ST ATEN-GENER A AL.
TWEEDE KAMER.
Dat geleerden liet dikwijls met elkander oneens zijn
over punten waaromtrent niemand liet rechte weet,
laat zich begrijpen, maar dat twee geleerden hemels
breed met elkander kunnen verschillen in het terug
geven van hetgeen beiden toch met eigen oogen gezien
en met eigen ooren gehoord hebben, dat is vreemd.
Toch zag men zulk een geval in de Tweede Kamer
bij gelegenheid dat eenige leden den Minister van
Binnenlandsclie Zaken uitlokten tot het doen van
eenige mededeelingen omtrent het verloop en vooral
het einde van den crisis, Eigenlijk was het den eersten
interpellant, den heer Casembroot, vooral te doen om
van den heer Kappeyne iets naders te vernemen aan
gaande hetgeen er verhandeld was op de audiëntie
van dezen bij Z. M. op het Loo. Uit heigeen hierop en
hierover door den lieer Kappeyne werd medegedeeld
blijkt dat Z. M. dezen heer niet heeft uitgenoodigd
tot het samenstellen van een kabinet, noch zelfs bij
de invitatie van 9 Augustus hem te hebben doen
verstaan dat er wel eens een mandaat aan hem kon
worden opgedragen. De heer Kappeyne had den 9
een schriftelijke aanwijzing ontvangen van dag en uur
dat Z. M. hem audiëntie wenschte te verleenen, en
op deze audiëntie, den 14 gehouden, was van geen
kabinets-formatie uit de oppositie gerept.
Maar even stellig als de lieer Kappeyne dit verze
kerde, kwam nu de lieer Heemskerk verzekeren dat
de heer Kappeyne onmogelijk zou kunnen bewijzen
dat hij geen mandaat had ontvangen of dat hem dit
niet was aangeboden, terwijl hij de heer Heems
kerk integendeel wist dat de heer Kappeyne was
-uitgenoodigd tot een kabinets-formatie.
Deze beide getuigenissen der waarheid sloegen
elkaar met vuisten; de parlementaire toon bracht
echter mede dat de heer Heemskerk toch betuigde
dat het hem zoo'n genoegen deed dat hij en de heer
Kappeyne zoo eenstemmig waven. Wat men toch al
niet parlementariseeren kan
Ondertusschen weet men nu toch het rechte van
de zaak nog niet en blijven de gissingen gangbaar.
De Kamer heeft het gewijzigd ontwerp van het
adres van antwoord op de Troonrede behandeld en
ten slotte onveranderd aangenomen met G5 tegen
4 stemmen.
De discussie over de afzonderlijke paragrafen van
het adres leverde enkele bijzonderheden op.
In de eerste plaats trachtte de heer des Amorie van
der Hoeven door een amendement de vijfde paragraaf
te verslappen; hij wilde daaruit lichten dat de Ka
mer er vooral prijs op stelt dat de onderwijswet zoo
spoedig te wachten is. Wenscht de heer v. d. Hoeven
dat het onderwijs niet ter tafel wordt gebracht? Hij
verzekerde van wel. Uit zijn amendement zou men
opmaken van niet. De meeste sprekers dachten er ook
zoo over, en het doet ons genoegen dat dan toch
niet alle leden der anti-revolutionaire partij noch
der ultramontaansche de herziening der onderwijswet
willen tegenhouden. De heer v. d. Hoeven mocht
slechts 15 stemmen voor zijn amendement winnen;
57 verklaarden zich er tegen. Iets meer sympathie
verwierf het amendement van den heer Schimmelpen-
ninck v. d. Oije, strekkende om uit de paragraaf liet
woord //vooral" te doen vervallen, het behaalde 27
stemmen tegen 45, die dat woordje //vooral" niet
wilden missen.
Naar aanleiding van par. 6 hebben de heeren
Wintgens en Fransen v. d* Pulte 't meest in 't mid
den gebracht. De lieer Wintgens sprak zijn veront
waardiging uit over liet verpachten van opium-kitten
en speelholen in Atcliin. De heer v. d. Putte s.prak
over de Atchin-zaak. Hij meende den Min. van
Koloniën te moeten aanraden om, nu wij eens in
Atcliin genesteld zijn, ons te onthouden van belang
rijke agressiève bewegingen, maar liever de traditioneele
politiek, drie eeuwen in Indië gevolgd, ook nu getrouw
te blijven, n.l. aan den tijd over te laten om geheele
_Qiulenverping of althans een vreedzamen toestand te
doen ontstaan. De Min. van Kol., de lieer Aiting
Mees, was 't niet ten volle met den spreker eens,
maar beloofde toch diens raad zooveel mogelijk te
zullen volgen.
Aangaande de Yenezülaansche verwikkelingen bleek
"uit de mededeelingen van den Min. van 13uitenlandsche
"Zaken dat liet goede einde daarvan spoedig te wachten
was en dat Venezuela ten deele alreeds had toege
geven, o; a. door liet .uitleveren van de Midas en
door liet betalen der termijnen van de schuld.
Tot slot laten we liet geheele adres zoo als 't aan
genomen is hier volgen:
SIRE!
1. De tweede Kamer der Slaten-Generaal acht liet
een groot voorrecht, dat Uwe Majesteit bij liet her
vatten van de werkzaamheden der Volksvertegenwoor
diging, op zoo veel goeds lveeft kunnen wijzen, als
ook weder dit jaar het Vaderland ten deel viel. Ook
zij is er innig dankbaar voor, dat gewichtige takken
van volksbestaan blijven bloeien en dat zich voortdu
ren kenteckonen van vooruitgang op stoffelijk gebied
verloonen. Zij vleit zich, dat de voltooiing der groote
openbare werken, waarvan Uwe Majesteit gewaagde,
zal strekken tot bevordering van handel en scheepvaart,
en heeft zich er in verheugd, dat de liefdadigheid der
n al ie voorgegaan door Uwe Majesteit zelve en de
Leden van Haar Huis, de ramp heeft gelenigd, die
eenige streken des lands trof.
2. De verzekering was ons aangenaam, dat de
betrekkingen met de vreemde mogendheden steeds van
zeer vriendschappelijken aard blijven.
3. Streelend is het voor het Vaderlandsch gevoel
te vernemen, dat Nederlands kunst, nijverheid en
waterbouwkunde op de wereldtentoonstelling in Noord-
Amerika met eere worden genoemd.
4. De getuigenis, door Uwe- Majesteit aan de
zee- en landmacht, zoo hier als in Indië, gegeven,
dat zij aan hare gewichtige roeping voldoen en zich
met volharding van haren plicht kwijlen, zal voor
allen, die daartoe behooren, een prikkel te meer zijn
om zich dien lof te blijven waardig maken.
5. Met voldoening vernamen wij, dat UwerMaje-
steits aandacht op menig groot volksbelang gevestigd
blijft. Vooral stellen wij er prijs op, dat het wets
ontwerp op het lager onderwijs ons weldra bereike;
een onderwerp, welks goede regeling zulk een over
wegenden invloed kan uitoefenen op het zedelijk welzijn
en de toekomst der natie.
6. Vordert de bevestiging van ons gezag in het
noorden van Sumatra nog altijd groote inspanning,
wij verheugen ons, dat de toestand der overige Indische
gewesten gunstig kan worden genoemd. Tot bestem
ming van dien gunstigen toestand zal krachtige
voortzetting der groote werken van algemeen nut, op
Java voorbereid of der uitvoering nabij, voorzeker
bijdragen, liet verdwijnen van de laatste sporen der
slavernij onder de inlanders op Sumatra's Westkust
mag in meer dan een opzicht als een schrede voor
waarts worden beschoud.
7. Met Uwe Majesteit hopen wij, dat de welvaart
onzer West-Indische koloniën geleidelijk opgebeurd
en spoedige oplossing der verwikkelingen met Vene
zuela, ook ter wille van Curasao, verkregen worde.
8. Eene gewichtige, veelomvattende taak wacht
ons weder in het ingetreden zittingjaar. Moge het
ons gegeven zijn die, onder Gods zegen, gelukkig ten
einde te brengen
Binnenland.
Zierikzee, 27 Sept. In de gisteren alhier gehou
den xMgemeene Vergadering van het Waterschaps
bestuur van den polder Schouwen is het nieuw benoemde
lid, Mr. J. A. Bolle, als zoodanig toegelaten en zijn
de geloofsbrieven der herkozen leden onderzocht en
goedgekeurd. De rekening over 1875 is goedgekeurd
in ontv. op 195,808,96, in uitgaaf op Z7176,239,80T/j,
sluitende alzoo met een batig saldo van f 19,569,15]/s-
Het reservefonds is gebleken een waarde te bevatten
van f 93,580,79V2, zijnde bij de goedgekeurde gewijzigde
begrooting over 1876 besloten hoogstens 50 duizend
gulden te verkoopen uit het reservefonds, ter voor
ziening in de buitengewone uitgaven, veroorzaakt
door dc plaats gehad hebbende noodlottige dijkvallen.
Op de Rijksbegrooting voor 1877 is o. a. uitge
trokken een bijdrage voor de herstelling van den
grooten toren alhier.
Het lichtend luchtverschijnsel Zondag avond hier
gezien is op vele plaatsen van ons land ook waarge
nomen hier en daar meent men het licht vrij lang
te hebben gezien.
Vlissingen, 25 Sept. Heden werd door de loods-
stoomboot //Frans Naerebout", waarop zich twee
rijksbeambten bevonden, naar zee geleid en tot buiten
de uiterton vergezeld liet stoomschip //Holmrook",
komende van Antwerpen, tot bovendek geladen met
het beruchte uit Diiftschland aangevoerde afval van
aniline, met bestemming dit artikel in zee over boord
te werpen.
Voor ieder blijft het een raadsel, dat geen maat
regelen genomen konden worden om dit te beletten,
daar de aanwezigheid van deze giftslof groot nadeel
aan'de zeevischvangat kan berokkenen, wanneer men
slechts weet, dat volgens onderzoek van deskundigen,
deze stof 21 pCt. arsenicum bevat. Dc geheele massa
bestond uit 750 vaten.
Hel bestuur der visscherijen op de Schelde en
Zeeuwsche stroomen, zitting houdende te Tholen,
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, te reke
nen van den 15 October aanstaande, tot en met den
31 Januari daaraanvolgende het vangen van zaadmos
selen op al de banken in de Schelde en Zeeuwsche
stroomen zal zijn toegestaan.
Hulst, 26 Sept. Uit goede bron kan loffelijke
vermelding gemaakt worden van de belanglooze edel
moedige, echt broederlijke handelwijze van het bestuur
der stad Antwerpen ten opzichte van onze Gemeente.
Bij den brand toch op den Islen dezer, in den.
toren en de kerk alhier, was ook daar hulp aange
vraagd. Daaraan werd dadelijk gevolg gegeven en
reeds was het korps pompiers dier stad te St. Nico-
laas aangekomen, toen gelukkig het bericht kwam,
dat men den brand meester was geworden, Opgedane
aanvraag naar opgave van de gemaakte kosten, bij
dat verplaatsen van materieel en manschappen, is
geantwoord dat niets iu rekening wordt gebracht.
Over een paar dagen zal prof. Faber, een Duitscher,
tc 's Gravenhage in de opera een voorstelling geven
met een door hem uitgevonden spreekmachine. Dit
kunstig samengesteld mechanisme moet werkelijk
duidelijk verstaanbare spraakgeluiden ten gehoore bren
gen. Daar nu spreken hardop denken is, zoo kan
prof. Faber's geachte kunstspreker ook wel een kunst
matig denker genoemd worden. Zijn uitvinding is dus
van verbazend groot belang. Spreek- of babbelma
chines hebben we waarlijk al genoeg, maar een denk
machine is inderdaad iets nieuws.
Amsterdam, 27 Sept. In de heden gehouden raads
zitting is het nog al warm toegegaan. De heer van
Nierop zou het dngelijksch bestuur interpelleeren naar
aanleiding van de-jongste ongeregeldheden en had de
toezegging gekregen dat zijn interpellatie aan het einde
der zitting zou plaats hebben. Terstond bij het be
gin der zitting werd door mr, Luden een door een
voorgelezen redevoering gemotiveerde motie van te
vredenheid over het gedrag van Burgemeester en Wet
houders voorgesteld en door onderscheidene leden
gesteund. De heer van Nierop meende daardoor verkort
te zijn in zijn recht om te interpelleeren, daar dit ook
de zaak betrof door den heer Luden besproken. Er
volgde nu veel woordengescherm, zoodat de interpel
latie er ten slotte het leven bij inschoot en de heer
van Nierop verontwaardigd de vergadering verliet.
Thans heeft Z. M. den generaal-mnjoor der artillerie
IT. J. R. Beijen, benoemd tot Minister van Oorlog.
De regeering is van plan in de Zuidafrikaansche
republiek en den Oranje-Vrijstaat een consul-generaal
aan te stellen.
Maandag avond geraakte gedurende de eerste akte
van //Les Dragons de ViHars" het stroo in een der
kelders onder de kleedkamers van het opera-gebouw
te 's ITage aan het smeulen. Door den ijver van de
brandweer had het incident geen verdere gevolgen,
de voorstelling werd niet afgebroken en alleen de
pauze tussclien de eerste en tweede akte duurde iels
langer dan anders. Tot nog toe is de oorzaak niet
bekend,
Niet alleen mile. Agar, ook Rossi wordt in het
tegenwoordig theatraal seizoen hier te lande verwacht,
de eerste in 't laatst van October of het begin van
November, de tweede vermoedelijk in Januari.
's Rijks Munt heeft in den laatsten tijd voor een
ton gouds aan centen afgeleverd. Met deze 10 millioen
centen kunnen we de Belgische twee centime-stukken
missen.
Nijmegen, -24 Sept. De werkzaamheden aan de
groote spoorwegbrug te Nijmegen worden thans met
den meesten spoed voortgezet. Met 1 November zal
de grootste spanning over de beide middenpijlers klaar
moeten zijn en thans liggen pas de onderrogels van
het 140 meter lange ijzeren gevaarte. Het houten
geraamte, dat tijdelijk geplaatst is, verheft zich 34
meter boven het water.
Buitenland.
Hervië,
Gedurende de wapenschorsing heeft er over en
weder bijeentrekkiiig van troepen plaats gehad. De
Turkschc hoofdmacht verliet de omstreken van Alexinatz,
waar Abdoel Kerim-pacha slechts een observatie-corps
van 15,000 man achterliet. Voor de Javor-linie
zouden zij een deel hunner macht hebben vereenigd.
Aan de Drina verzamelen zij mede aanzienlijke strijd
krachten.
De Servische Ministers doen het voorkomen, dat
de verzoeken om opdracht van het koningschap aan
vorst Milan slechts moeten worden beschouwd als een
protest tegen de aanvankelijke vredes-voorstellen
der Porte.
Een der jongste telegrammen van Reuter uit Bel
grado meldt dat in den Ministerraad, door vorst
Milan gepresideerd, met eenparige stemmen is besloten
de vredesvoorwaarden, door de mogendheden ontworpen,
te verwerpen. Servië zal zich slechts onderwerpen
aan een vreemde bezetting en tot het uiterste strijden.
De Serviërs eerbiedigen de wapenschorsing niet langer.