Buitenlandsch, Overzicht.
Ongelukken, misdaden enz.
VARIA.
Duitscliland levert tegenwoordig al heel weinig stof
op voor politieke beschouwingen. Sinds eenigen tijd
meldt de telegraaf bijna dagelijks niets anders dan
dat er aan de Bijksmunt weder zooveel of zóóveel
gouden 20-raarkslukken zijn geslagen. liet is waarlijk
of het nieuwe Bijk zich met niets anders dan gouden
duitenplaterij ophoudt en of de correspondenten voor
de buiteniandsche bladen meenen dat dit de wereld
daarbuiten al bijzonder veel belang inboezemt. Dat
onze Germaansche stamgenooten erg op de penning
zijn, weten wij echter al van ouds, en daarom vinden
we 't erg vervelend van den telegraaf dat hij ons
daaraan zoo dag aan dag komt lierinueren. Kwam
hij ons liever eens vertellen hoe toch eigenlijk het
zoo veel besproken en zoo hoog geroemde drie keizers-
bond uit elkaar is gevallen, daar zouden we meer
aan hebben. Doch hiervan schijnt nog niemand het
fijne te weten.
Voor 't overige blijkt dat er in Duitscliland op
het gebied van handel en nijverheid groote malaise
heerscht. De berichten uit vele fabrieksdistricten
luiden hoogst ongunstig, en het ziet er tegen den
aanstaanden winter voor de werkende klasse treurig
uit. Door vroegere overproductie en tegenwoordige
gedrukte vraag zijn de prijzen der fabrieksartikelen
zoo laag dat de fabrikanten hun werkplaatsen moeten
sluiten of althans veel van hun werkvolk afdanken,
liet vooruitzicht is donker genoeg, daar in de naaste
toekomst wel geen gunstige verandering van den
toestand te wachten is. Gewis voor latere geslachten
zal de ontzettend groote en vooral in haar gevolgen
zoo 111 alles ingrijpende algemeene financieele crisis
van onzen tijd een merkwaardig en leerzaam voorwerp
van studie uitmaken. Want dat alles samenhangt met
de geduchte financieele rampen der laatste jaren, kan
wel niet worden betwijfeld.
In Frankrijk is weder een niet onbelangrijk licht
puntje ontloken. Bij de verkiezingen voor de gemeen
teraden in Bretagne is namelijk gebleken dat de
liberalen en republikeinen in de meeste gemeenten
de meerderheid van stemmen hebben verkregen, en
dat waar ook al andersgezinden werden gekozen, toch
die overwinningen slechts niet geringe meerderheden
zijn verkregen. Dit feit is van belang. Geen provincie
van Frankrijk toch was ooit zoo weinig republikeinsch
en zoo volbloed clericaal als juist Bretagne met de
bekende Vendée. Het schijnt echter dat de tegen
woordige republiek al meer en meer het vertrouwen
wint, ook van de rustige en vreedzame landelijke
bevolking, die zich vroeger auders maar al te gemak
kelijk tegen de republiek liet opzetten. Het moet
dan ook gezegd worden dat de republiek van 4 Sep
tember 1870 veel gelukkiger is dan haar voorgangsters
van '92 en '48.
Oiidertiisschen kan men niet zeggen dat de hooge
regeering en meer bijzonder de President Mac-Mahon
er zoo bijzonder op uit is om liberale sympathieën
aan den dag te leggen. Het tegendeel is eerder waar.
Zoo was Mac-Mahon o. a. op zijn jongste bezoek aan
de groote manoeuvres te Dretix vergezeld van den
hertog van Nemours, die hem ook bij de manoeuvres
te BesaiiQon had vergezeld. Men heeft ook opgemerkt
dot op het officieele diner de graaf van Parijs en de
zoon van den hertog van Nemours, de hertog van
Alengon, tegenwoordig waren. Nu moet hierbij ook
worden gezegd dat Nemours de oudste divisie-generaal
van het Fransche leger is, terwijl de graaf van Parijs
den rang van luitenant-kolonel bij' het territoriale
leger bekleedt.
In alle geval is het merkwaardig dat Mac-Mahon
zich toch niet omgeeft met een wolk van gevallen
sterren uit het keizerrijk. Men zou eerder denken
aan een soort van vingerwijzing voor dezen dat zij
voor 't oogenblik niets te hopen hebben.
Ook vinden de nu en dan voorkomende pogingen
om de legitimiteits-denkbeelden weder op te warmen,
bitter weinig bijval bij de natie. Zoo heeft de Union
een manifestatie op touw gezet, daarin bestaande dat
aan den graaf van Chambord op diens verjaardag
(29 Sept.) een adres zal aangeboden worden door
zijn aanhangers onderteekend. In dit stuk heet Cham
bord weder Venfant du miraclewordt hij betiteld
met o noire roi en noemen zich de onderteekenaars
zijn onderdanige, gehoorzame en getrouwe onderdanen.
Men neemt weinig notitie van deze opwarmerijzelfs
de radicale bladen spreken er niet van, 't welk trou
wens het verstandigste is.
Merkwaardig is liet ook hoe de woelingen en mani
festaties der ultramöntanen, bepaaldelijk door middel der
processie-beweging, dit jaar veel minder succes hebben
dan verleden jaar. De dezer dagen gehouden monster-
bedevaart naar Lourdes, waarvan zoo verbazend veel
ophef was gemaakt vóór zij plaats had, is geheel en
al mislukt. In plaats van de gehoopte duizenden en
tienduizenden, namen slechts eenige weinige honderden
daaraan deel en deze bestonden voor 't meerendeel
uit priesters en domme Savoyschc boeven. De graaf
de Mun, die ridder van de droevige figuur der ultra
möntanen, stond natuurlijk in het voorste gelid. Een
opmerkelijk, zij 't dan ook treurig, feit is het dat de
ultramontaansche drijvers, na een paar jaren te ver
geefs beproefd te hebben met troepjes hoogadellijke
dames en heeren om liet Fransche volk aan den loop
te krijgen met de waskaars in de eene en 't zwaard
in de andere hand, liet thans aanleggen met dat
grondsop der maatschappij waaruit wijlen de Fransche
Internationale en wijlen de Parijschc Commune haar
deelnemers haalden. Waarlijk een zaak die men uit
geeft voor de zaak van God, kan men al niet leelijker
compromitfceeren dan door zulk een speculatie op het
gemeenste en slechtste der maatschappij, ten einde
daaruit werktuigen aan te wennen om te eeniger tijd
het zwaard te voeren tegen de gevestigde maatschappij,
de zoogenoemde moderne wereld en haar beschaving.
Terecht wordt dan ook door velen in Frankrijk op
gemerkt dat de ultramöntanen zich op die wijze meer
kwaaddoen dan zij denken en meer dan zelfs hun
bestrijders met alle middelen die eerlijk zijn hun
kunnen toebrengen. Zoo behoort het ook, het kwaad
moet liefst zichzelf uitroeien.
Spanje laat tegenwoordig weder van zich hooren
en, als naar gewoonte, in zeer ongunstigen zin. Na
de omwenteling, die Isabella van den troon en met
haar vuilen aanhang het land uitjoeg, is men een
oogenblik liberaal gezind geweest. Dit openbaarde
zich o. a. in een ongekend mijden geest ten aanzien
der Protestanten. Deze mochten voortaan leven in
Spanje, zelfs kerken en scholen bouwen, hun dooden
begraven en meer van die vrijheden genieten, die in
een maatschappij van gewone beschaafde menschen,
al zijn 't ook geen Christenen, als van zelf spreken,
doch in een land als Spanje iets ongehoords mochten
heeten. Spoedig is er evenwel reactie gekomen, De
onlangs aangenomen zoogenoemde //Godsdienstige
verdraagzaamheid" werd slechts met veel moeite er
doorgehaald in de Cortes. En thans, in plaats van
op middelen te zinnen om den berooiden financieelen
toestand te verbeteren, en aan het buitenland de rente
van het geleende geld te betalen, houdt de regeering
zich ijverig bezig met de Protestanten te vervolgen,
en gaat zij daarbij zoo echt Jesuïtisch te werk dat
zij nog durft volhouden dat de constitutie wordt
geëerbiedigd. Zij heeft feitelijk de Protestanten-vervolging
alreeds begonnen, en dat wel met de verfkwast. Van
overheidswege zijn alle opschriften op kerken, scholen
en andere gestichten der Protestanten uitgeverfd. Wel
kleingeestig, maar 't is toch .al vast iets. Van de
verfkwast tot de wijkwast is de overgang zoo groot
niet. Ploe zeer steekt deze toestand toch af bij het
geen er te zien is in landen waar de Protestanten
de meerderheid hebben, b.v. bij ons, in Engeland en
Duitscliland, en zelfs daar waar zij de heerschende
meerderheid zijn, b.v. in Zweden en Noorwegen. Bij
ons bouwen de Katholieken kerken, kloosters, paleizen
en niemand die hen daarin hindert. Zooveel vrijheid
genieten zij dat zelfs ullramontaausche heeren zoover
durven gaan dat zij weigeren belasting te betalen als
gewone Nederlandsche burgers. En in Spanje mag
boven een deur van een Proteslantsche kerk niet eens
staan //Kerk van Jezus", maar wordt er een sLads-
werkman gezonden om die woorden uit te verven.
Gelukkig dat het ware licht, dat ook wel te eeniger
tijd liet thans nog in droevige schaduwen gehulde
Spanje beschijnen zal, zich niet laat uitverven.
In Vlaamsch-België neemt de spanning tusschen
clericalen en liberalen meer en meer toe. De Gentsche
feesten zijn wel zonder stoornis van beteekenis afge-
loopen, docli als- men let op de taal van sommige
clevicale heethoofden, zelfs op die feestdagen in sommige
kerken geiiit, dan mag men wel vragen of dit lang
zoo zal kunnen duren en of niet te eeniger tijd
bloedige botsingen onvermijdelijk zullen worden. Waar
moet het toch heen als een priester openlijk van den
kansel zijn gehoorige schapen durft toeroepen Gullie
zijt domme, laffe kinkelsgullie zijt bang voor bloed
ge moet niet bang zijn om bloed te vergietenen
dergelijke openbare opzettingen tot den burgerkrijg?
Het schijnt dan ook dat de regeering zelf, ofschoon
verklaard clericaal, meer en meer met den bestaanden
toestand verlegen wordt, gelijk dezer dagen nog blijkt
bij de onthulling van een monument te Leuven.
Tot slot nog een enkel woord over de Servische
kwestie. Zou zij werkelijk afioopen met een sisser
of gelijk de stalen cri-cridie thans aan de orde
van den dag is onder den naam van //de Servische
kwestie", met het knappend geluid van knikkend
staal? Wie zal het zeggen? Zeker is het dat we
ons thans midden in een knoop van het belangwek
kende, ingewikkelde drama bevinden. Het komt ons
gewaagd voor op dit oogenblik ter rechter- of ter
linkerzijde te beslissen. Alles spreekt van vrede de
mogendheden zijn het eens, volkomen eens; de Bus-
sisclie Golos zelfs luidt vredevrede en geen gevaar
de Turk schijnt bakzeil te maken en eieren voor zijn
geld te kiezen nu niemand van zijn trotsche of
wil men billijke? eischen iets wil weten;
maaraan den anderen kant zijn er ook weder
zooveel verschijnselen die aan een crisis doen denken,
zooals wel meer aan gvoote gebeurtenissen voorafging
de drie keizersbond ligt blijkbaar geheel uit elkaar;
Engeland staat schijnbaar, voor 't oogenblik, aan de
spils der Europeesche' diplomatie; Buslaiid is geheim
zinnig als het orakel; kortom, wat zal van dat alles
worden? Kan niet evengoed onverwachts de tijding
langs de elcctrische draden vliegen//de Bussen trek
ken op den Donau los", als ,,'t is vrede"? Zoo is
voor dit oogenblik de toestand, althans zoo we ons
niet te eenemale bedriegen in de schatting der ver
schijnselen, die zich laten waarnemen.
Te Amsterdam zijn in de Eerdinandbolstraat twee
in aanbouw zijnde huizen geheel en een derde ge
deeltelijk ingestort, bij welk ongeluk acht werklieden
onder het puin en houtwerk bedolven werden, met
het ongelukkig gevolg dat éón onmiddellijk werd ge
dood, een ander kort daarna aan zijn verwondingen
overleed en de anderen allen min of meer zwaar ge
wond of gekneusd werden.
Te Botterdam heeft een omvallende petroleumlamp
brand veroorzaakt in een tapperij op den Schiedam schen
dijk. Te Zuid-Beierland is een hofstede met graan
schuur geheel in de ascli gelegd, mede door het breken
van een petroleum-lantaren, die men op den tasch
gebruikte om bij te lichten bij het inhalen van het
laatste voer.
Te Bidderkerk is een oppassend jonkman in de
fabriek der heeren van Cappelle en Co. in het drijf
werk der machine geraakt en dermate verwond dat
hij aan de gevolgen is overleden.
Te Delft is een schildwacht, aan den waterkant
op post staande, in het water geraakt en verdronken.
Te Zeijen is een vrouw van een voer boekweit
gevallen en door dien val gedood.
Te Gorinchem zijn twee kannoniers gevankelijk bin
nengebracht, beschuldigd van iemand op den openbaren
weg aangerand en geld en tabak afgezet te hebben.
Te 's Hertogenbosch zijn twee militairen van het
garnizoen uit Heusden gevankelijk binnen gebracht,
beschuldigd van diefstal met inbraak in een woning
onder Oud-Heusden.
Te Dordrecht is een colporteur van loten in bui
teniandsche loterijen aangehouden en naar Amsterdam
opgezonden, van waar hij door den officier van justitie
gesignaleerd was.
Op de heenreis der stoomboot //Conrad" naar Indië,
is op de reede van Napels een koloniaal over boord
gesprongen. Hij was Italiaan van geboorte, werd,
na eenigen tijd gezwommen te hebben, door twee
landslieden met een bootje opgenomen en ontkwam
aan den wal.
Door de Arr. Beclitbank te Maastricht is bevel
tot voorloopige aanhouding uitgevaardigd tegen den
eervol ontslagen notaris W. aldaar, tegen wien ver
moedens van misbruik van vertrouwen bestaan.
Te Amsterdam is de dienstbode van een goud- en
en zilver-kashouder in arrest genomen, verdacht van
het stelen van eenige kostbare halssnoeren.
Op de stoomboot tusschen Dover en Calais zijn
zeven pakketten met Eussisclie en Egyptische fondsen
gestolen tot een waarde van 6600 pond sterling.
Boterboerin: //Nu heb ik .weer zulke goede grasboter
als ik in lang niet gehad heb."
Een juffrouw//Ocli, geef mij maar slechtere, anders
eet mijn man er te veel van."
Een bende muzikanten komt naar den burgemeester:
//Wilt u ons toestaan een concert ten voordeele van
eenige zwaar beproefde gezinnen te geven?"
//Welke zijn die gezinnen?"
z/Dat zijn we zelf, burgemeester, om u te dienen."
Te Parijs werd dezer dagen een oude saladebak
van aardewerk, waarop de executie van Lodewijk XVI
was voorgesteld, voor 472 frs. verkocht. Totnogtoe
had men geen voorwerpen van aardewerk gevonden,
waarop voorstellingen van de guillotine waren aan
gebracht.
Kerk- en Schoolnieuws.
Beroepen te Bruinisse ds. A. van Griethuijsen te
O ver scli ie.
Zondagmorgen trad in de Nieuwe Kerk als prediker
