/iiiiik/iisrin lontwr.
voor het arrondis-
sement Zierikzee.
1876. No. 6. Woensdag 19 Januari. 79ste jaargang.
NIEU WS- en ADVERTENTIE-BLAD
Feuilleton.
Gerust te midden der Baren.
HANS WACHENHUSEN.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve
uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever lï. LAKEMIAN.
Oudei- het lezen van den XXX™ der „Brie
ven uit Holland", dien we opnamen in ons
vorig nummer en onder den indruk van den
toon van moedeloosheid in den aanhef van dat
stuk, kwam ons onwillekeurig liet geliefkoosde
devies van Willem van Oranje, den vader des
vaderlands te binnen: „Saevis tranquilhis in
undis" Gerust le midden der baren). Ieder
kent dit devies en 't daarbij behoorende zinne
beeldige wapenteekeneen ijsvogel, zittende op
zijn nest dat drijft op de onstuimige golven.
Ieder kent ook bet zinrijke volkssprookje waarin
van den aleyon verteld wordt dat deze vogel
inderdaad zijn nest bouwt op de golven en zoo
't sprekende beeld is van het vaste, onbegrensde
geloof aan de toekomst, hoe hachelijk soms de
omstaudigheden ook wezen mogen en hoevele
gevaren ook met een gewissen ondergang
dreigen. En mocht soms niet ieder zich zoo
terstond deze bijzonderheid herinneren, 't zin
rijke van dit devies van Willem van Oranje
zal ieder vast wel erkennen, die den harden
en zoo menigmaal bopeloozen strijd kent door
Willem I zijn leven lang gestreden die met
zulk een tragisehen afloop geëindigd, wat hem
zeiven betrof, toch ten laatste met de schitte
rendste uitkomst bekroond is geworden.
Gerust te midden der baren't is de uit
drukking van een vast geloof in de deugdelijk
heid der beginselen die men belijdt, van een
even vast en onwankelbaar geloof aan de
eindelijke zegepraal dier beginselen.
Gerust te midden der baren: 't is een be
moedigende gedachte dat te midden van schijnbaar
onvermijdelijke en onoverwinbare gevaren, men
toch gerust den afloop van de bangste crisis
kan verbeiden, wetende dat die ten goede
zal zijn.
Gerust te midden der baren't is de uit
drukking van die zelfbewuste kracht der begin
selen, die ons zelfs vrede doet hebben met de
vijanden die dreigen, in zoover namel. dat
men toch wel weet dat zij niet anders kunnen
dan ze doen, en dus veelal te goeder trouw
zijnmaar dat ze daarom ook zijn als de
baren die zich dreigend verheffen om 't zwakke
vogelnest te doen omslaan of te overstelpen
en die 't niettemin toch ook dragen en wiegen
op hun schuimende kruinen, en misschien juist
onbewust en tegen hun wil, het middel moeten
zijn om 't te behoeden voor grooter gevaren van
anderen aard en om 't eindelijk naar een vei-
ligen oever,te stuwen.
Heeft het dus onzen waarden medewerker ver
wonderd dat wij, in plaats van al onze aandacht
te wijden aan den steeds toenemenden strijd der
partijen, blijkbaar liever rustig voortgaan met
de verkondiging, naar ons vermogen, van de
beginselen van staatkundig, sociaal en gods
dienstig liberalisme, dat hem dit niet te zeer
verwondere. Saevis tranquillus in undis, zeg
gen we gaarne den grooten zwijger na en we
meenen dat 't geheele liberale corps veilig dit
devies mag overnemen. Trouwens we weten
wel waarvoor we die schaduw van pessimisme
bij onzen geachten Briefschrijver te houden
hebben en bij zelf geeft dat aan het slot van
ziju brief over de bidweek genoegzaam te
kennen. Hij gelooft ook, evenzeer als wij, aan
't saevis tranquillus in undis.
Niettemin is 't toeh goed van tijd tot tijd
eens in de stilte van den nacht op te klimmen
naar de tinne des wachttorens om aan den
wachter te vragenwat is er
Beneden te midden van de donkere schaduwen
van den nacht, of in 't dichte gewoel van den
strijd is de ruimte voor den blik te beperkt.
Vaak zou men dan gevaar loopen van te ver
geten dat de strijd onzer dagen minder is een
strijd tussehen individu's onder elkander, niet
een meten van elkanders brutale kracht om
ten laatste te zien wie er blijkt de sterkste
vuisten te bezitten, maar veel meer, ja uitslui
tend een kamp van onderscheiden zedelijke
machten en beginselen, en waarvan de uitslag
niet twijfelachtig maar gewis aan de zijde van
de strijders voor den vooruitgang zal zijn.
Eu het is goed dit altoos helder en klaar
voor oogen te hebben. De strijd van alle
vroegere eeuwen, die ook vooral deze eeuw
vervult, is waarlijk geen twijfelachtig, wissel
vallig proces, waarvan de uitslag gelijken zou
op de uitkomst van een loterij. Neen, de
uitkomst, de overwinning, de totale zegepraal
laat zich zoo ontwijfelbaar klaar zien in 't
verschiet, als de morgenster zich schitterend
en luisterrijk afteekent tegen den nog donkeren
achtergrond van den langzaam wijkenden nacht.
Gewis, de geschiedenis der wereld moge
den oppervlakkigen beschouwer toeschijnen als
een somber, zwart tafereel bezaaid met roode
bloedvlekken voor hem die wat scherper ziet
is zij dit geenszins en stralen op den donkeren
achtergrond de wordende en allengs verhelde
rende glausen van een naderenden dag en
daarbij blinkt, vriendelijk en klaar, alreede de
morgenster als de voorbode der rijzende zon,
die volle stroomen van licht en rijke golven
van koesterende warmte over 't heelal zal
uitgieten.
Gerust te midden der baren. Waarom zouden
we ongerust zijn Als de beginselen die wij
met onze zwakke krachten voorstaan, niet dan
subjectieve meeningen waren van wier aanne
ming of verwerping ons persoonlijk succes én
daarmede alles afhing, ja dan zou er veel
reden zijn om hopeloos de pen weg te werpen
dat zou een eerste verstandige daad zijn, na
een langen droom van ijdele illuzies. Maai
de heilige beginselen van vrijheid, waarheid,
recht, volksgeluk en menschenheil, die in ieders
Naar TJeber Land und Meer.
(Slot).
Uit Wachenhusens schetsen van dezen oorlog blijkt
de warmste belangstelling in het Oostenrijksche leger
Volkomen terecht wierp hij alle schuld op den onbe-
kwaraen aanvoerder, vvien een Stiermarksche jager
eens ten antwoord gaf//Zie—je, Excellentie, de paarden
zijn wel goed, maar de voerlui deugen niet". Zijn
mededeelingen vatte Wachenhusen samen in het //Tage-
buch vom italienischen Kriegesschauplatz" en //Halb-
mond und Doppeladler".
Het jaar daarop, 1860, riep hem weder een oorlog
naar Zuid-Italië n.l. de tocht der Garibaldianeti, dien
Wachenhusen volgde tot aan den intocht te Napels.
Daar hem het beleg van Gaeta begon te vervelen en
de Piemonteezen in Umbrie en de Marken binnen
rukten, ging Wachenhusen naar Rome. Om voor het
afsnijden der gemeenschap nog binnen Ancona te
komen, welks, beleg raeu verwachtte, liet hij zich van
Rome medenemeti door den Pauselijken koerier, die naar
Lamoricière gezonden werd, en die hem een plaatsje
in zijn coupé aanbood. Deze koerier was de laatste
die door den Pauselijken minister van oorlog naar
den ongelukkigen veldheer werd afgezonden. Wachen
husen werd te Foligno, tegelijk met den koerier door
de binnentrekkende Piemonteezen opgevangen en was
er bij tegenwoordig toen men den koerier de histo
risch geworden laatste depêche aan generaal Lamori-
cicre, afnam. Generaal Fanti verklaarde Wachenhusen
zijn gevangene, ofschoon hij zijn hoedanigheid van
Pruisisch onderdaan eerbiedigde, en Wachenhusen
bleef tot op den slag van Macerate bij hem //als ge
vangene, daar hij niet wel als aanbevolen gast in zijn
hoofdkwartier zijn kon".
Dezen avontuurlijken tocht beschreef de letterkundige
zwerver in zijn //Freischaaren und royalisten", welk
boek vier drukken beleefde.
Ook den Marokkaanschen oorlog onder de generaals
Prim en Serrano, en de expeditie tegeu klein Kabylië
woonde Wachenhusen bij.
De Poolsche revolutie onder Langiwitsch was voor
hem slechts een korte, onverkwikkelijke episode, waarin
hij niet veel belang schijnt gesteld te hebben. Na
een zware ziekte, gedurende welke de tijding van zijn
dood de ronde door de bladen deed, ondernam hij
te Berlijn zijn eerste luchtreis, inot den ballon van
den luchtschipper Regenti, een der rampspoedigste
luchtreizen, zestienduizend voet hoog. De ballon,
onder welken een onweder losbrak, geraakte bij het
dalen in den storm, 't anker brak los en de lucht
reizigers werden een uur ver voortgesleept, tot het
hun ten laatste gehikte bij Nauen zich vastteklemmen
aan een telegraafpaal van den Hamburger spoorweg.
Half dood werden zij nu door de passagiers van een
juist aankomenden trein uit hun netelige positie
verlost. In de geïllustreerde bladen van dien tijd
kan men nog de afteekening vinden der zeldzame
gebeurtenis van een luchtballon in aanvaring met
een spoortrein.
Na andermaal een reis naar Afrika over Italië
gedaan te hebben, lag Wachenhusen in 1864 met de
Pruisische troepen in den Sleeswijk-Holsteinsclien
veldtocht, den geheelen winter voor de Düppeler-
schansen. (Zie zijn //Diippeler Schansen" 3e. dr.)
In het jaar 1866 volgde hij bij den staf van
generaal Herwarth von Bittenfeld het El beleger in
den Boheemschen veldtocht tot voor Weenen en
schilderde dezen oorlog in zijn //Tagebuch vom öster-
reichischen Kriegsschauplatz." Na dezen veldtocht
begaf Wachenhusen zich weder naar Parijs, waar hij
andermaal eenige jaren bleef en zijn bekende feuille
tons van de Wereld-tentoonstelling schreef (Zie:
z/Pariser Photographieën" e. a.). Van daar ging hij
naar Engeland. In den herfst van 1869 gaf Wachen
husen gehoor aan een uitnoodiging voor de openings
feesten van het Suez-kanaal. Daar geraakte hij met
den onderkoning in gesprek over iets dat zijn stok
paardje betrof, n.l. de kolonisatie, 't welk aanleiding
gaf tot menigvuldige audientiën over deze zaak bij