Onze Leestafel.
der armen van Hengelo en Zelhem, plaats. Zooals
meermalen is bericht, moet door de eigenaars of
bewoners der boerenplaatsen, die gronden van de
voormalige Dnusburger-Hattemer mark hebben ver
kregen, up dien dag een brood van minstens 22
ponden daar worden gebracht, waarvan de verdeeling
ten overstaan der burgemeesters van beide gemeenten
plaats heeft.. Ook nu werd het zwaarste brood weder
geleverd door G.' J. Massink, landbouwer op Lebbink
onder Zelhem, wegende 157 halve kilogrammen; het
2de door H. J. Groot Roessiuk, op ïtoessink ouder
Hengelo, woog 34 halve kilo het 3de door G. J,
Berkelaar op Beeftink onder Zelhem, woog 30 halve
kilo; terwijl, het geheel 2413 halve kilo bedroeg.
Het publiek wordt bijzonder opmerkzaam gemaakt
op de in de. Courant van heden geplaatste advertentie
der firma S. SACKS Co. in Hamburg, welke door
hare prompte en reëele bediening tegenover hare geïnte
resseerden het volste vertrouwen in alleopzichten verdient.
Buitenland.
Frankrij k.
Eindelijk heeft het ministerie de Broglie den zoo
lang verwachten beslissende bons gekregen en is het
afgetreden. Zoo wreekt zich de geschiedenis en is de
man die den heer Thiers ten val heeft gebracht thans
zelf bezweken voor de onmogelijke taak die hij zich
had opgelegd. In de zitting der Nationale van Za
terdag had de beslissing plaats. De hertog de Broglie
eischte dat vóór alle andere wetsontwerpen (gemeentewet,
Eerste Kamer-wet enz.) de kieswet aan de orde zou
gesteld worden. Hiertegen verzette zich onderschei
dene sprekersde Broglie bleef bij zijn verlangen en
stelde de kabinets-kwestie. Men merkte door de ge-
heele vergadering en zelfs op de tribunes groote
spanning op. Een kwestie van een eenvoudige orde
van den dag nam de proportiën aan van een beslis
send politiek vraagstuk. De heer Lucien Brun gaf
te kennen dat men van zulk een kwestie geenszins
een kwestie van wan- of vertrouwen in het kabinet
maken kon. Hetzij nu de hertog de Broglie zijn
eigen kracht overschatte, hetzij hij naar een voorwend
sel zocht om het gezag, dat hem zoo kwalijk tot
bereiking zijner oogmerken gediend had, neder te leg
gen, hij bleef bij zijn meening dat de kwestie beslissend
moest wezen over het al of niet aanblijven der regee
ring. Men ging toen tot stemming over door zitten
en opstaan, doch tot tweemaal toe werd de uitkomst
der stemming door het bereau als onzuiver gewraakt,
waarop men tot hoofdelijke stemming overging en nu
verklaarden zich 381 stemmen tegen en 317 vóór
het ministerie. Hierop verlieten al de ministers de
zaal en dienden later hun ontslag in bij den president.
Er heerschte een groote agitatie in de vergadering.
Het scheen dat sommigen van gevoelen waren dat ook
maarschalk Mac-Mahon door het afkeurend votum
getroffen was. Hiertegen werd door den heer Ram-
pont van het linker-centrum opgekomen. Hij zeide
z/Wij hebben tegen het ministerie gesterad omdat het
een partij-ministerie is. Het kwam ons nooit in den
zin tegen den maarschalk Mac-Mahon te stemmen."
Deze verklaring is te beschouwen als een motie van
vertrouwen van het linker-centrum in maarschalk
Mac-Mahon en moest wel van invloed zijn op de
houding van den president en op de keuze van andere
ministers die thans verwacht wordt.
Engeland.
Czaar Alexander vertoeft te Londen en is in Enge
land het voorwerp van luid sprekende sympathie
betuigingen. In Duitschland schijnt men aan dit
bezoek groote politieke waarde te hechten, schoon het
in Engeland als van zuiver vriendschappelijken aard
wordt beschouwd. En we gelooven terecht. Gister
althans heeft de keizer zich den geheelen dag met
bezoeken, die hij aflegde en ontving, bezig gehouden.
Vergezeld van den groothertog Alexis, den hertog
van Edimburg en prins Arthur, heeft hij een bezoek
gebracht aan de kapellen, ter eere van prins Albert
én St. George opgericht.
Na het ontbijt heeft de koningin dén hoogen gast
naaf de koninklijke hoeven geleid.
Te Londen teruggekeerd heeft de Czaar het corps
diplomatique en de ministers, daarna den hertog van
Cambridge, den hertog van Teek, den prins van
Wales en den graaf van Parijs bij zich ontvangen.
De prins van Wales en de graaf van Parijs hebben
ook bij elkander bezoeken afgelegd.
Du itschland.
Vorst Bismarck is waarschijnlijk naar Varzin ver
trokken om buiten zijn reeds weder toenemende krachten
geheel te herwinnen. De rijkskanselier heeft 't overigens
niet alleen door zijn rheumatiek, maar ook door zijn
grooten invloed hard te verantwoorden. In den strijd
tusschen den Times en de Nordd. Allg. Ztg. over de
vraag, of hij een onderhoud heeft gehad met den
koning van Italië een vraag die op zichzelf zeker
van luttel belang, slechts gewicht erlangt wanneer
men het antwoord in verband brengt met de zaken
die in zulk een bijeenkomst, zoo ze heeft plaats ge
had kunnen zijn behandeld in dien strijd, zeggen we,
is vorst Bismarck het slachtoffer. De Times houdt
stokstijf vol dat 't feit waar is en dat haar Parijsche%
correspondent het uit een authentieke bron heeft geput.
De Nordd. beweert daarentegen dat het bericht uit
de lucht gegrepen en de bron, zoo ai authentiek, toch
niet geloofwaardig is.
Het Pruisische heerenhuis heeft de wet nopens de
vervulling van vacaturen, ontstaan door de ambtont
zetting van bisschoppen, met 81 tegen 46 aangenomen,
zoomede de aanvulliugswet op die van 11 Mei 1873
nopens de opleiding van geestelijken.
De half-officiele Provincial- Correspondenz heeft een
artikel gewijd aan de interpellatie van lord Derby en
het antwoord van lord Russell in het Engelsche
hoogerhuis. Het blad meent dat dit antwoord, al
liet lord Derby zich slechts voorzichtig uit, lichtvaar
dige en onrustwekkende geruchten tot zwijgen brengen
zal. Het doet opmerken, dat, naar de overeenstemmende
verklaringen van beide staatslieden, aan Frankrijk de
vrees voor oorlog te wijten is. Groote praktische
beteekenis heeft de verklaring van lord Derby, be
treffende de kracht van gesloten verdragen, met welke
oogenschijnlijk op de neutraliteit van Luxemburg en
België werd gedoeld. Het artikel eindigt: //Sedert
Metz en Straatsburg zich in onze handen bevinden,
is een aanvallende oorlog voor Frankrijk veel moeie-
lijker geworden. Een plotselinge aanval zou slechts
over Luxemburg of België kunnen worden ondèrno-
men. In zoover de oorlogsgezinde partij in Frankrijk
den wensch koesteren mocht, haar gang te gaan,
zonder de neutraliteit van Luxemburg en Belgie te
ontzien, is het van groote beteekenis. dat Engeland
het vast besluie te kennen geeft om, voor zijn deel,
in te staan voor de handhaving der traktaten. Door
deze verklaring sluit Engeland zich feitelijk aan bij
de vredelievende politiek, welke in de laatste jaren
wordt voorgestaan door de met Duitschland bevriende
mogendheden. Lord Russell heeft zich, door het uit
lokken van deze verklaring, verdienstelijk gemaakt en
den vrede van Europa verzekerd.
Spa n je.
In Spanje is een nieuw bewind, een kabinet-Zabala.
opgetreden. De leden hebben den eed reeds afgelegdr
Men denke echter niet dat de toestand er veel dooc
verbeterd is. Geenszins; aan veler wenschen mogt
thans voldaan zijn, het ras der ontevredenen is nie
uitgeroeid. Verscheidene gouverneurs van provinciën
en hoofdambtenaren bij de departementen van alge
meen bestuur, hebben hun weinige ingenomenheid
reeds getoond, door aanvragen om ontslag. De regeering
heeft en zeer terecht besloten alle verzoeken
van dien aard in te willigen en met energie te be
handelen. Dit is dan ook in alle opzichteu noodig,
want zoowel in den politieken als in den oorlogs
toestand ziet het er nog bedroevend uit. Van jl.
Donderdag morgen meldt men, t en bewijze daarvan,
het volgende Er hebben dagelijks schermutselingen
met de Carlisten plaats op den linkeroever van den
Nervion. Maarschalk Concha heeft den nacht te
Balmaseda doorgebracht. Een deel van het leger trekt
op naar den Ebro. De bewoners van Bilbao vreezen
een nieuwe blokkade.
Amerika.
De Senaat te Washington heeft een bill aangenomen,
waarbij bepaald wordtlo. dat liet stelsel van volkomen
vrijheid in de uitoefening van het bankwezen zal
worden ingevoerd 2o. dat de uitgiften van green
backs tot 382 raillioen zal beperkt worden 3o. dat
bij elke vermeerdering van een millioen bankbiljetten
250,000 greenbacks uit den omloop zullen gebracht
worden 4o. dat de greenbacks na Juli 1878 zullen
worden geamortiseerd door middel van obligatiën
4V, pCts., aflosbaar in tieu jaren.
De wetgevende vergadering van Arkansas heeft den
heer Baxter als gouverneur erkend en president Grant
verzocht de wetgeving in bescherming te nemen.
De dezer dagen verschenen vierde aflevering van
z/de Aarde en haar Volken" bevat het vervolg van
Guilleaume Lejean's reis door Bulgarije; fragmenten
uit een reis van deuzelfden door den Anti-Taurus;
zeer belangrijke reisherinneringen uit Spanje, die,
daar zij de Baskische provinciën betreffen, zeer actueel
zijn; een vervolg -van de reis door Groenland en
nog eenige kleinere wetenswaardigheden, waaronder
een belangrijk stukje over Siam.
Men verwijt onze nieuwere letterkunde wel eens
gebrek aan oorspronkelijkheid, te weinig verheffing,
een te ver gedreven hangen aan het practische. Dit
wordt dan doorgaans in verband gebracht met de
materieele richting van onze eeuw, die geen tijd
overlaat voor de beoefening der letteren als kunst en
bij het volk den smaak in voedsel voor den geest
bederft.
Geheel verdiend is dit verwijt niet en dat het
soms zoo scherp wordt uitgesproken, mag misschien
ook wel toegeschreven-worden aan den geest des tijds,
die veeleischend is op elk gebied.
De oorspronkelijkheid is niet dood; de bron waar
uit de schoone, stoute, verhevene, teedere gedachten
opwellen is niet verdroogd. Het is evenwel niet te
ontkennen dat het met elk tijdperk van ontwikkeling
moeielijker wordt oorspronkelijk te zijn, en 't zou
zeer onbillijk wezen te vergen dat dichter en schrijver
alleen geheel nieuwe elementen mogen vereenigen om
aan de gewrochten van hun geest den naam van oor
spronkelijke kunstwerken te kunnen toekennen.
Zelden was ons dit duidelijker dan dezer dagen
bij het doorbladeren van een zeer curieus boek, n.l.
z/La Légende d'Ulenspiegel", geschreven door onzen
hooggeachten vriend Charles de Coster, professor aan
de Militaire School te Brussel.
De volledige titel van het boek is: //La Légende
et les aventures héroïques, joyeuses et glorieuses
d'Ulenspiegel et de Lamme Goedzak au pays de
Flandres et ailleurs, illustré de trente-deux eaux-fortes
inédites. Paris. Librairie internationale."
Wie was Uilenspiegel? Ieder weet dat; men kent
hem in Vlaanderen, Nederland, Duitschland, van de
Somme af tot in Pommeren. Zijn wonderbaarlijke
geschiedenis leeft in den mond van alle kindermeiden,
van alle oolijke dorpelingen, die, bij wijlen, onder
den lindeboom van 't dorpsplein, bij maanlicht of
in 't schemeravonduur scènes uit zijn leven vertellen.
Waarschijnlijk is dit klassieke personage geboren in
't noorden of noordwesten van Duitschlandmaar
zijn lotgevallen zijn in vele talen beschreven en daar
van bestaan een groot aantal uitgaven. Paul de Saint
Victor zegt in de Liberté dat de geschiedenis van
Tyl Uilenspiegel vertaald is in het Vlaamsch, Fransch,
Latijn, Engelsch, Deensch en Poolsch, en dat er meer
dan honderd verschillende uitgaven van bekend zijn.
Wij weten dat er ook onderscheidene Nederlandsche
Uilenspiegels zijn gedrukt.
Welnu deze geschiedenis van Tijl Uilenspiegel is
de grondstof geweest waaruit Charles de Coster een
allermerkwaardigst geniaal boek heeft gemaakt. Dat
boek is een proeve van wat stoutheid van hand ge
paard aan trotsche verheffing van den geest vermag.
Wie zou kunnen denken dat het mogelijk was de
wonderlijke avonturen van een personage als de wel
bekende Tijl zoo saam te weven met het tafereel van
het geheele Vlaamsche volk uit de zestiende eeuw,
uit de tijden van Karei V en Philips II, en het
geheel van zoo treffende toepassing te maken op het
Vlaamsche België onzer dagen, dat men bij de lezing
van het boek beurtelings zich voelt medegesleept
door het onwederstaanbaar burlesque, aangegrepen
door 't diep treffende, geroerd door het rein verhe
vene, om ten slotte uit te roepen welk een schat
van leering en stichting schuilt er in dien Uilenspiegel
Wij kunnen geen overzicht van dit merkwaardige
boek geven; men moet het lezen om het te genieten,
en dat bevelen wij ten zeerste aan. In geen leesge
zelschap vooral mag het boek van de Coster ontbreken
wat daarin tot den Vlaming en over Vlaanderen
gezegd wordt vindt diepe echo's in 't hart van eiken
Nederlander. We herinneren ons niet ooit een zoo
Rembrandt-achtige schildering van die merkwaardige
figuren uit de Nederlandsche geschiedenis der zes
tiende eeuw gezien te hebben. De sombere gestalte
van een Philips de Tweede staat daar als een zwarte
silhouet sprekend op een grond van bloed en mutserd-
rook de ontluikende vrijheidszin geurt daar als een
liefelijke lentelucht; het ontwakende vrijè geweten
daagt daar op als een stralende zón in het morgen
rood; de geschiedrol wordt daar open gedaan om te
getuigen tegen en tegelijk vóór het Vlaamsche volk,
omdat het toen ingeslapen is aan den voet van brand
stapel en schavot, doch eindelijk weer wakker staat
te worden om nu nog te doen wat toen is blijven
steken en om zich te ontworstelen aan priestergezag
en geestesdwang.
Wij moeten ook nog met lof meldig maken van de
32 oorspronkelijke etsen die het werk van den heer
de Coster opluisteren en die geleverd zijn door de eerste
hedendaagsche Belgische meesters.
Dat deze Uilenspiegel, ofschoon hij 30 francs kost,
reeds een tweeden druk beleefd heeft is wel een be
wijs vfin de ingenomenheid waarmede hij in de letter
kundige wereld is begroet.
Kerk- en Schoolnieuws.
Beroepen te Krabbendijke ds. J. H. C. Wagener
te Maria-Hoorebeeke. (Belgie.)
Toezegging van beroep ontv. door ds. Krom te
Dreischor voor Oudenhoorn.