aankomt, al hebben de menschen geen geld om kermis
te houden; en dat zij dat geld wel voor wat anders
konden besteden. Ja, wat zullen we hiervan zeggen F
Wij hebben ook zoo in privé onze opinie omtrent
volksvermaken. Maar.... Weet ge wat de zaak is?
Het goede publiek waarvan ook zeer velen onze krant
lezen, wil toch weten wat er alzoo op de kermis
te doen en te zien, te eten en te koopen zal wezen
en 't publiek verlangt dus van ons een overzicht der
kermis-amusementen. Wij zullen er daarom maar niet
langer over philosofeeren, en maar 't verlangde over
zicht geven, voor zoover wij kunnen natuurlijk, voor
zoover wij op de hoogte gebracht zijn door de aunonces
die men ons heeft opgedragenden marktmeester in
den arm nemen om achter al de aanstaande kermis-ge-
heimnissen te komen, die, met morgen te beginnen
zullen ontsluierd worden, dat kunnen we niet doen.
I21 de eersle plaats vermelden wij dan de onder
nemingen onzer stadgeuooteu. Het program van 't
geen de heer den Toom in de Concertzaal zal voor
den dag brengen is zoo lang en breed en belooft zooveel
kunstgenot en amusement, dat we wel vertrouwen dat
het ditmaal niet minder van gehalte zal zijn dan
vroegere jaren. In de Concertzaal zal optreden het
gezelschap onder directie van den heer F. Pickaneser,
van de Hoogduitsche Opera van Botterdam. Dit
gezelschap zal eiken dag op de Matinees en Soirees
de nieuwste Aria's, Duo's, Operettes en Ballets op
voeren. Bovendien heeft de directeur nog extra
geëngageerd een beroemd Engelsch Ballet-gezelschap
uit Londen, dat volgens aankondiging alleen gedurende
de eerste vier kermisdagen zal optreden. Eindelijk
is nog aan 't gezelschap van den heer Pickaneser ver
bonden Eraulein Leinauer, eerste dramatische zangeres
van 't Slads-Théatre te Maintz. Plet wel bezette
orchesc staat onder de leiding van den heer Orvan.
Gedurende de kermisweek zullen naar gewoonte drie
bals worden gegeven.
We stellen ons voor nader kennis te maken met
't gezelschap door den heer den Toom geëngageerd
en dan van onze bevinding verslag te doen. Doch
wij ondersteunen reeds nu 't geen door den heer den
Toom in zijn biljetten wordt gezegd, de onderneming
waaraan voor hem zeer groote kosten en moeiten
verbonden zijn moge met een goeden uitslag bekroond
wordenhij heeft //kosten noch moeite ontzien"
een geijkte uitdrukking, maar zij is toch waar om
't publiek wat goeds te bezorgenhet publiek moge
van zijn belangstelling blijk geven door een druk bezoek.
Ongeveer hetzelfde kunnen we zeggen van de on
derneming van mej. de Wed. H. van Veen. Ook
in 't Hotel van Veen zal een talrijk en gevarieerd
gezelschap voorstellingen geven, die blijkens de an
nonce veel beloven. Het gezelschap onder directie
van den heer E. H. Stips Jr. bestaat uit 30 personen.
Duo's, Aria's, Bomariees en komieke Scones, alsmede
allerlei voordrachten door Plollandsche, Duitsche en
Eransche artisten zullen 't publiek dat in grooten
getale verwacht wordt aangenaam bezighoudenterwijl
verder als extra geëngageerd worden aangekondigd de
beroemde gymnastiekers, de heeren gebr. Alexander
en Eranz Hart en Charl Maier van Brussel, alsmede
de heer Eexner, baszanger van de Ploogd. Opera te
Botterdam.
Wij twijfelen niet of de Wed. van Veen zal met
een druk bezoek worden vereerd.
Van de overige kermisvermakelijkheden maken we
in de eerste plaats gewag van het met zooveel lof
algemeen in geheel Nederland bekende Cayiiostro
Theatre van den heer JE. JBasch. Dit Theatre is sinds
jaren terecht als een der meest curieuse verschijnselen
op 't gebied van verwonderlijke, verrassende, altoos
vermakelijke toepassingen der natuurkundige weten
schap bekend en maakte steeds een der voornaamste
aantrekkelijkheden uit van de zoogenoemde groote
kennissen. Plet is de eerste, mogelijk de eenige keer,
dat de heer Basch met zijn inderdaad zeer intéressant
theatre deze stad bezoekt. Wij durven gerust het
publiek dringend aanbevelen de fraaie, ruime tent eeus
en zelfs meermalen te bezoeken. Niemand zal haar
onvoldaan verlaten en wie prijs stelt op iets we
zenlijk fijns en schoons op 't gebied van physiek,
optiek en plastische kunst, moet bepaald bij den lieer
Basch wezen. Ook hieromtrent zullen wij onze lezers
in een volgend nummer nog wel een en ander kunnen
vertellen.
De tent van den heer Basch staat op 't fraaie
Havenplein, een plaats als 't ware aangelegd om
parade en kermis op te houden. Plet Circus of Paar
denspel van de heeren Leonard en Dassie is opgericht
op het plein aan de Balie, ook een goed plein, maar
0. i. minder goed gelegen om kermis te houden
tenzij het geheele kermis-kamp in dien hoek der stad
wierde opgeslagen. Waarom t Paardenspel aan de
Balie en niet aan Kraan gezet is weten we niet;
wellicht wordt 't aan de Kraan nog volgezet met dikke
dames, reuzen en dwergen, spiegels der toekomst en
dergel. en 't is waar, zulke vertooningen zouden min
der achter den toren onder de lage kastanje boomen
passen wegens deEnfin 't Circus staat aan de
Balie en wie liefhebberij heeft in vertooning van
hoogere rijkunst, paarden-clressuur en gymnastiek, zal
zoo wij vertrouwen, en voor de ondernemers wenschen,
niet tegen de wandeling naar dat plein opzien.
De troep van de heeren Leonard en Dassie is gun
stig bekend hij bestaat uit 32 werkende leden en 18
paarden, zoodat het bij de voorstellingen niet aan
variatie ontbreken zal. De heeren Directeurs stellen
zich voor iederen avond een groote voorstelling, tel
kens volgens een nieuw program, te geven. Wij
wenschen hun in een druk bezoek de vergoeding voor
hun moeite toe.
Binnenland.
ZIEBIKZEE, 3 September 1 8 7 5.
Zierikzee, 6 Sept. Gisteren werd op de gebruike
lijke wijze de heer Mr. B. M. de Jonge van Ellemeet,
nieuwbenoemd tweede luitenant der dd. Schutterij alhier,
als zoodanig geïnstalleerd. Des avonds werd den
nieuwbenoemde door 'b muziekcorps der Schutterij een
serenade gebracht.
Zierikzee, 7 Sept. In het hoofdartikel van gisteren
dringt liet Vaderland aan op het honden van een
staats-enquête naar den toestand van het openbaar
onderwijs in de provinciën N. Brabant en Limburg;
wellicht, meent het blad dat ook voor vele scholen
op de Veluwe deze enquête uoodig kan zijn. De
aanleiding tot het denkbeeld van Het Vaderland is
vooral gegeven door de feiten en beschouwingen
medegedeeld in de bekende brochures van de heeren
de Savornin Loliman en Pierson over de Bossche school
kwestie. Het Vaderland maakt met den heer Loliman
de opmerking dat het feit dat de aanhoudende klachten
hier en daar in 't land, van de zijde der B. K.
Geestelijkheid tegen openbare scholen, onderwijzers of
leerboeken, niets wordt vernomen in N. Brabant en
Limburg, verdacht moet zijn, daar 't nu den schijn
heeft alsof de openbare scholen in deze beide provin
ciën geheel naar den zin der geestelijkheid en dus
wat gemakkelijk te vermoedeu is, niet in den geest
der wet zijn.
Met Het Vaderland en bovengenoemde schrijvers
zijn ook wij van meening dat de geest van [het open
baar onderwijs in N. Brabant en Limburg, en mis
schien ook op de Veluwe niet is overeenkomstig den
geest der wet van '57, noch der Grondwet. Wij be
twijfelen echter of er wel een. zoo geheel op zichzelf
staande staats-enquête over deze zaak zal te provo-
ceeren of uittelokken zijn. Wel kan deze zaak een
bijdrage zijn voor //Volksonderwijs" om deze vereeni-
ging aan te sporen tot het voorbereiden van een,
immers toch om zooveel andere redenen onvermijdelijk
noodige, herziening der wet van '57. Te avond of te
morgen wordt dit onderwerp een levenskwestie voor
een eventueel kabinet. Wellicht zelfs wordt daardoor
een stap gedaan tot grondwetsherziening, zoodeze niet
reeds vooraf zal gaan aan de herziening van de wet
van '57. Wij voor ons zouden dat wenschen, omdat
het om vele redenen noodig schijnt dat onze grondwet
eens aan de vuurproef worde onderworpen opdat het
blijke wat er aan hapert en opdat zij ontwapend
worden wier tactiek het is wantrouwen en klcinachting
van dien hoeksteen der vrijheid te bewerken bij de
natie.
Zierikzee, 7 Sept. In de Niemosiode van heden
wordt een ingezonden stuk gelezen betreffende de zaak
van het Stoomgemaal. In dat stuk wordt door
z/eenige boeren uit Schouwen" geklaagd over de han
delwijze van het Dagelijksch Bestuur van Schouwen,
dat de geheele zaak kan afdoen met de hoofdingelanden,
en dat niettemin al de sterngerichtigde ingelanden er
in gekend heeft. Nu zou men meenen dat dan die
z/eenige boereu" wel groote voorstanders van het stoom
gemaal moeten, zijn niets minder dan datzij verklaren
zich zeer pertinent als groote tegenstanders.
Wie dit vatten kan, vatte het. Ploe die //eenige
boeren" op 't idéé komen hun wonderlijk protest bo
vendien nog ter teekening te leggen gedurende de
Zierikzeesche Kermis, vatten we ook niet.
Door een Vlissingschen loodskotter is te Hellevoet
binnengebracht de verlaten Eransche bark //Nathalie",
van Nantes. "Volgens gevonden papieren is genoemd
schip gevoerd geweest door kapt. Laurnay.
Vlissingen, 3 Sept. Onmiddellijk nadat het Kon.
besluit deswege geteekend zal zijn, zal de heer Siuit
de Bijksmarinewerf terstond in exploitatie nemen.
Het eerste schip dat door hem hier gebouwd zal worden,
zal een driemaster zijn en genoemd worden //Noach V".
Vlissingen, 4 Sept. Gisteren namiddag werd op
onze reede een proeftocht gedaan met twee Engelsche
reddingsbooten, die zich van de reeds bestaande onder
scheiden door van buiten aangebrachte luchtkasten, toe-
behoorende aan den heer Edward Thompson te Londen,
wiens vertegenwoordiger, de heer Olivier, tot dat einde
met de bemanning, uit 2 man op elke boot bestaande,
de reis van Londen naar Bamsgate en van daar tot
Vlissingen met stil weder hadden afgelegd.
Eenige autoriteiten en anderen door den inspecteur
van het Belgische loodswezen, den heer C. Verbrugge,
uitgenoodigd om getuige te zijn van de al of niet
degelijkheid der verbeterde reddingsbooten, begaven
zich te dien einde in eene Belgische loodssloep, naai
de reede, gevolgd door een der booten //the Cygnet,"
lang 25, breed 6 en diep 3 voet, met een breedte tot
buiten de luchtkasten van 7 voet 6 duim, waarbij
zich buiten de haven voegde //the Swan" hebbende eene
lengte van 25, eene breedte van 8 en een diepte
van 4 voet, met eene breedte tot buiten de lucht
kasten van 8 voet.
Het water stil en de wind niet hevig genoeg zijnde,
om zich te kunnen overtuigen, of de beide booten
aan het doel hunner bestemming naar eisch voldeden,
bepaalde men zich slechts tot een heen- en wedervaren op
de reede, waaruit niet opgemaakt kon worden, of zij
met hunne betrekkelijk groote zeilen in snelheid van
vaart en in het trotseeren van een onstuimige zee
met de bestaande reddingsbooten konden wedijveren.
De indruk, welke beide booten op ons maakten,
was niet ongunstig. Hoewel klein en niet zeer ruim
om in noodweer vele menschen op te nemen, kwam
het ons voor, dat zij door de van buiten aangebrachte
luchtkasten vaster op het water lagen dan andere red
dingsbooten en niet zoo licht konden omslaan.
Daar de manschappen waren voorzien van pelzen,
die door lucht van boven konden gevuld worden, om
bij het omslaan der boot drijvende te blijven, hadden
wij gaarne de booten eens zien omkantelen, ten einde
daaruit te kunnen oordeelen, of zij weder met ge
makkelijkheid konden worden recht gebracht. Om
echter te doen uitkomen, dat de luchtpelzen goede
diensten in gevaar konden bewijzen, sprongen 3 man
schappen in de haven wedergekeerd zijnde, overboord,
en vulden in het water de luchtledige plaatsen der
pels, waardoor zij zich zonder eenige moeite boven
water konden houden.
Alhoewel wij geen beslist oordeel over de beide
booten, als reddingsbooten durven uitspreken, zoo
meenen wij toch niet te veel te zeggen, als wij beweren,
dat de booten ons meer vertrouwen inboezemen, dan
de reddingsbooten, in welke de luchtkasten alleen van
binnen zijn aangebracht.
Hoe het echter zij, wij mogen een woord van lof
niet onthouden aan den heer E. Thompson, die door
de aangebrachte wijziging in de constructie van red
dingsbooten en door de moeiten en kosten, welke hij
veil heeft, om zijne vinding meer algemeen bekend te
maken, een weldaad tracht te bewijzen aan allen, die
zoo wel op //drijvende doodkisten" als op zeewaardige
schepen niet, zelden te worstelen hebben met de golven
eener onstuimige zee, en door zeerampen zoo menig-
werf gevaar loopen in de diepte te verdwijnen, indien
de menschlievende hand niet tot redding werd uit
gestrekt. VI. Ct.
Z. M. de Koning wordt den 13 dezer uit Zwitserland
terugverwacht; naar wij vernemen, zal prins Alexander
nog eenigen tijd aldaar vertoeven.
De N. JR. Ct. verneemt dat met het volgende speelsei
zoen een onzer oudste eu meest gevierde acteurs, de
heer Judels, het tooneel zal verlaten om nog slechts
nu en dan als gast op te treden.
Ook wordt uit 's IJage bericht dat een ander
kunstenaar, de heer E. Dunkier, kapit. dir. der mu
ziek van de grenadiers ziju pensioen zal vragen.
Te Luxemburg zal op 0, 6 7 October, bij gelegen
heid van de viering van het 25—jarig Stadhouderschap
van Z. K. IT. prins Hendrik der Nederlanden, een
algemeene tentoonstelling van land- en tuinbouw worden
gehouden. Deze tentoonstelling zal uit de volgende
hoofdafdeelingen bestaan: lo. Nationaal concours van
fokvee. 2o. Internationaal concours van landbouw
werktuigen. 4o. Internationale tentoonstelling vau
voortbrengselen van landbouw, tuinbouw en veeieelt.
De opgaven van inzending moeten voor 20 Sep
tember medegedeeld worden aan den secretaris der
tentoonstelling, den heer Oh. Siegen, te Luxemburg.
Pogramma's zijn op aanvrage verkrijgbaar bij den heer
E. W. Yan Eeden, secretaris der Nederlandsche maat
schappij ter bevordering van Nijverheid te Haarlem.