Openbare Raadsvergadering
Binnenland.
wettige beginselen in zake 't onderwijs in ge-
heele provinciën en uitgestrekte streken van
andere provinciën, een schrikbarend schoolver
zuim en wat liet ergste is, 't gevolg van
dit alles: een met den dag meer dreigenden
achteruitgang van de algemeene ontwikkeling
der natie.
De wetgever van 1857 heeft gewild dat het
peil van 't volksonderwijs verhoogd zou worden
we willen niet zoover gaan van te beweren dat
hiervan niets is gekomen, doch onbetwistbaar
is het dat een standvastige verhooging van dat
peil door de wet van 1857 niet slechts niet is
gewaarborgd, maar dat er zelfs zwakke plaatsen
zijn ontstaan, die voor 't volksonderwijs aller-
bedenkelijkst moeten geacht worden.
Zoo is door verhooging van de eischen aan
de ouderwijzers gesteld, zonder hun inkomsten
daarmede in overeenstemming en eenigszins in
verhouding te brengen met de verminderde waarde
van het geld, het corps van het onderwijzers
personeel gedund en mi reeds sedert lang geheel
onvoldoende ter voorziening in den dienst. De
uit het gebrek aan onderwijskracht voortsprui
tende schier eiudelooze bekommernissen voor
de gemeentebesturen hebben bij deze eollegiën
de ambitie, waar die terstond na 1857 ook al
bestond, aanmerkelijk bekoeld en waar zij niet
bestond ze ook niet opgewekt. Zoo is bet lager
onderwijs voor de gemeentebesturen niet ge
worden een lust maar een last, een vervelend
besogne, een getob zonder eind met onvoldoende
scholen, en lastige, klagende, heen en weer
trekkende onderwijzers. Dat is aan de wet
van 1857 te wijten, die wel meerdere en
gedurig bekwamer onderwijzers beeft gewild,
doch niet de middelen aangewezen om die
lieden aan te werven en in staat te stellen
voor hun arbeid, maar dan ook van bun arbeid
te kannen leven.
Inderdaad hier ligt een der voornaamste oor
zaken van den trenrigen toestand die op dit
oogenblik valt waar te nemen.
Wordt vervolgd.
gehouden te ZIERIKZE E den 8 Jan. 1877.
Afwezig zijn de heeren Ochtman, Mr. Moolenburgli
en Jhr. Mr. Macaré.
De notulen der vorige vergadering worden gelezen
en goedgekeurd.
Worden medegedeeld en voor kennisgeving aange
nomen
3 brieven van Gedep. Staten, houdende goedkeuring
van Raadsbesluiten tot verhooging jaarwedde van
hulponderwijzers, tot het doen van af- en overschrij
ving en tot beschikking uit den post van O. U.
een brief van Mr. J. Moolenburgh, houdende be
richt van aanneming der benoeming tot lid der
Commissie voor de Strafverordeningen
idem van den heer W. A. Ochtman, berichtende
de aanneming der benoeming tot lid der Commissie
van Fabricage, der Oom missie voor de Gasfabriek en
Straatverlichting en der Commissie voor de ontgraving
en aflevering van zelkasch;
cel van 10 voet lang en 8 voet breed met een kleine
deuropening, docli voor 't overige zonder licht of lucht.
We staan hier namelijk in de vertrekken die
donkere, kille cel was de slaapkamer waar Sir
Walter Raleigh twaalf jaar lang als gevangene heeft
verblijf gehouden, steeds onder den druk van het
over hem uitgesproken doch nog niet ten uitvoer
gelegde doodvonnis.
Bij den naam van Walter Raleigh 3) moeten we
weder eenige van die met nationale schande en edel
bloed bezoedelde bladzijden opslaan, waarvan de ge
schied boeken van Engeland er zooveel telt. Sir Walter
Raleigh was in meer dan een opzicht een geniaal
man. Geboren in '1552, leefde hij in een veel bewogen
tijdperk en zijn lot bracht mede dat hij ruim zijn
aandeel kreeg in de gebeurtenissen van dat tijdperk.
Hij was zeeman, landontdekker, krijgsman, avonturier,
staatsman, schrijver hier in dit vertrek schreef hij
zijn wereldgeschiedenis 2) wijsgeer en in alles was
hij geniaal, een groot man in een tijd van groote
mannen. Aan onderscheidene krijgstochten en weten
schappelijke expedition nam bij deel, als tochtgenoot
of aanvoerder. Zoo streed hij als zeventienjarig jon
geling in de gelederen der Engelsche hulptroepen die
Elisabeth in '1569 aan de Hugenooten in Frankrijk
zond; in 1578 vocht hij in de Nederlanden tegen de
J) Spreek uit: Rali,
2) The History of the World, 2 dln. 1614.
idem van den heer H. G. Muloek Houwer, berich
tende de aanneming zijner benoeming tot lid der
Commissie voor de Gasfabriek en Straatverlichting
en tot Commissaris over de Visehmarkt
allen voor kennisgeving aangenomen
idem een brief van denzelfden, dat hij de benoeming
tot Regent van het Burger-Weeshuis niet aanneemt.
Na mededeeling van een schrijven van Regenten van
het Burger-Weeshuis, dat zij meenen zich te moeten
onthouden van het doen eener nieuwe aanbeveling,
wordt overgegaan tot de benoeming. Bij de eerste
vrije stemming worden uitgebracht op den heer F. J.
van de Yen 4 stemmenop den heer J. H. C. Heijse
3 en op den lieer A. F. Paulussen 2 stemmenin
blanco 1 stem. Bij de tweede vrije stemming ver
kreeg de heer van de Ven 5, de heer Iieijse 3 en
de heer Paulussen 2 stemmen. Bij herstemming
tusschen de heeren van de Yen en Heijse is gekozen
de heer F. J. van de Yen met 6 stemmen, zijnde
4 stemmen uitgebracht op den heer Heijse.
Voor kennisgeving wordt aangenomen een brief
van den heer J. Ochtman Johsz., dat hij de benoe
ming tot Regent van het Burgerlijk Armbestuur
aanneemt.
Idem het proces-verbaal van de opneming der kas
en boeken van den Gemeente-Ontvangei', waaruit
bleek dat deze in orde waren en zich op 6 dezer in
kas bevond f 16184,855.
Op voorstel van Burgem. en Wetli. wordt besloten
aan de onderlinge waarborg-verceniging voor arbei
ders eene subsidie van f 106 te verstrekken en deze
te vinden uit den post van O. U., dienst 1877,
behoudens goedkeuring vau Gedep. Staten.
Op voorstel van Burgem. en .Weth. wordt na dis
cussie, onder welke de heer Mr. Moolenburgh binnen
treedt, besloten met 10 stemmen tegen 1 (die van
den heer Lab rijn) tot den pu blieken verkoop van
117 opgaande boomen naast den straatweg nabij de
Meestoof //de Zon" op den dijk tusschen de Zeike
polder en den polder het Zuider-Nieuvvland en 29
boomen op de wandeling langs de Zoutegracht.
Een voorstel van den heer Mr. Moens om eenige
boomen aan de Nobelpoort en Zuidwelle-barricre te
verkoopen, wordt verworpen met 9 stemmen tegen 2
(die van de heeren Labrijn en Mr. Moens).
Hierna wordt de zitting gesloten.
Zierikzee, 8 Jan. In de heden gehouden zitting
van den Gemeenteraad is benoemd tot lid van het
collegie van regenten over het Burger-Weeshuis de
heer F. Jvan de Ven, in plaats van den heer
II. G. Mulock Houwer, die voor de benoeming be
dankt heeft.
Brouwershaven, 4 Jan. De afdeeling der Ver-
eeniging //Volksonderwijs" hield heden alhier in het
schoollocaal eene vergadering, waarbij het reglement
voor deze afdeeling werd vastgesteld. De vergadering
werd door een groot aantal personen bijgewoond,
terwijl de toetreding van meer nieuwe leden bewijst,
dat het doel der Vereeniging zeer gewaardeerd wordt
en bijval vindt.
Dezer dagen had een der lichterschippers te Brou
wershaven het ongeluk, dat een stuk biefstuk half
in zijn slokdarm bleef steken, waardoor alle toegang
voor voedsel of drank tot de maag totaal afgesloten
werd. Niettegenstaande spoedig ingeroepen en ver
leende geneeskundige hulp, bleef genoemd stuk vleesch
Spanjaarden; in '1580 in Ierland tegen de opstandelin
gen; in 1514 toog hij aan het hoofd eener door hem
op eigen kosten uitgeruste expeditie naar Amerika en
stichtte aan de Chesapeakbaai een volkplanting, die wel
weder te niet ging, doch welker naam Virginia", haar
ter eere van koningin Elisabeth gegeven, is blijven
voortleven. Niets vreemds dat hij de gunsteling van
Elisabeth xvercl en daardoor andere gunstelingen dei-
vorstin tot bittere vijanden kreeg. Na den dood van
Elisabeth kwam Jacobus I op den troon en bijna terstond
daarop viel Walter Raleigh in ongenade, werd beticht
van deelneming aan een samenzwering en in den
Witten Toren opgesloten. Hij werd beschuldigd Ja
cobus I te hebben willen onttroonen, ten einde Lady
Arabella Stuart, een nicht van Maria Stuart, koningin
te maken. De in veel opzichten beminnelijke Arabella
Stuart, wier romantische geschiedenis meermalen be
schreven is, werd mede in den Tower opgeslotenzij
wist te ontsnappen met haar gemaal, doch werd te
Calais weder gevat en naar den Tower teruggebracht,
waar zij, ten laatste door al haar wederwaardigheden
krankzinnig geworden, stierf in 16'16, 't zelfde jaar
dat Walter Raleigh zijn vrijheid herkreeg. Hij werd
ter dood veroordeeld, doch het vonnis bleef onuitge
voerd en men liet den levenslustigen man met zijn
grooten rusteloozen geest twaalf lange jaren in den
kerker kwijnen, van 1603 tot '1616. Toch doofde
zijn geest niet uit, 't geen blijkt uit zijn letterkundige
gedurende zes dagen op die plaats bekneld en had
de schipper een langzaam en smartelijk uiteinde voor
oogen. Na herhaalde vergeefsche pogingen tot het
innemen van eenigen drank, om zijn onlijdelijken
dorst te lesschen, schoot gisteren morgen de prop
onverwachts door, en is het gevaar thans geweken.
Uit Vlissingen wordt bericht dat men dezer dagen
beproeven zal het aldaar op de reede den 24 Aug.
j.l. verbrande Belgische stoomschip //Funch" te lichten.
De ondernemer die het schip met hetgeen 't nog van
de lading inhad, heeft gekocht, de heer Iluigens van
Antwerpen, is er reeds in geslaagd nog een groote
partij goederen te redden die men eerst verloren had
geacht. Hij hoopt nu het geheele schip nog te
Antwerpen te zullen binnenbrengen.
De mailboot //Stad Vlissingen," die Vrijdag j.l.
naar Queensboro vertrok, nam een kostbare partij
Duitsche manufacturen, 1700 schapen, een groot aantal
vaten oesters en een buitengewoon groot getal pas
sagiers mede.
In het jaar 1876 zijn door den dood aan Nederland
ontvallen o. a. de volgende
Staatslieden en hooge staatsbeambten J. A. Bakkers,
gouverneur van Celebes; mr. N. F. C. J. van Sassen,
oud lid der Eerste Kamer; mr. E. J. A. graaf van
Bylandt, oud Commissaris des Konings resp. in Over-
ijsel en Zuid-Holland, oud Voorzitter der Eerste Kamer;
mr. A. E. baron Mackay van Ophemert, vice-president
van den Raad van State; jhr. mr. J. W. van Loon,
lid der Tweede Kamer; mr. R. VV. graaf van Lijnden,
Commissaris des Konings in Zeeland; mr. G. Groen
van Prinsterer; C. PI. G. van ZeylldeJong, resident
van Kadoe; rar. B. Wiehers, oud lid der Tweede
Kamer; mr. F. H. C. E. baron van Keverberg, oud
lid der Tweede Kamer; jhr. A. Klerck, oud secretaris
generaal van marine; jhr. mr. J. de Bosch Keraper
jhr. mr. P. de Beaufort oud lid der Gedep. Staten
van Utrecht.
Krijgslieden: J. L. J. H. Pel, gen. majoor; J. v.
d. Meersch vice-adraeraalJ. Boelen gepension. vice-
admiraal; jhr. J. B. B. de Bellefroid van Mathena,
oud gen. majoor der kavalerie; F. D. Cochius, gep.
Luit.-generaalA. P. P. C. K. E. de Ceva, gepens.
gener.-maj. P. H. J. Ploogeveen, gepens. gen. maj.
jhr. J. F. Thije Hannes van Erapel en Meerwijk,
gen. maj. inspect, der genie; J. Andrem, gepension.
vice-admiraalDe Roy van Zuydewijn, gepens. gen.
maj.; A. D. S. Clarkson, gep. Schout-bij-nacht;
Tengbergen vice-admiraal
Geleerden, letterkundigen, kunstenaars, industriëelen
enz.Sam. L. Verveer, kunstschilder; dr. H. J. Broers
P. J. van Kerkhoff, prof. te Utrecht; dr. W. F. P.
Kiehl, inspect, van het geneesk. staatstoezicht in
Gelderland en Utrecht; dr. J. P. Pleije, dichter; mr.
J. Rau van Gameren, oud voorz. van het Prov. Ge
rechtshof in Gelderland; J. C. Co melissen, direct,
der afd. Zeevaart van het Meteorologisch Instituut
Paul van Vlissingen, industrieel; mr. H. W. E. Ca-
zius oud proc. gener. bij het voorin, prov. gerechtshof
in Limburg; dr. E. J. Diest Lorgion, prof. te Gro
ningen; O. G. Heldring, emer. pred. te Hemmen;
mr. J. Duymaer van Twist oud prof. te Deventer;
Ernst Lubeck, pianist; David Koning, toonkunstenaar;
jhr. mr. J. de Witte van Citters, geleerde; dr. Acker
Stratingh lid der Kon. Accad. van Wetenschappen;
C. C. A. Last, Lithografisch teekenaar; ds. J. C. Kin
derman, (clionia) letterkundige.
nalatenschap, en hij bewees het ook, toen hij in 1616
na den val van zijn aartsvijand, graaf Somerset, in
vrijheid gesteld werd, want hij was terstond bereid
het hem opgedragen bevel over een expeditie naar
Guiana een zeer romantischen tocht te aan
vaarden. Het doel der expeditie, n.l. schatten op te
delven die hij voorgegeven had dat hij daar wist te
vinden, bereikte hij niet. Zoo viel hij na zijn terugkeer
andermaal in ongenade en op den 29 October 16*18
volbracht hij zijn laatsten tocht die naar Tower hill
om daar onthoofd te worden. Toen hij op die nood
lottige plek was aangekomen en 't fatale oogenblik
naderde sloeg hij een blik op de scherpe bijl van den
beul en liet zich met zekere ironie de woorden ontvallen
»'t is scherp, maar een geneesmiddel voor alle kwalen."
Hier, in het vertrek dat Sir Walter Raleigh als
gevangene heeft geherbergd, op drie schreden afstands
van de nagemaakte mummie van Elisabeth en twee
stappen van den ingang der kleine muurcel, staat ook
een executie-blok met de fraaie breede bijl er naast.
De volksoverlevering geeft dit blok uit voor dat waarop
Jane Grey, Anna Boleijn, Essex en anderen men
noemt ook Maria Stuart er bij onthoofd zijn. Dit
is onjuist. Het is wel een toestel die dienst gedaan
heeft op Tower hilldoch voor zoover bekend is alleen
in 1746, toen de lords Lovat, Kilmarnock en Balmerino,
betrokken in den opstand van Karei Eduard Stuart, met
die bijl en op dat blok onthoofd zijn. Wordt vervolgd.
