u i t e n 1 a n cl
genegen zijn om tot schikking'mede te werken;
doch dat aan den anderen kant het denkbeeld
der internationale arbitrage wel zeer de aandacht
van alle beschaafde natiën verdient en dat dit
denkbeeld meer en meer gewaardeerd worde door
allen die op het staatstooneei een rol te spelen
hebben't is een leerzaam thema tot overdenking
voor alle diplomaten.
Mocht dus wellicht ons Parlement de motie
der heeren van Eek en Bredius aannemen, dan
zouden we daarin 't bewijs zien van den goeden
geest van vredelievendheid die dat Parlement
bezieltmaar we mcenen toch dat het voor
zichtig zou wezen zich daarvan voor mogelijke
gevallen liefst maar geen afdoende resultaten
voor te stellen. Op zichzelf beteekent de aan
neming van dergelijke motie nog weinig.
De beste vruchten wachten wij daarentegen
van een wel overlegde leiding der publieke
opinie in 't belang van den vrede. Laat bij
iedere gepaste gelegenheid de deugd der vrede
lievendheid aanbevolen worden. Ten slotte komt
toch alles neer op de volksstemming en de
volksovertuiging. Naar gelang deze meer tot
het edele en verhevene en tot den vrede geneigd
wordt of daarheen geleid, zullen de oorlogen
wel zeldzamer worden.
Een givote verantwoordelijkheid rust in dit
opzicht op de pers. Vooral in de nieuwere tijden
is de invloed der pers op de publieke opinie
zeer grootde pers komt niet na de publieke
opinie, zij gaat haar doorgaans vooruit, 't Is
niet geheel juist de bladen de organen der publieke
opinie te noemen ze zijn veelmeer de leiders
daarvan. En dat niet zelden geheel onbevoegden,
beunhazen en veile schrijvers zich als zoodanige
leiders opwerpen heeft zijn bedenkelijke zijde.
De mannen van de pers vooral kunnen als
invloedrijke arbiters optreden. Het is wel jammer
dat zij dit over 't algemeen nog te weinig schijnen
in te. zien of te willen begrijpen.
Wanneer in Juli 1870 de groote Fransche
bladen liuu invloed niet zoo schromelijk hadden
misbruikt vooreerst om de natie te misleiden
tén; opzichte van hare krijgsvaardigheid en ten
anderen om de natie op te hitsen met groote
woorden en holle phrasès, waarlijk wij twijfelen
of Eugéniè met hare kornuitjes wel in staat
geweest zouden zijn Frankrijk zulke diepe ver
nederingen te doen beloopen. Inderdaad, wanneer
de kabinetten zinnen op oorlog en de publieke
bladen stellen daar tegenover de leuzegeen
oorlog, maar vrede en bedaard overleg en wan
neer dit dan geschiedt van beide zijden, de
kabinetten zullen zich wel tweemaal bedenken
eer zij tot het uiterste komen.
Maar dan moet de pers eerlijk zijn en zelf
standig en dit is ze, helaasdoorgaans niet,
vooral de groote pers niet en die heeft natuur
lijk den meesten invloed.
Binnenland.
ZIEKIKZEE, 7 November 1 8 7 4.
Zierikzee, 6 Nov. De nu afgeloopen verkiezing te
Hoorn gaf weder veel stof tot twistgeschrijf. Naar
aanleiding vau het feit volgens het Dagblad
dat in liet district Hoorn moderne predikanten ook
hebben medegedaan aan het werk der kiezersbewerking,
is er tusschen het Dagblad en de Midd. Ct. een pole
miek ontstaan. liet Dagblad zou blijkbaar gaarne zien
dat de moderne predikanten zich onthielden van invloed
uit te oefenen op de verkiezingen en liet wil dat de
Midd Ct. die bemoeiing ook afkeure omdat deze het
heeft afgekeurd dat de orthodoxe predikanten zich met
de verkiezingen inlaten. De Midd. meent dat de mo
derne predikanten met veel meer recht zich met de
Verkiezingen kunnen inlaten dan de orthodoxe, omdat zij
als argumenten toch geen andere dan die dei-redelijke
overtuiging gebruiken zullen en dus met ieder parti
culier staatsburger, gelijk staan, terwijl daarentegen
andere geestelijkeu de hel, bijbeltexten, en andere drijf
middelen te hunner beschikking hebben..
Ons dunkt dat de zaak vrij eenvoudig is. Dat gees
telijken in hun kwaliteit als zoodanig of steunende
op het prestige van hun ambt zich met de verkiezingen
inlaten, zal wel evenzeer af te keuren zijn, als dat
iemand het doet in kwaliteit als spoorwegman, indus
trieel, ambtenaar of in welke speciale kwaliteit ook.
Als 't goed was zou ieder zich alleen ah staatsburger
met den verkiezingsstrijd bemoeien.
Maar nu 't eens een feit is dat èn de orthodoxe
cn de katholieke geestelijken zich zeer ijverig weren
bij de verkiezingen en daarbij 't geheele hemelsche
en helsche arsenaal overhoop halen om wapenen te
zoeken, nu zou 'fc wel onverantwoordelijk zoetsappig
wezen van de niet orthodoxe en niet katholieke gees
telijkheid als deze daarbij eenvoudig het hoofd in den
schoot legde, 't Ligt er nu eenmaal toe: er zijn gees
telijke drijvers achter de kiezers komen staannu moet
ook ieder meedoen en dwaas zou hij zijn die thuis
bleef. Daardoor staan er te veel ernstige belangen op
't spel.
Men heeft om dezelfde reden 't ook meermalen
openbaren onderwijzers euvel geduid dat zij ijverden
bij de verkiezingen. Sedert echter het anti-schoolwet
verbond openlijk heeft verkondigd dat verkiezings
agitatie zijn no. 1 is, is 't de plicht van de openbare
onderwijzers om ook te doen wat zij kunnen, 't Is
wel jammer dat 't zoo is, maar 't is zoo. Er is nu
eenmaal strijd, en als in dien strijd alleen de eeue
partij 't recht had om wapenen te halen waar zij ze
maar vinden kan en de andere had dat recht niet dan
was er geen strijd meer, maar brutale overmacht van
de brutale partij, terwijl de bescheidene partij verplet
terd zou worden. Dit laatste nu moet zoo mogelijk
verhoed worden.
Zierikzee, 6 Nov. Z. M. heeft aan mr. J. A. Bolle
op verzoek, eervol ontslag verleend als 2e luit. bij de
dd. schutterij alhier.
De veroordeelde M. Kinkier heeft tegen zijn vonnis
cassatie aangeteekend.
In onderscheidene bladen is er in den laatsten tijd
druk gesproken over .de Zierikzeesche Landbouwschool
in spe. Zoo wij er ook wat van wisten zouden we
er ook eens wat over schrijven. Nu zijn we half en
half geneigd te vermoeden dat er eerst nog zal moeten
gezorgd worden voor den aankweek van leeraars voor
zoodanige inrichting en dan voor den aankweek van
leerlingen. Voor 't oogenblik is er dus nog zooveel
haast niet bij.
De heer Snijder burgemeester van Veere zal, op
vereerenden aandrang vail Z. M. den koning, als hoofd
der gemeente aanblijven.
Middelburg, 2 Nov. Heden is alhier aanbesteed
het verbouwen en inrichten tot ppstkantoor met direc
teurswoning van een paar huizen ih de Lange Noord
straat, door het rijk aangekocht. De minste inschrijver
was de firma van Uije alhier voor 7,597. Blijkens
liet bestek en de teekening kan het geheel een flinke
inrichting worden beneden is de geheele ruimte be
stemd voor vestibule, wachtkamer voor liet publiek,
wachtkamer voor postbodes enz., terwijl boven een
flinke direcLeurs-woning met een 5tal ruime kamers
zal komen.
De najaars-vergadering der Prov. Staten van Zeeland
is den 3 Nov.'s avonds te half zeven geopend. Vrijdag
's morg. te 10 ure zal de tweede bijeenkomst plaats
hebben.
Bij Prov. Staten van Zuid-Iiolland is ingekomen
een kennisgeving' van den heer Pransen v. d. Putte,
dat hij zal optreden voor de Tweede Kamer. Er inoet
dus een nieuwe verkiezing van een lid voor de Eerste
Kamer plaats hebben, die door de Staten bepaald is
op 10 dezer.
Te Haarlem is een der zalen van de Eijkskweekschool
'voor onderwijzers door brand vernield; na een half
uur was men den brand meester.
Zaterdag had de opening plaats vau de coöperatieve
vleeschhouwerij te Utrecht. Terwijl men in andere
steden nog overweegt of meetings belegt, is Utrecht
de eerste gemeente, die een cooperative slachterij tot
stand bracht, dank zij de energie van de oprichters
en de medewerking der ingezetenen.
's Gravenha.ge, 3 Nov. Volgens bekendmaking van
den burgemeester heerschen de mazelen hier ter stede
epidemisch. Tot geruststelling kunnen wij er bijvoegen,
dat de ziekte volstrekt geen kwaadaardig karakter heeft.
Toch wenschen wij deze gelegenheid te baat te nemen
om er op te wijzen, dat de bepalingen van' de wet op
de besmettelijke ziekten hier ter stede nog niet zeer
trouw worden nageleefd. In vele gevallen, inzonderheid
bij typhus, wordt eerst dan een biljet aangeplakt als
de ziekte een onrustbarend karakter aanneemt. Dringt
de geneesheer op aanplakking aan, dan wordt het
biljet soms nog zooveel mogelijk weggestopt om het
niet in het oog te doen 'vallen. Niet zelden moet men
het achter de bovenramen zoeken. Zelfs kwam ons
een geval ter ooren, dat men liet achter een raam
van een bovenachterkamcr had geplakt. De aandacht
der bevoegde autoriteit dient daarop gevestigd. Men
moge de wet als te gestreng afkeuren, zoolang zij
bestaat mag zij niet worden ontdoken. Vad.
Het publiek wordt bijzonder opmerkzaam gemaakt
op de in de courant van heden geplaatste.advertentie
der firma S. SACKS Co. in Hamburg, welke door
hare prompte en reëele bediening tegenover hare
geen tresseerden het volste vertrouwen in alle opzichten
verdient.
Fr a ii kr ij li.
Naar aanleiding der aanvallen van Bochefort met
het oog op de slechte behandeling, die de gedepor
teerden in Nieuw-Caledonië zouden ondervinden, worden
door den Moniteur fragmenten medegedeeld uit rap
porten van generaal Eéboul en vice-admiraal Koussin,
waaruit o. a. blijkt, dat de gedeporteerden, ofschoon
zij van 10 tot 15 francs per dag verdienen, weinig
of niets overleggen, ja nog geen geld genoeg over
houden om de kleederen, die zij vanwege het rijk-
ontvingen, tegen andere te verwisselen. De reden
van dat treurige verschijnsel is gelegen in het mis
bruik van sterken drank, waaraan de gedeporteerden
zich overgeven. Dagelijks worden er dan ook meer of
minder strenge straffen op de overtreders toegepast,
terwijl het niet zelden voorkomt dat zij, die uit hoofde
van goed gedrag de vergunning erlangden zich te
Numea te vestigen, later wegens losbandigheid weder
naar het //lie des Pins" worden overgebracht. Vrou
wen en officiers worden des avonds menigmaal door
hen beledigd. Bovengenoemd blad deelt over dat
onderwerp een aantal hoogst belangrijke statistieke
cijfers mede.
De wijnoogst in den omtrek van Bordeaux is thans
afgeloopen; het inzamelen en persen der druiven heeft
zes weken geduurd en een hoeveelheid van 800,000
hectoliters wijn geleverd, d. i. 60 pCt, meer dan de
gemiddelde oogst in die streken bedraagt. De aanzien
lijke voorraad wijn, van dezen en van vorige oogsten
in de kelders aanwezig, zou voldoende zijn om een
kanaal, door geheel Medoc gegraven, te vullen.
De Eransche bladen zijn over het algemeen nog al vol
daan over de Duilsche troonrede, waaraan zij hunne
bescliouwiugen wijden en meenen, dat deze duidelijk
eene vredelievende strekking verraadt; de Pr esse,
het orgaan vau den heer Decazes, den tegenwoordigen
minister vim buitenlandsche zaken, noemt die rede
uitdrukkelijk een waarborg voor den vrede.
Duits chlan cl.
Krachtens een besluit van den Wiesbadener Protes
tantendag van 28 September 1.1. liceft de Duitsche
Protestantenverein haar hoofdzetel van Heidelberg naar
Berlijn overgebracht en aan liet bestuur der Berlijnsche
afdeeliug de verkiezing der uitvoerende commissi's op
gedragen. Deze heeft een soort van manifest uitgevaar
digd, waarin zij als haar doel aangeeft dat zij de
vijanden des rijks zal trachten te overwinnen door
alle bijgeloof uit den boezem van het volk te verwijderen
en het op te wekken tot een waarlijk godsdienstig leven.
Turkij e^Montenegro.
De Tnrksche regeering geeft ernstige blijken van
verdere vechtpartijen in Podgoritza te willen verhinderen.
De militaire bevelhebber van Scutari is naar het tooneel
van den strijd vertrokkende commissie van onderzoek
is reeds geconstitueerd en een aantal personen zijn in
hechtenis genomensterke militaire posten trekken
voortdurend langs de grenzen van Montenegro. Nadere
berichten over de aanleiding tot het gevecht ontvangen,
bevestigen wat reeds vroeger is meegedeeld een Turksche
onderdaan van Christelijke religie doorstak uit persoon
lijke wraak een landgenoot, aaubidder van de halve
maan.
X t a. 1 i e.
l)e gemeenteraad v.an Napels heeft liet volgende
besluit genomenDe gemeenteraad maakt zich met
het óog op den benarden financieelën toestand, waarin
zich de bevrijder der stad bevindt, tot tolk van de
gevoelens der burgers door te besluiten, dat aan ge
neraal Garibaldi als een gering bewijs van de dank
baarheid zijner medeburgers een jaargeld van 4000
lire zal worden toegestaan.
Voor eenige dagen had bij Villa Bosa op' Sicilië
een treffen plaats tusschen een afdeeliugkoninklijke
troepen en een rooverbende onder aanvoering van
Einaldi Bocca, die de richting van Caimitti had in
geslagen. Op het gezicht der bersaglieri, carabiniers
en ruiters van Petralia Soprana, die hen verre in
aantal overtroffen, namen de bandieten de vlucht. De
ruiters volgden hen op den voet, namen drie hunner
gevangen, Janni Bosario, Salvatore Belardi enDi Cesare,
en maakten vier paarden en eenige wapenen buit.