ZIERIKZEESCHE COURANT.
voor het arrondis- seiuent Zierikzee.
1876. No. 44.
Zaterdag 3 Juni.
79ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
De expeditie naar Sumatra.
Binnenland.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VllIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PEIJS DEE AD VEETEN TIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAKElViMAN.
Het is in onzen veelbewogen tijd een aan
gename verschijning dat er van vele zijden
pogingen worden gedaan om de richting die
den geest der mensohen neemt zooveel mogelijk
te leiden.
Grootsche ondernemingen kunnen wat dit
betreft eene. uitstekende werking hebben, onze
geschiedenis bewijst, dit op meer dan ééne
bladzijde. Ik verlang niet onvoorwaardelijk de
loftrompet voor onze vaderen te steken, doch
hoe men ook Over hen denke niemand kan
beweren dat het bun aan moed en volharding
heeft ontbroken. Hierin ligt voor een groot
deel het geheim waardoor zij tientallen van
jaren of het lot van bijna geheel Europa in
handen hadden of een beslissenden in vloed daarop
uitoefenden. Die seboone dagen zijn voorbij en
al is het weêrkeeren daarvan niet waarschijn
lijk toch moet elk Nederlander er het zijne
toe bijdragen dat de vreemdeling niet met
minachting over ons spreke als over een on
beduidend volkje.
Een der eerste middelen, onze vaderen wisten
het zoo goed, tot het opwekken van een gezond
en krachtig nationaliteits-gevoel is het tot
stand brengen van wat groot en goed is: be
krompenheid en kleingeestigheid worden be
streden door het uitbreiden van onzen gezichtskring
het bezoeken van vreemde landen, het bevorderen
der wetenschap, het openen van handelsverkeer,
het bijelkander brengen van vreemde natiën.
Het is slechts een klein getal jaren geleden
dat het Nederlaudsch Aardrijkskundig Genoot
schap werd opgericht, en dat hiermede aan het
verlangen van vele der meest ontwikkelden
werd voldaan bewijst het steeds toenemend
getal leden, bewijst de werkzaamheid van het
Bestuur, bewijst het op touw zetten van twee
expeditiën die bij eeuig succes den eerbied van
Europa zullen doen inoogsten.
Is het wonder dat het Bestuur van het Ge
nootschap het eerst het oog richtte naar ons
prachtig Insulinde en bijna te gelijkertijd een
tegen overgestelden kant heen naar de Pool
gewesten waar onze voorvaders evenzeer hun
lauweren hebben geplukt?
We hebben aan onze Indien groote verplich
tingen, we zijn geroepen alles aan te wenden
om daar de zegeningen van onze koogere
beschaving te brengen.
Vreemdelingen zijn ons voorgegaan met het
uitbreiden onzer kennis van onze eigen bezit
tingenhet wordt tijd dat wij bewijzen geven
dit niet met onverschilligheid aan te zien maar
ook zelf de handen aan het werk te slaan.
Natiën, tot nog toe als zeemogendheid bijna
niet genoemd, hebben schatten opgeofferd om
onze kennis van die geheimzinnige gewesten
te vermeerderen. Nederland heeft daartoe in
de laatste eeuwen niets gedaan.
Ten behoeve van de expeditie naar Sumatra
zijn van alle kanten belangrijke sommen ingezon
den bij het Bestuur van het Aardrijkskundig-Ge
nootschap. Zierikzee behoort tot de weinige
gemeenten die zich tot nog toe aan die waar
achtig grootsche onderneming weinig heeft laten
gelegen liggen. Het mankeert hier niet aan
belangstelling in zaken die ons land tot eer en
voordeel kunnen strekken. Weldra zal bet
Aardrijkskundig-Genootschap in Middelburg eene
ve rgadering houden, eene uitstekende gelegenheid
voor Zierikzee om te toonen dat het hier niet
aan steun zal ontbrekendie onze roem kan
bevorderen door ganseh Europa.
t_
Zierikzee, 31 Mei. In de gisteren gehouden alge-
raeene vergadering van het bestuur van 't waterschap
Schouwen is besloten dé kosten van den dijk val van
8 Mei, le vinden uit de reservekas. Een heffing van
het dijkgeschot met de volle verhooging over twee
jaren zal hiervan het gevolg zijn.
Aan het //Verslag der Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Zierikzee omtrent de nijverheid, den handel
en de scheepvaart in haren kring, over het jaar 1875"
ontleenen we de volgende bijzonderheden. De mee
krap-industrie is achteruitgaande; toch leverde de
teelt 1874'75 aan gereede mee van allerlei naam
meer op dan in één der laatste tien jaren't gemid
delde der productie per jaar over de jaren 18651875
was 2,573,519 kilo en de teelt 1874'75 bedroeg
2,989,645, kilo. De 32 Meestoven van Schouwen
en Duiveland waren allen in werking ofschoon met
verschillende hoeveelheden grondstof.
De Garancine-fabriek en de Meekrap-fabriek werk
ten druk.
De Zoutziederij verkeerde in een bloeienden toestand.
De Zeepziederij is steeds achteruitgaande tengevolge
van de concurrentie der onbelaste surrogaten en de
belemmeiingen van den fiscus.
Op de beide Scheepstimmerwerven werden te zamen
4 roeibooten en één hoogaarts gebouwd; 't verdere
werk was reparatiewerk.
De Korenmolens hadden voldoende werk.
De Fabriek van Stoomwerktuigen ondervond de
gevolgen van den ongunstigen toestand der meekrap
cultuur geen nieuwe machines werden opgezetde
aflevering van landbouwwerktuigen nam toe.
De Sigarenmakerijen zijn vooruitgaande.
De Bierbottelarij voor exportatie nam af, die voor
binnenl. verbruik nam toe.
De Borstel- en Kwastenfabriek schijnt voortdurend
met voordeel te werken.
De Touwslagerij was kwijnend.
Het Gasverbruik was iets meer dan in 1874 n.l.
83459 M3 en in 1874 83261 M3. De prijs was
12 ets. De fabriek leverde 324 vaten teer af.
Ambachts- en handwerks-nijverheid kwijnden.
Post- en Telegraafdienst namen in omvang toe.
Zelkasch werd afgeleverd tot een beloop van 4367
Jast voor een waarde van f 21,835.
Aan gedistilleerd werd ingevoerd 14600 Liter en
uitgevoerd 6500 Liter, zoodat voor verbruik in reke
ning komt, 108,100 Liter.
Verder werd ingevoerd in de haven van Zierikzee
Guano voor 2100.; Kunstmest voor 900.; Tim
merhout voor ƒ75,000.; Versche visch voor 2738,85.
Vruchten (boom- en veld-) voor f 6649,91.Hoornvee
220 stuks. En uitgevoerd: Beetwortelen 3,730,000
Kilo.; Beenderen 17400 Kilo.; Granen, zaden en
peulvruchten 65300 hectoliter.; Hooi 110,000 Kilo
Hoornvee 430 stuks.; Schapen 65 stuks.
Uit het buitenland werden ingevoerdSteenkolen
8182000 Kilo, ruw zout 2283895 Kilo.; Huiden
5100 Kilo; gebakken steen en pannen 100000 stuks;
Vitriool 48000 Kilo. Uitgevoerd: Bier 18240 Liter,
Granen en peulvruchten 6700 Kilo.; Zout 48100
Kilo.; Garancine 36158 Kilo.
De Oesterhandel van Bruinisse voor weinige jaren
zoo bloeiend is bijna geheel verloopen naar Yerseke. De
prijzen varieeden 35 tot ƒ45 voor gewone soorten en van
f 45 f 80 voor koroeslers.
De Mosselkandel was beduidendde prijzen voor
den uitvoer naar België, Frankrijk, Engeland en
Duitschland liepen van 1 tot 1,30 per hectoliter.
De Garnalenvisscherij was sterk achteruitgaande.
De handel in Kreukels was beduidend; de prijzen
waren 6 a 8 per hectoliter.
In 1875 zijn 710 vaartuigen der binnenl. vaart de
haven van Zierikzee in en uitgevaren, behalve de beide
stoombooten //Zierikzee" en //Spoorboot".
De buitenlandscke vaart bepaalde zich tot inklaring
van 56 schepen en uitklaring van 16. Dit bleef43
en 19 beneden het gemiddelde der laatste 10 jaren.
Te Brouwershaven werden ingeklaard 341 en uit
geklaard 34 schepen of respect. 200 en 89 beneden
't gemiddelde der laatste tien jaren.
Alles te zamen genomen levert weinig bemoedi
gends op.
Bij de aanbesteding door het Dagelijksch Bestuur
van Schouwen op 1 Juni 1876 van het graven van
een kanaal in den boezem voor het Stoomgemaal en
het leggen van kaden langs dat kanaal en langs de
erven in de eerste en tweede inlaag van Flauwers
bij enkele inschrijving is aannemer geworden de
minste inschrijver Jan Fondse te Zierikzee voor 2800.
Te Middelburg is tot lid van Prov. Stalen van
Zeeland gekozen Mr. J. P. I. Buteux.
Te Hulst moet herstemming plaats hebben tusschen
de heeren L. Waesberghe die 125 en J. Lensen die
84 stemmen heeft bekomen.
Te Neuzen zal den 5 Juni het feit herdacht worden
dat voor 50 jaar, op 5 Juni 1821, de eerste steen
gelegd werd van de sluizen van 't kanaal van Neuzeu.
Bij die gelegenheid zal een groot festival van harmonie
gezelschappen plaats hebben.
Onze geheele veld—artillerie is thans voorzien van
bronzen achterlaad-kanonnen van 8 c.M. Zwitsersch
model. Voorloopig is de sterkte nog maar 6 stukken
per batterij, zoodat 108 stukken kunnen te velde
gebracht worden; de normale sterkte is echter 8
stukken per batterij of in 't geheel 144 stukken.
Eeeds is een batterij van de kompleete 8 stukken
voorzien.
Op uitnoodiging der hoofdcommissie voor 't op
richten van een monument voor de gebroeders de
Houtman te Gouda, hebben zich 't eerelidmaatschap
dier commissie laten welgevallen o.a. de volgende
Zeeuwsche heeren Jhr. J. W. M. Schorer burgemeester
van Middelburg; H. P. Winkelman, burgem. van
YJissiiigen en F. Wibat president der kamer van
koophandel te Ylissingen.
De aspirant-ingenieur van den waterstaat J. G.
Ermerins is toegevoegd aan den hoofdingenieur in
Zeeland te Middelburg.
Op de nieuwe lijst van 59 hoogstaangeslagen in de
prov. Zeeland komt thans ook voor de heer L. van
Vessem te Bruinisse voor 721,17, terwijl Jhr. Mr. J
Schuurbeque Boeije niet meer op de lijst voorkomt.
Tot Gemeente-secretaris te 's Gravenhage is be
noemd de heer K. van den Heuvel; sinds vele jaren
hoofdambtenaar ter Gemeente-secretarie aldaar.