SOIRSK IlSICALl.
AANBESTEDING.
f
-L
^w¥r¥TMiri¥TDr
ADflETENfïEl.
MAATSCHAPPIJ 0T BEVORDERING
DER TOONKUNST.
Maandag 19 Januari 1874-,
EMANUEL WIET li,
WOONHUIS en SCHUUR
OPENBARE VERKOOPING
EIKEN BALKEN.
65 stuks DIT®,°
ïle
)r-
cli
en
de
ijk
ist,
eds
iom
iger
•uik
ten
jzer
'en.
om
eel
len,
voer
3110-
die
illeu
be
ten,
de
lier
der
oau-
en
komen dat elk van hen een zelfstandige partij met
een moeielijk uit te spreken naam vertegenwoordigt,
dat ze stuk voor stuk //zeer waarde mannen zijn,"
/redders van 't Vaderland," doch wat hebben we
daaraan Wij kunnen niet inzien dat //deze" in een
enkel opzicht beter zullen zijn dan //de anderen."
Spanje mag anders den lof van consequent', dat wil
hier zeggen onverbeterlijk te zijn niet ontgaan. Het daar
levende ras kan niet zonder re vol utien en onvruchtbare
standjes leven, 't Heeft nu weder een wolk van
feiten om de bladen zijner historie te vullenbloedige
straatgevechten te Valladolid, te Barcelona, te Saragossa,
natuurlijk geëindigd met een overwinning: Aan over
winningen is waarlijk geen gebrek, 't zij de Carlisten,
of de republikeinen, of de intransigenten iets winnen
altoos zijn 't toch Spanjaarden die op al dien krijgs
roem kunnen bogen.
Ondertusschen gaat het bombardement van Cartha-
gena altoos maar door. 't Schijnt daar een ander
Numantia te zullen worden. Reeds dagen geleden
werd gemeld dat het fort San Juiiano zicli zou moeten
overgeven den 8 hebben de republikeinen eindelijk
eeu storm op die sterkte gewaagd enzijn
afgeslagen.
De Carlisten hebben weder eenig voordeel behaald;
zij hebben Portugalette ingenomen en houden Bilbao
thans geheel ingesloten. Morioues met zijn corps
schijnt voor 't oogenblik zwevende te zijn. Het eene
bericht zegt dat hij met 25000 man en acht kanonnen
gereed is Don Carlos en Elio tusschen Santona en
Castrejana aan te vallenvolgens een later bericht
heeft hij zich met zijn geheele macht weder ingescheept
en men weet niet waarheen.
Serrano heeft ook weder, precies als Castelar, een
nieuwe 100000 man reserve opgeroepen. Het schijnt
met die getallen echter te zijn als met de Spaansche
effecten, zoodat wij mogelijk nog overdrijven als wij
het provenu dezer lichting berekenen tegen den koers
van 10 a 12% en zoo komen op 10 a 12000 onwillige
en ongeoefende soldaten, die weder wegloopen zoodra
zij er de gelegenheid toe zien.
Zoo blijft liet dan in Spanje vooreerst nog bij 't
oude, een warboel zonder uitzicht op verandering.
In Erankrijk is ook weder een crisis ontstaan, althans
een schijntje van een crisis. Men weet hoe de taktiek
van het ministerie de Broglie vooral bestaat in het
werken met personen, hoe het Erankrijk naar zijn hand
wil zetten door 't te overdekken met een volkomen
tirailleursnet van gedweee ambtenaren. Daartoe moesten
eerst de departementale raden door middel van ge
hoorzame prefecten worden bedwongen, vervolgens de
gemeenten aan het bevel uit Versailles onderworpen
door middel van de maires. Het ongeduld van de
Broglie om met deze manoeuvres klaar te komen was
zoo groot dat hij de behandeling der nieuwe gemeen
tewet, die eerst nog door de //dertigen" moet onder
zocht worden, niet kon afwachten, maar al vast een
maires-wet heeft ingediend. Het is hem echter nog
geenszins gelukt ziju persoonlijke inzichten populair te
maken, zoodat de maires-wet veel tegenzin verwekte.
Algemeen wilde men de benoeming en het ontslag-
der maires tegelijk met de gemeentewet behandelen
omdat dit punt daar een onderdeel van uitmaakt.
Den 8 was nu de maires-wet aan de orde. Met
bezorgdheid sloeg het ministerie de vergadering gade
er waren nauwelijks 500 van de 738 leden present,
en ofschoon op de banken der oppositie noch Thiers
noch Gambetta aanwezig waren, in de gelederen der
getrouwen waren zulke groote gaten dat men zich aan
de groene tafel niet op zijn geraak gevoelde.
Er werd voorgesteld door de oppositie om de be
handeling der maires-wet te verdagen tot de geheele
gemeentewet gereed zou zijn. Te vergeefs verzette
zich de kampioenen uit het recliter-centrum tegeu
dit voorstel, dat door de beide uitersten, rechter en
linker, werd verdedigd, hoewel op verschillende gronden.
Bij de derde stemming bleek het dat met 268 tegen
226 stemmen tot de verdaging besloten was.
Den volgenden dag werd aan de vergadering mede
gedeeld dat het ministerie zijn ontslag had aangeboden
dat de president dit echter nog niet had aangenomen
en dat het ministerie, dat zich voorloopig met de
leiding der zaken zou blijven bemoeien, de vergadering
verzocht reces te nemen tot Maandag" den 12.
In de zitting van Maandag zou dan de zaak op
nieuw in discussie komen.
Wij verwachten de aftreding- van liet ministerie de
Broglie nietintegendeel ineenen wij dat de vrienden
der regeering wel zulleu zorgen dat tegen Maandag-
de noodige stemmen om een meerderheid te verkrijgen
zullen aangeschreven en opgeroepen wezen. Dit schijnt
ook te blijken uit de rustige houding van Mac-Mahon,
die volstrekt geen stappen doet om zich van andere
raadslieden te voorzien.
Wordt evenwel door de stemming- van Maandag
het votum van Donderdag weder te niet gedaan, dan
wordt daardoor tevens een nieuwe bijdrage geleverd
ot de treurige geschiedenis der tegenwoordige Nationale
Vergadering.
BRIEVEN UIT HOLLAND.
i.
De verkiezing voor een Lid der Tweede Kamer te Gouda
trekt thans zóózeer de aandacht van 't gansche land, dat
ik gedwongen ben mijn eersten brief te openen met een
nalezing op het aanvankelijk succes daar behaald.
Gouda gaat vooruit op den weg. Wat al pogingen zijn
daar indertijd niet aangewend om Hoffman en De Brauw
te doen vallen. Maar 't scheen dat het district verloren
was voor de liberale zaak, althans 't mocht nimmer
gelukken aan een tegenvoeter dier heeren de meerderheid
te bezorgen. Nog zelfs in 't vorige jaar kon Prof. Buys
slechts tot het getal 564 komen. En zie nu wat een
verandering. Met een splinternieuwen kandidaat stijgt het
aantal stemmen reeds tot 957. En die kandidaat is ge
avanceerd liberaal; zijn finantiëele studiën hebben dat
duidelijk aangewezen en de uiteenzetting zijner beginselen
vóór de stemming laten daaromtrent geen spoor van twijfel
over. Men verdiept zich in gissingen omtrent de redenen
van zoo'n vooruitgang: dat een spotvogel hem op de wijze
der conservatieven aanbeval als een geloovig mensch, met
God voor Oranje en Nederland, 't is toch al te gek om
aan die aardigheid zoo'n succes toe te schrijven.
En nu de andere kandidaten. Een kluchtig gezicht levert
de heer Heemskerk Az. op, beladen met 392 stemmen van
R. C. conservatieven. Wat staan de kansen voor de eenige
«nationale" partij toch slecht om spoedig 't land te redden
Een der eorypheen zoekt heul bij de lui, wier vaderland
ver weg is, en een ander, die zich tot aanvoerder opwerpt
van een eigen leger, de heer W. van Goltstein kan 't niet
verder brengen dan 't getal '196, 't Is wel bedroevend!
Zoo vast overtuigd dat het land innig conservatief is en
dan met c. 200 stemmen afgescheept te worden
Dan heeft Dr. ICuyper 't er b eter afgebracht. Op't platte
land (zachtjes aan ook in de steden) waar kerkeraden en
predikanten op Kuyper staren als op een Messias, die den
Staat zal hervormen en de Kerk zuiveren, op 't platte
land, waar 't «bewerken" in vollen gang was, heeft men
natuurlijk den nieuwen profeet gekozen.
Dr. Kuyper zal nu zijn theologie in de schaal leggen tegen
de zuiver wereldsche staatkundige verdiensten van Van
der Loeff, en maar 't is ijdel om vooruit te loopen op
de vermoedelijke schifting der stemmen. Als de liberalen
thans eens met hart en ziel de zaak aanvatten, dan kon
veel goed gemaakt worden, wat door vroegere onverschil
ligheid bedorven is. Want dat is zeker: de anti-revolutio
nairen zijn wakker. Dwingt ze om in te gaan, heet het.
Ze strijden voor hun alleenzaligmakend geloof, en zoo'n
strijd doet wonderen. En toch ik wil niets onderschrijven
van des heeren Kuypers holle theorieën maar als bij
deze verkiezing eens niet de belangen der liberale partij
en daardoor volgens mijn oordeel de belangen van 't land
er mee gemoeid waren, als Kuyper b.v. tegenover Heems
kerk stond, dan zou ik geen oogenblik aarzelen om den
eersten mijn stem te geven. Ik ben overtuigd dat hij,
als leider der geloovigen met zijn vurige geestdrift de li
berale leden zou dwingen die onzalige kibbelarijen te
staken, die in den laatsten tijd permanent schijnen onder
de debatten.
Apropos van een leider. Men vervolgt het lijk van den
grooten Thor tot in zijn kist. 't Is bedroevend om de
pogingen na te gaan, die door de kliek in 't werk gesteld
zijn om zijn standbeeld te weren uit den Haag. Op het
Binnenhof was geen plaats. Gelukkig vonden B. en W.
wel plaats op «de Plaats." Men heeft hemel en aarde
bewogen om een gunstigen uitslag bij de stemming te
voorkomen. Het Dagblad waarschuwde zelfs voor too neelen,
die het ook verwacht had bij gelegenheid van 't congres
der internationalen. Gelukkig kent men de voorzeggingen
van 't Dagblad. De Gemeenteraad der Residentie althans,
heeft zich aan 't gekef niet gestoord en alzoo zal de zetel
onzer Vertegenwoordiging eerlang een zichtbaar aandenken
zien rijzen van den man, tot wien onze staatslieden zich
nog bij voortduring moeten wenden om kracht van zijn
kracht en om hulp van zijn denkenden geest.
11 Januari 1874. V.—
Ingezonden iSt tik: kien.
Het jaar '73 is voorbijgegaan met zijn Jief en leed en het
nieuw geborene ligt voor ons in windselen gehuld. Hoe
gaarne zou men hier die windselen eens losmaken om eens-
te weten of het datgene op het plan van uitvoering heeft
geplaatst waarnaar hier zoo zeer wordt verlangd- En waarnaar
wordt dan verlangd vraagt gij. Biervliet met zijn vette
kleigronden verlangt naar een' straatweg, die haar met de
Belgische grensplaatsen verbindt. Van die verbinding ver
wacht zij, na sedert eenige jaren door bedijking van schor-
gronden, haar haven heeft verloreneen nieuw leven.
Indien nu '74 ons dien weg eens bracht, wij zouden reden
hebben tevreden te zijn. En dat het den gemeenteraad
ernst is, blijkt uit de groote offers welke liij der gemeente
zou opleggen, indien het rijk en de provincie ook een handje
hielpen, zonder die hulp, zal die weg tot de pia vota blijven
behooren, daar de gemeente daartoe alleen onmachtig is.
Toch vertrouwt men op de bereidwilligheid van beide lichamen
om goede zaken te helpen bevorderen. Van het rijk koestert
men de stellige verwachting van hulp, daar Zeeuwsch-
Vlaanderen westelijk deel bereids tonnen gouds in de schat
kist heeft gestort door den verkoop van ingedijkte sehorgronden
en waarvan Biervliet niet het minst heeft geleverd. Moge
ook het rijk «geven en nemen" in practijk brengen, dan
zal de gemeenteraad van Biervliet niet te vergeefs bij de
regeering aankloppen.
Ook verlangt men hier zeer naar meer ruimte voor de
schoolkinderen, welke de oude school niet kan bevatten,
waarvan dan l/3 gedeelte in de Consistorie geplaatst worden.
Sedert mijn schrijven hierover is men nog geen stap
gevorderd. Nog altijd ziet men uit naar de beslissing van
Gedeputeerden. Gij herinnert u misschien nog wat er beslist
moet worden en tusschen wie.
De gemeenteraad wil vergrooten en verbeteren, maar de
eisch des schoolopzieners is: eene geheel nieuwe school.
In welken zin nu Gedeputeerden beslissen, het is te hopen
voor het onderwijs, dat partijen zich aan de beslissing
onderwerpen.
Ziedaar M. de R. twee zaken waarover veel gesproken
wordt en niet zonder reden, want zoo zij tot stand komen,
zullen zij de gemeente op vele duizenden guldens te staan komen.
Biervliet, Januari '74.
Kerk- en Sclioolniettws.
Beroepen te Kruisland, C. M. van der Weijde Cz.
em. pred. te Vrouwcpolder.
Aangenomen liet beroep naar Maassluis door ds.
J. G. Yerhoeff te Wissekerke.
Bedankt voor Domburg door ds. Esclier jr. te
Warnsveld voor Vrouwepolder door ds. J. de Vlieger
te Oosterland voor Wemeldinge door ds. J. A. P.
Ris Lambers te 's Grevelduin Capelle.
Den .5 Jan. is te St. Maartensdijk het vernieuwde
en vergroote schoolgebouw met eenige plechtigheid
in gebruik genomen.
Onder Hartelijke daiikkettiiofing-
berichten DIAKENEN der Hervormde Gemeente te
Zierikzeedat door hen gisteren in de voormiddag-
godsdienstoefening in de Nieuwe Kerk is gecollecteerd
lo. Een BANKBILJET, groot vijf en twintig
gulden, ten behoeve hunner armen, en
2o-. een MUNTBILJET, groot tien gulden, ten
voordeele van het fonds voor den .verbouw vau liet
Armen-Gesticht.
Diakenen voornoemd,
J. E. MULOCK HOUWER, Voorzitter.
J. BET HE, Secretaris.
Zierikzee, 12 Januari 1874-
A f d e eling Zier i k z e e.
aanvang lire 's avonds),
met medewerking der D a m e s en H e e r e n der
Zangvereeniging der Afdeeling en den Heer
Concertmeester der Hoogduitsclie Opera te Rotterdam.
LEDEN der Maatschappij hebben op Diploma
1873/4 vrijen toegang met n e Dame en de LEDEN
der Muziekvereniging ,,Tot Oefening en Vermaak"
met hunne Dames. Dames-Kaarten en Kaarten voor
Jongelieden tot 16 jaar 0,995, te verkrijgen
bij den Boekhandelaar H. LAKBNMAN.
nflF* 'IQti verkrijgen van Lidmaatschap wende
men ziek tot den Secretaris der Afdeeling
Mr. J. M. 1SEBREE MOENS.
IV. 13. Aan- en Afrid van Rijtuigen vóór de
deur der Sociëteit. Oude Haveii).
HET BOUWEN VAN EEN
op Yrijdag ^3 Januari,
bij L. HANSE te SeroosJcerlcealwaar bestek en
teekening ter inzage liggen van af V r ij dag 16
J a n u a r i. Nadere inlichtingen bij den Architect
W. KOOLE te Zierikzee.
om koatant gelei.
1°. Op Dinsdag- den 30 Januari
1874, 's voorinicMags 10 uur, te Zierikzee
ten overstaan van den Notaris Mr. C. VAN DER
LEK DE CLERCQ,, van circa
183 stuks zware
2°. l)es namiddags 3 uur van dienzelfden dag, te
Brouwershaven, ten overstaan van den Griffier
G. VAN WAGE, van circa
127 stuks S3 ITO. En
3°. Op Woensdag' 31 Januari
Js namiddags 1 uur, te Ouddorpprov,
Z.-llolland, ten overstaan van den Notaris OOERT.
van circa
alles afkomstig uit de lading van lint verongelukte
Duitsohe Schoenerschip ge
voerd geweest door Kapitein KRAUZE, gekomen
van Danzig.
Informatiën te bekomen ten kantore der Heeren
Scheepsmakelaars M. C. DE CRANE ZOON te
Zierikzee en J. DE KATER Jz. te Brouwershaven
