Buitenlandscli Overzicht.
Uit onze oude Kronieken.
"ADV E~RTËN TIEN.
30 Kilo paling ontvreemd door drie personen die
echter reeds ontdekt en aangehouden zijn.
Het Platteland deelt een eenvoudig middel mede
om paarden uit een brandenden stal te redden. Men
moet de dieren zadelen of gedeeltelijk optuigen, dan
laten zij zich naar buiten geleiden.
De Polytechnische school te Delft telt op dit oogen-
blik 224 studenten van welke 73 dit jaar zijn
aangekomen. Onder de studeerenden bevindt zich ook
céne dame die de lessen in het hand- en orneinent-
teekenen volgt.
Eenige zeepfabrikanten uit Leiden, Gouda en Utrecht
hebben zich gewend tot den Minister van Financiën
met een gemotiveerd adres, waarbij zij verzoeken de
noodige stappen tot opheffing van den zeep-accijns
te doen, opdat een niet onbelangrijke tak van binnen-
landsche industrie zich tegen verdere overrompeling
kunne staande houden. Ook hebben zij bij de Tweede
Kamer aangedrongen op medewerking tot bereiking
van dat doel. Vad.
Hiermede maken wij bijzonder opmerkzaam op de
advertentie van de lieeren S. STEINDECKER Cie.
in Hamburgin ons blad van heden. Het handelt
zich hier om Originele-loten in eene Verloting die
zoo ruimschoots met prijzen voorzien is, dat ook in
onze streek eene zeer talrijke deelneming te voorzien
is. Deze onderneming verdient des te meer nog het
volste vertrouwen, doordien de beste waarborg door
den staat gegeven wordt, en bovengenoemd huis door
zijne strikt reëele handelwijze en het uitbetalen van
talrijke prijzen alom bekend is.
liet publiek wordt bijzonder opmerkzaam gemaakt
op dc in de courant van heden geplaatste advertentie
der firma S. SACKS Co. in Hamburg, welke door
hare prompte en reëele bediening tegenover hare
geëntresseerden het volste vertrouioen in alle opzichten
verdient.
Het proces tegen Kullmann, den kuipersknecht die
onlangs te Kissingen een moordaanslag op prins von
Bismarck heeft gepleegd, is den 29 en 30 teWürzburg
afgedaan. De moordenaar heeft nagenoeg al de in de
acte van beschuldiging tegen hem ingebrachte punten
volmondig erkend. Zelden is er in zulk een gewichtige
zaak door een beschuldigde zulk een gulle en volledige
bekentenis afgelegd. Kullmann heeft den aanslag met
opzet en met voorbedachten rade gepleegd; hij erkende
dat haat tegen von Bismarck wegens de kerkelijke
onaangenaamheden, van welke hij von Bismarck als
den voornaamsteu bewerker beschouwde en blinde
vereering van de leer der ultramontanen hem tot zijn
daad hebben gebracht; hij erkende dat die haat vooral
na zijn opname in de katholieke mannenvereeniging
te Salzwedel is opgewekt en toegenomen. Pertinent
verklaarde hij echter dat geen geestelijke noch iemand
anders hem heeft aangezet om te doen wat hij gedaan
heeft. Ten slotte heeft hij ook erkend dat zijn daad
slecht is geweest en dat zij ook het door hem voorgestelde
doel niet zou hebben bereikt al ware de moord gelukt.
De advocaat die voor Kullmann pleitte trachtte vooral
te bewijzen dat zijn cliënt zich in een abnormalen
geestestoestand bevond en dat hem dus zijn misdaad
niet kon toegerekend worden. Ook het advies der beide
als deskundigen geraagpleegde geneesheeren luidde dat
Kullmann zich in een toestand bevond van niet geheele
toerekenbaarheid zijner handelingen. Trouwens dit is
een moeielijke kwestie. Het lijdt wel geen twijfel of
Kullmann is door dweepzucht tot het bedrijven van
zijn suoode daad gekomen, doch als wij wèl zien dan
is dat //door dweepzucht" toch niet veel anders dan
een manier van zeggen die in den regel zeer misbruikt
wordt. De dweepzucht is op zichzelf geen agens.
Dweepzucht in het godsdienstige is toch niets anders
dan de consequentie van een of meer eens aangenomen
valsche stellingen. Wie geen dweeper wil worden moet
zich maar wachten voor het goedgeloovig aannemen
van valsche stellingen die hem voorkomen of die an
deren liera ingeven. In zekeren zin heeft de advocaat
van Kullmann gelijk, voor zoover namelijk alle ver
keerdheid eigenlijk dwaasheid is; maar op dien grond
zouden alle misdadigers eigenlijk naar liet gekkenhuis
moeten en spoedig kwam men wijzen te kort om al
de dwazen op te passen, te verzorgen en te genezen.
Krankzinnigheid of manie blijkt uit de weldoordachte
antwoorden van Kullmaun geenszins. Wel blijkt daaruit
een zichzelf volkomen bewust fanatisme. Hij heeft ook
nimmer zijn moordaanslag een zedelijk goede daad
geacht; hij toont alleen zich geheel overgegeven te
hebben aan een godsdienstige overtuiging die in haar
consequentie niet terugdeinst voor 't gebruik van
mes, dolk of pistool ofschoon hij wel weet dat moord
misdaad is. Dezulken kent de geschiedenis, helaas
in menigte.
Ten slotte heeft de jury Kullmann schuldig verklaard
,en is hij door de rechtbank veroordeeld tot 14 jaar
tuchthuisstraf, verlies van burgerschapsrechten en 10
jaren onder politie—toezicht..
Den 29 October heeft keizer Wilhelm te Berlijn de
zittingen van den Duitschen rijksdag persoonlijk ge
opend met een belangrijke troonrede. Het behoeft niet
herinnerd te worden dat het orakel der Europeesche
dolitiek sinds 1870'71 van Parijs naar Berlijn ver
plaatst is; evenals voor dien tijd de troon-of andere
redenen van Napoleon III voor Europa altoos van
eenig belang waren zoo is dit thans het geval met
hetgeen van de lippen van keizer Wilhelm wordt opge
vangen. Sic transit etc.
Wat de keizer gezegd heeft betrof vooral de Duitsclic
eenheid en dc wetten die ter volmaking en algeheele
bevestiging dier eenheid nog zullen noodig zijn.
Wilhelm noemde er o. a. vier met name de rechter
lijke organisatie, de burgerlijke rechtsvordering, de
strafvordering en de faillissementen. Voorwaar dat
zijn geen kleinigheden en als dit alles tot stand zal
zijn gekomen dan zal de Duitsche eenheid een reuzen
stap verder gebracht zijn.
Verder zullen in behandeling gegeven worden eenige
nieuwe militaire wetten om het krijgswezen door het
geheele rijk op gelijken voet te brengen. Belangrijk
was de mededeeling dat nu voor 't eerst de Rijksdag
zal te beslissen krijgen over de begrooting voor Elzas-
Lotharingen. Keizer Wilhelm noemde de Elzassers
en Lotharingers //onze landgenooten om gene zijde
van den Pijn."
De bouguet van de troonrede, aan de groote politiek
gewijd, luidde als volgt//Onze betrekkingen met
alle vreemde regeeringen zijn van vreedzamen en
welwillenden aard, en in de beproefde vriendschap,
welke mij met de bcheerschers van machtige rijken
verbindt, ligt een waarborg van de duurzaamheid des
vredes, waarvoor ik op uw volledig vertrouwen mag
rekenen. Ver van mij is elke verzoeking om de ver-
eenigde macht des rijks tot eenig ander einde dan
tot verdediging te bezigen veeleer is het juist deze
macht welke mijn regeering in staat stelt om tegen
over onrechtvaardige verdachtmakingen van haar politiek
te zwijgen, en tegen de kwaadwilligheid of den
partij-hartstocht waaruit zij voortvloeien, dan eerst
een nadrukkelijken houding aan te nemen wanneer
zij tot dadelijkheden mochten overgaan. Dan weet
ik dat te allen tijde de geheele natie en haar vorsten
bereid zijn om voor de rechten en de eer des rijks
in de bres te springen."
In de zitting van den 31' die door 211 leden werd
bijgewoond heeft de verkiezing van de voorzitters van
den Rijksdag plaats gehad. De heer von Forchen-
beck werd met nagenoeg eenparige stemmen tot voor
zitter gekozen-; de heer von Schenk von Stauffenberg,
van de Beiersche nation aal—liberale partij met 144 stem
men tot leu vice-president en de heer Hanel van de
Eortschritts-partij met 153 stemmen tot 2en vice-
president.
In zeventigjarigen ouderdom is te Liverpool over
leden het parlementslid Laird, die sedert 1861 uit
de firma Laird, scheepsbouwmeesters te Birkenhead
getreden, zich meer met de politieke aangelegenheden
heeft bemoeid. Het ongelukkig lot van de Captain
en de verwikkelingen over de Alabama, welke schepen
beide op zijn werven werden gebouwd, hebben niet
gestrekt om Laird's populariteit buiten Liverpool te
bevorderen
Van het Spaansche adviesjacht Concordia werden
26 dezer 's avonds bij Kaap Machichaco eenige ge
weerschoten gelost op dc stoomboot Bordeaux, waardoor
niemand werd gekwest. Dat zij geattakeerd zou zijn,
is ou waar.
Bij vergissing is op den avond van den 29 uit het
fort te Eontarabie geschoten op het Fransche koopvaar
dijschip Congres, dat men voor een vaartuig van
smokkelaars hield. Niemand is gekwest en er is veront
schuldiging aangeboden.
Sedert eenige weken heerscht in Nebraska in N.-Am.
groot gebrek aan levensmiddelen en brandstof. Tien
duizend menschen zullen dezen winter van Eet noodige
moeten worden voorzien om tegen hongerdood en
koude beschermd te worden.
JACOBA VAN BEIEREN EN FRANK VAN
BORSSELB.
leder kent de tragische geschiedenis van Gravin
Jacoba. De volgende lezing van haar betrekking tot
Frank van Borssele is waarschijnlijk niet zoo algemeen
bekend. Het verhaal is
z/ghetrocken uyt de Chronijcke der Hertoghen
van Savoyen, beschreven door heer Lambert
van der Burgh, onlangs Deken der Canonicken
van S. Marine t' Utrecht."
/fHeer Vranck van Borssele hebbende uyt Willem
Bye verstaen, den noot eude het begeeren van vrou
Iacoba, Seyde hemNeemt, ende hout daer d
kis (jen, daer is veel gelts inne, levert het aen mijnder
Vrouwen, ende laet heul* daer soo veel uytnemen
als liaer belieft, dat ick tselve haer bidde: ende soo
sy alsoo doet, seght dat ickt voor een weldaet aen
my gli et I aen houden salende hebbende heer Vranck
naderhandt noch meermael liberalijck de noot van
dese Princesse te bate ghekomen met goede sommen
van penningen, so heeft sy tot hem groote ghene-
ghentheyfc ghekreghen. Ende daer na, also hij eens
bij haer quain, seyde sy, datse in haer leven sijn
weldaden nimmermeer en soude konnen verghelden.
Heer Vranck wert door dese woorden seer beroert
in zijn herte, te meer alsoo vrou Iacoba haer pro
poost sloot met dese woorden Ende dewijle dan
O lieer Vranckmijn gelegentheyt niet en is, ende
my de middelen ontbreken uwe weldaden te vergelden
so offere ick mij selven aen u gantsc/i ende gJieheelijck
oppe. Heer Vranck hebbende haer daernaer te S.
Maertensdijck seer heerlijck onthaelt, ghetracteert ende
ghelogheert, heeft bestaen haer van houwelijck aen
te spreken, daer sy gheene toe verstaeride, hebben
malkanderen ghetrout.
Hertoghe Philips dit hoorende, wert seer t'onvre-
den alsoo sy belooft liadde (doch niet ghewillighlijck)
niet te herhouwen solider sijn concentte meer also
sy maer een van Bidders afkomst ghetrout hadde
ende nederkomende in Iiollant uyt Vranckrijck, heeft
lieer Vranck ontboden eude sicli gheveynsende alsof
het om yet anders was, heeft hem doen vanghen
ende haestelijck opt slot te Rupelmonde boven Ant
werpen voeren, ende aldaer gevangen houden, gevende
don Casteleyn sclirïftelijckeii last, dat hij heer Vranck
soude doen onthoofden maer den Casteleyn dooi
de kloeckheyl der woorden van heer Vranck beweeght
zijnde, heeft des Hertoghen last uytghestelt te vol-
brengheu dan den Plertoghe onlanghs liaer sijn
gliegheven last daer berou afhebbende, ende verstaende
dat heer Vranck noch leefde, is blijde ghewordeu,
ende heeft den Casteleyn ghepresen, dat hy soo haes-
tigh niet en was gheweest. Vrou Iacoba seer beladen
ende bekommert zijnde voor haren man, heeft om
hem weder te krijghen, haer selven daer toe laten
beweghèn (siende dat het anders niet koude zijn)
aen Hertoghe Philips alle haer Landen over te glieven,
behoudende maer eenighe heerlijckheden tot haer
onderhout, ende met voorwaerden, soo sy by heer
Vranck kinderen kreglie, dat deselve dan Hollandt,
Zeelandt ende tienegouwen weder als Graven souden
besitten.
Daer werdt van haer beyden verteldt, dat doen de
Gravinne Iacoba d' eerstemael te S. Maertensdijck
van Heer Vranck onthaelt, ende met een kostelijcke
Maeltijdt oft banket getractcert soude werden, dat
hy de mueren van de Sale, in plaets van Tapijtten
rontsomme met groene Willighe-tacken hadde doen
behanghen, daer over beyde de zijden van elcken
Tack de letter D veel werven geschreven stondt
Sy vraegde hem wat dat beduyde? Iiy ten lesten
antwoorde dat hy niet hebbende derven sijne goede
glie negen they t tot haer met uyterlijcke woorden uyt-
spreken, niet en koude laten die met dese leeckenen
te kennen glieven. Ende seyde doen jegens haer,
DIJNEN WILLIGEN DIENAER,
Sy daerin ghenuchtc scheppende, heeft heer Vranck
seer lief ghekregen, ende hebben beyde niet gherust
geweest, voor al eer sy in Echten-staet zijn ghekomen,
daer sy ontrent dry Jaren t' samen in gheleeft heb
ben sonder kinders te krijghen."
Kerk- en ^cllLOolnie^^ws.
Beroepen te Ernst ds. J. F. J. van Goens te
Seroos kerke.
Correspondentie.
Voor den in nood verkeerenden onderwijzer Van
Holten te Poederoijen is aan ons bureau ontvangen van
2,50. Van Mejuff. N. N. (die //Emancipatoria"
kocht) f 5Uit Biervliet een coupon a f l,231/2.
Van N. N. een coupon a ƒ2,50.
Wij bevelen het hulpbehoevend gezin zeer aan ook
bij de onderwijzers hier in de Provincie.
Heden overleed in den ouderdom van 79
jaar en circa 6 maanden, onze veel geliefde Vader,
Behuwd- en Grootvader, de WelEdele Heer JOB
VAN DEB HAVE, Oud-Lid der Provinciale Staten
van Zeeland, Oud-Burgemeester van Ouwerkerk, Oud-
Dijkgraaf der polders de 4 Bannen van Duiveland
en Gouweveer, enz.
Ouwerkerk, 31 October 1874.
M. v. d. HAVE.
C. v. d. HAVE.
A. v. d. HAVE.
B. G. v. d. HAVE.