefd mo
gelijk zijn.
Het gaat niet aan, het door den Spreker gezegde
in breede trekken mee te deelen, doch gezegd dient
te worden, dat hij tal van gebreken meedoogeuloos
geeselde, en dat al wat hij sprak tintelde van vernuft
en humor.
Niemand der aanwezigen, die zich niet zal geamu
seerd, maar ook geen meusch, welke niet iets zal
geleerd hebben. Wij danken den heer van Hoorn
voor zijn schoone lezing en roepen hem, uit aller
naam, een welgemeend //Tot weerzien" toe.
Zierikzee, 30 Nov. Met den aanleg van de wan
deling tusschen de Nobelpoort en de Zuidwellebrug
is men thans in zoover gereed dat de beplanting kan
afgewerkt worden. Het geheel ziet er zeer net uit.
De partij aan den zoogenoemden Molenberg is zelfs
zeer goed uitgevallen. Het is te hopen dat de //lieve
jeugd" deze fraaie wandeling als zij in het aanstaande
voorjaar in jeugdigen dos zal prijken, toch wat meer
zal ontzien dan zij dit over 't algemeen de beplan
tingen rondom de stad doet. Het komt ons voor
dat sommige ingezetenen wel eenige heesters en bloe
men zouden willen afstaan om daar eenige uitstekend
gunstig gelegen perken mede te versieren, als zij maar
niet opzagen tegen de baldadigheid der jeugd, waar
door reeds zooveel fraais vernield is. Toch zou er
nu nog eens een proef kunnen gewaagd worden.
Brouwershaven, 26 Nov. De vreeselijke storm
van 1.1. Zaterdag op Zondag nacht zal elk nog versch
in 't geheugen zijn, vooral dengenen, welke hunne
betrekkingen op zee hebben, en ook hun, wier be
langen ten nauwste met de scheepvaart in betrek
king staan.
Te Brouwershaven werd dezer dagen binnen verwacht
het Nova Scotian 3/m. schip //Empress of India",
gezagvoerder Farnsworth, laatst van Cork gezeild met
eeue lading Guano en bestemd naar Botterdam.
In den avond van den 24 November lag het schip
geankerd in het zeegat bij de 4e en 5e ton, in afwach
ting dat eene sleepboot het verder naar de reede zou
sleepen.
De storm dreef het schip, diepgaande 23]/3 voet,
op de Westpunt van het Nieuwe Zand, zijnde een
gedeelte -van den gevreesden Banjaard, alwaar reeds
vroeger vele schepen met dit gevaarlijk gedeelte onzer
zeekusten in aanraking kwamen.
Zoo spoedig was de mare der stranding per tele
graaf van den Vuurtoren van West-Schouwen hier
ter plaatse bekend geworden, of Zondag morgen werd
de alhier gestationeerde reddingsboot //Willem III"
in gereedheid gebracht en met behulp der sleepboot
//Brouwershaven", kapt. 't Hart Jr., naar de stran
dingsplaats gesleept.
Omstreeks 10 uur van hier vertrokken, kwamen
zij te 1 uur bij het schip op de hoogte der tonnen
No. 3 en 4.
Onder zware buien uit het Noorden en hooge
zeeën en herhaaldelijk vergeefsche pogingeu mocht
het der ijverige bemanningen der reddings- en sleepboot
dien dag niet gelukken de equipage van het schip te
krijgen en waren zij verplicht des avonds onverrich
ter zake terug te keeren; evenwel met het vastgestelde
plan om den volgeuden morgen en dan met de
sleepboot //Zuid-Holland", kapt. T Ilart Sr., nogmaals
de redding te beproeven.
Even als den vorigen dag boden zich daartoe vrij
willig aan de volgende varensgezellenDirk Bakker,
schipper; Johannes Schaap; Johannes Heerebout;
George Williams en Ferdinand Hansen, uitmakende
de bemanning der reddingsboot; (daags te voren
hadden zich ook nog disponibel gesteld en waren in
de reddingsboot overgegaan C-Koster, J. Hatenboer en
F. Pleune, beiden twee laalsten manschappen dei-
sleepboot //Brouwershaven")terwijl de heer J. van den
Berg, Commissaris der Loodsen alhier, ook nu weer
zich welwillend aanbood de leiding der redding op
•zich te nemen en den manschappen," voor zoover noodig,
met raad en daad bij te staan.
Maandag morgen te 4 uur waren beiden de //Zuid-
Holland" inet.de reddingsboot op sleeptouw wederom
onderweg naar de plaats des onheils en kwamen
omstreeks 6 uur bij de strandingsplaats.
De wind W.-N.-W. en de zee veel bedaard zijnde,
werd de reddingsboot op genoegzame hoogte van de
z/Empres of India" gebracht, losgelaten van de sleep
boot en geankerd op circa 150 vadem van het schip,
daarop bijgevierd tot langszijde van den gestranden
bodem en mocht het gelukken al de opvarenden,
bestaande uit 26 man equipage, benevens kapiteins
vrouw en 2 kleine kinderen in de reddingsboot op
te nemen en in veiligheid op de //Zuid-Holland" te
brengen.
Nogmaals werd eene poging gedaan en getracht
eenige goederen te bergenmen slaagde hierin ge
deeltelijk, door slechts enkele kleedingsstukken te
krijgen.
De gouvernements-stoomer //Zeemeeuw", de slran-
dingspiaats passeerende, nam de kapiteins-vrouw met
kinderen van de //Zuid-Holland" over en stoomde vooruit
naar Brouwershaven, terwijl de rest der equipage eenige
uren later aldaar geland werd.
Door tusschenkomst van den heer J. de Kater Jz.,
Consulair Agent van Engeland, werd de equipage
behoorlijk verzorgd, van kleeding enz. voorzien, terwijl
van andere zijde beproefd wordt te bergen wat nog
van het schip te redden is.
Tot heden 26 November is aangebracht een gedeelte
zeilen, touwwerk enz. enz.
De uitslag der verkiezingen, die noodig geweest
zijn wegens het optreden van het nieuwe kabinet, is
als volgt
Haarlem. Gekozen de lieer W. de Meijier, predi
kant te Wormerveer, met 785 van de 1137 stemmen.
Assen. Herstemming tusschen Jhr. W. A. v. d. Feltz
die 518 en baron de Vos van Steenwijk die 333
stemmen had verkregen.
Leeuwarden. Herkozen de heer de Boo van Alder-
werelt, Minister van Oorlog.
Zutfen. Gekozen Mr. C. J. Sickesz, met 1403
stemmen, tegen baron Schimmelpenninck v. d. Oije,
den kandidaat van 't allegaartje, die 1262 stemmen
bekwam.
De redactie van de Tijd sluit met lo. Dec. a.s.
haar inzameling voor Curagao en Aruba, omdat zij,
reeds ruim 15000 ontvangen hebbende, nu niet
meei van haar lezers meent te mogen vorderen.
Te Deventer hebben reeds in het begin der maand
October sommige slachters den prijs van het rundvleesch
met 10 et. per kilo verminderd, en nu in de laatste
dagen hebben zij dien prijs weder met 10 ct. verlaagd.
Bundvleesch lsle kwaliteit wordt daar thans verkocht
voor 80 a 90 ct., 2e kwaliteit 60 a 65 ct. en 3e
kwaliteit 40 a 50 ct. per kilo. N. R. Ct.
Benoemingen, Besluiten, enz.
Met ingang van 1 December is benoemd tot secret.-
directeur dei' Ned. Bank prof. H. P. G. Quack te
Utrecht.
Rechtszaken.
De rechtbank te Middelburg heeft uitspraak gedaan
in de zaak van F. Wurtz, gezagvoerder van het
Noordduitsche schip //Molly", beklaagd van op den
12n October j.l. met averij te Vlissingen binnenge-
loopen te zijn, zonder aangifte te doen van de zich
aan boord bevindende kisten met kruit, van Antwerpen
bestemd naar Montevideo. Op grond van art. 103
van het politie-reglement voor het kanaal door Wal
cheren, in verband met art. 35 der wet van 1815,
werd de heer Wurtz veroordeeld tot een boete van 500.
Kunst en Wetenschap.
De Vereeniging »Arti et Amicitiae", zich ten doel stellende
de bevordering van beeldende kunsten, zal op een nader te
bepalen dag in het laatst dezer maand eene verloting houden.
Voor deze verloting werden bereids aangekocht Schilde
rijen van de Dames A. Haanen, Maria Vos, Marg. Rooseii-
Joz. Hoevenaar, N. Riegen, Wilm Steelink, Joh. Ililverdink,
J. de Groot, J. J. Schenkel, J. M. Schmidt Crans, S. Alt-
mann, D. P. van Lokhorst Jr., C. Cunaeus, L. Lingeman,
J. A. Rust, II. Hollander Cz., Jan van Essen en Theod.
Haurath en geëncadreerde Teekeningen van de HH. J. W.
van Borselen, P. van der Velden, Hend. Veder, J. H. Wijs
muller en E. S. Witkamp Jr.
Voor eene contributie van f 5 's jaars wordt men lid
der Vereeniging, ontvangt daarvoor een lot in de jaarlijksche
verloting en ieder jaar eene kapitale Staalgravure als Premie
die voor '1877 bestaat uit eene gravure vervaardigd door
den Heer H. Sluyter D.Jzn. naar J. H. Mari ten Kate's
schilderij: «Ongenoode Gasten", bewerkt op dezelfde grootte
en als pendant voor liet welbekende «Kerstliedje" van den
zelfden Schilder door den Heer D. J. Sluyter.
Men kan zich tot den dag der verloting doen inschrijven
aan het Bureau der Vereeniging te Amsterdam of bij IIH.
Correspondenten in de Provinciën.
Die voor Zierikzee is de Heer Jhr. W. M. II. DE JONGE.
Bij verhoogde deelneming worden deze aankoopen nog
vermeerderd.
Ofschoon de volle som der geraamde kosten voor
de voorgenomen expeditie naar de IJszee nog niet
aanwezig is en daaraan nog ongeveer 12000 ont
breken, is toch reeds vastgesteld dat de tocht voortgang
za! hebben en heeft het comité het schip reeds besteld
met hetwelk de expeditie zal worden ondernomen.
Het zal zijn een houten schoenertje van 80 ton, aan
den voorsteven met een ijzeren bekleeding voorzien
en zoo stevig mogeüjk gebouwd. De bouw is opgedragen
aan de Amsterdamsche firma Meursing en Huijgens.
Het scheepje zal de //Willem Barendsz." heeten.
Er is nog al wat getwist over de vraag of men de
onderneming maar niet liever moest uitstellen, nu
er geen geld genoeg bijeen te brengen is om een
stoomschip uit te rusten. Sommigen raeenen dat er
met een zeilschip weinig van te wachten is. Anderen
hebben opgemerkt dat een stoomschip wel zijn voor
deden heeft, n.l. dat men er zich sneller en willekeuriger
mede kan verplaatsendoch dat het ook zijn nadeelen
heeft en zich lichter zal lateu verlokken om een of
anderen twijfelachtigen doorgang in te varen of zich
in het pakijs te wagen, dan een zeilschip en dat het
zoodoende meer gevaar loopt verloren te gaan dan
een zeilschip.
Er zijn er ook die meenen dat men bij deze, in
zekeren zin geïmproviseerde, buiten twijfel ietwat
overhaaste onderneming, wat al te veel schijnt te
speculeeren op den laatsten regel van Tollens' bekend
gedicht
»En rekent d' uitslag niet, maar telt het doel alleen".
Een ervaring van nagenoeg drie eeuwen diende ons
dan ook wel zooveel verder gebracht te hebben dat
wij geen pooltochten op blind avontuur gaan doen,
en wel degelijk den vermoedelijken uitslag moeten
berekenen.
Ondertusschen is het groote gewicht van ontdekkings
tochten naar de poolstreken niet te ontkennen. Daar
is nog zooveel geheimzinnigs, nog zooveel te onderzoeken
dat nog vele pool-expedities na deze nu beraamde
zullen noodig zijn voor alles voldoende is opgehelderd.
Het is plichtmatig dat Nederland ook zijn deel
heeft aan de inspanningen die daarvoor noodig zijn.
Het zal dan ook recht verkrijgen op de eer van mede
gewerkt te hebben aan de bereiking van het sinds
eeuwen beoogde doel.
En als men nu hierbij bedenkt dat juist de oude
Nederlanders van 't laatste der zestiende eeuw onder
de eersten geweest zijn die de poolstreken hebben
onderzocht, dan kan het niet anders of Nederland
moet nu nog warm belang stellen iu het ophouden
der oude vaderlandsche eer.
Het is daarom te hopen dat de nog ontbrekende
f 12000 gevonden zullen worden. Het comité heeft
goede verwachting van de Amsterdammers en meent
dat het vooral voor hen een eerezaak moet zijn de
onderneming uitvoerlijk te maken.
Men verneemt dat de kapitein ter zee A. de Bruijne
het bevel over de expeditie zal krijgen. Er zal slechts
een beperkt getal wetenschappelijke leden der expeditie
kunnen aangeworven worden; doch er bieden zich
reeds meer personen aan dan men kan aannemen.
Prof. Buys Ballot verleent zijn medewerking tot de
vaststelling der instructie. Men heeft ook den Engel-
schen poolreiziger kapitein Allen Young geraadpleegd
en deze heeft het ontwerp volkomen goedgekeurd.