Ongelukken, misdaden enz.
De Wiener Abenilpost is nog al ingenomen met den
door Turkije gedaiien stap en ziet daarin een uit
muntenden grondslag waarop de onderhandelingen tot
een voor alle partijen gewenschten vrede kunnen be
gonnen worden. Wij zien dit zoo niet in en vertrouwen
dat als de sympathie voor Servië bij de mogendheden
ook maar iets beteekenl, er van die zes punten niet
veel kan overblijven.
De Norddeutsche Zeitung is ook geenszins met de
Tuvksche eischen ingenomen. Zij meent dat de Povte
de gewichtigste punten waarover de kwestie loopt
eenvoudig onaangeroerd laat; dat de Porte door terug
te willen gaan tot vóór 1857 eigenlijk aan de mogend
heden deu handschoen toewerpt eu dat men dus tegen
over Turkije ook geen vormen van consideratie of
delicatesse meer behoeft in acht te nemen. Dit zou
best slaan met 't bovenbesproken verbond tusschen
Rusland en Duitschland, of met liet plan van een
Europeesch congres dat over Turkije eenvoudig een
vonnis zou vellen en de executie daarvan opdragen,
b. v. aan Ruslaucl, Duitschland en Italië.
Wat Turkijes houding nu nog hatelijker maakt, is
dat de Porte ten opzichte van Montenegro het status
quo ante helium geveedelijk wil toestaan, terwijl noch
tans Montenegro geen persoonlijke grieven gehad heeft,
wel Servië.
Als een bewijs dat bet Engelsche gouvernemement
de al luider en luider klinkende stem der Engelsche
natie vóór de onderdrukte onderdanen van den Sultan
niet kan doodzwijgen, maar zich integendeel reeds
eenigszins daarnaar gaat schikken, verdient aangeteekend
te worden dat de Engelsche gezant te Konstantinopel,
Sir Elliot, zich aan het hoofd gesteld heeft van de
commissie tot het verleenen van hulp aan de Bulgaren.
Ook op andere wijze is Sir Elliot thans werkzaam in
een geheel andere richting clan met het beruchte
laisser aller van Disraëli strookt. Hij heeft namel.
op grond van de door den Eugelschen Generaal Kem-
ball persoonlijk gedane waarnemingen, aan de Porte
onder het oog gebracht dat de Turksche ongeregelde
troepen in het gedeelte van Servië dat door het
Turksche leger bezet is plunderen en rooven. Hierop
moet de Turksche regeering strenge orders op dit punt
aan de generaals hebben gezonden.
Het blijkt ook meer en meer dat men den ougeluk-
kigen Mourad V evenmin in 't leven zal laten als
zijn oom, die zoogezegd geschaard is. In plaats van
Mourad nu maar te laten rusten, gaat men weer spreken
van zijn toestand; het heet dac hij van dag tot dag
erger wordt en geen hoop op herstel meer overlaat
de prins slaapt niet meer en vermagert schrikkelijk.
Een goed verstaander heeft maar een half woord
noodig.
Op het oorlogstooneel is nog weinig verandering
in den toestand gekomen, na den slag bij Alexinatz.
Eerst berichtte men dat TschernajefF de positie bij
Alexinatz en Deligrad had opgegeven, dat Alexinatz
ontruimd was en dat nu alleen de positie in Deligrad
overbleef. Later is gebleken dat de Serviërs nog altoos
de Turken ophouden, zoo niet terug drijven, terwijl
Ilervatoviks beweging in den rug der Turken wel
degelijk bedenkelijke gevolgen voor dezen schijnt te
hebben. Ook aan de Drina hebben de Serviërs zich
weder hersteld, de Turken op nieuw teruggedreven,
en de twee verloren schansen hernomen.
Uit een ander oord van de wereld zijn dezer dagen
ook geruchtmakende tijdingen overgewaaid. De Trans-
vaalsche krijgsmacht zou uamel. door de Kaffers totaal
verslagen zijn en President Burgers zou de Engelsche
hulp hebben ingeroepen. Voorshands gelooven we weinig-
of niets van dit bericht; het komt uit Engelsche
koker en is zoo Engelsch gekleurd dat het haast niet
der overweging waard is, te meer daar volgens de
laatste berichten het succes der Transvaalschen nage-
genoeg verzekerd was, door het innemen van de sterke
hoofdvesting der Kaffers. Trouwens is er alreeds een
verbetering van deze jobstijding bekend gemaakt door
een Engelsch blad en dan zou alles hierop neerkomen
dat president Burgers de bestorming van de hoofd
stad der Kaffers gestaakt en veranderd had in een
strenge blokkade, om den vijand door uithongering
tot onderwerping te dwingen en -tegelijk zijn eigen
volk te sparen.
Te Gent is de groote optocht Zondag 17 dezer voor
de vierde en laatste maal rondgegaan. Het schijnt
dat het feestcomité den indruk van die practische les
in de Vaderlandsche geschiedenis zoo vast mogelijk
wil raakeu, wel overtuigd dat de clericale leiders alle
moeiten zullen doen om dien indruk uit te wisscheu
zoo 't mogelijk is.
In Spanje gedragen vele autoriteiten zich ergerlijk
onverdraagzaam jegens de protestantsche ingezetenen.
Bit is geheel in strijd met de onlangs aangenomen
artikelen der constitutie op 't stuk van de verdraag
zaamheid. Volgens de Nat. Zeit. moet over dit on
derwerp een zeer levendige briefwisseling hebben plaats
gehad tuschen de Engelsche en Dnitsche kabinetten
en de Spaansche vegeering. De beide mogendheden
willen Spanje uitnoodigen om te handelen overeen
komstig de eenmaal gewettigde beginselen.
De bisschop van Orleans, de heer Dupanloup, is
door den paus tot kardinaal verheven. Volgens de
Liberie zal de pans, die meer en meer zijn einde voelt
naderen, ook pater Becx, den generaal der Jezuïten,
tot kardinaal benoemen. Tot het pausschap is dan
voor pater Becx nog maar één schrede te doen,
eu gelukt deze dan mag paus Clemens XIV, die in
1773 de orde der Jezuïten ontbond, doch daarvoor
met zijn leven boette, zich wel in zijn graf omkeeren,
om de gvoote slagschaduw op den achtergrond dei-
verlichte negentiende eeuw niet te zien.
Lord Macaulay, zijn geldelijke verdiensten
als schrijver en het debiet van zijn Geschiedenis
van Engeland.
Uit liet leven van Thomas Babington Macanlay
door zijn neef Trevelyan blijken cenige wetenswaar
dige bijzonderheden, wel in staat om schrijvers en
uitgevers te doen watertanden.
De uitgever van Macaulay's //Geschiedenis van
Engeland" was de firma Longman. Eenigen tijd na
de uitgave van dat werk werd Macanlay door Long
man uitgenoodigd om al vast een deel van zijn
bedongen honorarium vooruit te komen ontvangen,
daar ze op 't kantoor der firma zoo overlioopt met
geld zaten. De eerste termijn verviel anders eerst
met de maand December. Macanlay ging per omnibus
naar zijn uitgever en ontving een wissel van 20,000
pond op de bank Williams. Uit een brief blijkt dat
Macaulay zeer met dat succes in zijn schik was, zoo
voor de uitgevers als voor zichzelf.
De verbazende omzet van het groote werk van
Macaulay bewijst wel dat de Eugelschen ook gaarne
hun geschiedenis kennen. In een gewoon jaar, wan
neer de uitgevers niet door een nieuw formaat of
door een aanbod met prijsvermindering de koopers
uitlokten, bedroeg de afzet der //Geschiedenis van
Engeland" gemiddeld 70 complete exemplaren per
week. Als de uitgevers echter eens bijzonder wwerkten,"
dan was de afzet veel grooter. Zoo werden in 1858
in weinige maanden 12024 exemplaren van een deel
van het werk verkocht; in 1864 verkochten zij 11925
exerapl, van een volgend deel. In negen jaren, tot
op 25 Juni 1857, plaatste de firma Longman 30478
exempl. van het eerste deelin de negen jaar tot
Juni 1866 verkochteu zij 50738 exempl. en in de
volgende negen jaar, tot Juni 1875, nog 52392 ex.
Alleen in Groot-Brittanje zijn in het geheel meer
dan 140,000 exempl. van Macaulay's meesterwerk
verkocht. Het pleit voor den schrijver, maar niet
minder voor de lezers.
De in 1868 te Birmingham opgerichte Sliake-
peareana bibliotheek van edities van Shakespeare
en van werken over dien schrijver telde uil0. Dec.
1875 reeds 6129 deelen. Daaronder zijn 4214 En
gelsche edities, 1354 Duitsche, 327 Ëransche, 71
Hollandsche, 70 Deensche, 60 Italiaansclie, 38 Bo-
lieemsche, 23 Zweedsche 13 Russische, .11 Spaansche
enz. Ook is er een in het Talmudisch (Indisch).
Zondag j.l. is uit een sloot onder de gemeente
Nieuwerkerlc nabij deze stad opgevischt het lijk van
J. V., schilder van beroep.
Te Bussum is een zandtrein ontspoord; er is één
doode bij gevallen en verscheidene personen zijn
gekwetst.
In de Watergraafsmeer is Donderdagnacht een
woning, bewoond door twee gezinnen, tot den grond
toe afgebrand.
Op de hofstede van den landbouwer Dijkstra te
Kortezwaag zijn dezer dagen drie arbeiders, die daar
nachtelijk rumoer kwamen maken om de lieden te
doen schrikken, zeer slecht van de reis gekomen.
Een kreeg een sabelhouw door den schedel die zijn
dood ten gevolge had, een ander kreeg mede een
houw en de derde ging op de vlucht.
Ouder Stolwijk zat een boer een koe te melken,
toen de bliksem den emmer trof, dien hij daarbij
gebruikte. De emmer werd verbrijzeld, man en koe
bleven ongedeerd. (Dit behoort dus eigenlijk niet
onder de ongelukken^ maar onder de gelukken. Aantee-
kening van den zetter. En de emmer dan, onnadenkend
joiigmenscli? Nadere aanteekening van zijn confrater').
Een inwoner van Ylissingen, de heer W., is dezer
dagen, op een wandeling aan den kanaal weg aldaar,
gevallen en heeft zich daarbij zoo hevig bezeerd dat
hij aan de gevolgen is overleden.
Gisteren nacht is te Middelburg de huisvrouw van
j. A. van Nispen, aan een zenuwziekte lijdende, uit
haar woning gegaan, in liet water geraakt en ver
dronken.
Onder Warmond is een jongmensch in liet gaande
werk van een watermolen geraakt en zoo verminkt
en gekneusd, dat hij een paar dagen later onder
vreeselijk lijden is bezweken-
Te Groningen is een arbeider, die bezig was aan
het werk der afgraving van de vestingwallen, onder
een uederstortend brok aarde bedolven en aan de
bekomene inwendige beleedigingen overleden.
Te Utrecht is een werkman aan de fabriek van
den Rhijnspoor met de borst tusschen de buffers van
twee wagons beklemd geraakt en inwendig zwaar
gekneusd.
Een chocolade-fabrikant te Yillafranca (Spauje)
bezigde een loodzout om zijii fabrikaat te kleuren.
In twee maanden tijds stierven in die kleine plaats
onder verdachte omstandigheden 13 personen, waar
onder de twee zoons van den fabrikant. Een weduwe
verloor haar twee eenige kinderen, meisjes van 18
en 20 jaren. Er werd nu een gerechtelijk onderzoek
ingesteld, waardoor de oorzaak ontdekt werd. De
frabikant, die zijn eigen kinderen doodde, is gevangen
genomen.
De Lourdes is een nieuw wonder geschied. Een
dame vau Saiut-Malo genas plotseling van een tal
ziekten, waaronder een, waaraan zij 17 jaar had ge
leden. Er zijn thans 4000 pelgrims te Lourdes.
Een verschrikkelijke orkaan heeft de eilanden St.
Thomas eu St. Croix geteisterd. De bemanning van
twee Amerikaansclie schepen, die in de nabijheid
waren, is verongeluktde materiëele schade aan ver
schillende schepen, alsook aan de goederen op de
eilanden is aanzienlijk.
Een negenjarige knaap te Doberan heeft zijn stief-
broertje, dat eerst vijf jaren oud was, in een waterput
verdronken.
De rooverbenden op bet eiland Sicilië houden er
een eigen blad op na, dat uitdrukkelijk de belangeu
van liuu ongeoorloofd bedrijf bespreekt. Deze bandieten-
courant voert tot titel //II Mafiirso (De Schurk)".
Men is zeer benieuwd te weten, op welke wijze en
waar dat blad gedrukt wordt en hoe het in handen
komt der abonné's.
Kerlf- en Holioolnieviws..
Bedankt voor Katwijk a/Zee en 's Graveudeel door
ds. Pli. J. Wessels van de Chr, Ger. Gem. alhier;
voor Yollenlioven door ds. I.E. W. van Troostenburg
de Bruiju te Sevooskerke in Walcheren.
Door liet Prov. kerkbestuur in Utrecht is eervol
emeritaat verleend wegens 41-jarigen dienst aan ds.
K. E. van Setten te Werkhoven.
Op het zestal te Bergen-op-Zoom komt ook voor
ds. Telders te Renesse.
Aan ds. I. Renier te 's Gravenpolder is pensioen
verleend ten bedrage van f 700. 'sjaars.
De lieer D. Bos, te Middelharnis overleden, beeft
de helft zijner nalatenschap, naar schatting 150,000,
gelegateerd om daaruit een prov. weeshuis voor de
Gem. der Chr. Ger. Kerk in de prov. Zuid-Holland
te stichten.
De lieer II. Pierson, pred. te 's Hertogenbosch, is
volgens liet N. v. d. 1). benoemd tot opvolger van
ds. Heldring als directeur van de gestichten te Hemmen.
Benoemd tot leevaar in de geschiedenis en aardrijks
kunde aan de Burgeravondschool te Goes de lieer
A. R. Breetveld aldaar.
Benoemd tot hoofdonderwijzeres der bewaar-, brei
en naaischool te Goes Mej. E. N. Schootman te
Naaldwijk.
Het getuigschrift voor het eerste gedeelte van liet
geneesk. examen is uitgereikt aan den lieer W. van
der Stavp te Dordrecht.
De Latijnsche school te Bergen-op-Zoom zal ten
gevolge van de nieuwe wet op het liooger onderwijs
worden opgeheveu.
In de Goesche Courant worden eenige bijzonderheden
in herinnering gebracht betreffende de geschiedenis
van het openbaar schoolwezen in de provincie Zeeland,
waaraan we het volgende ontkenen Op den 15 Juni
1801 kwam de eerste algemeene Schoolwet der Ba-
taafscke Republiek in werking. Den 20n werd voor
elk departement een schoolopziener benoemd, en wel
voor //Schelde en Maas", waaronder Zeeland behoorde,
de heer Adriaan Uijttenhoven te Brouwershaven,
Deze schoolopzieners hielden den 16 Juli te 's llage
een vergadering, waarna den 22 Augustus de benoe
ming volgde van nog 27 schoolopzieners. Voor 't
Departem. //Schelde en Maas" bestond toen het col-
legie uit de heeren A. Uijttenhoven te Brouwershaven,
S. T. Huet te Ylissingen, A. van Deinse te Middel
burg en A. van Crimpen te Ossendrechtde eerste
vergadering werd gehouden te Brouwershaven den 16
September 1801. De zes volgende vergaderingen
hadden plaats te Goes en sinds 7 Sept. 1802 was
Middelburg de vergaderplaats. De eerste geëxamineerde
door de nieuwe commissie was Petrus Bernardus de
Meulmeester, die den 17 Eebr. 1802 het volledig di
ploma verwierf en ouderwijzer was te Domburg.
De tweede onderwijswet kwam den 29 Juli 1803, de
derde den 3 April 1806, de vierde deu 13 Aug9.1857.
