Amsterdam. Ofschoon er sinds Donderdag 14
Sept. geen eigenlijk gezegde ongeregeldheden meer
hebben plaats gehad, zoo schijnt het toch niet te
ontbreken aan onzuivere bestanddeelen in den damp
kring der hoofdstad. Zonder veel gewicht te hechten
aan de geruchten dat van Rotterdam en andere
plaatsen verdachte personen naar Amsterdam zouden
zijn overgekonen, zelfs dat leden der Internationale
uit het buitenland zich te Amsterdam zouden bevinden,
moet men toch kwaad denken uit de omstandigheid
dat o. a. Zondagavond en ook weer Dinsdag- en
Woensdagavond groole troepen kinderen langs de straten
trokken en dat wel onder geleide van volwassenen
Dinsdag avond o.'a. onder de leiding van een bejaard
persoon. Deze troepen schijnen in den omtrek van den
Nieuwendijk georganiseerd te zijn. De zaak op zich
zelf had niets om 't lijf en de kinderen lieten zich
door een enkelen politieagent uit elkander drijven.
Het zou echter zeer wel kunnen zijn dat achter deze
kleinen ook grooten zaten, die op deze wijze wilden
beproeven de poppen op nieuw aan het dansen te
krijgen.
Van vele kanten worden ernstige klachten vernomen
over den overdreven dienstijver van militairen en
politie. Inzonderheid moeten sommige huzaren zich
aan zeer groot misbruik van macht schuldig gemaakt
en onderscheidene vreedzame burgers zonder de minste
aanleiding verwond en mishandeld hebben. Naar
men verneemt zijn deswege door particulieren ernstige
protesten bij de hooge autoriteiten ingediend; ook
zou het gemeentebestuur daarover in een raadsver
gadering geïnterpelleerd worden.
Tijdens dc ongeregeldheden is tegen ongeveer 40
personen proces-verbaal opgemaakt wegens verzet.
Geen hunner is echter in preventieve gevangenis ge
houden. Tegen drie opgeschoten knapen is proces
verbaal opgemaakt wegens het inwerpen van glazen;
een er van heeft bekend.
Het aantal gekwetsten kan niet juist worden opge
geven, daar velen gewond naar huis gegaan zijn en
zich vervolgens schuil gehouden hebben. Het getal
dat bekend geworden is, bedraagt ongeveer 30, van
welke 14 in het gasthuis werden gebracht. Vijf van
deze verlieten liet gasthuis weder na verbonden te
zijn; van de negen overigen is een overleden.
De feestelijke onthulling van het monument te
Alkmaar, van hetwelk wij in ons vorig nummer
melding maakten, zal plaats hebben op Maandag 9
October. Volksvermaken, harddraverij, matinee mu-
sicale, feestreden en vuurwerk zullen den dag op
luisteren.
In de meeste landbouwstreken van het land is thans
de aardappeloogst druk aan den gang. Over 't[ alge
meen schijnt de vrees voor een slechten oogst over
dreven te zijn geweest. Van vele plaatsen wordt bericht
dat de opbrengst zeer meevalt, dat inzonderheid de
hoedanigheid der aardappelen uitmuntend is en dat
van ziekte niets valt op te merken. Toch zal de
oogst over 't geheel wel beneden de gewone op
brengst blijven.
Te Terbond onder de gemeente Aengwirden is
Zondag nacht bij een zwaar onweder de bliksem in
de kerk en den toren geslagen, waardoor wel geen
brand maar toch groote schade is veroorzaakt.
Te Wormerveer is een meisje van 8 jaar door den
bliksem gedood.
Buitenland.
Het Oosten,
Sedert ons laatste overzicht geschreven werd, heb
ben gewichtige gebeurtenissen plaats gehad, waardoor
werkelijk de Servische kwestie een geheel andere ge
daante gaat aannemen. In de eerste plaats is een
nieuw soort van wapenstilstand, een officieuse, zoo
maar uit de lucht komen vallen. Hij moet 10 dagen
duren en men vertrouwde dat hij wel officieel zou
worden en dan ook verlengd, om zoo mogelijk tot
een vrede te voeren. Ondertusschen zal lager blijken
dat deze wapenstilstand ook al reeds door de Turken
geschonden is.
Even verrassend als 't bericht van den officieusen
wapenstilstand is dat van de houding door de Engelsche
regeering aangenomen ten opzichte van de zes punten
van den Turkschen eisch. Engeland zou u.l. geen
enkel van die punten willen toegegeven zienmaar
daarentegen aan Servië en Montenegro een volkomen
status quo van vóór den oorlog en aan de Turksche
onderdanen volkomen voldoende waarborgen voor ver
betering van toestand willen schenken.
De Inclèpendance heeft een telegram uit Parijs,
waarin wordt meegedeeld, dat de Porte dc vredesvoor
waarden reeds dus heeft gewijzigdlo. Oorlogskosten,
te verdeelen over tien jaren. 2o. De Turken zullen,
totdat de oorlogskosten geheel zijn betaald, twee ves
tingen bezetten. 3o. Vorst Milan zal zonder inves
tituur te Konatantinopel worden erkend. 4o. Wijziging
van het Ministerie te Belgrado.
De zending van Manteufïel naar den Kei',er van
Rusland heeft, naar men stellig verzekert, de volgende
meedeeling van den Keizer van Duilschland ten doel
gehad De Duitsche Keizer vergeet de neutrale houding
van Rusland in 1870 niet, maar Üuitschland zal in
de Oostersche kwestie een volstrekt onafhankelijk
standpunt bewaren en in geval van oorlog, welke ech
ter voor heel onwaarschijnlijk wordt gehouden, zich
neutraal verklaren met voorbehoud van zijn vrijheid
van handelen.
Reuters correspondent te Belgrado seint, dat de
wapenschorsing waarschijnlijk verlengd zal worden, als
de termijn er van verstreken is. Het proclameeren van
Vorst Milan tot Koning door het leger heeft in Ser
vische politieke kringen een slechten indruk gemaakt.
In weerwil van den wapenstilstand heeft het Turksche
leger Dinsdag zijn bewegingen voortgezet. De Tscher-
kessen hebben twee dorpen in het district Alcxinatz
in brand gestoken.
Een telegram uit Konstantinopel van sir Henry
Elliot bevat een wederlegging door Kemball van de
geruchten omtrent de wreedheden der Turken op
vrouwen en kinderen. Kemball zegt, dat die geruchten
daarom niet waar kunnen zijn, omdat de dorpen één
voor één door de inwoners verlaten zijn. Aan enkele
mannen en vrouwen, die achtergelaten waren, was
bijstand verleend.
Daily Telegraph zegt, dat de vredesvoorwaarden, door
Engeland te Konstantinopel voorgesteld, op de volgende
grondslagen berusten: het status quo ante bellum voor
Servië en Montenegro; Montenegro en Servië zullen
geen oorlogsschatting aan Turkije betalen. In het
locaal bestuur van Iierzegowina en Bulgarije zullen
hervormingen worden aangebracht.
De Polit. Corresponded zegt: Al mocht nog niets
formeel bekend zijn van het sluiten van een wapenstil
stand, het is zeker, dat de Porte aan de vertegen
woordigers der Mogendheden vertrouwelijk heeft doen
welen, dat zij aan de kommandanten der troepen last
heeft gegeven alle krijgsoperatiën te staken. Dienten
gevolge is ook van Servië's kant het staken der
vijandelijkheden bevolen. Men hoopt 'nu spoedig te
vernemen, dat de wapenstilstand formeel gesloten is.
Reuters correspondent méldt, dat het Servisch gou
vernement Maandag aan de agenten der garandeerende
Mogendheden een nota heeft gericht, waarbij kennis
wordt gegeven van een telegram van Tschernajeff,
volgens hetwelk de Turken, ondanks de overeenge
komen staking der vijandelijkheden, Bobovichte hebben
aangetast. Ten gevolge daarvan blijft Servië op een
geregelden wapenstilstand aandringen en voegt er bij,
dat het gouvernement zijn orders aan Tschernajeff heeft
hernieuwd, waarbij hem gelast wordt zich vau vijan
delijkheden te onthouden, indien hij althans niet wordt
aangevallen.
De Pol. Corresp. zegt van hooggeplaatste officieuse
zijde gemachtigd te zijn om .met betrekking tot 't be
richt omtrent het proclameeren van Torst Milan tot
Koning mede te deelen, dat wel is waar zulk een
handeling van de zijde der Servische troepen heeft plaats
gehad, doch dat deze onder den eersten indruk van het
bekend worden der vredesvoorwaarden van de Porte
opgekomen manifestatie in gezaghebbende Servische
kringen als van geenerlei beleekenis is verklaard. Van
dezelfde zijde wordt verzekerd, dat Vorst Milan en
de Servische Regeering de demonstratie op stellige
wijze hebben afgewezen. Hieïuit volgt vanzelf, dat
er geen gevolg hoegenaamd aan zal worden gegeven.
We geven al deze tijdingen zoo als de telegraaf
ze heeft aangebracht en komen er later op terug.
Uit eeu openbaar gemaakt rapport van den En-
gelschen consul Baring blijkt in ontzettende bijzon
derheden hoe wreed de Turksche soldaten in Bulgarije
hebben huisgehouden. Alleen te Batak werden 5000
personen vermoord. In het geheel zijn 12000 personen
vermoord en 58 dorpen verbrand. Daarentegen zijn
geen 200 Turken om het leven gekomen. Het
gruwelijkste is dat van die duizenden slachtoffers geen
2 percent aan den opstand hadden deelgenomen.
Schande voor Europa dat zulk een gouvernement
als het Turksche duldt.
De Turken hebben thans ten tweeden male den
wapenstilstand geschonden, door Zajecar te verwoesten
en te verbranden, den Timok over te trekken en
versterkingen aan te leggen naar den kant van
Telichite.
Transvaalsche RepTiblielt-
We maakten reeds met enkele woorden melding
van de jobstijdingen die ons van Engelsche zijde aan
gaande den veldtocht der Transvalers tegen de Kaffers
zijn geworden. Men leest omtrent deze zaak in de
Delftsche Cl. nog dit:
Terwijl de tegenwoordige strijd in het Oosten tot
zeker rustpunt schijnt te komen, is in het Zuiden van
Afrika een strijd gevoerd, waarin de zaak der be
schaving wellicht een gevoeligen stoot zal lijden.
Voovloopige berichten toch melden, dat de verleden
jaar hier te lande zoo gevierde President van de
Transvaal, in een algemeenen slag tegen de Kaffers
het onderspit heeft gedolven; dat zijne macht groo-
tendeels vernield of verstrooid is, en de overmoedige
Kaffers Lijdenburg naderen, waarheen Burgers zich
met 500 uitgelezen manschappen heeft begeven een
macht, te gering om aan den vijand 't hoofd te bie
den. Vroeger was dit eerder mogelijk, toen de in
boorlingen niet van schietgeweren voorzien waren
doch ten gevolge misschien van de verkeerde staatkunde
der Engelschcn in dit opzicht, is dit thans geheel
anders. De gouverneur der Kaap-koloniën heeft uit
Kaapstad, van 25 Augustus, aan het Britsche depar
tement van koloniën het volgende bericht doen
toekomen.- //I'Iet leger van den president (Burgers)
is totaal verslagen. Deserteurs stroomen Pretoria
binnen. Sekokoenie vervolgt met zijn geheele macht.
Op eene vergadering in het kantoor van den Land
drost te Lijdenburg werd overeengekomen de Britsche
regeering te vragen den Transvaal-staat over te nemen.
De volksraad is bijeengeroepen tegen 4 September.
Berichten van de Kaapsche grens (de grens van het
Engelsche grondgebied) luiden zeer bevredigend. Tus-
schen den Minister voor Inlandsche zaken en Kreili
heeft een vriendschappelijke samenkomst plaats gehad."
Het is nog niet voldoende bevestigd dat deze voor
den jongen staat zoo noodlottige feiten waar zijn.
Wanneer men echter wel overdenkt hoe het eigenlijk
met de krijgshaftigheid van het Transvaalsche leger
staat, dan kan men de mogelijkheid zeer wel aannemen
en de waarschijnlijkheid zelfs, dat de zoo strijdbare
Kaffers den boeren te sterk zijn geweest. Uit uitvoe
rige stukken in het te Pretoria verschijnende blad De
Volksstem blijkt duidelijk dat de blanken hun huid
ontzien en den oorlog geenszins met nadruk hebben
durven voeren. Zij zijn bevriend met den Kafferstam
der Amazwazen en deze hebben hen met 2000a2500
man bijgestaanmaar toen het er op aankwam hebben
de Transvalers hun zwarte vrienden alleen laten
vechten en zich zelf buiten schot gehouden. Daaruit
is de nederlaag zeer te verklaren. Nochtans moet het
kwaad vooral schuilen onder de bevelhebbers en niet
onder de minderen. De kommandant Coertens o. a.
heeft zich reeds in een treffen in de maand Juli,
schandelijk lafhartig gedragen. Men was daarover
te Pretoria uiterst verontwaardigd, en met reden, want
de onafhankelijkheid van den staat kon nu wel eens
ernstig in gevaar komen. Verder blijkt dat de veld
dienst niet behoorlijk georganiseerd en de gemeenschap
tusschen de onderscheidene te velde getrokken kom-
maudo's veel te wenschen overlaat, terwijl de militaire
talenten van velen weinig te beduiden hebben. Zoo
bestond b. v. al wat de troepen van Coertens bij
bovengenoemde gelegenheid, toen zij de Amazwazen
in den brand lieten, hebben verricht daarin, dat. zij
een der hunnen, een achtenswaardig burger van Lij
denburg, bij vergissing voor een Kaffer hielden en
hem een kogel in de dij joegen.
F r a n k r ij Ir.
De groote manifestatie der Katholieke werklieden-
vereen igingen in Prank rijk heeft vrij wel fiasco gemaakt.
Van Lyon namen slechts 600 werklieden deel aan
dén pelgrimstocht naar Pourvicres. en slechts weinige
officieren in uniform waren daar tegeuwoordig. Graaf
de Mun hield des avonds een redevoering.
Men herinnert zich het protest van Pranoisqne
Sarcey tegen de willekeur der clericalen in de Parijsche
hospitalen. Tot staving van' zijn beweren wordt het
volgende feit medegedeeld, dat in het hospitaal van
Val de Grace plaats had. Een student wilde een
soldaat, die aan vreeselijke bloedingen leed, helpen,
ontblootte zijn arm en liet zijn bloed in de aderen
van den lijder vloeien. Daarna vroeg hij, zich wat
slap gevoelende, aan de non, die bij het bed stond,
een glas wijn. De non weigerde, omdat de student
bekend had, dat hij deïst was.
Kerk- en Schoolnieuws.
Beroepen te Baarland ds. C. J. Ruiscli van Dugteren
te Lage Zwaluw; te Maasdam ds. G, Krol te Hon-
tenisse.
Bedankt voor het beroep naar Vlissingen door ds.
S. Meerdink te Harderwijk; voor dat naar Doeveren
c. a. door ds. L. van Maanen te Oud-Vossemeer
voor dat naar Hoofdplaat door ds. W. H. Luttenberg
te Waddinxveen.
Benoemd tot hulponderwijzer aan de avondschool
voor jongens alhier de heer J. Buijk.
Benoemd tot leerares in geschiedenis, aardrijkskunde
en rekenen aan de Industrieschool voor meisjes te
's Gravenhage, Mej. H. van Hiele te Goes, en tot
leeraar in het teekenen de heer O. Eerelman van
Brussel.
De nieuwe cuvsus van de Theologische school te
Kampen is aangevangen met een tachtigtal studenten,
waarvan 14 nieuwelingen.