voor Iset arrondis- xièrx seinent Zierikzee. 1874. No. 30. Zaterdag 18 April, 77ste jaargang. NIEUWS- en ADVERTENTIE-BLAD GARANCÏME EN ALIZARINE. mm mmm courant Deze Courant verschijnt DINSDAG en VRIJDAG avond, uitgezonderd op FEESTDAGEN, Prijs per. drie maanden 1,Franco per post 1,- Afzonderlijke nommers 5 cent, met Bijblad 10 cent. PRIJS DER AD VERTEN TIEN Per gewonen regel 10 cent. li u w e 1 ij k s -Geboorte- en Doodberichten van 16 regels 60 cent. Dienstaanbiedingen van 15 regels, mits contant betaald, 25 ct. Alle stukken, de redactie betreffende, gelieve men uiterlijk een dag* voor de uitgave in te zenden aan den uitgever II. LAIiEAHAN. Zierikzee, 17 April. Wij achten het hieronder volgende, ons medegedeelde stuk van zooveel belang dat wij er gaarne de plaats van ons hoofdartikel aan inruimen. Wij vertrouwen dat .dit ook onzen geëerden Lezer X genoegen doen zal. Red. De commissie, benoemd door het Departement Zierikzee der Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nij verheid, belast met het onderzoek der middelen, die kunnen leiden tot verbetering van de cultuur der Meekrap en hare fabriekmatige bereiding, ontving dezer dagen van de Aliza- rine-commissie te Avignon, die zich met de behandeling dierzelfde vragenbezighoudt verschillende belangrijke rapporten, die' in hoofdzaak 'hierop neêrkomen De commissie benoemd door de Kamer van Koophandel te Avignon en de Maatschappij van Landbouw in het de partement Vaucluse heeft den 26 Maart 1873 eene verga dering gehouden ter bespreking der; gevaren, waardoor de Meekrap-cultuur en, de Industrie worden bedreigd, ten gevolge van de concurrentie- der kunstmatige Alizarine, en oin te trachten middelen te beramen, waardoor eene nood lottige crisis kan worden voorkomen. Na een historisch overzicht te hebben gegeven van het geen de Maatschappij van Landbouw in dezen heeft verricht, en de stappen die zij heeft gedaan, zoo bij de Kamer van Koophandel als bij de meest bevoegde scheikundigen, komt zij tot het besluit, dat de berichten omtrent de kunst- alizarine tot nog toe tegenstrijdig zijn en dat zij onvoldoende zijn om genoegzaam licht te werpen op eene zaak, waarin de landbouw en de handel in zoo hooge mate zijn betrokken. Men meent dat de tijd gekomen is om middelen te beramen om de crisis, die den handel, industrie en cultuur der Meekrap bedreigt, te bezweren en dat daartoe vooral kan worden hijgedragen door eene betere fabriekmatige behandeling der Meekrap, ten einde tot eene vermeerdering van het kleurend beginsel te komen, en door eene ver mindering der kosten van bereiding, terwijl men door eene betere bemesting der landerijen de opbrengsten kan ver meerderen en alzoo den kostenden prijs der Meekrap kan verminderen. Om daartoe te geraken gelooft men proeven te moeten nemen met scheikundige bemesting in verschillende districten en op verschillende landerijen en de landbouwers te helpen, zoo in den aankoop van mest als in de behandeling. De commissie is verdeeld in twee subcommissiën, n.l. een voor het landbouwkundige en een voor het industriëel gedeelte. Wat het landbouwkundig gedeelte aangaat, meent men dat er kans bestaat de concurrentie met kunstmatige ali zarine vol te houden, door toepassing van eene bemesting met stoffen, welke den grond speciaal die elementen geven, die de plant voor hare ontwikkeling behoeft, en zich daarbij baseerende op het stelsel van prof. George Yille. Wel verre van de stalbemesting als overbodig te beschouwen, gelooft men toch, dat die overdreven wordt, aangezien die slechts eene kleine hoeveelheid stoffen bevat, die de Mee krap voor hare ontwikkeling behoeft, en meent men dat daaraan moet toegevoegd worden een mengsel van alkaliën in verbinding met salpeterzuur en phosphorzuur, alsmede superphosphaat van kalk. Na te hebben uiteengezet, dat de fabricatie van superphosphaat van kalk in de Garancine- fabrieken tot aanzienlijke besparingen in de fabricatie van dit product en alzoo tot verlaging van den prije van dit artikel aanleiding kan geven, en dat daarmede tegelijk het vraagstuk is opgelost, het afvloeiend water, met zwa velzuur bezwangerd, niet meer in de rivieren af te laten, waardoor veel last aan de omliggende gemeenten wordt berokkend, overweegt men het nut, prijzen en premiën uit te loven aan die 'scheikundigen en industriëelen, die hunne ontdekkingen op het gebied der fabricatie van Na tuurlijke Alizarine (uit Meekrap) mededeelen, om daardoor te trachten dien tak van nijverheid uitvoerbaar te maken. Verschillende inlichtingen worden verstrekt omtrent de positie, die de kunstmatige Alizarine inneemt. Deze be richten loopen zeer uiteen. Evenwel worden brieven over gelegd van zeer bevoegde en geloofwaardige personen, waarin wordt geconstateerd, dat de kostende prijs der kunst-alizarine thans in het voordeel der Meekrap is en dat genoemd surrogaat, in plaats van opgang te maken, veeleer terrein verliest. Oorzaken daarvan zijn, dat de Turkschroodverwers, die vroeger de kunstmatige alizarine zeer aanprezen, hoe langer hoe meer overtuigd worden, dat de kleur, daarmede verkregen, niet zoo standhoudend is als die van Meëkrap en garancine. Alleen gebruikten die fabrikanten voor enkele markten melanges, van kunst-alizarine en garancine. Men schrijft de sterke daling der meekrap-prijzen niet alleen toe aan het in gebruik komen der kunst-alizarine, hoewel men den invloed daarvan niet geringschat; maar men ge looft ook, dat zeer veel is bijgedragen door overgroote oogsten, malaise van den handel en de strenge winters van 1870 en 1871, om de meekrap-prijzen te doen dalen en de innerlijke waarde van het artikel te verminderen. Op grond daarvan komt men tot*'de.overtuiging, dat de sterke daling der meekrap-prijzen meei4 aan moreele dan aan materiëele invloeden is toe te schrijven en vindt men het verkeerd de nieekrap-cuTtuur te laten varen, hoewel men gelooft, dat die zal worden verminderd en wel voor namelijk om de volgende redenen: 1°. De stijgende prijzen van den arbeid, die den land bouwer omzichtig doen zijn om eene cultuur, die veel handenarbeid vereischt, niet te veel uit te breiden. 2°. Het ophouden, der ziekte van den wijnstok in Vau- clnse, waardoor vele wijnbergen worden aangelegd en daardoor vele akkers aan andere cultures worden onttrokken. 3°. De vele regens, die in de districten St. Remy, Mausanne, Camargue en andere, het gereedmaken der landerijen voor de meekrap-cultuur hebben belet; De middelen, die de commissie zich voorstelt aan te wenden tot verbetering der meekrap-cultuur, komen in hoofdzaak hierop neèr: Door scheikundige analyse van gronden van verschil lende districten en van verschillenden aard, tot de we tenschap te komen, welke stoffen aan de stalbemesting moeten worden toegevoegd om de opbrengst der Meekrap te verhoogen. Zich eene hoeveelheid dier meststoffen aan te schaffen, die zullen worden samengesteld volgens eene formule, door de commissie na ernstige studie vastgesteld. Zich in verbinding te stellen met verzchillende land bouwers in verschillende districten, om van hen gronden beschikbaar te krijgen tot het nemen van proeven. Aan die landbouwers gratis den mest, benoodigd voor de proeven, uit te reiken. De cultuur, delving en de opbrengst nagaan van die landen, die scheikundige mest hebben ontvangen, tegen over die, welke alleen met stalmest behandeld zijn. Om in staat te zijn bovenstaande proeven naarbehooren uit te voeren wordt veel geld vereischt en besloot men inschrijvingen te openen bij landbouwers, fabrikanten en handelaars, die bij de meekrap-cultuur belang hebben, waardoor men in zeer korten tijd 15,000 francs bijeenbracht. Een nader rapport dierzelfde commissie, gedagteekend 1 October 1873, luidt als volgt: »In het vorige verslag hetwelk wij de eer hadden U* 1 Mei aan te bieden, hebben wij het programma gegeven van de proefnemingen op landbouwkundig en wetenschap pelijk gebied, welke de Commissie zich voorstelde te onder nemen met het oog op de verbetering der Meekrap cultuur. «Wij hebben U de beginselen ontwikkeld die de Com missie geleid hebben, benevens de middelen die zij gebruikt heeft om tot het beoogde doel te geraken. Wij wenschen U heden den toestand onzer profnemingen te doen kennen en U de waarnemingen mede te deelen die wij tot nu toe hebben kunnen nemen. «Wij spreken hier niet over de wetenschappelijke proeven, die zich ten doel stellen te onderzoeken welke wijzigingen de kleurstof der Meekrap door verschillende cKemicalen kan ondergaan, daar deze proeven reeds het onderwerp geweest zijn van verschillende interessante opgaven door onzen Collega Dr. A. Rieu in de verslagen der Maatschappij van Landbouw van de Vaucluse (Aug. en Sept.) medegedeeld. Wij bepalen ons dus tot de proefnemingen met chemische bemesting genomen. Het getal der proefnemingen dat op 1 Mei jl. 73 dedroeg is op '107 gebracht, omdat de Com missie het noodig oordeelde de nmest op verschillende wijzen te gebruiken, »Bij de eerste proeven was de chemische mest in den grond gedaan vóór men begon te zaaien: het was dus nuttig te weten, welk, resultaat dezelfde mest zoude geven wanneer de planten daarmede bedekt werden, kort nadat zij uit den grond kwamen38 dezer laatste proeven worden thans uitgevoerd. »Ten einde zoo spoedig mogelijk uit te maken, welken invloed de minerale bemesting op het rendement der ratine en kleurstof heeft, hebben wij gemeend waarnemingen te moeten doen, rnet een-jarige Meekrapplanten, die in den loop van dezen herfst gedolven moeten worden. «Deze proeven zijn in de lente genomen en daar de groei reeds zoo ver gevorderd was, is het slechts mogelijk geweest dit op 3 Meekrapvelden te doen. «Binnenkort zullen wij weten welk resultaat men daar mede verkregen heeft. «Wij hebben tot dusver 107 proeven genomen, verdeeld in 34 gemeenten der departementen de Vancluse en Bouchcs du Rhóne, waartoe wij '10,000 kilos Kunstmest gebruikt hebben. «Thans gaan wij over tot de opmerkingen, dié wij tot nu toe hebben kunnen maken. «In alle velden waar dé proeven genomen' zijn, consta- teeren wij een merkbaar voordeel ten gunste der perceelen die rnet kunstmest behandeld zijn, zoowel wat betreft den groei als de kracht dèr planten. «De planten zijn er groener, de ontkieming der zaden is spoediger en Overvloediger gegaan dan in het gedeelte der velden waar alleen de natuurlijke mest gebruikt is. Op de velden met vochtigen ondergrond heeft zich dit verschil gedurende de geheelen zomer staande gehouden. Op lichte zandige gronden, die meer door de droogte geleden hebben, was dit voordeel in het begin zeer aanmerkelijk, maar was van 20 Juni tot ongeveer '15 Augustus geheel verdwenen, zoodra echter de regen gekomen was, heeft het weder zijn vorigen loop genomen en is nu duidelijk zichtbaar in dat gedeelte der velden die met de chemische mest behandeld zijn. «Tusschen de velden waar de mest.vóór,de zaaiing ge bruikt was en die, waar de planten er mede bedekt zijn, was geen verschil te bespeuren, daar de toestand der plan ten op beiden geheel dezelfde was. Men kan dus tot nu toe zeggen dat deze beide methoden voor de Meekrap-cultuur dezelfde voor Meekrap onmisbare elementen bevatten, en lager in prijs zijn dan de formule No. 1. «Dit verschil in prijs spruit voort uit een verschillenden toestand waarin eene der deelen voorkomt en de mindere kwaliteit van een ander element, hetwelk men zonder na deel voor de Meekrap-cultuur kan verminderen. 'Deze formule, waarin de chloorzure potasch in de plaats treedt van de salpeterzure potasch, en waarin de. dosis zwavelzure ammo niak merkelijk verminderd is, biedt op de formule No. 1 eene hesparing aan van ongeveer een derde. Het was dus van groot belang er de proef mede te nemen. «Wij hebben nu door onze proefnemingen kunnen con- stateeren dat deze formule No. 2 eeue even bevredigende uitwerking op den groei der planten heeft als de formule No. 1en wanneer zij met hetzelfde succes op dé kleurende bestanddeelen der Meekrap werkt, zullen wij een oeconomisch waagstuk opgelost hebben, dat Uwe aandacht verdient. «Het is namelijk niet alléén noodig den chemischen mest algemeen bekend te maken en in tc voeren (die wanneer hij beter door dc landbouwers gekend zal wezen, geroepen is eene groote rol in onzen zuidelijken landbouw te spelen door zijn toevoegiag aan den natuurlijken mest), maar het is vooral noodig dat door zijn lagen prijs er een wezen lijk voordeel voor de landbouwers in bestaat, wanneer zij dien ter vermeerdering van het rendement hunner oog sten gebruiken. Op het eerste gezicht schijnt het beste middel om dit doel te bereiken, wanneer men bij den fa brikant van chemischen mest pogingen in het werk stelde om de prijzen zoo veel mogelijk te verlagen. «Maar wij gelooven dat dit niet het eenige practische middel is. «Volgens' onze opinie bestaat er een ander middel, hetwelk van den wil en de kennis der landbouwers afhangt. «Wij bedoelen den chemischen mest volgens juister bestu deerde formules te gebruiken, die beter passen voor de verschillende bestanddeelen van onze gronden. «Bij hot bestudeeren van het vraagstuk van den chemischen mest is er een feit dat dadelijk de aandacht trekt, het is de volmaakte onwetendheid waarin onze landbouwers verkeeren, aangaande de organische en minerale samen stelling hunner akkers. Hoe is het toch mogelijk te weten welke elementen men moet toevoegen, wanneer men geheel onbekend is met de deelen waaruit de grond samengesteld is. «Als een gevolg van deze onwetendheid zijn de land bou wers genoodzaakt formules voor mest te gebruiken, die misschien voor eenige planten geschikt zijn, maar waarin zich sommige elementen bevinden, die reeds in genoegzame hoeveelheid in den grond aanwezig zijn en dus geene be vredigende uitwerking kunnen hebben, of eene nuttelooze over-bcmesting vormen. «Zoo verkoopen de fabrikanten vanxhemischen mest eene soort, bekend als formule No. '1, samengesteld uit ouer- phosphorzure kalk, salpeterzure potasch, zwavelzure anio- niak en zwa/velzure kalk. «Deze formule kan volgens hen gebruikt worden voor weilanden, voor de cultuur van graan, gerst, haver, rogge, hennep, koolzaad on boekweit. «Wij geven gaarne toe, dat de samenstelling van dezen mest geschikt is voor de opgenoemde producten, maar wij ge-

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Courant | 1874 | | pagina 1