Binnenland.
de andere minder, als wapenen gekeerd tegen
liet liberalisme zelf.
Maakt de gemeentewet de gemeenten aan
de eeue zijde grootendeels volkomen zelfstandig,
geheel autonoomer is geenszins gezorgd dat
de gemeenten lnm autonomie kunnen en moeten
bewaren ook tegenover die enkele personen in
eigen boezem, die door bun eigenaardigen in
vloed op de groote menigte van een gemeente
een soort van kerkelijk staatje in bet klein
weten te maken dat in menig opzicht lacht met
de algemeene landswetten. De staat heeft bij
de schoolwet van 1857 het lager onderwijs
geheel tot een gemeentezaak gemaakt en daarbij
het staatstoezicht nagenoeg tot nul herleid. Is
daarvan niet het gevolg geweest dat, na twintig
jaren tijds, het leven van het lager onderwijs
als staatsbelang op dit oogenblik eigenlijk zoo goed
als aan een zijden draadje hangt? Zwakheid
heeft dit zoo doen geworden, en het moet ge
zegd worden, de zwakheid van het liberalisme
dat wel doctrinair maar niet politiek is geweest.
Ook de conservatieve partij is in en na 1848
gestruikeld en in strikken gevallen.
lu beginsel is het conservatisme evenzeer
doordrongen van het begrip der staatssoeverei
niteit als het liberalisme. Alleen dit is het
verschil, dat de conservatieven van boven af
willen toestaan, geven en toekennen wat de
liberalen, krachtens het wezen van den staat
zooals zij dat opvatten, eenvoudig zich toeëigenen
omdat zij het bezitten.
Maar omdat dit nu zoo is, daarom zijn de
conservatieven veel meer te beschuldigen omdat
zij met ook hun vijandige clerieale fractiën zijn
gaan beulen en knoeien, dan de liberalen te
beschuldigen zijn wegens hun onstaatkundige
zwakheid.
In zeker verloren uur is het in de booge
conservatieve kringen mode geworden „alleszins
godsdienstig", zelfs „vroom" te wezen, endaar-
van is gretig gebruik gemaakt door degenen
die ook wel boog-couservatieven als werktuigen
kunnen en ook weten te gebruiken. Lang heeft
bet niet geduurd of men heeft den ouden en
nieuwen Nederlandschen adel zendelingtje, evau-
gelistje en kerkje zien gaan spelen, gelijk 't
nog gezien wordt te dezen dage. Of dit alles
huichelarij was? Dit zouden we niet gaarne
zeggen; doeb dat het uit zwakheid voortkwam
en uit kwalijk gevoerde politiek tegenover de
liberalen, bonden we voor ontwijfelbaar.
Hoe geheel anders was daartegenover de
figuur van een Groen van Prinsterer, ook een
boog aanzienlijk man, ook een godsdienstig
man, doeb daarbij een man uit één stuk, die
ofschoon staande op een onhoudbaar stand
punt consequent staatsman bleef ten aanzien
van den staat en tegenover de partijen, en die
er niet aan gewild beeft zijn staatkundige te
genstanders te ondermijnen in allerlei huiselijke
kerkjes, noch verdacht te maken met behulp
van traktaatjes.
Maar Groen was ook geen conservatief, Groen
was alléén een partij, bij alléén en jaren lang,
Groen was de anti-revolutie in persoon.
Daarover nog een enkel woord.
Wordt vervolgd.
Zierikzee, 4 Mei. Naar men uit de Haagsche en
andere bladen en eorrespondentiën verneemt, is de
parlementaire werkzaamheid voor het loopende jaar
globaal genomen als geëindigd te beschouwen. De
doofpot zal dit jaar vrijwat te bewaren krijgen. Het
wetsontwerp op het lager onderwijs gaat er in met
het voorstel-Moens erbij; kieswet en kiestabel wordt
er ook ingestopt, zelfs vertelt men nu dat ook de
reorganisatie der Kon. Mil. Academie, die zéé drin
gend noodig is genoemd, almede in den doofpot zal
gaan.
Men mag dan wel haast vragenwat gaat er nu
niet in den doofpot? Op deze wijze krijgt het kabinet
Heemskerk echter schoonschip, de zoo lang hangende,
dreigende, plagende, brandende vraag, waarvoor dat
kabinet het eerst zich diligent heeft verklaard, het
onderwijs, kan dan geheel van de baan worden ge
schoven al is er ook niets aan gedaan, en een nieuwe
parlementaire en gouvernementeele era kan worden
ingewijd met de Zuiderzee droogmakerij.
Of echter de onderwijs-vraag, evenzeer als die dei
kieswet, uiet van zelf weder ter tafel zullen komen,
al worden ze er dan van andere zijde opgebracht, is
een andere zaak. Wat in dezen staat van zaken op
merkelijk is, het is dat bij de aanstaande gewone
verkiezingen de in den laatsten tijd geldige toetssteenen
geen dienst meer zullen kunnen doen.
Met groote belangstelling liever gezegd nieuws
gierigheid zien we tegemoet wat het district Gouda
zal doen.
Dinsdag avond heeft de vierde en voor dit seizoen
laatste Nutslezing plaats gehad. Als spreker trad op
de heer P. van der Veen, predikant bij de Bvang.
Luth. Gemeente alhier. Ofschoon 't reeds de 1 Mei
was en het Nutsgetij dus naar den almanak gerekend
als vevloopen te beschouwen was, zoo had dit de leden
met hun dames toch niet weerhouden om in vrij
grooten getale op te komen; de zaal was goed bezet.
De aanwezigen zullen zich dan ook hun tijd niet
beklaagd hebben. Is toch de heer van der Veen in
de bellettristische wereld reeds gunstig bekend, niets
natuurlijker dan dat velen naar een kennismaking met
zijn talenten op dat gebied verlangden. De heer
v. d. Veen droeg dan voor zijn onlangs door het
Belgische Willems-genootschap bekroonde novelle
z/Tijs Jansen". Wij missen de ruimte om een over
zicht dezer novelle te geven; genoeg zij het aan te
stippen, dat zij gekenmerkt wordt door een adem van
frischheid en oorspronkelijkheid, die aangenaam aandoet.
Eenvoudige en om zoo te zeggen alledaagsche elementen
zijn. daarin tot eeu wezenlijk schoon dichterlijk geheel
vereenigd. Hartige humor en aangrijpende tafereelen
wisselen elkander in deze novelle af. Zij geeft te
genieten, maar vooral te gevoelen en te denken.
Wij zijn den heer v. d. Veen dankbaar voor zijn
lezing en hopen hem in het vervolg meer te hooren.
Na de pauze leverde de heer J. H. C. Heijse, voor
zitter van het departement, een schilderachtig verhaal
van een ontmoeting op reis, en wel in de streek waai
de groote weg uit Italië naar Zwitserland den stouten
Spliigen-pas overschrijdt. De schildering van dezen
ontzagwekkenden bergweg maakte den hoofdinhoud
van 't verhaal uit. Doch de moraal was iets anders
en wel betreffende het in onze eeuw zoo algemeene
verschijnsel van karakter-schaarschte, tot welker tee-
kening op geestige wijze door den Spreker gebruik
waa gemaakt van de bekende manier van reizen in
gezelschappen onder de leiding van de firma Cook.
Ten slotte vergastte de heer v. d. Veen het audi
torium nog op de voordracht van een paar zijner
gedichten.
Het was een aangename Nutsavond.
Zierikzee, 4 Mei. Bij Kon. besluit van 1 Mei
1877 no. 18, zijn, met ingang van den 15 Mei,
benoemd bij de arrondissements rechtbank te Zierikzee
Tot president: Jhr. Mr. M. J. Schuurbeque Boeije,
thans president der zelfde rechtbank; tot rechter:
Mr. J. W. A. Schneiders van Greijffenswerth en
Mr, B. M. de Jonge van Ellemeefc, beiden thans
rechter in dezelfde rechtbank, en Mr. A. Heemskerk,
thans adjunct-commies bij het Dep. van Justitie;
tot rechter plaatsvervanger: Mr. 0. J. Eokker, Mr.
J. Moolenburgh en Mr. J. P. N. Ermerins, allen thans
rechter plaalsverv. der zelfde rechtbank. Tot officier
van justitie: mr. II. van Manen, thans off. van just,
te Sneek; tot subst. off. van justitie: Mr. A. N. baron
de Vos van Steenwijk, advocaat te Amsterdamtot
griffier: Mr. D. van Tienen Jansse, thans kanton
rechter te Zevenbergen; tot subst. griff. Jhr. Mr.
W. A. de Jonge, thans subst. griffier bij dezelfde
rechtbank.
Verder tot kantonrechter bij het kantongerecht te
Zierikzee Jhr. Mr. L. van Citters, thans kantonrechter
bij 't zelfde kantongerecht; tot kantonr.-plaatsverv.
Mr. M, J. Isebree Moens en Jhr. Mr. J. W. D.
Schuurbeque Boeije; tot griffier Jhr. Mr. P. J. Boddaert,
thans griff, bij 't zelfde kantongerecht en tot ambtenaar
van het openbaar ministerie Mr. H. v. Adrichem, thans
procureur bij de arr. rechtb. te Zierikzee.
Jhr. Mr. P. J. P. ïtethaan Macaré is benoemd tot
rechter in de arr. rechtbank te Amsterdam en Mr.
C. W. J. J. Pape tot subst. off. van justitie bij de
rechtbank te 's Gravenhage.
Jhr. Mr. G. L. Schorer, thans raadsheer in het
gerechtshof te Amsterdam, vroeger rechter in de arr.
rechtbank alhier is benoemd tot president der arr.
rechtbank te Haarlem.
Mr. P. I. M. Jespers gaat als subst. officier van
justitie van Goes naar Itoermond.
Zierikzee, 4 Mei. Door de Arr. Rechtbank is
lieden morgen uitspraak gedaan in het appèl van dr.
P. S. van het vonnis van het kantongerecht, waarbij
hij veroordeeld was wegens mishandeling van een
hondje. De heer S. is vrijgesproken.
Als verdediger van den heer S. was opgetreden
Mr. J. P. N. Ermerins.
Zierikzee, 4 Mei. Heden was het vijfentwintig
jaar geleden dat de heer Ti. G. Mulock Houwer het
secretarisschap aanvaardde van de afdeeling- Zierikzee
der Zeeuwsche Maatschappij van Landbouw en Veeteelt.
Ten bewijze hoezeer de door den heer Houwer in
deze betrekking bewezen belanglooze diensten door
zijn medebestuurders en de leden der afdeeling op
hoogen prijs zijn geschat, diene dat het bestuur der
afdeeling den jubilaris een sierlijk geschenk heeft aan
geboden, bestaande in een kostbaren stoel, welk blijk
van waardeering hem werd opgedragen met een har
telijke toespraak van den Voorzitter der afd. den heer
B. G. van der Have van Ouwerkerk.
Uit Zeeland wordt aan het Utr. Dagbl. het volgende
geschreven
Hoewel de moeielijkheid om een ander liberaal
kandidaat te vinden voor het kiesdistrict Middelburg
thans eenigszins is opgeheven door de vrijwillige
kandidatuur van den voormnligen kapitein der infan
terie P. A. Janssen, thans directeur van het huis van
arrest te Middelburg, willen de liberalen aldaar zich
waarschijnlijk toch aan den heer van Eek houden,
't Is waar, dat er verscheidenen zijn, die liever een
ander kandidaat hadden, maar ik geloof minder om
politieke dan wel om persoonlijke reden. Over 't
algemeen toch zijn de Zeeuwsche liberalen niet zoo
liberaal, dat de heer van Eek niet liberaal genoeg
voor hen zou wezen, en daar hij een bekwaam, eerlijk
en degelijk afgevaardigde is, die zijn sporen reeds
lang verdiend heeft en zeker in de Kamer ongaarne
zou worden gemist, is het te hopen, dat alle per
soonlijke grieven zullen worden ter zijde gesteld en
de liberalen zich eendrachtig zullen vereenigen op den
heer van Eek, opdat niet door stemverbrokkeling aan
de tegenpartij wellicht een kaart in de hand worde
gespeeld. De herkiezing van den heer van Kerkwijk
te Zierikzee zal wel aan geen redelijken twijfel onder
hevig zijn, en gelukkig is na al de schokken, die liet
in den laatsten tijd heeft ondergaan, Goes dit jaar
van een verkiezings-agitatie bevrijd.
De begrooting van het polderbestuur van Walche
ren is voor 1877 vastgesteld tot een bedrag van
f 300,112,28. Yoor gewone werken is uitgetrokken
116,848,95, voor buitengewone werken f 82,589,64.
Behalve het gewoon dijkgeschot van 12,50 per
hectare schotbaar land en f 4,30 voor het vrij land,
moet dit jaar een buitengewoon dijkgeschot geheven
worden van 2 per hectare, als gevolg van de in
Jan. en Eeb. jl. geleden stormschade, voor welker
herstel f 27,600 in deze begrooting is geraamd,; ter
wijl de opbrengst van het buitengewoon geschot, over
16,913.65,65 heet., is 33,827,32.
In het Zeeuwsch Dagblad leest men
De heer J. G. van der Yen, horlogemaker te Goes,
heeft naar wij vernemen, een zeer vernuftig uurwerk
vervaardigd. Het heeft slechts één wijzer, die, hoe
men dien ook beweegt, direct weer het juiste uur
aanwijst, hetgeen zelfs dan nog plaats heeft, al wordt
de wijzer één of meer dagen weggenomen.
Benoemd tot commissaris der Nationale Hypotheek
bank te Amsterdam de heer Jobs. Luteijn te Middelburg,
en zulks in plaats van Mr. G. v. d. Lek de Clercq,
die bedankt had.
Blijkens de bepalingen omtrent de afmetingen: der
aanstaande nieuwe bronzen pasmunt, vervat in het
Kon. Besluit van 18 April j.l., zal het 21/2 ets. stuk
groot zijn 231/2 m.M., liet 1 ct. stuk 19 m.M. en
het 1j2 ct. stuk 14 m.M. Het nieuwe stuk van
21/2 ct. wordt dus ongeveer even groot als de be
staande koperen cent. Het is te vreezen dat hieruit
wel eens abuizen zullen voortvloeien.
De Gebrs. Tromp te Ylissingen zijn voor f 3560
aannemers geworden van het maken en stellen van
twee ijzeren lichtopstanden met koperen lantaarn voor
de oeverlichten te Stavenisse en aan het Goessche Sas.
Bij de proeven, die in de tweede binnenhaven van
Vlissingen met het ramtorenschip //Koning der Neder
landen genomen worden ter bepaling van de ver
plaatsing van het zwaartepunt, brak Maandag morgen
een reusachtige ijzeren hefboom, die dwars over het
schip was aangebracht. Bedoelde proeven zullen hier
door eenige vertraging ondervinden.
Wij kunnen mededeelen, dat de firma Blom Oli-
vierse te Kuilenburg, in de afdeeling der //producten"
op de Internationale tentoonstelling te Amsterdam,
met de Zilveren Medaille bekroond is, voor haar
Weekblad De TabaksplantNederlandsch Orgaan ge
wijd aan de belangen van Tabakshandel en Tabaksteelt.
Allen die tot het tabaksvak in eenige betrekking
slaan kunnen wij deze vraagbaak aanbevelen. De
prijs van slechts f 4,per jaar frauco per post is
zeer billijk gesteld.
