r
V
De derde Voordracht over Landbouw
w
w
V
7
t
opgegeven als voor de kom der gemeente te bedragen
7000 zielen, terwijl liet werkelijke cijfer nog geen
5000 is. Dit heeft tengevolge gehad dat de maatstaf
voor de personeele belasting ook in de war is geweest
en velen al die jaren door te veel belasting hebben
betaald.
De vergissing moet hierin bestaan hebben dat men
de Gouvernestraat, ofschoon op 20 minuten van de
kom der gemeente gelegen, toch tot deze had gerekend
en andere straten der buitenbuurt daarentegen niet.
De heeren Le Gras, Van Zuylen Haspels, direc
teuren der schouwburgen te Rotterdam, hebben op
de door hen uitgeschreven prijsvraag ontvangen 37
tooneelstukken. De door hen gekozen jury houdt
zich met het lezen dier stukken bezig en zal vermoe
delijk in de volgende maand haar rapport bij de
tooneeltlirectie inzenden.
Onze ruimte laat niet toe ook maar een beknopt
overzicht te geven van al de schaden en rampen door
den storm van Dinsdag 30 Januari, vooral door den
daarop gevolgden hoogen vloed veroorzaakt. Genoeg
zij het te zeggen clat deze storm en watervloed met
een zwarte kool in de jaarboeken van Neêrlands
ongebroken strijd tegen de wateren zal geteekend
worden.
De provincie Zeeland is er betrekkelijk vrij goed
afgekomen, iets dat wellicht voornamelijk te danken
is aan onze in zoo menig opzicht uitstekend in
gerichte en goed onderhouden verdedigingswerken.
Toch is er nog vrij wat schade aangericht. De zeedijk
van Schouwen bekwam op onderscheidene plaatsen
min of meer aanmerkelijke bressen in desteenglooiingen
aan het plankier van het havenhoofd ontstond eenige
schade. Aan den scheepstimmerdijk en den Visschers-
dijk is het water op enkele plaatsen overgeloopen. De
brug van den steiger te Wolfaartsdijk is weggeslagen
en tegen den zeedijk van den Oosterland-polder
terecht gekomeneen deel der bestrating van den
veerdam te Katscheveer werd vernieldaan de dijken
van het waterschap EllewoutsdijkBorsele en aan
die van den Schenge-polder is veel schade gekomen
onder Borsele en Batli liep liet water over den (lijk;
ook over den dijk van den Reigevsbergschen-poldev
te Hansweert is schade aan de havendammen ontstaan;
zoo ook aan de dijken der polders Sofia en Anna Friso;
de dijk van den Piersenspolder is doorgebroken, evenals
die van den polder onder Ossendrecht, terwijl de
polders Visart, en Kleine Stelle, benevens de losplaats
der visschers in den Brakman, zware schade geleden
hebben.
De Nieuw-Neuzen-polder heeft zich in den storm
zelf goed gehouden, doch Vrijdag daaraanvolgende is
wederom een zeer gevaarlijke oevevafschuiving ontstaan,
zoodat de toestand van dien polder meer en meer
gevaarlijk wordt.
Slechts goede producten roepen concurrentie in
't leven. l)e teeikapsules van Guyot, die zulk een
heilzame uitwerking hebben ingeval van verkoudheid,
catharren, bronchitis eu tering, zijn ontelbare keereu
nagemaakt.
De lieer Guyot kan slechts instaan voor die flacons
waarop zich zijne liaudteekening bevindt, gedrukt in
drie kleuren. Te Zierikzee te verkrijgen bij den heer
J. M. GAS1LLE en in de meeste apotheken.
door den Heer A. F. MARLET.
Overeenkomstig de in de tweede voordracht gedane
toezegging heeft de heer Marlet Zaterdag meer bijzon
der gesproken over de voeding van liet vee en vooral
over de opvoeding der dieren met het oog op veredeling
en in verband met het voorgestelde doel, 't zij dit is
zuivelbereiding of vetmesting.
De spreker ving aan met te betoogen clat de voor
deden der veehouderij afhangen van twee hoofdvoor
waarden lo. van het ras van vee en 2o. van de
voeding. Derhalve doen zich cle vragen voor: welke
rassen zijn liet voordeeligst voor de melkerij of voor
de vetmesting en hoe kunnen deze voordeden ver
eeuwigd worden Waar de locale ligging eigenaardige
voordeden voor zuivelbereiding aanbiedt, daar wordt
deze beoefend, zooals in Noord- en Zuid-Holland.
Een bepaald ras van vee aanbevelen deed Spr. niet
hij laat dit over aan de omstandigheden welke men
locaal kan noemen, nl. den grond en de practijk.
Hij raadde zeer af cle vereeniging van zuivelbereiding
eiiT^iestmg te beproeven in één ras, daar dit juist
door de verschillende werkingen van de melkkiier en
de velcellen wordt tegengewerkt. Enkele rassen ver-
eenigeii eenter toch deze eigenschappen in vrij groote
male. Onder het Durham vee treft men enkele soorten
aan die vrij goed voldoen; oud-Zeeuwsch vee bezit
ook in vrij groote mate deze dubbele goede eigen
schappen doch niet zóó als 't Durham ras. Spr.
herhaalt nog eens dat hij geen ras uitsluitend wil
aanbevelen en wijst op liet belangrijke van door eigen
studie der rassen tot die wetenschap te komen, daar
zij alsdan meer practisch nut oplevert. Om nu de
goede hoedanigheden van enkele individuen en ook
van rassen te bepalen heeft men statistiek uoodig in
de eerste plaats, en het is te betreuren (lat men zich
nog niet kan verlaten op cle gegevens in het algemeen
der landbouwers, daar deze dikwijls eenzijdig zijn,
't zij naar den goeden of naar den kwaden kant,
waarom ernstige opneming en studie der feiten zeer
is aan te bevelen.
Hier kwam de kruising aan cle orde. Het idéé
dat men om het ras afdoend te veredelen enkel stiei en
noodig heeft., is veel te algemeen verspreid en ook in
verkeerden zin; want dan krijgt men slechts cle helft
gedaan. Een ee?'ste kruising is niet het einde der
verbetering, doch juist het begin, en daarom zijn, om
tot den hoogsU'ii trap van veredeling te kouieu uoodig
fokdieren van edel ras van beide seksen. De onder
scheiding van kruising en veredeling is eigenlijk niet
juist; in den waren zin opgenomen zij zijn één.
Op grond van de wet der erfelijkheid van eigen
schappen der beide fokdieren op het kalf, moet een
goede keuze in deze wel van liooge waarde zijn.
Ondertusschen is cle stier van meer belang dan de
koe omdat hij meer nakomelingen nalaat. Het is ten
zeerste aan te raden, als men zich een veredeling
voorstelt, steeds en met veel zorg in dezelfde richting
voort te gaan. Men kan, ook met liet oog op de
erfelijkheid zoowel van goede als kwade eigenschappen,
de kruising vergelijken bij een menging van verschil
lende kleuren onder elkaar. In zulk een mengsel is
toch iedere kleur aanwezig en wacht slechts op een
gunstige gelegenheid om bij een menging meer op
den voorgrond le treden, zoodra de omstandigheden
haar dit veroorloven. Daarom dient er ook ten zeerste
gelet te worden op (ie eigenschappen van het individu
zelf, meer nog clan op de ras-eigenschappen. Het
kapitaal mag ook geen hinderpaal zijn om de veredeling
door te zetten, daar cle gevolgen altoos loonend zijn.
Ondertusschen moet cle veredeling niet enkel door
de fokdieren bewerkt worden. Door goede voeding,
behandeling en stalling moeten de goede eigenscliappen
van het kalf worden ontwikkeld. Een goede oordeel
kundige voeding van stieren vereischt ook veel zorg.
Het vloeit uit den aard der zaak voort dat de stier
stikstofhoudend voedsel noodig heeft, zooals goed hooi,
en haver, 2 a 3 kilo per dag, naar gelang der
diensten die men van het dier vordert. Toch kan
men daarom niet zeggen dat bij overmatige eischen
alles door meer haver te geven is te herstellen. De
natuurlijke grens kan toch niet worden overschreden;
als maximum neepit men aan tachtig koeien vooreen
stier eu één koe per dag. Als stikstof houdend voedsel
is ook gemalen erwten en boonen zeer goed, doch
-dit is een geldkwestie; het komt er op aan hoe men
de stikstof onder den goedkoopsten vorm zal geven.
Voor slieren is stalvoedering het best, omdat daarmede
de meest gelijkmatige voedering kan verkvegeu worden
het geheele jaar door.
Ook voor ander vee is een gelijkmatige voedering
het geheele jaar door zeer aan te bevelen. Men moet
trachten het geheele jaar door saprijk voedsel voor
handen te hebben. Pulpe is goed, doch komt niet
in voldoende hoeveelheid voor, daar zij slechts 20
der biet geeft. Wortelen zijn ook goed en kunnen
bewaard wordendoch ook gras en klavers kunnen
ingekuild worden en zoo is 't mogelijk voldoenden
voorraad van sappig voeder te hebben. Waar men
goede natuurlijke weiden heeft is het inkuilen van
gras en klaver niet noodig.
Zijn de stallen goed ingericht dan kan men rundvee
ook 's zomers op stal houden. Veulens of jonge paarden
echter moeten in de wei.
Drachtige koeien moeten goed gevoed worden. Men
kan hier als maatstaf nemen het levend gewicht en
hiernaar de voeding regelen met gebruik der tabellen
van Staring.
Een slechte behandeling kan cle gevolgen eener voor
't overige zorgvuldig gedane kruising totaal verwoesten
zooals men ook in het plantenrijk waarneemt dat
een slechte behandeling van den bodem de ontwikkeling
van overigens goed zaad belet.
Aangaande de zooeven genoemde tabellen van Staring
valt op te merken dat daarin een leemte isbij melk
koeien nl. moet men niet enkel letten op hel gewicht
maar ook op de melkafscheiding.
Na cle pauze weidde de heer M. uit over de voeding
van jong vee. De goede eigenschappen door kruising
verkregen moeten door goede voeding in stand ge
houden worden. Als bazis komt hierbij weder het
levend gewicht in aanmerking. Men kan in de eerste
jeugd door voeding op deze of die wijze, niet bij
zonder de melk- of vetvorming voor liet vervolg
wijzigen. Voor goede ontwikkeling van jong vee is
beweging noodzakelijk. Door stelselmatige overvoeding
werkt men nadeelig op de verleringsorgnnen van liet
dier. Voor jong vee is niet slechts melk noodig, maar
vooral de moedermelk. Spr. wijst hier op het verschil in
ontwikkeling van het veulen en van het kalfwinzucht
is de oorzaak dat dit onderscheid in het nadeel van
liet kalf is.
w-rf1
f?
May heaven's rich blessing come down
On every oneamerican, english, or Turk,
Who will help to heal
This open sore of the world.
Other sheep) I haveivhich are
not of this fold:
Them also I must bring, and they
shall hear mij voice." J)
In den geest zagen we cle ruime gewelven van
Westminster met een dichte schare belangstellenden
gevuld, zooals weinige maanden te voren toen cle kleine
maar indrukwekkende stoet van Livingstones vrienden
en vereerders, waarbij ook zijn trouwe dienaar, zijn
D Vertaling: y>Door trouwe handen over land en zee
hier heen gebrachtrust hier David LivingstoneZende
ling, Reiziger, Philanthroop. Geboren 19 Maart '1813
te Blantyre in Lanarkshiregestorven '1 Mei 1873 in 't dorp
van Chüambo in Ulala. Dertig jaren zijns levens bracht
hij door in onvermoeide inspanning om aan de inboor
lingen liet Evangelie te prediken, de onontdekte geheimen
na te sporen, den droevigen slaienhandel in Centraal-
Afrika af te schaffen, waar hij deze zijn laatste ivoorden
schreef: »Al wat ik in mijn eenzaamheid hier nog kan bij
voegen is, dat 's Hemels rijke zegen moge nederdalen op
ieder hij zij Amerikaan, Engélschman of Turkdie mede
wil helpen om deze open wonde der wereld te heelen.
»2k heb nog andere schapen die niet van deze kudde
zijn; deze moet ik ook toebrengen, en zij zullen mijn
stem hooren
lijk hiergeen droegen en in den schoot der aarde van
zijn vaderland, te midden der groote mannen waarop
Engeland roem draagt ter ruste legden. Inmortellen
kransen lagen op zijn grafzerk, aanzienlijke personen
bogen eerbiedig 't hoofd over 't eenvoudige opschrift;
maar langer dan immortellen en marmer zal cle na
gedachtenis voortleven van dezen eenvoudigen zoon van
Olcl Engelanddezen echten menschenvriend.
Doch we gaan verder. Daar sluimert onder het
statige orgel Engelands grootste denker, Isaac Newton
(-{- 1727) dicht bij dezen de uitstekende geleerde,
staatsman en menschenvriend Graaf Charles Stanhope
•j- 1816 de vader van de avontuurlijke Lady Esther
Lucy Stanhope, de liefdadige dweepster van den
Libanon.
Ginds in het ruim der kerk valt 't oog op het
eenvoudige gedenkteeken van Sir William Temple
(-j- '1698;.
Op een andere plaats treft de naam James Watt
den wonderdoener met den stoom, het oog. In Hen
drik VII's kapel rust het overschot van den edelen
krijgsman, dichter en geleerde, Sir Francis Vere, ondei
een der prachtigste, praalgraven van allen.
De meeste dichters, geleerden en kunstenaars zijn
begraven in den zuidelijken vleugel, bekend als Post's
Corner den dichterenhoeh.
Allereerst zocht het oog hier natuurlijk naar den
naam van den grootsten dichter niet alleen van Enge
land, maar wellicht van de geheele wereld, William
Shakespeare. Zijn lijk rust niet in Westminster, het
is bijgezet in cle kerk te Straffort, waar hij in 1616
gestorven is en waar een eenvoudig gedenkteeken zijn
assche dekt. Maar in 1741 wenl hem in West
minster een prachtig gedenkteeken gewijd, een levens
groot wit marmeren standbeeld, treilend van gelijkenis
en een meesterstuk van beeldhouwkunst. Merkwaardig
is het dat een Ilollandsch kunstenaar, Schoenmakers,
dit kunstwerk vervaardigd heeft.
Wanneer zal dien anderen halfgod op 't gebied van
fantasie en denken, dien reus in de kunst der poëzie,
Lord Byron, het eeremarmer in de hallen van West
minster worden opgericht? 't Is waar, hij zal nu een
monument verkrijgen op een der pleinen in het meest
aristocratische gedeelte van het West-End, dicht bij
't paleis der koningin, maar hij moest ook genoemd
worden te midden cler edelen van het genie.
Missen we Byron's naamdie van vele anderen
vinden we toch. Hier staan we bij 't graf van John
Dryden, een dichter van groote verdiensten, echter niet
bij een Shakespeare of een Milton te vergelijken een
dichter die evenals onze Vondel 't onheilig vuur van
partijdrift deecl opvlammen op 't heilige altaar cler
kunst, van kerkgeloof veranderde als deze, doch ge
lukkiger naar den vleesche, want liij won er 't ambt
van hofdichter mecle.
Wordt vervolgd.
