Openbare Raadsvergadering
stuks als zij wil en voor haar bedoelingen noodig
heeft, eenvoudig maar aan te stellen en de trac-
lemeuten te regelen naar die der Haagsche politie.
Is dat eenmaal iu orde, dan kan de vereeniging res
titutie vragen van 't geld dat zij de gemeente uitspaart,
door 't aanstellen van bijzondere politie-agenten, en
wel tot een bedrag gelijk aan de som die de gemeente
zou moeten geven indien zij die agenten had aangesteld.
Ons dunkt dat dit zoo klaar is als de redeneeriugen
van den Standaard e. tt. q.
De breuke in de Protestantsche clericale partij in
twee fractiën, die men naar hun leuzen zou kunnen
noemen de //restitutie-fractie" en de //ellendige zin
snede-fractie," is thans openbaar. In No. 950 van
de Standaard is een verklaring opgenomen van den
heer Groen, waarin hij zegt dat hij na de wijziging
van 'fc program in 1869 te Amsterdam, en in 1872
te Utrecht, de gedragslijn van de Standaardin het
niet aandringen op wijziging van Art. 19-1 der Grondwet,
alleszins goedkeurt. En in de Bazuin wordt even
krachtig daartegen geprotesteerd en de eisch van
herziening van Art. 194, //die ellendige zinsnede,"
volgehouden.
Multatuli's //Vorstenschool" zal ook te Middelburg
worden opgevoerd door 't gezelschap van den heer
Victor Driessens.
Te ITeinkeuszand is het vierjarig zoontje van een
landbouwer in een waterput gevallen en verdronken.
üe geruchtmakende zaak van den onderwijzer J. li.
Schnebbelie van Sas-van-Gent, die na ontslagen te
zijn zich in de school had verschanst en dat gebouw
in staat van beleg verklarende, zich eeuigen tijd in
die positie heeft gehandhaafd, schijnt thans met de
totale nederlaag van den man geëindigd te zijn. Hij
is door de rechtbank te Goes tot drie maanden ge
vangenisstraf veroordeeld en den 30 April gearresteerd
en naar Goes overgebracht. Bij zijn gevangenneming
is een geladen zesslags-revolver bij hem gevonden.
Donderdag herdacht de heer mr. J. G. Sprenger,
burgemeester der gemeente Oostkapelle, den dag waarop
hij vóór 25 jaren deze betrekking aanvaardde.
Het dorp was feestelijk versierdeerepoorten, vlaggen
en wimpels gaven liet een feestvierend aanzien, terwijl
de genegenheid der gemeentenaren door hen aan den
dag werd gelegd in het overhandigen van een sierlijk
schrijfgarniture aan den geachten jubilaris.
Zondagavond heeft bij Maastricht een botsing plaats
gehad van twee spoortreinen, een van 't //Staatsspoor"
en een van den //Grand-Central-Belge." Beide treinen
moesten wegens reparatie aan den weg, tijdelijk van
dezelfde lijn gebruik maken en de botsing werd ver
oorzaakt door het vergeten van het verzetten van den
wissel. Behalve de schade- aan het materiëel, heeft
men ook te betreuren dat een aantal reizigers wonden
bekwamen, waaronder gelukkig geen ernstige.
Men schrijft uit Maastricht aan het H11.
//Betreffende de door het college van B. en W. te
dezer stede gedane oproeping der schutterij voor de
St.-Servaasprocessie, is aldaar een koninklijk besluit
ingekomen, waarbij aan dat college wordt te kennen
gegeven//dat de roeping der schutterij geen andere
is dan de handhaving der orde" en dat art. 44 der
wet op de schutterijen door art. 185 van de gemeentewet
stilzwijgend is afgeschaft en bijgevolg de burgemeester
de eenige bevoegde persoon is, om, ingeval van stoornis
in de orde, de schutterij te requireeren. Diensvolgens
bosch-districten zijn kaai en naakt geworden, daar
men het hout heeft gebruikt om de hoogovens te
stoken. Tegenwoordig zijn vele rijke mijnputten ver
laten wegens gebrek aan brandstof voor de machines
en smelterijen.
Exploitatie der kolenmijnen in verband met de
metaal-bergwerken en met den aanleg van goede
wegen, ziedaar de geheele oplossing waarop het mijn
wezen iu Spanje tegenwoordig de oogen gevestigd
heeft en waaraan vele ondernemende mannen in het
schiereiland en in het buitenland hun studie wijden.
Van de buitenlandsche ondernemers, die groote
verwachtingen van Spanje's mijnschatten hebben, be
hoeven wij slechts den Duitschen fabrieksprins Krupp
en eenige Engelsche huizen te noemen. Het is te
voorzien dat buitenlandsche energie en vreemd kapi
taal ten langenleste ook de Spaansche energie en het
Spaansche kapitaal zullen wakker maken en dan
kunnen voor het schoone land waar de citroeneu
bloeien nog weelderiger dagen aanbreken dan zijn
weelderig verleden ooit heeft gekend.
Van al de Spaansche bergwerken zijn wellicht de
rijkste de kopermijnen van Bio Tinto. Zij zijn ge
legen in het zuiden van Spanje, westwaarts van
Sevilla, noordwestwaarts van Cadiz, in het district
Huelva, langs de kleine rivier Bio Tinto. De rijkdom
wordt de zienswijze van den burgemeester gehandhaafd
en het door de wethouders genomen en door Ged.
Staten van Limburg ondersteunde besluit in de uit
voering geschorst."
Wij vinden het flink van den bij deze zaak betrokken
Minister dat hij toont des noods de ongenade der
geestelijkeu te Maastricht niet te vreezen, en de be
ginselen der wet heeft gehandhaafd.
Met genoegen vermelden wij dat bij de uitgevers
Gebr. Kraay een goedkoope druk der geïllustreerde
gedichten van den Schoolmeester verschijnt, die bij
inteekening in tien afleveringen van 25 cents com
pleet zal zijn. Wij wenschen aan deze editie den
besten uitslag toe. Ieder kan zich nu dit fraaie boek
aanschaffen.
Merkwaardig is de overeenkomst tusschen den vorm,
waarin de onderwijs-kwestie zich in de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika voordoet en dien waarin
zij in Nederland wordt voorgesteld. Ook in Amerika
eischen de ultramontanen dat voor de secte-scholen
bijgedragen worde in verhouding tot de gelden, besteed
aan de openbare scholen, gelijk ze ook daar betiteld
worden //goddelooze scholen
Op de insinuatie van //goddelooze scholen" zegt
de schoolcommissie van Buffalo//de openbare scholen
zijn protestantsch noch katholiek, ze zijn niet gesticht
en worden niet in stand gehouden om tot kweekplaats
te dienen van eenig' geloof; zij worden onderhouden,
en dat behooren zij te worden, alleen voor het onder
richt der kinderen in die wetenschappen die algemeen
erkend worden als noodzakelijke vereischten voor een
goede practische opvoeding. Wij schatten eene gods
dienstige opleiding niet gering, maar zij behoort niet
tot den werkkring van stad of staat." De school
commissie van Buffalo stelde natuurlijk voor den eisch
der Katholieken af te wijzen en de gemeenteraad nam
dat voorstel aan met 20 tegen 4 stemmen.
Van het restitutie-stelsel zegt men//Dat is de
oude geschiedenis. (Dus iu Amerika reeds oud wat
men hier zoo gaarne voor eene scherpzinnige nieuwe
ontdekking zou uitgeven!) //Er is dus geen variatie
in den vorm van den eisch; laat ook de afwijzing in
onveranderlijken vorm plaats hebben. Vrije, door
sectegeest niet bezoedelde openbare scholen voor elk
kind in 't land toegankelijk dat is het plechtanker
der vrijheid in Amerika."
Dus ook in Amerika voelt men, dat toepassing van
't restitutie-stelsel de nekslag zou zijn voor de neu
trale school, en dat door 't restitutie-stelsel de gelden
van 't algemeen zouden worden aangewend tot het
oprichten vau kweekscholen van secte-geest en gods
diensttwist.
H. M. de koningin heeft aan Multapatior een zeer
bemoedigend schrijven doen richten, waarin H. M.
onder anderen doet weten, met welgevallen en inge
nomenheid de pogingen gade te slaan die thans in
het werk worden gesteld om tot eene meer algemeene
bestrijding van misbruik van sterken drank en openbare
dronkenschap in ons vaderland te geraken, en tevens
verzekert dat H. M. met klimmende belangstelling
die pogingen zal blijven gadeslaan en zich aanvankelijk
reeds verheugt in het steeds toenemend getal van hen,
die met hem denzelfden weg naar hetzelfde doel willen
inslaan.
Z. M. de koning-groothertog heeft tot ridder dei-
orde van de Eikekroon benoemd den kapt. Ie kl. der
Belgische genie, V. Evrard.
Aan de AmstCt. wordt uit 's Hage medegedeeld,
dezer bergstreek is verbazend. Beeds len tijde der
Bomeinen werd er koper en ijzer gewonnen en op
dit oogenblik wordt de aanwezige ertsschat nog voor
onuitputtelijk gehouden. Nadat de Bomeinsche ont
ginningen gestaakt waren, bleven de Bio Tinto-mijnen
langen tijd onaangeroerd liggen. Ouder Philips II
(15561598) werden zij onteigend van de toenma
lige bezitters, doch van geregelde exploitatie kwam
toch niets. Onder Karei III (17591788) werd er
te Madrid een maatschappij opgericht tot exploitatie
der Bio Tinto-mijnen; doch daar deze maatschappij
voornamelijk was georganiseerd met medewerking van
een Zweedsch ingenieur, ondervond zij niets dan te
genwerking van de zijde der aanzienlijke en vooral
trotsche Spaansche kapitalisten. In 1783 ondernam de
regeering de exploitatie voor eigen rekening. Dit ren
deerde evenwel slecht, en eerst in onze dagen schijnt er
voldoende grond gelegd te zijn voor de berekening
dat nu de Bio Tinto-mijnen tot haar recht zullen
komen. x) Duitsche en Engelsche kapitalisten en inge
nieurs hebben met de Spaansche regeering de noodige
overeenkomsten gesloten, waardoor dc toekomst dei-
mijnen verzekerd schijnt te zijn. Grootsche werken
J) tii I860 bracht het district Huelva reeds op 1,300,000
metrische centenaars kopererts en 27,000 metr. ctr. koper.
dat het wetsvoorstel van de heeren Kappevne c. s.
op nieuw in de afdeelingen zal worden onderzocht.
Men zou dit noodig achten wegens de nieuwe voor
gestelde lijnen, waardoor natuurlijk, zoo het plan tot
uitvoering zou komen de financicele lasten voor den
staat aanmerkelijk zonden worden bezwaard.
Maassluis, 4 April. Het klipperschip //Industrie"
van Botterdam naar Java, is heden de Nieuwe Wa
terweg uitgegaan met een diepgang van 53 decimeters,
een uur na hoogwater. Binnengekomen is het stoom
schip "Tompyman" met 51 decimeters diepte.
Een eenvoudig landman, die te Hoorn sigaren kocht,
zag boven de deur van het magazijn een koninklijk
wapen met het gewone devies. Daar de sigaren hem
goed bevielen, bestelde hij later per brief een kistje
en schreef als adres:
De heer J. E. Maintiendrai, sigarenkoopman te Hoorn.
gehouden te ZI JE BIK ZE B den 4 Mei 1875.
Afwezig zijn de heeren Mr. Schneiders van Greijffens-
werth, van der Grijp, Mr. Moolenburgh en Labrijn.
De resumtie der notulen van de vorige vergadering-
wordt aangehouden.
De Voorzitter opent de vergadering, die met ge
sloten deuren wordt voortgezet.
Heropend zijnde wordt het kohier van den Hoofdei.
Omslag vastgesteld op 21949,48.
De Voorzitter deelt mede, dat is ingekomen de
geloofsbrief met bijlagen van het nieuwbenoemde
raadslid Jhr. Mr. J. W. D. Schuurbeque Boeije, en
stelt die stukken in handen eener Commissie, be
staande uit ile heeren Jhr. de Jonge, Ochtman en
Mr. Macaré, die staande de vergadering die onder
zoeken en daarna rapport uitbrengen, strekkende tot
toelating. Aldus besloten.
De rekeningen van het Burgerlijk en Boorasch-
Kath. Armbestuur en van Commissarissen over den
straatweg van Zierikzee naar Brouwershaven worden
gesteld in handen der heeren Zuurdeeg, Houwer en
Ochtman tot onderzoek en rapport.
De verslagen der gemeenten Sneek en Amersfoort
worden ter visie van de leden ter Secretarie gelegd
om daarna in de boekerij te worden geplaatst.
Op verzoek van M. Franken Az. wordt overeen
komstig het voorstel van Burgem. en Weth. inge
trokken het besluit dezer vergadering, waarbij aan
hem een gedeelte van de Molleman in koop is afgestaan.
Bij monde van den heer Koole wordt namens de
Commissie ad hoe rapport uitgebracht op de rekening
der Gasfabriek over 1874, strekkende tot goedkeuring
in ontvang op 34651,265
in uitgaaf op - 29047,71
goed slot 821,85s
en der balans
bedragende 31896,635
en - 32718,49
kwaad slot 821,8c5
Aldus besloten.
Bij monde van den heer Koole wordt namens de
Commissie ad hoe rapport uitgebracht op het voorstel
van Burgem. en Weth. tot wijziging der Verordening-
op het Middelb. Onderw., om aan Art. 8 het na
volgende toe te voegen//Eervol ontslag der leeraren
gaat iu den regel eerst in 2 maanden na den dag,
waarop de aanvrage om ontslag zal zijn geschied, of
zooveel eerder als de opvolger van den ontslagene
kan in functie treden." Strekkende tot goedkeuring.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
Hierna sluit de Voorzitter de vergadering.
zijn reeds aangelegd tot vervoer en inscheping dei-
ertsen, want men zal in den eersten tijd voornamelijk
de ruwe ertsen naar Engeland voeren om ze daar in
de kolen-districten te zuiveren. Onder de kostbare
werken, die op dit oogenblik in aanbouw zijn, ver
dient de groote zeebrug of 't palenhoofd dat een
halve mijl ver in zee uitsteekt, genoemd te worden.
Het bestaat uit een dubbelen spoorweg op ijzeren
palen die diep in den bodem der zee geschroefd zijn.
Aan het einde van dit palenhoofd zullen de schepen
hun lading kunnen inuemen, die daar direct uit de
mijnen zal worden aangebracht.
Het behoeft niet herinnerd te worden dat de Bio
Tinto-mijuen een der groote kurken uitmaken waaraan
de Spaansche Minister van Financiën zich tegenwoordig
boven water tracht te houden. In het belang der
houders van Spaansche waarden is 't te hopen
dat de exploitatie der Bio Tinto-mijnen thans tot
dien staat van bloei worde gebracht waarvoor zij
alleszins vatbaar is en die zeker in de eerste plaats
van 't grootste belang zal wezen voor Spanje zelf.
W.