Buitenland.
Vervolg Nutsrapport in zake Middelbaar Onderwijs.
Bij de rubriek //Scholen voor de Zeevaart" bepaalt
de commissie zich tot den wensch dat er spoedig van
overheidswege een degelijke organisatie van 't onder
wijs aan die inrichtingen moge tot stand komen. Zij
stelt daarvoor de Kweekschool voor de Zeevaart te
Amsterdam tot model.
Volgt-//Middelbaar Onderwijs voor meisjes".
Ook hierbij in 't oog houdende dat de leerlingen
van de 1. s. op hun 12de jaar zonder kennis van
de Fransche taal naar de m. s. gaan, beveelt het rap
port den oj. c. aan. De programma's der tegenwoordige
m. s. voor meisjes kunnen onveranderd blijven.
Evenmin als alle jongens uit den burgerstand de
h. b. kunnen bezoeken, zal dat ook met de meisjes
het geval zijn. Deze behoevpn derhalve ook inrich
tingen van minder omvang burgerscholen met 3j. c.
die in 't algemeen zeer overeenkomen met dezelfde
inrichtingen voor jongens.
De Comm. verlangt verder van scholen voor meisjes,
onder den naam van industriescholen, zooals er reeds
sinds '65 eene te Amsterdam bestaat. Het doel dier
school is de opleiding van jonge meisjes tot de kennis
en uiloefening van verschillende vakken van nijverheid,
ook tot voorbereiding van het examen voor teekenen,
fraaie en nuttige handwerken en apothekersleerling.
Het onderwijs omvat: teekenen en kleuren, lager
onderw. als herhaling van 't vroeger geleerde, fr. en
nutt. handw. en wollenaaien, natuur- en scheikunde,
arlsenijmengkunde, boekhouden en admiuisLratie, het
gebruik der naaimachines, graveeren op steen en op
hout, benevens cartonneereu.
Omtrent de bevoegdheid tot het geven van m. o.
merkt de coram, aan dat die thans wordt verkregen
door het bezit van een acad. graad, een diploma der
polytechnische school of door het afleggen van een
akte-examen. Ze prefereert het eerste middel, maar
erkent dat 't laatste niet gemist kati worden, beveelt
een propaedeutisch examen aan als voorlooper van
het akte-ex. in talen, wenscht geen ex. in opvoed- en
onderwijskunde; wil den doctor in de letteren beletten
onderwijs te geven in aardrijkskunde, evenals ze zijn
ambtgenoot in de rechten de bevoegdheid ontnemen
wil als docent in de staatswetenschappen op te treden
ten slotte wil ze candidaten weren als leeraren.
De Eindexamens, zooals ze thans worden afgenomen,
keurt het rapport minder goed. Ze wil het Duitsche
stelsel, dat hierop neerkomt. De candidaten worden
geëx. door hun eigen leeraren en bij 't examen neemt
een deskundige, door de regeering benoemd, het voor
zitterschap waar. Dezüi wordt het recht gegeven den
candidaat te weigeren, ook al staan de leeraren hem
't diploma toe.
Ook de andere scholen geven, na welvolbrachten
studietijd, aan de leerlingen een diploma of getuigschrift.
De hierop volgende hoofdst. over Schoolgeldheffing,
Toezicht, Organisatie zijn minder geschikt bij wijze
van extract te worden meegedeeld. We bevelen ver
der 't rapport aan in de belangstelling van allen die
't m. o. op prijs stellen. Al is hiermede zeker niet
't laatste woord gesproken, al zijn er zelfs gegronde
aanmerkingen op 't plan der comm. te maken, dit
belet niet dat de comm. dank verdient voor haren
arbeid.
Het rapport is geteekend door de HH. de Veer,
Hubrecht, Mees, van Bemmelen, Degenhardt, Fikkert,
Kerdijk, van Milligen, Moens en J. Zaaier Azn.
De heer Steiu Parvé, ook lid der comm., heeft be
zwaar gemaakt het te onderteekenen op grond dat hij
op verscheidene belangrijke punten zich niet met het
gevoelen van de meerderheid heeft kunnen vereenigen.
De Tijd meldt, omtrent de inlichtingen nopens de
geestelijke gestichten, waarvan in den laatsten lijd
nog al eens is gesproken, dat een burgemeesler een
vertrouwelijke missieve heeft ontvangen van een ambte
naar eener provinciale griffie, hierop neerkomende.
Namens den Minister van Justitie wordt een onder
zoek ingesteld naar het getal der gestichten voor
mannen en vrouwen, welke sedert de invoering der
Mei wetten in Pruisen hier te lande zijn gevestigd.
De bedoelde ambtenaar verzoekt den burgemeester
daartoe te willen medewerken en te trachten te ver
nemen of er in de gemeente een gesticht bestaat voor
mannen of vrouwen; wanneer dit gevestigd is; door
hoevele personen bewoond van welke nationaliteit de
personen zijn, en welke hun geesielijke regel of orde
is met verzoek om uiterlijk vóór 1 September
antwoord op die vragen te wilien inzenden.
Het Spihoza-comité heeft o. a. een bijdrage van
966,87 ontvangen uit Upsala in Zweden, welke
gelden door prof. S. Ribbing aan haar zijn overge
maakt namens de universiteit van Upsala.
De diefstal aan boord der mailbooten te Ylissingen
lijkt grootere afmetingen aan te nemen, althans is
Dinsdag bij verschillende particulieren, een niet on
beduidende hoeveelheid zijde en fluweel in beslag
genomen.
Met de groote oefeningen der troepen gaat het dit
jaar, ofschoon onder zeer drukkende warmte, vrij wel,
wat de gezondheidstoestand der troepen betreft. Het
is veel heeter weer geweest dan verleden jaar en toch
wordt van de verschillende centrums der oefeningen
bericht dat er geen ongelukken zijn voorgevallen en
er zelfs zeer weinig zieken voorkomen.
Heden had op de spoorwegen een vrij belangrijk
troepenvervoer plaats, het grootste troepenvervoer mis
schien, dat op de spoorwegen in Nederland tot dus
verre werd bewerkstelligd; er zijn niet minder dan 8
bataljons infanterie, elk bataljon p. m. 650 man sterk,
4 eskadrons cavalerie, elk eskadron p. m. 140 man
en 126 paarden, en 4 batterijen artillerlie, elke bat
terij van 8 stukken geschut, vervoerd.
De chefs van de verschillende corpsen hebben van
den Minister van Oorlog een voorloopige mededeeling
ontvangen, dat het voornemen bestaat om in Maart
of April a. s., tegelijk met het examen voor 2n luit.
hier te lande, een examen af te nemen ter verkrij
ging van den rang van 2n luitenant der infanterie,
cavalerie en artillerie bij het Nederlandsch-Indi&che
leger.
Daartoe kunnen zich niet alleen aanmelden de
onderofficieren der infanterie, die in staat zijn om het
gewoon examen overeenkomstig het voorschrift, vast
gesteld bij de aanschrijving van 23 Maart 1868 no.
315, af te leggen, maar ook zij, die de vereischlen
bezitten om aan het lichter examen te kunnen
deelnemen.
Dinsdag middag hebben de dochters van den Kroon
prins van Duitschland Scheveningen verlaten, waar
zij sinds 1 Juli in het Oranje-hotel vertoefden. Per
Rijnspoor van 4 u. 20 m. werd de reis naar Berlijn
aanvaard.
Maandag 28 Augustus a. s. zal te Gouda de 4e
algeineene vergadering van het //Nederlandsche Schaak
bond" worden gehouden, gevolgd door een wedstrijd,
waartoe zich reeds veel gunstig bekende spelers heb
ben opgegeven. Dagelijks zal er gespeeld worden
van 's morgens 10 tot 's middags 4^/2 uur en 's avonds
van 7 tot 91/2 uur.
Naar aanleiding van den gelukkigen tocht van
Zr. Ms. ramtorensehip /.Koning der Nederlanden" door
het Noordzeekanaal, waardoor het voorloopig wel
slagen van dit grootsche werk overtuigend bleek,
wat Rotterdainsche jaloezie ook moge tegenspartelen,
schrijft De Ned. Industr.:
//Wenscht het. Handelsblad Nederland in het al
gemeen, Amsterdam en de Ainsterdamsche Kanaal
maatschappij in het bijzonder met het tol dusver
verkregen resultaat geluk, wij denken daarbij tevens
met dankbaarheid aan Zr. Ms. regeering, die de
moeielijke laak der Ainsterdainsche Kanaal-maatschappij
zoo krachtig heeft ondersteund, en aan den oorspron-
kelijken concessionaris, den heer J. G. Jager, wiens
ijver en opoffering voor de zaak op een dag als dezen
niet mogen worden vergeten". D. Z. H.
Uit Groningen werd dezer dagen gemeld dat ont
zettend veel witte vlinders van de koolrups door dat
gewest zich in oostelijke richting bewogen. Ook uit
Ems wordt 15 dezer hetzelfde gemeld. Tegen 7 uur
begonnen zich koolrupsvlinders in zoo groote menigte
te vertoonen, dat het scheen alsof de wind bloesem
van ooltboomen voor zich heendreef; dit duurde tot
10 uur des morgens. Daags te voren nam men
dergelijk verschijnsel waar op het eiland Krautzand
in de Elbe, nabij Stade. Zij vlogen met den vloed
de rivier op, in zulk een breeden zwerm, dat zij nog
wel 20 tot 30 schreden, ter weerszijden over den
oever vlogen. Zij vlogen zoo dicht, dat men met
een enkelen slag met een stok onderscheidene dezer
vlinders kon treffen. Yan verre geleek liet op 't
vallen van sneeuw. Slechts enkele bonten zag inen
onder de vlinders. Ook vlogen enkele troepen gla
zenmakers mede, maar deze hielden zich dicht bijeen,
iti afzonderlijke clubjes. Het merkwaardigste is
het groote getal, zeker eenige milliarden, en dat
zij slipt op hun doel aanvlogen en niettegenstaande
hun snelle vlucht noch links noch rechts afweken en
recht vooruit vlogen, hoewel niet de geringste wind
hen daartoe dwong; verder, dat het allen vlinders
waren van dezelfde soort en eindelijk, dat zij bepaald
over het water vlogen. De streken, waar die benden
zullen nederdalen, zullen er het volgende jaar slecht
aan toe zijn. Zij komen uit zeewaar werden
zij geboren
Een lot in de Woerdensche paardenloterij kost 1.
Wie zes van zulke loten bij de Gebr. Koster te
Amsterdam koopt en ze met 600 Brabantsche centen
betaalt, krijgt 50 Hollaudsche centen op den koop toe.
't Wordt hoe langer zoo fraaier in den //handel".
Leiden, 22 Aug. Toen de luchtreiziger Landreau
op Kennis-Zaterdag niet opstijgen kon, omdat de
ballon scheurde, werd er veel twijfel geopperd omtrent
de soliditeit van den ballon //Europa". Men mom
pelde zelfs, dat Landreau 't niet aandurfde met dat
oude, opgelapte ding, dat de scheur met moedwil
aangebracht was, enz. enz. Landreau bleef liet ongeluk
aan een windvlaag toeschrijven. De heer Sluijter,
de ondernemer, eischte bewijs van de luchtwaardig
heid van den ballon en dit werd Maandag geleverd
op het terrein van de gasfabriek.
Nadat 's ochtends madame Landreau met naald en
draad aan het kalefateren van den grooten ballon
was bezig geweest, begon de vulling die omstreeks
6 ure afgeloopen was. Toen //Europa" gevuld was,
werden de vier kleinere ballons reisvaardig gemaakt
en aan een kruishout de mand aan het vijfspan beves
tigd. Landreau en zijn bediende namen plaats in
de mand en te 8 ure stegen de ballons statig de
lucht in. De mand kwam even in aanraking met de
kruin van een der singelboomen, maar door het
uit. erpen van eenige ballast bleven de ballons stijgen
en verwijderden zich in Z.-O. richting.
Slechts enkele autoriteiten waren uitgenoodigd om
op het terrein der gasfabriek bij de vulling en opstij
ging tegenwoordig te zijn. Des te talrijker was liet
publiek op den Singel.
De nederdaliug moet minder gelukkig zijn afge
loopen. De reizigers zijn 's avonds te 10 ure dicht
bij het water de Kaag nedergekomen en slechts met
moeite aan een nat pak ontsnapt. De lieden uit den
omtrek waren zoo hulpvaardig en innemend dat den
heeren luchtreizigers in een oogenblik een overjas en
een paar laarzen werden ontstolen.
üuitscliland.
Op dit oogenblik zijn in Posen de groote herfst-
manoeuvres van het Duitsche leger aan den gang.
Generaal von Moltke is daarbij tegenwoordig met
zijn geheelen staf en de Keizer zelf ondanks zijn hooge
jaren laat er zich natuurlijk ook vinden hij is soldaat
in zijn hart. Ook de Kroonprins zal de oefeningen
bijwonen. Omirent de reis des Keizers leest men in
de bladen het volgende
De ontvangst van den Duitschen Keizer in de over
't geheel niet zeer patriotsche provincie Posen is
volgens de Duiische bladen zeer hartelijk geweest;
te Bomst werd Z. M. behalve door een reeks van
autoriteiten verwelkomd door een schaar van jonge
dames, die den //heldenkeizer" een prachtige bouquet
aanboden van roode en witte rozen; wijzende opzijn
grijzen baard, merkte de Keizer op, dat de witte
rozen voor hem waren, de roode voor zijn zoon,
den Kroonprins, die eveneens tegenwoordig was. Be
halve de militaire manoeuvres hadden er wedrennen
plaats. Aan het spoorwegstation te Bomst ontving
Wilhelm een telegram van den Keizer van Oostenrijk,
waarin deze dank betuigde voor den gelukwensch
met zijn verjaardag. Die verjaardag is vóór het ver
trek naar Posen, te Berlijn op het paleis gevierd met
een schitterend diner, waaruit wordt opgemaakt, dat
de verstandhouding tusschen Duitschland en Oostenrijk
steeds zeer innig is, wat met het oog op de toeue-
mende hartstochtelijkheid van de Slaven in Rusland
niet zonder belang wordt geacht.
Den 21 Sept. wordt de Keizer te Stuttgart ver
wacht; van daar worden Weissenburg an Wörth
bezocht, terwijl op de terugreis 28 Sept. te
Stuttgart een groot volksfeest zal plaats habben.
Italië.
Meer en meer schijnt kardinaal Antonelli zijn einde
te naderen. De standvastige, ijzeren staatsman, wel
licht de eenige nog overgebleven ware vriend van
paus Pius IX, zal waarschijnlijk zijn ouden meester
nog voorgaan bij het verlaten van het wereldtooneel.
Dezer dagen was hij zoo verzwakt dat hij Pius, die
hem een bezoek bracht, nauwelijks meer kon herkennen.
Niettemin koesteren de ultra's op het Vatikaan nog
altoos een groote mate van ontzag voor den ouden
staatsman, die gelijk bekend is, steeds de onwrikbare
tegenstander is gebleven der jesuïiische politiek. Met
zijn dood zal aan de zelfstandigheid van het pausdom
ook de laatste steun ontvallen, en zal de paus geheel
en al aan de propaganda fidei overgeleverd zijnhij
zal dan werkelijk niet veel meer dan een ledepop
zijn, die men laat spreken en in schijn ook laat han
delen, doch die met touwtjes wordt in beweging
gebracht.
Fran k r ij k.
De nieuwe Fransche Minister van Oorlog is nau
welijks geïnstalleerd of reeds nu wordt over de houding,
die hij tegenover de verschillende partijen zal aanne
men, allerlei in het midden gebracht. Zoo deelt de
Francais mede, dat generaal Berthaut den Senaat zou
verzoeken sommige credieten van zijn begrooting, die
door de Kamer geschrapt- zijn, weer daarop te brengen,
