Uit liet verslag der Nijverheids-vereeniging te
Middelburg blijkt o. a. dat 11a de aanvankelijk goed
geslaagde proeven van steenbakkerij op Walcheren,
waarbij men zich echter alleen tot kleinen steen be
paald had, ook proeven genomen zijn om steenen van
grooter formaat te maken. Deze proeven vielen eerst
minder gunstig uit, doch latere baksels zijn beter
geslaagd, en thans is de kwaliteit van den grooten
steen ook zeer voldoende.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen wordt gemeld dat men
daar reeds nu bezig is om, met het oog op de ver
kiezingen van 1877, den heer van Eek den grond
onder de voeten weg te graven, teneinde dezen afge
vaardigde zoo mogelijk te doen vervangen door den
anti-revolutionair van Doorn van Westkapelle, den
bekenden ij veraar op de Zeeuwsche Zendingsfeesten.
Men schrijft uit Aardenburg van 29 September:
Gisteren werd alhier een visscherij (Stiershoek-kreek)
verpacht, die vroeger f 30 's jaars opbracht voor
f 230 's jaars en zulks voor 9 jaren.
Met de nasporingen omtrent den Colorado-kever
gaat het voor 't oogenblik aanvankelijk al wel. Men
heeft drie exemplaren van 't beestje ontdekt te Wor-
kum in Frieslandook zegt men dat dr. Brester te
Delft er een levend exemplaar van bezit. Wellicht
liooren we binnenkort nu nog wel dat we eigenlijk
hier altoos al van die kevers gehad hebben. Als die
diertjes dan maar niet op 't idee komen hun Ameri-
kaansche natuurgenooten te gaan navolgen en onze
aardappelvelden te plunderen.
's Graveniiage, 5 Oct. Te Montreux is overleden
Jhr. Mr. J. de Witte van Citters, de bekende ijverige
en belanglooze voorstander van het volksonderwijs,
die ook als rechtsgeleerde, historiekenner, beoefenaar
der staathuishoudkunde en der nieuwere letterkunde
een grooten naam heeft gemaakt. Idet lijk zal van
Montreux naar de residentie gevoerd en aldaar ter
aarde besteld worden.
De heer F. baron de Keverberg, oud-lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal en van de Pro
vinciale Staten van Limburg, is op zijn landgoed te
Kessel overleden.
liet ramtorenschip //Koning der Nederlanden" is
Dinsdagnamiddag met goed gevolg door het Noordzee-
kauaal met verdere bestemming naar Willemsoord naar
zee vertrokken.
De ramschepen //Schorpioen" en //Guinea" waren
naar Velsen vertrokken, zoo noodig ter assistentie van
het ramtorenschip.
Het schip is des nachts te half drie behouden te
Nieuwediep aangekomen.
Bij aanplakbiljetten was te Amsterdam tegen j.l.
Zondagnamiddag een vergadering aangekondigd in den
tuin van den heer Claus bij de Willemspoort, waarop
zouden behandeld worden de grieven der burgers
tegen de politie en de militaire macht bij de laatste
ongeregeldheden. Ongeveer een 2000 tal personen waren
op het bepaalde uur opgekomen en de meeting werd
geleid door den heer K. Bis, befaamd zegt de
Amsterd. Ct. door zijne pamfletten en redevoeringen
in het uu geslechte //Dalrust". I11 het algemeen was
men van gevoelen dat vooral de burgemeester van
Amsterdam de oorzaak was van hetgeen waardoor men
gegriefd was, en bij acclamatie werd goedgevonden
om per telegram aan Z. M. den Koning het 011 middel
tentoonstelling van de Ambachtsschool te Botterdam,
een inrichting waar jonge knapen theoretisch en prac-
tisch worden opgeleid tot oordeelkundige werklieden.
Hier zijn te zien goede proeven van arbeid, verricht
door knapen op de Botterdamsche school, in steen
houwerij, koperslagerswerk, houtsnijkunst, ingelegd
werk, pleistermodellen, timmerwerk, trappenbouw, enz.
De "Boekenuitstalling.
Belendende aan de Ambachtsschool, bevindt zich
een zeer belangrijke tentoonstelling van den boekhandel
en de letterkunde van Holland. Hoewel zij niet al de
nieuwste werken bevat, heeft zij toch ten doel een
overzicht te geven van den boekhandel des lands in
de laatste tien jaren. De meeste boeken zijn in het
Hollandsch, maar er zijn er ook velen onder in alle
talen van Europa. Het is een degelijke verzameling
en inzonderheid rijk in practische werken. Er is
weinig fictie en poëzie onder. De voornaamste rubrieken
op de kasplanken zijn die over bibliologie, theologie,
rechtsgeleerdheid, aardrijkskunde en geschiedenis,
schoolboeken natuurkundige wetenschappen (deze zijn
het ruimst vertegenwoordigd), taalwetenschap, kinder
boeken en boeken betrekkelijk de Hollandsche koloniën.
De schoone kunsten zijn er ook goed in bedacht, door
fraaie geïllustreerde en voor geschenken geschikte boeken,
lijk ontslag van den burgemeester en de gerechtelijke
vervolging zijner medeplichtigen te verzoeken. Het
telegram zou dadelijk worden verzonden en men zou
op het antwoord wachten. Toen een der aanwezigen
zijn vrees te kennen gaf, dat de politie de verzending
van het telegram zou verhinderen, verzekerde de heer
Steenbergen, commissaris van politie der vijfde sectie,
en ter vergadering tegenwoordig, dat hij zich met de
verzending van telegrammen nief, had te bemoeien;
zelfs al wilde de geheele vergadering per luchtballon
naar den Haag gaan, zou hij er niets tegen hebben.
Het telegram werd dan ook onmiddellijk afgezonden,
doch de chef van het telegraaf-bureau gaf aan den
persoon die het bracht te kennen dat, wat het wachten
op het antwoord betrof, wegens drukte op de lijn,
niet zoo dadelijk een antwoord te verwachten was.
De vergadering ging te ure uiteen, 11a vooraf
besloten te hebben, voortaan alle Zondagen en op ver
schillende plaatsen der stad, bijeen te komen.
Amsterdam, 4 Oct. Naar de A. O. verneemt, zal
vanwege het gemeentebestuur een gratificatie worden
uitgereikt aan de onderofficieren en schutters voor hun
bij de jongste ongeregeldheden bewezen diensten. Yoor
iedere wacht zal aan een onderofficier f 1,70, aan
een korporaal f 1,20 en aan de schutters, tamboers
en hoornblazers f 1 worden uitbetaald. Zij, die bij
het alarmslaan niet tegenwoordig waren of zich aan
dronkenschap of ander plichtverzuim hebben schuldig
gemaakt, zullen voor een schuttersraad terecht staan.
Door den heer Gillis Krul te 's Hage is een ver
zameling voorwerpen, afkomstig van Neder-Guinea
(Kongo en Loango), aan het Bijk ten geschenke
aangeboden. Aan die stukken is voorloopig een plaats
verleend in het Koninklijk Kabinet van Zeldzaamheden.
De belangrijke verzameling, welke 33 nommers telt,
bestaat uit kleedingstukken, wapenen, muziek-instru-
menten, sieraden en andere voorwerpen, door de be
woners der Bijken Kongo en Loango vervaardigd of
gebruikt.
De jongste telling der Parijsche bibliotheeken geeft
de volgende cijfersDe bibliotheek van het Arsenaal
bezit 200,000 banden en 8000 handschriften; die
der Sorbonne 80,000 banden; die van de geneeskun
dige school 35,000; de nationale bibliotheek telt
1,700,000, boekdeelen, 80,000 handschriften, 1 mil-
lioen platen en kaarten, en 120,000 penningen; de
Mazarinsche bibliotheek telt 200,000 banden, 4000
handschriften, 80 reliefs en plastische monumenten
de bibliotheek St. Genoveva bezit 160,000 banden
en 35000 handschriften.
Buitenland.
F r a n k r ij k.
Iedereen weet dat er vooral in de laatste jaren van
het tweede keizerrijk een innige betrekking bestond
tusschen Napoleon III, het leger en de Jesuïten. Men
zou lang kunnen redekavelen over de vraag of Napo
leon heeft getracht te regeeren met de hulp van een
leger dat hij verwende en bedierf en van een geeste
lijkheid die hem steunde bij den minderen man, dan
wel of èn Napoleon èn liet leger slechts werktuigen
zijn geweest in de handen der Jesuïten. Als men let
op den geest, die thans nog een deel van het leger
beheerscht, zou men bijna geneigd zijn het er voor te
houden dat het laatste het geval is geweest.
Inderdaad het is haast ongeloofeijk hoe een groot
deel der hoofd- en opperofficieren van het leger,
een prachtige Leidsche uitgaaf van Dorë staat aan
het hoofd van de lijst der boeken van deze klasse.
Er is ook een nette collectie van hoogere studieboeken
en een aantal banden met dag- en weekbladen. Deze
collectie vooral is bewonderenswaardig. Zij bevindt
zich in een paviljoen dat op zich zelf al fraai is en
opgesierd als een boekwinkel en maakt een even vol
ledige als getrouwe gids uit voor het geestesleven
des volks als ooit ergens bij dergelijke gelegenheid is
aanschouwd.
Methoden van Opvoeding.
Dicht bij de boekenuitstalling is zeer eigenaardig
een wel gevulde afdeeling te vinden voorstellende het
schoolwezen in de Nederlanden. Deze bevat leermid
delen, toestellen voor het natuurkundig onderwijs,
voor dat in de scheikunde enz., en blijkbaar zoowel
met betrekking tot het lager als liooger onderwijs.
Hier is niets verzuimd om den waren staat te doen
zien van de openbare schoolopvoeding. Geen bijzon
derheid is te gering geacht, die dienen kan om de
een of andere nationale methode op te helderen, terwijl
tevens enkele voorbeelden in andere vakken daarbij
gevoegd zijn om zekere resultaten te doen uitkomen.
De tentoonstelling is wijsgeerig bedacht, en met een
degelijkheid afgewerkt die verrassend is en een aange-
namen indruk te weeg brengt. Onder de details
tegenwoordig veelmeer slaafsche wapendragers der kerk
zijn dan verdedigers van het Fransche vaderland. Zelfs
wezenlijke pauselijke soldaten kunnen nooit fanatieker
zijn geweest dan die drom van wijkwast-officiereu die
het Fransche leger tegenwoordig bezit. Dit is bij
herhaling dezen zomer gebleken bij de groote manoeuvres
die in de onderscheidene militaire centrums zijn ge
houden. De toespraken van sommige generaals sche
nen veeleer gericht tot soldaten die op 't punt staan
om voor den paus te velde te trekken, dan tot krijgs
lieden die men oefent om eventueel den Franschen
grond te verdedigen. Zij moeten wel ontaard zijn
door de ultramontaansche kunstbewerkingen die zij
ondergaan hebben, die Fransche legerhoofden, dat in
hun toespraken geen zweem meer te vinden is van
die vaderlandslievende geestdrift die zoo vaak Fransche
soldaten tot helden maakte. Geen woord voor 't vader
land; 't vaderland bestaat niet meer voor die verblinde
priesterknechten; alleen voor de kerk, voor 't geloof,
voor God dat wil al te zamen zeggen voor pater
Becx wordt Frankrijks leger geoefend. Dezer
dagen nog durfde de generaal de la Tour du Pin
zich aan een banket van volgelingen van graaf de
Mun, een toast veroorloven als volgtAls de banieren
op het slagveld ontplooid worden, als het sein tot den
aanval gegeven wordt, is het gebruikelijk dat een
leger zijn opperhoofd toejuicht. De vaan van ons
Katholieken, is het kruis, en ons hoofd, 't is het
onfeilbaar opperhoofd der kerk. Ik wijd een heil
dronk aan Pius IX!
Het zou er treurig uitzien indien deze geest van
fanatisme, van toiale verbastering, het geheele Fransche
leger had aangestoken. Gelukkig is dit het geval
niet. Wel moet het gehalte van vele hoofdofficieren
al zeer verdacht zijn, maar er zijn ook nog betere
elementen in liet leger en het is er verre van daan
dat in de mindere rangen van officieren en onder de
soldaten de verdorvenheid zoo groot zou zijn. Yele
duizenden zijn nog trouwe Franschen gebleven. Het
drijven der hoofdofficieren komt zelfs den minister
van oorlóg wat al te kras voor, zoodat hij een dag
order aan de corps-kommandanten heeft gezonden
om dezen te herinneren dat zij moeten toezien dat
hun onderhebbende officieren bij toespraken en andere
gelegenheden zich van uitlatingen betreffende kerk
of politiek onthouden, 't Is waar dat deze aanschrij
ving eerst nu komt, nadat al de groote manoeuvers
en wapenschouwingen zijn afgeloopenmaar men kan
er toch uit zien dat men zich in de hoogste militaire
kringen van Frankrijk schaamt over de teekenen van
bereidwilligheid om zich als werktuigen der priesters
te laten gebruiken, die zich laten waarnemen. Men
voelt toch dat die rol het weleer zoo vaderlandslievende
Fransche leger onwaardig is.
Keizerin Eugénie heeft het blad Zes droits de Vhomme
voor het gerecht gedaagd wegens het opnemen van
een document, waarin zij van onechte geboorte wordt
verklaard.
Servië,
Keuters correspondent te Belgrado meldt, dd. 2
dezerHet eergisteren geleverde gevecht was onbelang
rijk; de aanval van de Turken werd afgeslagen. De
Sorven maken nieuwe verschansingen te Grandetin,
waar een groote veldslag wordt verwacht. Generaal
Tschernajeff laat slechts weinig troepen te Mozdrina
en te Corny; het schijnt dat deze stellingen zullen
worden verlaten, wanneer de Turken opnieuw aan
vallen. Generaal Novosseloff weigert het kommande
ment over het Ibar-legei'; generaal Kamaroft' blijft
aan het hoofd van den staf van het-leger van Tscher
najeff. De Minister van Oorlog heeft last gegeven
mogen bijzonder vermeld worden de modellen voor het
teekenen van lichamen en pleisterbeelden naar de
antieken genomen. Er is blijkbaar op de scholen
veel werk gemaakt van de studie der natuurlijke
historie en van fraai uitgevoerde teekeningen van
voorwerpen uit het dieren- en plantenrijk.
De Koloniale Expositie.
In de uitstalling betrekkelijk de Nederlandsche
Koloniën valt dezelfde beknoptheid waar te nemen,
die ook in de andere afdeelingen is in acht genomen.
In een vertrek van niet meer dan 20 voet in het
vierkant worden voorgesteld de staat en de voortbreng
selen van de uitgestrekte bezittingen van Holland in
Oost-Indië en andere werelddeelen. Men heeft deze
uitstalling natuurlijk hier geplaatst, hoewel zij aardrijks
kundig tot een andere sectie der tentoonstelling zou
behooren. De koloniale bezittingen van Nederland
leveren een der vreemdste gevallen op van verbrok
keling der aardoppervlakte, die men ergens op de
wereld zien kan. Terwijl het moederland een veel
geringer oppervlak beslaat dan een der groote staten
van de Unie, aangezien liet maar 12637 vierkante
mijlen groot is, heeft het Koloniën van een uitge
breidheid van 666750 vierkante mijlen.
{Wordt vervolgd
