MHIkZKKSIM OH It Wi.
voor liet arrondis-
semeiit Zierikzee.
1875. No. 85. Zaterdag 30 October, 78ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden 1,Franco per post 1,
Afzonderlijke nomraers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER AD VERTE NTIEN:
Per gewonen regel 10 cent. Huwelijks-, Geboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1oregels, mits contant betaald, 2 5 ct.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever 11. LAKENMAN.
Binnenland.
ZIERIKZEE, 28 October 187 5.
In de 1.1. Diusdag gehouden vergadering van het
Nuts-departement te dezer stede is de rekening over
het afgeloopen dienstjaar goedgekeurd en de begrooting
voor het nieuwe dienstjaar vastgesteld.
De bestuurder A. W. Stellwagen, die in de vorige
vergadering als zoodanig herkozen was, had thans
wegens vertrek naar elders zijn ontslag gevraagd, en
zal in die vacature zoodra mogelijk voorzien worden.
Bij monde van Ds. W. Bax werd verslag uitge
bracht van het behandelde op de in Augustus 1.1.
gehouden algemeene vergadering, waarheen die spreker
en de heer Stellwagen door dit departement waren
afgevaardigd.
Eindelijk deelde het bestuur mede, dat de spreek
beurten ditmaal zullen vervuld worden door de H.H.
Dr. Piccardt, Dr. van Manen, J. Th. Oosterman,
J. H. C. Heijse. De leesavonden zullen nader wor
den bekend gemaakt.
Dewijl de vergadering ook nu evenals ten vorigen
jare beslist heeft, dat de spreekbeurten alleen voor
leden toegankelijk zullen zijn, hopen wij, dat sommigen
te dezer stede alsnog tot het lidmaatschap zullen
toetreden, ook in het belang der nuttige instellingen,
die door het Z.Zeesche Nuts-departement öf in stand
gehouden of gesteund worden. Bij een beperkt getal
leden is het op den duur niet mogelijk, ook in de
meest dringende behoeften dier instellingen te voorzien.
In de 1.1. Woensdag avond gehouden vergadering
van de afdeeling Zierikzee der vereeniging //Volks
onderwijs" is door het bestuur medegedeeld, dat op
9 December e.k. te dezer stede eene voordracht zal
worden gehouden door Mr. A. Kerdijk van 's Hage.
De vergadering heeft besloten, die samenkomst ook
toegankelijk te stellen voor niet-leden tegen betaling
van 25 ets. per persoon, terwijl aan de leden vrij
entree verleend wordt voor hen zelveu en één lid
van hun gezin.
Op een schrijven van 't Hoofdbestuur, waarin met
toezending van een rapport over den toestand van
het onderwijs te Arnhem, door de plaatselijke afdeeling
aldaar opgemaakt, bij onze afdeeling aangedrongen
wordt op de samenstelling van iets soortgelijks, noo-
digt het bestuur de leden uit, wenken, klachten, op
en aanmerkingen betreffende het onderwijs te Zierikzee
bij den secretaris schriftelijk in te dienen, opdat
zoodoende de gegevens worden bijeengebracht voor
een soortgelijk rapport.
Eindelijk komt het concept-reglement ter sprake
voor de nieuwe vereeniging, die uit de samensmelting
van //Volksonderwijs" en //Schoolverbond" zal ontstaan.
Dewijl de vergadering besloten heeft, dat een afge
vaardigde zal gezonden worden naar de op 6 Novem
ber met dit doel te Utrecht saamgeroepen bijeenkomst,
wanneer iemand zich daartoe aanbiedt, terwijl de kas
eene tegemoetkoming van f 10 zal verstrekken, geven
de leden eenige wenken betreffende de houding van
zoodanigen afgevaardigde tegenover het concept-regle
ment, die intusschen niet imperatief, maar slechts
facultatief zijn.
De meerderheid wil, dat aan elke afdeeling hare
wijze van werkzaamheid worde vrijgelaten; dat 't
Jloofdbestuur zooveel mogelijk een zuivere vertegen
woordiging worde van de leden en dus geen coöpta-
tief lichaam zijdat de voorgestelde vergoeding voor
bureau-kosten aanzienlijk verlaagd en elk jaar geregeld
worde naar het aantal afdeelingen.
Behoudens deze opmerkingen vereenigt de afdeeling
zich met dat concept-reglement.
Zierikzee, 28 Oct. Indertijd leverde J. van
Lennep eenige jaren achtereen in den Almanak
//Holland" een allergeestigst geschreven vijm-kroniek,
waarin hij de gebeurtenissen van het afgeloopen jaar
aan de vergetelheid ontrukte. In die kroniek was
menigmaal sprake van allerlei //politiek geklets,"
destijds vooral naar aanleiding van de verwikkelingen
in de Donau-vorstendommen. Ook nu nog beleven
wij den tijd dat allerlei voorkomende zaken stof geven
tot politiek geklets.
Thans is 't b.v. weer de aanhouding van de
//Phoenix" te Ylissingen. 't Is haast of kapitein
Mollerup zeer goed den weg wist om van die zaak
een onderwerp tot internationaal geklets te maken.
Immers hij heeft zich per brief tot Europa gewend
en dat wel in de Kölln. Zeitung. Dat is net het
rechte kantoor, vooral als 't een zaak geldt waar
Nederland in betrokken is. Ook de Antwerpsehe
agenten van de reederij der //Phoenix" hebben zich
gehaast om in Belgische, Engelsche en Duitsche
bladen die aanhouding aan de groote klok te hangen.
//Wij kunnen nauwelijks gelooven," zeggen de
agenten, //dat Nederland het recht zou hebben ge
wapenderhand schepen eener bevriende natie aan te
houden, en dat wel in vredestijd en onder een nietig
voorwendsel, vooral met het oog op 't feit, dat de
neutraliteit der Schelde reeds duur genoeg door bijna
alle scheepvarende natiën gekocht is. Het antwoord
op deze vraag moeten wij aan de diplomatie overlaten."
Men moet erkennen, deze heeren zijn blijkbaar
alreeds geheel volleerde diplomatende voorstelling
der zaak getuigt dit ten volle. Alleen noemen zij
al de feiten anders dan zij zijn. Er is hier geen
z/aanhonding van een schip eener bevriende mogend
heid en dat in vredestijdmaar wel een maatregel van
politie op een binnenlandsch vaarwater. Verder spreken
die heeren van de //ueutraliteit" der Schelde. Daarvan
is geen sprake; de Schelde is alles behalve een
neutraal vaarwater, al heffen wij er geen tol meer.
Bovenaangehaald schrijven uit Antwerpen is ook op
genomen in de Kolln. Zeitung. Wij moeten echter
ditmaal aan den Amsterdamschen correspondent van
dat blad, een eer geven, die hem anders zelden mocht
te beurt vallen, u.l. die van onbevooroordeeld een
opheldering te geven.
Hij schrijft n.l. aan de Kölln. Zeitung het volgende
z/Uw blad bevat een schrijven uit Antwerpen,
waarin geklaagd wordt over de handelingen der Ne-
derlandsche autoriteiten ten aanzien van de Deensche
stoomboot //Phoenix." Het bezwaarschrift der Ant
werpsehe firma gaat echter van onjuiste praemissen
uit. Voorzeker is de vaart op de Schelde vrij, in
dien zin dat de vroegere Schelde-lol niet meer bestaat;
maar daarom is de Schelde nog geen neutraal vaar
water, waarop geen politie-toezicht mag gehouden
worden. De Schelde is van Fort Bath tot de zee
Nederlandsch gebied, waarop Nederlandsche wetten
gelden en waarop aan Nederlandsche ambtenaren het
politie-toezicht is toevertrouwd. Heeft de stoomboot
een ander schip beschadigd of in den grond gevaren,
dan heeft de Nederlandsche autoriteit niet slechts het
recht, maar zelfs den plicht, den gezagvoeder tot
verantwoording te roepen, het schip aan te houden
en in beslag te nemen of een borgtocht te eischen.
De stoomboot had terstond na het ongeval aange
houden moeten zijnwaarom dit niet geschiedde weet
ik niet. Daardoor is echter aan liet recht der Ne
derlandsche autoriteit in geen enkel opzicht afbreuk
gedaan. Of er een proces tegen de Deensche stoomboot
maatschappij al dan niet op touw gezet is, en of de
maatschappij al dan niet daarvan kennis droeg, doet
niets ter zake: de aanhouding van de //Phoenix" is
een maatregel van politie, die geheel in overeenstem
ming is met de maatregelen van andere regeeringen,
b.v. van de Engelsche, in gelijke gevallen."
Deze wederlegging is later weder bestreden door de
heeren de Leeuw en Philipse, de Antwerpsehe agenten,
doch hun beweringen werden door de Kolln. Zeitung
op hare beurt weder tegengesproken in een voor onze
justitie gunstigen zin.
Wij vreezen ondertusschen dat deze ,/Phoenix"-
geschiedenis nog een langdurige historie kan worden,
waarbij nog veel geld in de asch zal raken.
De Antwerpsehe Précuseur deelt mede dat het Bel
gisch gouvernement zich ter zake van de //Phoenix"
tot de Nederlandsche regeeving zal wenden.
Men weet dat kort geleden in Engeland brieven
en berichten zijn ontvangen van de //Pandora" een der
schepen die ter Noordpool-expeditie zijn uitgevaren.
Bij die gelegenheid zijn ook brieven ontvangen vau
onzen landgenoot den luitenant ter zee Koolemans-
Beynen die als vrijwilliger de expeditie medemaakte.
Deze brieven waren aan 5t bestuur van het Aardrijks
kundig-Genootschap gericht en zijn door den kapit.
Jansen in het Randelsllad van 1617 October ge
publiceerd.
Thans is, geheel onverwacht, de //Pandora" zelf te
Spithead binnengekomen.
De //Pandora", die den 7 Augustus te Disco was,
ging 11 Augustus uit Waaigat, had geen oponthoud
in Mellville-baai, deed de Carey-eilanden aan, doch
vond daar in de daar aanwezige brievenbussen (cairns)
geen brieven, vervolgde haar weg naar Lancaster-
Sound en Barrow-straat en bereikte Beechey-eiland,
ging van daar in de tegenoverliggende Peel-straat
(Franklin-channel) tot aan Ballot-straat en tornde
voor pakijs op van 28 Augustus tot 3 September.
Geen kans ziende om er door te komen en daar
geen geschikte gelegenheid vindeude tot overwintering,
keerde kapit. Young wijselijk terug en was gelukkig
genoeg weer uit Barro w-straat te komen eu op zijn
terugreis andermaal de Carey-eilanden aan te doeu,
alwaar hij nu gelukkiger was en de cairn ontdekte,
waarin de brieven van 27 Juli gevonden werden, die
hij medebracht. Ofschoon het doel der expeditie voor
de //Pandora" niet bereikt is, zoo is het doel der
zending van den heer Koolenmans-Beynen uitstekend
geslaagd.
Het moet natuurlijk ieder verhengen dat de wakkere
zeelieden der //Pandora" heelshuids thuis zijn gekomen.
En niet minder doet het ons genoegen dat ook de
heer Beynen weer goed en wel gearriveerd is. Maar
hoe men nu kan zeggen dat zijn zending' volkomen
geslaagd is terwijl toch de expeditie geheel en al is
mislukt, vatten we niet. Al de bladen zeggen dit
echter elkander na. Het doel was toch niet een
expeditie bij te wonen die juist eindigde toen zij zou
beginnen. Niettemin gelooven wij wel dat ook de
reis van den heer Beynen niet geheel nutteloos voor
de wetenschap zal geweest zijn.
In de Kvening Telegraphy die te Phiadelphia ver
schijnt, leest men dat het voorstel om een Nederlandsche
Noordpool-expeditie uit te zenden, in Holland meer
en meer bijval vindt. Onder degenen die den heer
S. R. van Cam pen, die het eerst de aandacht op het
vvenschelijke dezer zaak gevestigd heeft, hun sympathie
met zijn streven betuigd hebben, mogen genoemd
worden dr. Campbell, directeur van de kon. biblio
theek te 's Hage, J. L. de Bruin Kops, de beroemde
uitgever van de Kcofiomist, J. H. Moll te Deventer,
P. A. Tiele, bibliothecaris van de Leidsche Academie,
majoor de Roo vau Alderwerelt en G. B. van Kampen,
leevaav in het Engelsch aan de li. B. S. te Haarlem.
//Voeg bij dit veelbeteekenende feit", zegt die
correspondent verder, //de vriendelijke ontvangst, die
zijn artikel, waarin hij dit plan besprak, bij ZExc.
den graaf du Monceau gevonden heeft, en de ver
zekering dat het zeer gunstig is opgenomen aau het
hof en in andere ofiicicele kringen te 's Iiage.
