Buitenlandsch Overzicht.
51'-
aakt
van
son -
d in
r op
,n-
3Cnj
P-
lop"
iten
gen,
met
aan
ener
:k.
Eetra-Nciiement, 27 Aug. Dezer dagen werd een
partij land| gelegen in den Willem Leopoldpolder,
tocbelioorende aan het Gasthuis van Sluis, verpacht
voor de belangrijke soin van 87 het gemet (44 are
23 centiare).
Z. M. de koning vernomen hebbende, dat de ge
wezen luitenant van het Indisch leger, C. Comfurius,
dezer dagen te 's Ilage is aangekomen, moet HDs.
diep leedwezen hebben uitgedrukt over liet betreurens
waardige lot, dat dien officier getroffen heeft bij de
tweede expeditie in Atchin.
Z. M. heeft tevens het verlangen geuit om den heer
Comfurius, die zich thans metterwoon te dezer stede
gevestigd heeft, weldra bij zich te ontvangen.
De gewone audientiën van den minister van bin-
nenlandsche zaken zullen plaats hebben des Zaterdags
te twaalf ure.
De gewone audiëntie van den minister van buiten-
landsche zaken zal voortaan in plaats van op Woensdag,
gehouden worden op Maandag, te twaalf ure, te
beginnen met den 7n September aanstaande.
De minister van oorlog, overwegende, dat onder
scheiden gepasporteerde onderofficieren en korporaals
zich, bij terugkeer in het burgerlijk leven, in het
vinden van een bestaan teleurgesteld zien, dat het
zeer waarschijnlijk is, dat vele van dezen zich opnieuw
voor den militairen dienst zouden willen verbinden,
indien hun bekend ware, dat zij in den graad, dien
zij vroeger bekleed hebben, wederom kunnen worden
aangenomen, brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat bij ministriëele dispositie aan de chefs der korpsen
volkomen vrijheid is gegeven om zoodanige gewezen
doch ongehuwde militairen reeds dadelijk in hun vorigen
graad tot het aangaan eener verbindtenis voor den
militairen dienst toe te laten.
De redactie van de Haarlemsche Courant is ver
zocht te melden, dat, wegens verminderende krach
ten bij velerlei arbeid, de heer Groen van Prinsterer
sedert geruimen tijd aan beraadslagingen over kerk
of school geen deelneemt.
Uit een
blijkt, dat
z/voor eenige gastrollen," maar slechts voor céne en
wel die in haar eigen stuk.
nadere mededeeling in de Ned. Spectator
mej. Kruseman zich niet heeft verbonden
Volgens een bij het departement van Marine ont
vangen telegram was Zr. Ms. opnemings-vaartuig
z/Hydrograaf," onder bevel van den luitenant ter zee
Ie kl. jhr. T. E. de Brauw, den 28n dezer, op zijn
reis naar Oost-Indië, te Aden aangekomen. Aan
boord was alles wel.
De werkzaamheden tot het vlotbrengeu van hot
gestrande stoomschip König Wilhelmworden te
Nieuvvediep weder aangevangen. Voor de dammen
worden nu gekoolteerde zakken met zand gebruikt.
Het weggraven van zand aan de landzijde geschiedt
met een ijzeren bak, door een locomobiel bewogen,
die met eiken trek ongeveer een derde kubieke meter
zand ter diepte ,van twee meter langs den romp weg
haalt. De centrifugaalpomp, die dienen moet om het
water uit de geul te pompen, is door het toeióopen
van liet zand onbruikbaar gemaakt. De patrijspoorten
aan de zeezijde van het schip worden met ijzeren platen
gesloten.
De feestrede, ter gelegenheid van het derde eeuwfeest
van Leidens ontzet, op den 3 October e. k., zal worden
gehouden door den hoogleeraar Dr. C. P. Tiele.
Plet hoofdbestuur van de Nederlandsche vereeniging
«het Roode Kruis," heeft besloten op nieuw 10.000
beschikbaar te stellen ten behoeve van de hulpbehoe
vende militairen in Atchin.
De leening der Rotterdamsche diergaarde, ten be
drage van 400.000, is zoo goed als volteekend.
Donderdag morgen is te Groningen de 5e juristen
vergadering geopend, onder voorzitterschap van Mr.
B. D. H. ïellegen. De bijeenkomst werd door ongeveer
zeventig rechtsgeleerden bijgewoond.
In de vorige week hebben de rijks-adviseurs voor
de monumenten van geschiedenis en kunst de ruïnen
van het kasteel Brederode bij Haarlem geïnspecteerd,
ten einde de werken in oogenschouw te nemen, die
in den laatsten tijd aldaar uitgevoerd waren.
Door hét- opruimen van het puin en het zand, dat
verscheidene grachten vulde, is thans voor een groot
deel het plan van het kasteel duidelijk geworden.
Men betreedt eerst een vierkant buitenhof, waar
vroeger de stallen gestaan hebben. De palen, waarop
de brug rustte, zijn nog aanwezig. Daarnaast her
kent men de sporen van een muurwerk, waartegen
de ijzeren getraliede deuren steunden, die den ouden
Rijnarm moesten afstuiten en den toegang tot de
grachten versperren.
Van dit buitenhof komt men over een houten brug,
waarvan liet uiteinde opgehaald kan worden, aan de
poort, die in een vierkanten toren staat en den toe
gang verleent tot een tweede door grachten omgeven
en met wallen verdedigde enceinte. Deze poorttoren,
die nog bijna geheel in wezen is, was aan de zijde
van het kasteel geopend. Daardoor kon men op de
bovenverdiepingen gemakkelijk krijgsmaterieel ophij-
schen, en was het mogelijk de poort van het kasteel
uit te beschieten, wanneer deze in handen van een
vijand mocht gevallen zijn.
Achter de poort staat een vierkant gebouw, nog
slechts gedeeltelijk in wezen, en waarin het logies
was van de verdedigers dezer enceinte.
Een houten brug leidt van hier naar het met grach
ten omgeven kasteel. Men moet eerst door een
vierkanten slechts half bewaarden toren gaau en treedt
dan in een vierkant binnenhof; dat met wallen ver
dedigd is aan de N. O. zijde staat de eenige ronde
toren, dien men alhier gebouwd heeft. Ten zuiden
vindt men de overblijfselen van twee ruime vertrekken
en aan den Z. O. hoek een vierkanten toren, die de
gracht bestrijkt.
Van de poort, waardoor men in het binnenhof
komt, moest men over een houten vloer het kasteel
binnentreden, dat de westzijde inneemt.
Deze vloer kon in tijden van gevaar weggebroken
worden. Thans is dit terrein nog met puinhoopen
versperd.
In het kasteel had men twee ruime vertrekken
waarvan aan de écne zijde de muur verdwenen of
liever omvergeworpen en in de grachten terechtge
komen is, waar men er de kolossale blokken van ziet
liggen beneden waren de keukens, boven was een
hoog verheven ridderzaal met een houten zoldering
bedekt.
Aan deze zaleu grenst ten zuiden een zware vier
kante toren, die den Z.-W. hoek van het kasteel
beschermt.
Ten noorden der zalen verheft zich een dubbele
kolossale vierkante //donjon," het laatste toevluchts
oord der verdedigers. Hij bestaat uit vier verdiepingen,
waarvan de onderste gewelfd was. De muren zijn ver
bazend sterk, en de sehietgaten zijn met nauwkeurig
heid gericht naar de punten,die zij behooren te bestrijken.
Van dezen //donjon," den eeiiige die in Noord-Nederland
nog bestaat, is het grootste gedeelte behouden. Van
den top van dit bolwerk heeft men een prachtig ge
zicht op het schoone, rijkbegroeide Kennemerland.
Talrijke voorwerpen, in cle puinen gevonden, wor
den in het bij Brederode. gelegen koffiehuis in een
kast bewaard.
Thans zijn nog verschillende werken te verrichten.
De grachten van de le enceinte, het buitenhof, be
hooren gezuiverd te worden, en de puinen die het
binnenhof versper reu, moet men wegruimen. Ook zal
hier en daar tot de versterking der muren nog over
gegaan moeten worden.
De restauratie, die met Rijks hulp onder de uitste
kende leiding van den Rijksadviseur mr. A. J. Enschedé
met beleid en getrouwheid geschied is, mag als een
zeer verblijdend feit genoemd worden.
Daardoor is ons een monument weergegeven, dat-
voor de kennis der militaire bouwkunst in de XlIIe
eeuw van onschatbare waarde is. Wat Brederode van
de kasteelen in andere lauden onderscheidt, is o. a.
de omstandigheid dat dit imposant gevaarte geheel
en al van baksteen opgetrokken is.
Het aantal bezoekers, voor een groot gedeelte vreem
delingen, neemt dagelijks toe en mag op ettelijke
duizenden jaarlijks gesteld worden.
Uit Rhenen schrijft men. Ten bewijze dat het bij
geloof in deze gemeente nog niet uitgestorven is, diene
het volgendeVóór 9 maanden begon een meisje, oud
19 jaar, alhier bij hare ouders woonachtig, over ziekte
verschijnselen te klagen, die bij hare ouders en kennissen
het vermoeden opwekten dat zij betooverd was. Eene
achtingswaardige oude vrouw, mede alhier wonende,
werd verdacht haar in dien ellendigen staat gebracht
te hebben. Geneeskundige hulp werd niet ingeroppen.
Wat vermag de beste docter tegen t-ooverijN? Men
vervoegde zich bij meer bevoegde autoriteit. Een zeker
metselaar, tevens wonderdocter te Wageningen, werd
geconsulteerdhij bevestigde de betoovering en gaf
tot driemalen geneesmiddelen aan de ongelukkige lij-
deres. In dien tijd werd, volgens het verhaal van den
vader, een groote kat, gevolgd door een heirleger
dergelijke tooverkatten, rondom de ouderlijke woning-
gezien, die zich zelfs door schietgeweer niet lieten
verjagen. Zoo bleef de staat van zaken tot Donderdag
avond 11.toen echter bereikte de bezetenheid haar
toppunt:-als razend vloog het meisje hare wauhopige
moeder aan en men besloot eindelijk de hulp van
doctor Boodt in te roepen. Bij zijne komst verzocht
hij de bezetene zich te bed te begeven en, na een
lokaal onderzoek naar de eigenlijke residentie des
demons ingesteld te hebben, verklaarde hij plechtig,
dat hij, hoewel geene tooverformulieren kenueude en
niet in staat geneesmiddelen tegen tooverij voor te
schrijven, meende in dit geval toch wel bij machte
te zijn, door manuale hulp de onttoovering te doen
plaats hebben. Hij verzocht de betrekkingen alles in
gereedheid te brengen, wat tot de plechtige ontvangst
van zulk een wonderbeest zou kunnen dienstig zijn,
riep ootmoedig in zijn geest de godin Lucina aan en
ziedaar na een uurtje toevens in die betooverde wo
ning had hij de voldoening, een fiksche tooverkat
in de gedaante van een frische gezonde deerne, te
voorschijn te brengen.
Uit Triest wordt aan de Preus. Volks-Zeitung ge
schreven
Aan het armen-bureel te dezer stede meldde zich
dezer dagen een Nederlander uit de provincie Over-
ijsel aan, om ondersteuning te bekomen voor de te
rugreis naar zijn vaderland. Hij was door den pastoor
zijner woonplaats voor het Carlistische leger aange
worven en had van dezen 50 fr. reisgeld ontvangen,
met de belofte dat hem, in de gelederen van don
Carlos getreden, nog 700 fr. zou worden ter hand
gesteld.
//De aangeworvene is werkelijk naar Spanje gereisd,
heeft daar den slag bij Bilbao medegemaakt en be
kwam twee kogels in 't been, maar de hem beloofde
700 fr. niet. De edele don Carlos had den invalide
eenvoudig weggezonden, het aan hem overlatende op
welke wijze hij de terugreis naar zijn vaderland zou
ondernemen.
z/üe geestelijke werver is pastoor te Almelo, in de
provincie Overijsel. I)at deze de 50 fr. niet uit zijn
eigen zak gegeven heeft, behoeft niet betwijfeld te
wordenVaderland)
Rusland heeft zich niet vereenigd met de politiek
der mogendheden die aan het gouvernement der
Spaansclie republiek een aanmoediging hebben geschon
ken en een zedelijken steun doen krijgen door liet gou
vernement te erkennen. Het is nog niet uitgemaakt of
Rusland ook een gemotiveerde weigering heeft gegeven
sommige berichtgevers zeggen dit, anderen meenen dat
Rusland zich niet heeft verklaard, dat het waarschijn
lijk binnenkort Serrano's regeering wel zal erkennen
en dat het in alle geval deze niet heeft voor de borst
gestooten. Er is echter een lezing volgens welke de
Czaar zou gezegd hebben //dat het hem leed deed dat
hij de regeeriug te Madrid niet kon erkennen, omdat
zij in het land zelf niet erkend werd maar dat hij
als daarvan de bewijzen geleverd waren en Spanje tot
rust zou gekomen zijn ook niet aarzelen zou het gou
vernement te erkennen. Hij zou nochtans in betrekking-
blijven met de Spaansclie zaakgelastigden."
Wij kunnen de waarschijnlijkheid dezer lezing' niet
aannemen; zulk een betuiging zou niets meer of min
der zijn dan een indirecte erkenning van Don Carlos.
Immers, als de Czaar spreekt van een deel der bevolking-
dat de regeering van Madrid niet erkent dan moet
dit deel of beschouwd worden als in staat van oproer,
of als gelijkgerechtigde staatspartij met die welke
regeert. Neemt men nu het eerste geval dan zou de
erkenning van het gouvernement niet meer dan recht
vaardig zijn en wordt in het tweede geval die erken
ning geweigerd dan sluit zij eigenlijk in de erkenning
van beide partijen die elkander de heerschappij betwis
ten, ja zelfs nog eenige preferentie van de Carlisten,
aan wie werkelijk een overdreven beteekenis gegeven
en groote kans op de overwinning-toegeschreven wordt.
Nu gelooven wij niet dat keizer Alexander zich zoo
diep in de Spaansclie zaken zal steken. Het voorbe
houd dat de erkenning doet uitblijven omdat geheel
Spanje zelf 't gouvernement niet erkent houdt geen
steek. Was dit gegrond, dan zou een mogendheid
eene andere niet kunnen erkennen als er b.v. eens
een opstandje ergens op een dorp of gehucht ontstond,
of de erkenning van een gouvernement dat tijdelijk
met een oproer of een gering tumult te kampen kreeg,
zou dadelijk ook door de andere mogendheden geschorst
moeten worden in het diplomatiek vertrouwen. Dat
gaat toch niet aan.
Heeft Rusland zich nog niet verklaard, dat is te
betreuren naar onze meening. maar de erkenning dooi
de andere mogendheden beteekent toch niettemin veel
voor Spanje. Dat dit door de Carlisten zelf zoo
begrepen wordt blijkt o. a. ook uit de bij herhaling
door hen verspreide geruchten nopens verdeeldheid en
crisis die te Madrid zouden heerschen. Natuurlijk,
dat Don Carlos redeneert zooals sommigen 't aan den
keizer van Rusland toeschrijven is te verklaren.
In Spanje zelf wordt thans aller aandacht getrokken
door de heldhaftige verdediging van het kleine Puycerda.
Het plaatsje door een handvol soldaten verdedigd
ondergaat nu al sedert verscheidene dagen voor de