ZIERIKZEESCHE COURANT.
voor liet ari'oeis- senten! Zierikzee,
1875. No. 55.
Zaterdag 17 Juli,
78ste jaargang.
NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD
Feuilleton.
EEN TREURIG VERSCHIJNSEL.
De kleine oorlogen onzer Vaderen.
Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG- avond,
uitgezonderd op FEESTDAGEN,
Prijs per drie maanden/ 1,Franco per post
Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent.
PRIJS DER ADVEBTENTXEN:
Per gewonen regel 10 ceut. Hu w e 1 ij k sGeboorte-
en Doodberichten van 16 regels 60 cent.
Dienstaanbiedingen van 1oregels, inits contant betaald, 25 et.
Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag voor de uitgave in te zenden aan den uitgever IS. LAKEN5IAN.
Inzonderheid bij gelegenheid der jongste
verkiezingen is meermalen gesproken over den
toestand der provinciën N. Brabant en Limburg,
wat betreft de totale onderworpenheid der be
volking in die streken aan de geestelijkheid
en dat niet enkel in kerkelijke zaken maar
ook in het staatkundige. N. Brabant en Lim
burg zijn voor 't constitutioneel staatsleven
verloren, ze zijn feitelijk dood, ze hangen als
verdorde takken aan den boom der Neder-
landselie staatkundige en burgerlijke vrijheid.
Niemand in 't land die dit zal tegenspreken,
't Is trouwens door clericale organen zelf genoeg
erkend.
Toch leefde er, inzonderheid in de steden,
nog wel een klein overschotje van vroegere
kracht. Roermond vooral heeft meermalen ge
toond dat er onder zijn burgers, en wel meer
bepaald onder de meer beschaafde klasse, nog
een goed getal te vinden waren, nog gehecht
aan Neerlands constitutie. Dat dit waarheid
was, werd genoeg bewezen door het ontstaan
eener kiesvereeniging, die den naam aannam
van „de Grondwet" en die als haar grondbe
ginselen heeft vastgesteld „samenwerking tot
bevordering van het algemeen belang, inzon
derheid dat van de provincie en de gemeente,
en voorstaan van een eerlijke en vrijzinnige
uitvoering der Grondwet en der organieke
wetten." Wel vermocht deze vereeniging niet
een overwegenden invloed uit te oefenen op
't geheele kiesdistrict Roermond, en zag zij
haar kandidaat, den heer v. Meeuwen den
8 Juni 't onderspit delven, maar in de gemeente
zelf was men 't onder 't kiezersvolk zoo zeer
met de beginselen van „Grondwet" eens, dat
er vrij stellig verzekerd wordt dat de stad
Roermond voor zich een 25 stemmen meer op
den heer van Meeuwen had uitgebracht dan
op den heer Arnoldts.
Ook op andere wijze blijkt dat Roermond
worpenheid aan de geestelijkheid. Er zijn daar
onderscheidene colleges en inrichtingen van
middelbaar onderwijs, zoo kerkelijke als open
bare allen ondervinden den ultramontaansehen
invloed en de gemeentekas is waarlijk niet
karig om ze met subsidieën en ruime begroo-
tingsposten te believen. Toch werd er gedurig
meer gevraagd, tot dat eindelijk de gemeenteraad
bezwaren begon te maken. De lieeren Bloemen
en Fouquet o. a. stemden tegen een subsidie
aan bet bisschoppelijk collegie. Nu komt echter
de gewone termijn der vernieuwing van de
mandaten der gemeenteraadsleden. Onder de
aftredende leden zijn ook de heeren Bloemen
en Fouquet, de eene een zeer verdienstelijk
wethouder, de andere een geacht lid. De ver
eeniging „Grondwet" ondersteunt deze heeren
en beveelt hun herkiezing aan. Nu breekt de
clericale stonn los. In bladen als de Maas en
Roerbode, en door kapelaans van den kansel
wordt 't banvonnis over Bloemen en Fouquet
uitgesproken en hun kandidatuur bestreden,
waarbij allervinnigst tegen het monster van
't liberalisme wordt uitgevaren.
En dit geschiedt in 't zelfde Roermond dat
nog maar weinige jaren geleden den lieer
Thorbecke als afgevaardigde voor de Tweede
Kamer koos.
Hierbij is 't echter niet gebleven. De meer
dan tachtigjarige bisschop van Roermond, de
heer A. J. Paredis, heeft den treurigen moed
gehad, en we voegen er nadrukkelijk bij, de
schromelijke onvoorzichtigheid begaan, zich
met een openlijk manifest te wenden tot de
Katholieken van Roermond, ter zake de aan
staande gemeenteraads-verkiezingen. In den
aanhef van dit manifest zegt de bisschop dat
het bekend is hoe hij zich nooit in verkiezings
zaken voor den gemeenteraad gemengd heeft,
dat er echter te Roermond een kiesvereeniging
„de Grondwet" bestaat en dat nu de zaken
geheel veranderd zijn, zoodat hij zich nu in
zijn kwaliteit als bisschop wel met de verkie
zingszaken zal gaan bemoeien. Hij doet dit
dan ook door al wat er in de Maas en Roer
bode is geschreven en in preeken door kapelaans
is gezegd te honoreereu en yoor zijn rekening
te nemen. Verder vraagt hij of de beide heeren
die kandidaten van „Grondwet" zijn, nu uit
den raad moeten geworpen worden omdat zij
indertijd tegen de subsidie van 't bisschoppelijk
collegie hebben gestemd en zegt, edelmoedig
genoeg: „Neen, geachte Katholieken, daarom
behoeft men die heeren niet tegen te werken,
want hoe gegrond mijn aanvraag voor het
behoud van het subsidie ook moge wezen,
blijft het toch altijd een geldzaak, welke bij
mij nooit de drijfveer mijner handeling zal
worden'. Maar," gaat de bisschop voort, „om
dat zij leden van de vereeniging „de Grondwet"
zijn 11... Daarom moeten wij, moet elk Ka
tholiek burger hen tegenwerken want mannen,
die bij geen enkel Katholiek dag- of weekblad
steun vindendie integendeel ondersteuning
zoeken bij voorbeeld bij een Arnhemsche Cou
rant, bij een Handelsblad, bij een Nieuwe
Rotterdamsche Courant, bij bet Vaderland enz.
enz., dat is bij alles wat onzen H. Godsdienst
vijandig islieden die zich vereenigen met
een hoop vreemdelingen van velerlei kleur en
met den dominé, en dat wel tegen hun Ka
tholieke medeburgers, tegen hun zielzorgers,
tegen hun hoog eerwaarden en veelgeachten
plebaan-deken, enz., zulke lieden, zij mogen
den schijn van Katholieken aannemen, zij ver
dienen voorzeker het vertrouwen der ware
Katholieken niet."
Treurig Erbarmelijk 1
Met Willem Bilderdijk roepen wij uit:
„Zoo de wijsheid aan de grijsheid
Waar' verknocht,
En de ervaring zinsopklaring
Schenken mocht,"
Een bijdrage tot de geschiedenis van
BROUWERSHAVEN en ZIERIKZEE.
IV.
24 Jan. 1631.
Voorgedragen bij de Burgm. dat volgende de voor
gaande resolutie aan die van Zzee was geschreven en
dat men daarop geen antwoord maar alleen een rece-
pisse hadde bekomen maer dat op dingsdag voorlede
alhier waren geweest de Heer mr. Boudewyn de Witt
pensionaris van Zeelaudt in qualiteit als eerste edele
mette Raadsheer Verleege, die zich quameu infor
meren van de gelegentheit van deze zaek en naer
dat men hun van alles wel ende volcomelijk hadde
onderrigt zoo was haar Ed. afscheit dat zij zouden
devoir doen ten einde die van Zzee Jacob Willemse
Blauwrock dadelijk zouden ontslaan en van alle verdere
feiten nalaten, en de gelijk zij niet twijfelden of haer
verzoek en de ordre van ZExc. en zoude bij dezelve van
Zzee worden nagekome zoo hadden zij verzocht dat
men hun dadelijk mede zoude gelieven en de gevange
Sclioutte cum suis ontslaan, en alzoo men nu door
Haar Ed. schrijvens werdt verwittigt dat zij 't gunt
voorzeid is hadden geprocureert gelijk ook oogschijnlijk
blijkt uit dien Jacob Blauwrok alhier presentelijk in
de stadt is en dat UEd. ook verzoeken de ontslaging
van gemelde Schout en de twee tsheeren dienaers hier
wezende. Zoo werd gevraegd wes men hierinne zal
doen, en is geresolveerd dat men de gevangenen da-
telijk zal ontslaen en na Zzee senden, met last dat
zij hun dadelijk noch dezen avond zullen hebben te
vertoonen aan gemelde heeren Commiss. als nog te
Zzee wezende.
15 Febr. 1631.
Voorgedragen bij de Burgem. dat de Staten van
Zeeland vergaderen tegen den 17 dezer ende alzoo
die van Zzee wederom plegen nieuwe attentaten mits
dat zij hebben doen dagvaerden Willem Blaurock vau
Haemstede. Corn. Crynse de Wale van den Ouwendijk
en Lenerfc Kempe van Capelle; voor hare hooge vier
schare om te hebben betalinge van de boete omdat
zij met grein alhier hebben geweest, is daarom ge
vraagd of men iemand derwaarts zal zenden of niet
is met alle de voisen geresolveerd Ja en zijn met de
meeste voisen daartoe gecommitteerd cle Burgem.
Gerbrand de Jonge en de Secr. Fannius. ende alzoo
de Commissie van Stadtswege reizende claegen over
de kleinigheit van liet daggeld ten aenzien van den
dieren tijd. zoo is in deliberatie geleit of men iets
meer zal toeleggen voor daggeld of niet, is mette
meeste voisen geresolveerd dat de Stadts-commissarissen
voor haer daggeld zullen trekken buiten dit eiland
reizende vier gulden sdaags en binnen het eiland drie
gulden sdaags.
is mede gezeit dat men zal ontbieden de Schouten
ende Schepenen van de dorpen uit Schouwen haer
met deze stadt gevoegd hebbende en hen aenraden dat
zij iemand uit de hare committeren om mede na
Middelburg te gaan en op de vergaderiuge van de
Staten haar bij deze Stadt te voegen met hare dole
antie en voorts dat men zal schrijven aan Stadt—
advocaat in den Hage van 't gene alhier is passerende.
23 Febr. 1631.
Voorgedragen bij de Burgem. de Jonge en de Secr.
Fannius van hare gebesoigneerde tot Middelburg als
namentlijk dat zij wederomme en itrativelijk aan alle
de leden van cle Provincie van Zeeland hebben gere
commandeerd dat de Staten aan die van Zzee doch
niet en willen verleenen eenige provisie waerdeur
tPIof van Holland in eenige manieren soude worden
onttrokken de kennisse en van saeke van
deze Stadt metten van 't land van Schouwen tegen
die van Zzee van deuzelven Hove aireede lites pendent
