/lillikZKISCHI COURANT
ooi' het arrondis- semeiil Zierikzee.
1876. No. 46.
Zaterdag 10 Juni,
79ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,-
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Gehoor te
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKEMAN.
ZIERIKZEE, 9 Juni 1 8 7 6.
Aan hel Utrechtsch Dagblad wordt het volgende
medegedeeld
//Over het Restistutie-stelsel heeft thans de commissie,
bestaande uit de heeren dr. A. Kuyper, G. I. de Vos Az.,
prof mr. B. J. L. baron de Geer van Jutphaas, prof.
dr. B. J. Grataraa en mr. A. E. de Savomin Lohman,
verslag uitgebracht. De commissie op de vergadering
van de //vereeniging voor christelijk nationaal onder
wijs" den 5 Juni 1874 benoemd, werd den 19 Mei
1875 aangevuld door de beide laatstgenoemden. Dr.
Kuyper heeft het rapport niet geteekend, maar geen
enkel punt is opgenomen, waarmee hij zich niet ver-
eenigd heeft. Ook uit een paedagogiscli oogpunt be
hoeft de wet van 1857 verbetering, maar die is
onafhankelijk van het restitutiestelsel. Ook over de
regeling van de controle der scholen, welke restitutie
ontvangen, heeft de commissie geene bepalingen ge
maakt. lie onderwijzers zijn door de openbare macht
gekeurdB. en W. zouden bij twijfel over de deug
delijkheid eener bijzondere school examen kunnen
afnemen, in 't openbaar; maar waarborgen behoeft
men niet aan te bieden. Elke vrije school, van welke
richting, heeft recht op een aandeel in de gelden,
door de regeering voor 't onderwijs uitgegeven. De
vrije school staat naast, niet achter de gemeenteschool
zij kan echter evenmin als de gemeenteschool de kosteu
alleen door de schoolgaande kinderen laten, betalen.
Allen moeten betalen, maar dan ook allen ontvangen.
Splitsing der scholen in 't oneindige zou voor de
openbare kas te kostbaar zijn, daarom wil men de
restitutie beperken tot datgene, wat de gemeente of
staat voor volksonderwijs zou te betalen hebben, zoo
er geen splitsing plaats had.
Het resultaat van de besprekingen van de commissie
heeft zij in een reglement van 17 artikelen neerge
legd. Daarin wordt bepaald: dat aan bijz. scholen
wordt uitgekeerd de som die 't lager onderwijs aan
de gem. meer zou kosten, indien haar scholen ook
door de kinderen der bijzondere scholen werden be
zocht; de uitkeering moet schriftelijk aan Burg. en
Weth. worden verzocht; elke maand wordt een
lijst der kinderen opgemaakt en aan Burg. en'W.
ingediend; kinderen die op 8 van de 12 maandstaten
voorkomen, vormen 't getal minder dan 25, dan ver
valt het recht; na de erlangde inlichtingen bepalen
B. en W. de in 't jaar uit te keeren somdaartoe
wordt vastgesteld wat in 't afgeloopen jaar 't lager
onderwijs heeft gekost; alles wordt daartoe opgeteld
en 4 pet van de gebouwen als rente berekend afge
trokken worden dan de schoolgelden, niet de inkom
sten van fondsen of stichtingenvervolgens "wordt
berekend wat het de gemeente zou kosten, zoo alle
schoolgaande kinderen de gemeenteschool bezochten
mocht 't gemeentebestuur meenen dat de bestaande
toestand om billijke redenen geen maatstaf kan zijn,
dan ontwerpt het een plan voor cene behoorlijke in
richting van 't schoolwezen en bepaalt wat dit zou
kosten; van dit bedrag wordt het bedrag der school
gelden afgetrokken, die betaald zouden zijn, zoo de
schoolgaande kinderen de gem. school hadden bezocht;
het verschil tusscheu het bedrag wat de scholen
kosten en wat vereischt zou worden, als alle school
gaande kinderen op de gem. scholen gingen, wordt
aan de bijzondere scholen uitgekeerd, in evenredigheid
van 't aantal scholieren, dat de bijz. scholen tellen;
er is hooger beroep tegen die bepalingvoor
ieder hulponderwijzer of hulponderwijzeres wordt aan
hen, die in de laatste 3 jaren zich met de opleiding
hebben belast, een uitkeering verleend, overeenkomstig
met de som, die de kweekelingen der normaalscholen
kostenin de plaats van vier schoolopzieners nemen
voortaan 4 hoofdonderwijzers, waarvan minstens 1
bijzondere, de akte-exames af; alleen bij de vakken
n en p worden zij door deskundigen bijgestaaner
is van alle verordeningen en besluiten in deze hooger
beroep op Ged. Staten en den Koning; voor minder
dan 25 kinderen wordt geen school opgerichtgeen
kind legt meer dan 2500 meters af, om een school
te bereiken; elk schoollokaal moet een ruimte hebben
van 3Y2 meter voor ieder kindde geheele
gemeente, nimmer eenig onderdeel, draagt de kosten
van het lager of m. uitgebreid lager onderwijs.
De toelichting bevat weinig bijzonders, o. a. een
voorbeeld, hoe onder verschillende bijz. scholen de
restitutie zal verdeeld worden, naar de verschillende
klassen.
Aangezien het meten van turf in deze gemeente
feitelijk schijnt vervangen door telling, heeft de Ka
mer van Koophandel Burgemeester en Wethouders
verzocht de instructie voor de turftonners te wijzigen
of aan te vullen.
Dinsdag werd de Zierikzeesche reede door een mo
nitor bezocht die daar tot Woensdag morgen vertoefde.
Uit Zeeuvvsch-Vlaanderen wordt aan de N. Rott.
Courant geschreven dat liet daar vrij gunstig staat met
de veldgewassen. Met de vruchtbooraen is dit min
der het geval.
Het festival te Neuzen op verleden Zondag is onder
groote drukte met het beste succes afgeloopen.
De droge dok-festiviteiten te Middelburg zullen
denkelijk den 20 dezer gehouden worden. Prins Hendrik
heeft toezegging gegeven daarbij tegenwoordig te zui
len zijn.
Woensdag is te Kampen de feestviering begonnen
van het 25-jarig bestaan van het Instructie-bataljon.
De aandeelhouders in de vrachtgoederen-stoomboot
maatschappij te Middelburg, varende met de boot de
//Arend" van Ylissingen op Dord, Rotterdam en
Schiedam, hebben een besluit genomen om te trachten
het maatschappelijk kapitaal te vergrooten en bij
goeden uitslag tot het aanschaffen van een tweede
boot over te gaan.
Zondag nacht heeft de sterke drank te Middelburg
weder een offer geëischt in den persoon van v. d. V.,
huurkoetsiersknecht, die uit een koffiehuis komende
in het water is geloopen of gevallen. De ongelukkige
gaf, nadat hij gered was, nog eenige teekenen van
leven, doch het mocht niet gelukken hem in het
leven te behouden. Hij laat eene weduwe en 4
kinderen achter.
De commissie voor het geneeskundig Staats-examen
heeft tot arts bevorderd den lieer G. J. Michelsen.
Door Z. M. is, op verzoek, ingetrokken de benoe
ming van mr. J. de Clercq van Weel, tot rechter in
de arr. rechtb. te Rotterdam.
De Echo du Parlement was dezer dagen zeer boos
over de onkunde der buitenlandsche dagbladen omtrent
België. Wat hieromtrent gezegd werd stond op bladz.
1 der courant; op bladz. 3 echter, waar gesproken
werd over de behandeling van het decreet van 1809
in onze Tweede Kamer, las men: Un rnembre du
parti liberal de Verniers M. van der Loeff. NB.! //een
lid der liberale partij uit Verniers, de heer van der
Loeff."
In de zittingen der Tweede Kamer van Dinsdag en
Woensdag is de beraadslaging aangevangen over art.
1 van het wetsontwerp tot wijziging van het cassatie
proces en het daarop voorgestelde amendement der
commissie van rapporteurs, strekkende tot afschaffing
van het procuraat bij den Hoogen Raad, maar overi
gens onder behoud van het bestaande met eenige
vereenvoudiging.
De Kamer heeft na verwerping van een amende
ment het wetsontwerp-cassatie-proces aangenomen met
41 tegen 17 stemmen.
Door den heer T. Esser te 's Gravenhage is de
uitgave bezorgd van een brief door H. J. Jut ge
schreven aan een mevrouw in den Haag, die, gedreven
door godsdienstige belangstelling, met Jut in brief
wisseling was getreden. De brief van Jut is geschreven
na zijn veroordeeling en hij is wel doorspekt met
rechtzinnige uitdrukkingen.
Door Z. M. is jhr. T. E. van Nispen, thans ont
vanger der dir. bel., in- en uitg. rechten en accijnsen
te Neuzen c. a., benoemd tot ontvanger der zelfde
middelen, en voor het havengeld van het kanaal van
Voorne te Hellevoetsluis c. a.
Door Z. M. is benoemd: tot controleur der directe
belastingen, in- en uitg. recht, en acc. te Weesp,
M. C. Merens, thans te Oostburg; te Oostburg,
D. G. Crans, thans adj.-contr. der zelfde middelen te
Nijmegen.
Het wrak van de //Groningen", zittende bij den
Nieuwen Waterweg, is gekocht voor f 2000 door den
heer von Lindern te Alblasserdam.
Onder Oosterhout zijn bij een brand drie personen,
zijnde de vrouw en de dochter van den bewoner en
een inwonende vrouw, in de vlammen omgekomen.
Utrecht, 6 Juni. De reuzenballon //de Neder
landen", die gisterennamiddag te 5 ure alhier is
opgestegen, is omstreeks 6 ure in het Kootwijker-
veld onder Barneveld neergekomen. De passagiers
waren de hh. jhr. de Beaufort, Mijnlieff en Mollema.
JZij zijn onmiddellijk met het Oosterspoor naar Barne
veld vertrokken, en kwamen in den afgeloopen nacht
omstreeks ure alhier aau.
De N. Winschot. Ct. deelt mede dat de lieer
H. Basch aldaar de vorige week geen kermis-voor-
stellingen kon geven; Donderdag overleed hij aan
een hartkwaal. Het lijk van den kunstenaar is naar
Duitschland vervoerd.
Het was in het jaar 1826, toen op een donkeren dag
zooals er thans ook nog wel zijn de politie
den boekhandelaar Jos. Ant. Finsterlin te Munchen
een bezoek bracht, vergezeld van een vrachtwagen,
en de gansche oplage (circa 1000 ex.) van het boek:
//Spinoza's theologisch-politische Abhandlungen. Frei
übersetzt mit Anmerkungen von J. A. Kalb (gr. 80.
1826. D/g tlilr.)", met uitzondering van eenige reeds
naar Leipzig gezonden ex., in beslag nam en
later vernietigde! Thans, na 50 jaren, heeft diezelfde
boekhandelaar besloten, de 20 nog overgebleven ex.
van die uitgave aan het geacht hulp-comité tot op
richting van een gedenkteeken voor Spinoza in den
Haag ten geschenke te geven, teneinde daarmede naar
goedvinden te handelen. N.v.d.B.
Te Philadelphia heeft zich een comité gevormd
om een standbeeld voor Columbus op te richten.
Eerevoorzitter is de koning van Italië.
