voor het arroadis-
seaeit Zierikzcc.
1876. No. 22, Woensdag 15 Maart,
79ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Feuilleton.
Binnenland.
zïfbik mmmcourant.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VEIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maan den 1',Franco per post 1,
Afzonderlijke nomraers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PEIJS DEE ADYEETENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geb oor te
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1oregels, mits contant betaald, 25 et.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever lï. EAREA'MAIV.
Zierikzee, 14 Maart. Zaterdag heeft de lieer
A. F. Marlet alhier zijn tweede voordracht over landbouw
gehouden. Een overtalrijke opkomst van beoefenaars van
't landbouwvak uit alle oorden van Schouwen en
Duiveland leverde het bewijs dat,;$e eerste voordracht
van den heer Marlet een gunstigen indruk gemaakt
moet hebben. Trouwens wien zou 't niet verwonderen
die den heer M. de eerste maal gehoord heeft, als er
iemand was die liera niet nog wel eens weder zou
hooren en nog menigmaal? Overeenkomstig de ge
dane toezegging zou deze voordracht gewijd zijn aan
een beschouwing der lucht in verband met den
landbouw. Yoor hij hiertoe overging kwam de heer
M. nog even terug op enkele punten uit zijn eerste
voordracht, bepaaldelijk op 't geen hij gezegd had
omtrent de aniline kleuren in verband met de meekrap
cultuur. Zijn meening was toen dat de toekomst der
meekrap-cultuur als verloren is te beschouwen, wegens
den vooruitgang in de fabricatie der aniline kleuren,
waarvan 't reeds gelukt is eenige standhoudend te
maken, hetwelk zeer waarschijnlijk met andere ook
vroeg of laat zal gelukken. Tegen deze stelling waren
bedenkingen ingekomen, doch de heer M. meende
dat deze niet bij machte waren die stelling omver te
werpen, zoodat hij dan ook daarbij bleef. Een ander
punt was de vetmesting van vee, of de vleeschproductie
voor de Engelsche markt. Spr. achtte 't als aange
wezen dat de toekomst van den Nederlandschen
landbouw, op dien weg gelegen is, en dat dus vee
fokkerij en vetmesting een hoofdtak van landbouw
zal moeten worden voor zoover niet de boter- en
zuivelbereiding als zoodanig bestaat of meer voor de
hand ligt. Hij wees aan hoe gunstig Nederland ge
legen is, vergeleken bij andere landen die zich ondanks
veel grooter afstand van de Londensche markt toch
ook toeleggen op vleesch-aanvoer daarheen. Ook
zette hij de voordeelen uiteen die een talrijke vee
stapel kan opleveren ten opzichte van de overige takken
van landbouw.
Hierna ging Spr. over tot zijn eigenlijk onderwerp
de lucht. Wij kunnen ditmaal niet zulk een uitvoerig
verslag leveren als we dit wel van vroegere lezingen
gedaan hebben; de ruimte ontbreekt ons daarvoor en
we zullen ons derhalve bepalen bij een vluchtige
aanstipping.
In de tweede plaats gaf de heer M. op uitstekend be
vattelijke wijze een verklaring van de samenstelling der
planten en dieren, van die des dampkrings, en van
den bodem. In 't bijzonder weidde 11ij uit over de
gewichtige rol die de lucht met haar factoren zuurstof
en stikstof, te vervullen heeft, zoowel bij de ontwikkeling
als bij de ontbinding der organismen hij wees aan hoe
de dieren de zuurstof, de plan ten vooral de stikstof
noodig hebbenhoe aan den anderen kant de dieren
in 't uitgeademde koolzuur de stikstof teruggeven
en dc planten wederom zuurstof uitademen. Zuiverheid
en luchtigheid in de stallen werden zeer aangeprezen.
Zeer wetenswaardig waren de dendbeelden die Spr.
ten beste gaf over verbeteYde grondbewerking, inzon
derheid om aan de lucht, die onmisbare stof ook
voor den bodem, gelegenheid te geven haar inwerking
op den grond te kunnen volbrengen. Diep ploegen
en fijn bewerken van den grond werd sterk aanbevolen
en de aandacht gevestigd op de doelmatige Engelsche
cultivators of hakploegen. Zelfs weilanden dienden
van tijd tot tijd losgemaakt te worden, waarvoor de
Italiaansche weide-ploeg, die den grond onder de
zode loswerkt zonder deze te scheuren, bijzonder
geschikt is. Ook stelde Spr. eenige gebreken onzer
ploegen in 't licht en wees hij aan hoe de Engelsche
ijzeren ploeg veel beter is. De toepassing van stoom
ploegen achtte hij in de thans bestaande omstandig
heden ondoenlijk; de akkers liggen bij ons veel te
veel verstrooid en versnipperd. Hier vond Spr. ge
legenheid om op te mérken hoe belemmerend onze
wetgeving op het stuk van overgang van vaste goe
deren werkt ten opzichte van verbetering in den toe
stand, die and&rs menigmaal door ruiling van akkers
zou tot stand te brengen zijn; gelijk ditb.v. in Saksen
en Wurteraberg geschiedt waar de overgang bij ruiling-
zonder onkosten kan plaats hebben.
Met onverdeelde belangstelling werd de heer Marlet
gevolgd en aan 't einde zijner voordracht was een
daverend applaus 't bewijs dat zijn gehoor met ver
langen uitziet naar de derde voordracht, waarbij
gehandeld zal worden over 't zouter, terwijl de vierde
zal loopen over de bemesting.
Zierikzee, 13 Maart. Gisteren namiddag en avond
woedde hier een vrij lievige storm uit het Noordwesten.
Nadat 't den gelieelen dag buiig was geweest groeide
de wind tegen den avond tot een storm aan, die hier
en daar nog al eenige schade veroorzaakte aan dak
pannen en schoorsteenen. Ook aan de haven leden
de steigers schade, terwijl een gat geslagen werd in
den Westhavendijk dicht bij .den muur van het bol
werk, dat gelukkig geer. ernstige gevolgen heeft gehad.
De krachtigste windstoolen hadden plaats tusschen
half zeven en zeven uur.
Zierikzee, 14 Maart. Men herinnert zich dat
onlangs ten gevolge van brand 't schip van schipper
Pape, varende in het veer der stoomboot Zierikzee
tusschen hier en Eotterdam, is verloren gegaan.
Genoemde schipper was daardoor broodeloos geworden.
Thans zal hij, dauk de menschlievende hulp van
eenige vermogende ingezetenen, weder in staat gesteld
worden met een ander vaartuig zijn beroep uit te
oefenen.
Blijkens de wetsontwerpen tot regeling van de
indeeling, inrichting en het rechtsgebied der Arr.
rechtbanken en kantongerechten, zal Zierikzee hebben
een rechtbank der 2e klasse met 1 president, a f 3000
tractement; 3 a 4 rechters a 2200 1 officier a f 3000
1 subst. officier a f 2200; 1 griffier a f 1600 en
1 subst. griff, a f 1100 en hoogstens 5 rechters-
plaatsvervangers. Verder zal te Zierikzee gevestigd
zijn een kantongerecht der 3e klasse met een jaar
wedde van f 1800 voor den kantonrechter en f 500
voor den griffier. Do ambtenaren van 't O. M. bij
de kantongerechten zullen genieten f 1200 jaarwedde.
Z. M. heeft eervol ontslagen op verzoek als op
zichter der Visscherij op de Schelde en Zeeuwsche
stróomeu, den heer J. v. Nispen Jz. te Bruiuisse.
In de Vrijdag gehouden vergadering van het
Calamiteuse Waterschap Bruiuisse is benoemd tot
Secretaris-Ontvanger de heer Joh. Elenbans, in plaats
van den heer M. C. v. d. Stolpe, die zijn ontslag
had gevraagd.
Donderdag j.l. is schipper Adriaanse, beurtman
van Middelburg op 's Hage, op de hoogte van de
Steenenkamer op een wegens 't hooge water onzicht
bare krib gevaren. Het schip werd lek en is ge
zonken. De opvarenden zijn gered.
Twee drama's door een drama verbonden.
door v.
VI.
J. J. Cremer. Tooneelspelers.
Heb ik daareven geklaagd over 't weinige dat ons
van Archibalds studiën meegedeeld is, ik heb thans
een andere bedenking. De vraag n.l. waarmee Archi
bald den kost verdient. Zeer prozaïsch, zult ge zeggen.
Dat is 't ook. Evenwel is 't een feit dat men van
poëzie alleen niet leven kan, daar behoort nog iets
hartelijks in een anderen zin bij te komen. A.'s
vader sloeg bankroet en vluchtte. Zijn oude moeder,
voor wie deze slag zwaar maar heilzaam was, weigerde
het voor haar geredde deel uit den boedel te aan
vaarden en deed er de eischers van betalen. Alzoo
bezat Archibald weinig of niets toen hij in 't huwelijk
trad met Louise van Eave, wier rijkdom alleen in
een schat van liefde bestond. Dat is al veel, oordeelt
ge. Zeker, maar thans geen poëzie, alleen proza.
Kan in ons land een schrijver zich 't noodige ver
schaffen alleen door 't produceeren van litterarische
werken? Met allen eerbied van ons Nederlanders
gesproken, geloof ik dat we den man, die 't wilde
beproeven, aan den hongerdood zouden prijsgeven. Al
onze starren aan den letterkundigen hemel bekleeden
een of andere betrekking die althans in de eerste
nooden voorziet en mij is geen voorbeeld bekend van
een schrijver die alleen aan zijn werken een onbe
kommerd bestaan te danken heeft. Heb ik hierin
goed gezien dan had de schrijver nog met een enkel
woord Archibald in een werkkring moeten plaatsen
en 't bezwaar ware uit den weg genomen.
Om te eindigen wil ik nog zeggen dat Tooneelspelers
over 't geheel een ernstigeu tint draagt en niet zoo
beweeglijk is als b.v. Anna Eooze met zijn bonte
afwisseling en rijke stoffeering. Ook verblijdt liet
me dat de schrijver hier niet toegegeven heeft aan
zijn zucht tot 't weergeven der gesprekken in allerlei
verminkte talen, waarvan we zoo menig staaltje ook
in A. E. bezitten. Wat waardigs steekt er toch in
om in gebroken Engelsch of in Jordaan-joodsch,
zeker iemand eenige volzinnen te doen uitstotteren
Immers niets, zoo althans het gesproken woord niet
reeds geest in zichzelveu bezit. Wanneer ik nu
Tooneelspelers een ernstig boek noem, dan bedoelde
ik daarmee, dat 't zich nimmer verliest in nevenzaken,
dat altijd, in ieder hoofdstuk 't groote doel is voor
oogen gehouden, 't welk ik vroeger genoemd heb,
als te bestaan in 't kenschetsen van ons tooneel,
't terecht brengen van den kunstenaar uit 't verkeerde
spoor, waarin de omstandigheden hem kunnen brengen
en zijn verheffing in de oogen van 't publiek. Het
beöogen van dit doel sluit natuurlijk niet uit dat de
schrijver hier en ginds een enkel portret teekent,
waarmee we ons van harte vroolijk maken of een
tafereeltje ontwerpt dat een gullen lach te voorschijn
roept. Integendeel, ge zult Mijnheer Van Eave
in zijn gezicht wenschen uit te lachen, als de lieftal
ligheid zijuer dochter Louise en de dienende liefdegeest
in 't hart van zijn tweede vrouw u niet beletten den
draak te steken met den pocliendeu schraalhans, den
luien ploert, die vrouw en kind laat tobben opdat
hij zelf zijn dagen in ledigheid zou kunnen slijten.
Aan den arm van Van Deene zoudt ge ook wel
eens een ambtenaarsdeftigheid willen toonen, terwijl
hij den smid uitvraagt naar een schoorsteen die in
zijn huis bestaan moet, maar waarvan geen aangifte
gedaan is en waarbij de arme smid verbluft staat
te denken hoe zoo'n laster in de wereld kan komen.
Ergeren zult ge u aan de heks uit 't tuinmanskuis,
die volmaakt conform met de opinie der lagere stan
den, haar oordeel over die »tooneelmamsellen" uitbraakt.
Ge kunt een ui slaan ten koste van dien armen
M a r t i n die Flora aanbidt, maar wiens liefde door
