ZIËRIKZËESM cou
voor het arrondis- scment Zieriltzee.
1877. No. 65. Zaterdag 18 Augustus, 80ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
OVERGEGAAN OF BLIJVEN ZITTEN.
Deze Courant verschijnt DINSDAG- en VRtJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTJEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LA li EN MAN.
II.
(Slot).
Wanneer een leerling aan het einde van een
studiejaar niet kan overgaan naar een lioogere
klasse en dus gestraft vvorclt met blijven zitten"
dan kan de aanleiding daartoe gelegen zijn in
den leerling zelf, in omstandigheden hem be
treffende doch onafhankelijk van zijn wil, of
wel in de school of in de leeraars. Do leerling
kan zijn onvermogend om in het leerjaar die
vorderingen te maken waarop bij den cursus
gerekend is, of wel onwillig, lui, of speel
ziek, waardoor bij zijn tijd niet goed besteedt
en van de lessen niet profileert. In bet eerste
geval komt de vraag te pas: boe bet oordeel
dat de leerling uit gebrek aan vermogens achter
moet blijven gestaafd wordt. Hier is geen vol
strekt herkenbaar merk aan te geven. Wanneer
de leerling eenmaal is toegelaten tot de lessen,
omdat hij volgens 't oordeel der leeraren
genoegzaam ontwikkeld is om ze te kunnen
volgen, dan is er geen klare reden waarom aau
't einde van een jaar dit oordeel zou moeten
omgekeerd worden, tenzij een achteruitgang in
vatbaarheid werde aangenomen.
Blijkt het inderdaad dat hij ondanks behoor
lijke inspanning zijnerzijds niet kan overgaan,
en wordt er geoordeeld dat hem de noodige
vermogens ontbraken, dan zal vermoedelijk het
geval plaats gehad hebben dat men zich bij zijn
toelating heeft vergist omtrent zijn aanleg en
vermogens. Zoo iets is mogelijk. Het kan
echter toch niet meer dan een klein deel van
de 25 percent verongelukten verklaren, een zeer
klein gedeelte; te meer daar de toelatings-examens
thans volstrekt geen nieuwe zaak meer zijn en
de opleiding, voorbereiding of klaarmakiog, te
genwoordig vrij algemeen volkomen naar den
zin der leeraars wordt gedreven.
Ook het tweede geval, n.l. onwil, traagheid,
enz. van den leerling kan geen zoo algemeen
voorkomend verschijnsel zijn, dat daaruit de
25 percent geheel of grootendeels kan verklaard
worden. Bij uitzondering kunnen enkele leerlin
gen in iedere inrichting van onderwijs achterlijk
blijven om de bedoelde reden; regel kan dat
niet zijn en bet getal der slachtoffers van hun
eigen verkeerdheid kan zelfs niet eenigszins
beduidend zijn, tenzij de pedagogische kracht
der school zoo zwak worde verondersteld, dat
eigenlijk in deze de oorzaak van het kwaad
zou gelegen zijn. Gesteld echter dat zulk een
geval al eens voorkwam, zoo is het toch niet
denkbaar dat het jaren lang zou voortwoekeren
en inkankeren als een geheime kwaal, en de
geheele inrichting voor een vierde gedeelte be
derven immers er zouden middelen beraamd
worden om verbetering aan te brengen?
Behoudens de uitzonderingen, van do „brave
Hendrikken" en de van natuur leerlustige kna
pen, kan men op groud der ervaring aannemen,
dat jongens van 12 a 13 jaar allen in den
regel en volhardend door pedag-ogisclie middelen
tot ijverig leeren en goed vlijtig werken moeten
aangespoord en daarin onderhouden worden,
wil men niet de gewone hebbelijkheden van
den jorigensleeftijd en der vlegeljaren op re
kening gestold zien van luiheid, onwil en der
gelijke booze gebreken.
Men mag dus aannemen dat uit onwil, luiheid,
enz. van de leerlingen slechts een even onbe
duidend gedeelte van de 25 percent kan verklaard
worden als ilit onvermogen.
Zoo komen we tot de tweede veronderstelde
mogelijkheid, n.l. omstandigheden buiten den
wil der leerlingen doch waarvan zij het nadeel
oudervinden, b.v. ziekte, huiselijke omstandig
heden enz. die hen verplichten tot het verzuimen
van vele lessen. Ook hierin kan echter de sleutel
niet gevonden worden Van het groote gedeelte,
de 25 percent, dat mislukt. Zoo groot is toch
het schoolverzuim op de Hoogere Burgerscholen
gewis wel niet. Integendeel, hot schoolbezoek
laat aan die inrichtingen weinig of niets te
wenschen over.
Menig onderwijzer der lagere school moet
wel jaloerseh zijn, als hij dat weinige schoolver
zuim op de middelbare scholen vergelijkt bij
liet treurige tafereel dat hem de absentielijst
zijner school te aanschouwen geeft.
Eindelijk zal dan in aanmerking komen de
viaagin hoever de oorzaak van het aangewezen
kwaad ook kan schuilen in do inrichtingen voor
middelbaar ouderwijs zelf. Dat zal dau kannen
zijn in do leeraren, in de leerstof of in de
organisatie van het middelbaar ouderwijs in
'f algemeen.
Het is niet onbekend dat, vooral in de eerste
jaren, bij het middelbaar onderwijs, wat bet
pedagogische betreft, nog al veel aan proefne
mingen is gedaan. Er kwamen uitstekende
docenten voor onder de eerst aangestelde leeraren,
doch ook tobbers in de pedagogiek. Dat dit
laatste weldra zijn schadelijken invloed op den
gang der vorderingen deed gevoelen, was na
tuurlijk doch het leidde daardoor ook onmid
dellijk of gaandeweg tot verbetering. Thans
gelooven wij dat men het leeraars-personeel
onzer middelbare scholen grootelijks onrecht
zon aandoen als men het niet een vrij voldoen
den gemiddelden graad van onderwijstaleut
toekende, al zijn ook alle ongeschikte docenten
nog niet onschadelijk gemaakt. En het moet
d. o. op dit stuk gaandeweg beter worden, naar
gelang het aanbod van onderwijskracht bij de
middelbare school het mogelijk maakt kies
keuriger te zijn bij de keuze vau goede docenten.
Toch, meenen wij, bestaat er nog een gebrek
dat met de pedagogiek in nauw verband staat
en dat nog wel diende verholpen te worden.
Het Vaderland zinspeelt daarop, als het de
vraag aanroert of men op het standpunt dei-
leeraars wel verantwoord is met de verklaring
dat deze of gene leerling ten einde vau 't leer
jaar niet kan overgaan en dus moet „blijven
zitten". En hierin is eenige grond, immers
de leerling zit niet uitsluitend iii de klasse op
zijn eigen verantwoordelijkheid? Met studenten
aan de Universiteit wil men dit tegenwoordig
zelfs niet aannemen, dus nog veel minder kan
het gelden van de kinderen eu aankomende
knapen der Hoogere Burgerscholen
De maandstaten zijn een goed ding, doch
hebben zij misschien ook doorgaans meer een
administratief karakter dan wel eigenlijke pe
dagogische kracht? Zijn ze niet eenigermate
de elementen waaruit het fatale „blijven zitten"
wordt opgebouwd, en moesten ze niet meer zijn
de factoren der drijvende kracht naar vooruit,
naar vordering? Op zichzelf toch baat het
weinig of ten einde van maand of kwartaal
geconstateerd wordt dat de vordering niet vol
doende is; daar immers vorderingen maken en
tot vordering eu vooruitgang drijven het doel is?
Dit zijn echter maar opmerkingen, die geens
zins als een verwijt aan de leeraren in 't algemeen
moeten opgevat, worden. De bedoeling is meer
er op te wijzen hoe de leerlingen der middelbare
scholen, al zijn ze nu niet gelijk te stellen met
de jonge kinderen der lagere scholen, toch wel
eens ietwat te veel op eigen wieken van nog
ongevormde zelfstandigheid konden drijven en
hoe ze daar zelf de slachtoffers van kunnen
worden.
In alle geval, ook de onvolmaaktheid van de
leeraren on de gebreken wat tucht enz. betreft,
kunnen wel niet het raadsel oplossen der 25
percent, al lichten ze er ook een klein tipje
van op.
De Hoogere Burgerschool bedoelt een veel
zijdige en zeer uitgebreide, als 't ware een
universeele ontwikkeling.
Vroeger en misschien nog wel golden
universeel ontwikkelde nienscheu, menschen in
wie alle specialiteiten samenvloeiden tot één
groote, de specialiteit van universeel te zijn,
voor zeldzame verschijnselen. Ze wareu er,
ofschoon dan ook in gering aantal, van die
mannen die van alles wisten, en van alles veel
en dat alles goed en degelijk, zonder dat ze
werden gekweektze ontstonden om zoo te
zeggen uit eigen spontaneïteit. De Hoogere Bur
gerschool steit zich ten doel die grondige
universeele ontwikkeling gemeen goed te maken,
eu het program stelt ze verkrijgbaar door in
neming ais van een elixir en in een kuur van
drie a vijf jaren. In hoever loopt hier iets
illusoirs onder? Dit is een ernstige bedenking,
geen beschuldiging of verwijt, wei een bedenking-.
De ervaring leert dat weinig, zeer weinig leer
lingen bij de overgangs-examens blijken geven
van achterlijk, zwak, onvoldoende te zijn in
alle vakken. Het zijn altoos, of doorgaans,
voor de verschillende individus sommige bepaalde
vakken die het hun doen. Universeele ont
wikkeling is schoon; doch vele individus missen
het orgaan voor 't universeelede meeste men
schen zijn trouwens van nature specialiteiten,
d. i. eeuzijdigen.
Nu is 't een feit dat bij de overgangs-examens
de respectieve cijfers der afzonderlijke vakken,
stuk voor stuk, veel meer geteld worden dan
dit bij de eind-examens liet geval is. De
eind-examens loopen voor verreweg de meeste
kandidaten goed af; doeli wanneer daarbij even
streng rekening gehouden werd wie weet
of dan ook niet 25 percent en meer van de
eind-examens zouden mislukt geacht worden!
Het schijnt dat we hier roereu aan liet eigen
lijke fond der kwestie. Het schijnt dat de uitslag
