STATE N-GENEBAAL.
deze bepaling niet, want de menschenkaterzou
dan de beste patriot moeten zijn, en wie zal
dit beweren Zeker is het echter dat zij minder
verheven van aard is dan de algemeene men-
sehenliefde en de echte humaniteit, ook minder
dan de christelijke liefdewant zij sluit uit
en doet dit niet zelden met te meer onbarm
hartigheid en verblinding naarmate ze meer
vereerd en ijveriger gediend schijnt te worden.
Zij is ook niet gelijk te stellen met gebrek
aan wereldburgerschapwant wat doorgaans
voor kosmopolitisme doorgaat is vaak niets
anders dan een egoïstische onverschilligheid
iegens al wat niet tot het eigen-ik behoort.
De kosmopolieten zijn lieden, wieu 't in den
vreemde voor den wind gaat, maar loopt het
hun tegen dan worden ze weer patriotten, of
ze blijven dit als ze nog geen kosmopolieten
waren geworden.
Ik heb wel eens gedacht of de vaderlandsliefde
niet met eeuigen grond kan genoemd worden
het surrogaat voor de algemeene meuschenliefde;
niet een surrogaat in den zin van een na
maaksel met het doel om te bedriegen, zooals
het gips in de Amerikaansche bloem, maar
een surrogaat dat men tijdelijk gebruikt, omdat
men 't ware niet heeft, gelijk men b.v. beet-
wortelsniker gebruikt in plaats van rietsuiker.
Daar zijn in de zedelijke wereld meer van die
surrogaten, gelijk b.v. het huisgezin een band
van liefde vlechten kan ook daar waar chris
tendom of edele godsdienstzin, die immers ook
reine en algemeene mensehenliefde moeten om
vatten, nog niet krachtig genoeg, of wel geheel
nog niet aanwezig zijn.
Vaderlandsliefde zou dan zijn een deugd van
betrekkelijke waarde en vantijdelijkebestemming.
Ik zal maar beenstappen over de moeielijk-
keid van een voldoende definitieer zou al
weer een geheelc verhandeling toe noodig zijn
om de definitie te motiveeren.
Hoe openbaart zich de vaderlandsliefde
Alweder een zware vraag. Bij den poëet J. F.
Helmers openbaarde zij zieb in een stroom van
dichterlijk, in maat en rijm, uitgebulderde ver-
wenschingen tegenN.B. tegen eigen
landgenootcn„Dat hij verga, die diep ver
basterd," enz. Bij dien man uitte zij zich bijna
als een soort van monomanie, nog verergerd,
naar men zegt, door den invloed van den
sterken drank.
Bij de geestdriftige Franschen openbaarde
zij zich in kreten, als: naar Berlijn! naar
Weenennaar Moskounaar Romenaar
Egypte, kortom overal heen. Waarom niet
liever in den meer huiselijken uitroppnaar
huis! aan den arbeid voor vrouw en kind!
Bij den soldaat geeft zij zich lucht in geest
driftige liederen, wapengekletter, kanongebulder
ze doet hem verpletterend nadrukkelijk argu
menteeren met sabelhouwen en puntkogels.
Bij den staatsman openbaart zij zich door
politiek en c'est l'art de mentir d propos heeft
Voltaire gezegd, en hem moeten we toch toe
geven dat hij van politieke knoeierij iets meer
afwist dan eeu ordinair mensch, die zich gerust
gevoelt ouder dq hoede dor vaderlijke regeering,
die over hem waakt.
IJdelheid der ijdelheden
Maar de vaderlandsliefde is toch iets, en
wel iets dat ik voor geen geld ter wereld zou
willen verwaarloosd zien.
Zoolang de kinderen thuis zijn en gezamenlijk
zich scharen om moeders schoot, laten ze dan
elkander maar liefhebbenlaat die liefde maar
in hun hart vastroesten. Later, als ze groot
zijn, zullen dan het eigenbelang en de uiteen-
loopeude levensrichting hen misschien niet al
te zeer van elkander vervreemden; ze zullen
in alle geval nog eens weder bij elkander ko
men rond moeders sterfbed.
Zoo ook met de vaderlandsliefde. Laat de
kinderen van 't zelfde land, van denzelfden
stam, van dezelfde taal maar door dien baud
samengehouden worden, zoo lang ze niet vol
maakt ziju als kinderen Gods. Zóó immers
blijven ze toch nog groepsgewijze elkander
eeniger mate aanhangen zonder elkander al te
zeer te verslinden, 't geen mogelijk wel 't geval
zou zijn als elk afzonderlijk op de wereld stoud
met 't valsche etiquetkosmopoliet op den rug,
terwijl in 't hart slechts égoïsme huisde.
Laat ons 't vaderland maar liefhebben, zoo
lang anderen die daar buiten zijn 't als buit
mochten begeeren; wij zouden dan immers in
dien buit mede begrepen zijn?
Laat ons 't vaderland maar liefhebben, zoo
lang cle taal, de ligging, de afstamming 011
zooveel meer, even zooveel afseheidselen blijven
uitmaken, die wel mettertijd zullen wegvallen,
doch zich niet zoo maar met geweld laten
omverwerpen. Van lieverlede vallen zij toch.
Laat ons dan 't vaderland maar liefhebben,
al is ook een dweepzieke partij er op uit om
't gemoed des volks te vervreemden van dei-
vaderen geschiedenis, ten einde het voor te
bereiden op onderwerping aan een vreemd
priesterlijk gezag.
Laat ons 't vaderland dan maar liefhebben
en zooveel mogelijk die liefde toonen door in
zijn dienst goed te doen.
Laat ons leven voor 't vaderlandwe
doen 't dan vast niet bij uitsluiting alleen
voor ons zeiven. En hoewel 't aangenamer
mag heeten voor 't vaderland te leven clan er
voor te sneven, in den nood heeft 't Nederland
nog nimmer ontbroken aan kinderen, die er
ook voor durfden sterven.
Ons vorig overzicht eindigde mefc de vermelding
der stereotype handeling van de kamers, als zij bij
den aanvang der zitting weder bijeenkomenliet
trekken der afdeelingen, het kiezen der voorzitters
en ondervoorzitters, het benoemen der leden van de
verschillende cornmissiën. De namen laten wij voor
ditmaal achterwege; liet kan voor onze lezers van
geen belang wezen, wie zitting heeft in deze of gene
afdeeling of commissie.
Maar wel is het van belang, dat de 'heer Mr. W. II.
Dullert weder is benoemd tot voorzitter der Tweede
geenszins geheel gesmoorde natuurlijke gevoel kampte
tegen jaren lang in ijdele verblinding nagevolgde
theorieën. Ik kon als 't ware de trillingen waarnemen
van de reine aandoeningen der moederliefde, tussehen
de stormachtige trillingen der zinnelijkheid, Zou ik
die als onwillekeurig ontstane reactie laten uitwerken,
hopende dat het goede eindelijk 't kwade wel zou
overwinnen P
Ach't is dwaasheid om op 't punt van zedelijke
overwinningen optimistisch te denken. De grootste
en gevaarlijkste sophist voor den mensch is hij zelf:
met zich zeiven redeneert men meer dan met een
ander en men laat zich door zijn eigen sophismen
nog lichter bedriegen dan door andercr drogredenen.
Ik besloot door te blijven gaan met mijn systeem
van schijnbaar onwetend dat hart te grieven en te
prikkelen om 't weder gevoelig te maken voor 't
reine en edele.
,/Ieder kind is daar zeker maar een individu en
niets meer, Mevrouw? vroeg ik, schijnbaar onver
schillig. 't Geval is dus denkbaar dat broeder en
zuster, daar opgevoed zonder de betrekking te kennen
in welke zij tot elkander staan, later elkander in de
wereld weder eens ontmoeten als vreemden."
,/0, neen, antwoordde Corrilla, ofschoon wij geen
huiselijk leven kennen, volgens uwe Europeesche be
grippen ingericht, blijven de betrekkingen van bloed
verwantschap toch bewaard, althans zoo belanghebbende
personen dit willen. In den dagelijkschen omgang
hebben wij geen familie-namen, die zijn ook geheel
overtollig en geven maar aanleiding tot allerlei voor-
oordeelen. De kinderen echter die in onze koloniën
worden opgevoed staan toch allen in een nauwkeurig
rigister opgeschreven met aanduiding hunner moeder.
Verder is ieder kind in 't bezit van een onclerschei-
dingsteeken dat hem nooit verlaat; dit bestaat uit de
eene helft eener zilveren penning die een nommer en
letter bevat welke ook op de andere daarvan afge
broken helft wordt gevondenbovendien zijn letter en
cijfer op den linker schouder van 't kind getatoneerd.
Herkenning is dus volkomen gewaarborgd zoo die later
mocht gewild worden. Ik kan u toevallig een model
van zulk een penning laten zien, ging zij voort, terwijl
zij uit haar boezem een koordje te voorschijijn haalde
waaraan, in een klein lederen étui besloten, een halve
penning bevestigd was.
Ik zag er niets bijzonders aau doch onthield on
willekeurig 0. P. 508 dat er in geslagen was.
Onderwijl wij snel voortreden begon de avond te
vallen; 'twas een heerlijke zomeravond; ik deed daar
omtrent eenige opmerkingen en prees de schoone
landschappen die zich ach ter volgens als in een pano-
Kamer. Het is waar, de heer Dullert was cle eerste
op de lijst der candidaten, en wij zouden het betreurd
hebben als de keuze van Z. M. niet op hem gevallen
ware. Doch indien Z. M., zooals de conservatieve
pers en inzonderheid het Dagblad verhaalt, slechts
noode de ministers behouden heeft, kon ook de keuze
wel op No. 2 of 3 gevallen ziju. liet Dagblad heeft
althans wiskunstig berekend, dat de partij der con
servatieven, anti-revolutionairen en ultramontanen
de meerderheid heeft in de kamer. De toespraak van
den heer Dullert bij het zitting nemen als voorzitter
mag gepast heeten en tevens waardig. De werk
zaamheden der Kamer zullen, volgens die toespraak,
van gewichtigen aard zijn en grooten invloed hebben
op de toekomst des lands. Wij gelooven dit ook,
zelfs al noemde cle heer Dullert niet op wat dat
gewicht en dien invloed zou uitwerken.
De oppositie deed bij monde van den heer van
Zuylen clen eisch tot herziening van het reglement
van orde, doch de heer v. Eek, de wakkere Zeeuwsche
afgevaardigde, deed (naar ons inzien te recht) op
merken, dat een voorstel tot herziening niet van een
lid kon uitgaan, maar de geheele Kamer daartoe het
initiatief moest nemen. Op voorstel van clen voorzitter
werd het voorstel van clen heer v. Zuylen evenwel
naar de afdeelingen verzonden.
J.l. Zaterdag heeft cle minister van finantien zijne
gewone jaarlijksche millioenen speech gehouden, dat
is, de staatsbegrooting voor 1874 aangeboden. De
inhoud daarvan is bemoedigend en toont op nieuw
aan, dat, wat men ook het ministerie moge te laste
leggen, het nimmer van verkwisting kan beschuldigd
worden.
In de Eerste Kamer is het adres van antwoord
op cle troonrede reeds behandeld en aangenomen. Er
was geene oppositie. Het eenige amendement dat
werd voorgesteld (cu dit betrof de paragraaf aan
gaande de Atchin-quaestie) was nog in zulk een
gematigden vorm gesteld, en van zulk eene gematigde
toelichting vergezeld, dat het ministerie daarin niets
wantrouwends mocht of kon zien. En toen cle heer
van Goltstein, die bij de mislukte kabinetsvorming
van clen heer van Lijnden betrokken is geweest, de
vraag deecl naar cle plannen der regeeing, werd hem
met waardigheid door den minister van koloniën
geantwoord, dat deze zou weten wat haar plicht was.
Het zal wel niet behoeven te worden vermeld, dat
cle heer van Goltstein zweeg. Het adres van antwoord
werd ten slotte aangenomen en het ministerie had
gelegenheid om meermalen op te merken, dat de
meerderheid ten zijnen gunste gestemd was.
Het adres is met de gewone plechtigheid den koning
aangeboden.
In de Tweede Kamer zijn de discussiën over het
adres van antwoord aangevangen.
Bij haar is ingekomen cle nominatie voor de ver
vulling der vacature in den lloogen Raad, tengevolge
van het overlijden van den heer Huguenin. De heer
Mr. M. E. Lantsheer, raadsheer in het hof van
Zeeland, is daarop cle eerste candidaat.
Binnenland.
Z I E R I IC Z E E22 September 1 8 7 3.
Ziekikzee 20 September. Heden werd alhier de
driemuandelijksche vergadering gehouden van onder
wijzers in het tweede schooldistrict van Zeeland, on
der voorzitterschap van den districts-schoolopziener
dr. P. J. Andreas. Ofschoon het weder voor de bui
tenleden niet gunstig was, waren toch velen opgekomen
zoodat cle vergadering vrij talrijk mocht heeten. Met
groot genoegen merkte men tevens onder de bezoekers
rama voor mijn oog vertoondendocli Corrilla was
stil en afgetrokken, zij antwoordde mij niet. Op mijn
deelnemende vraag of zij zich soms niet wel bevond
zuchtte zij diep eu zeide
//Mijn geest is weemoedig gestemd; ik kan dat
somtijds zoo hebbendat overvalt mij dan plotseling
en ik kan mij daar niet tegen verzetten. Nu dacht
ik aan mijn kindsheid; dat komt vast van ons bezoek
aan de kinderkolonieals ik daar zoo die kleine
wezens gezien heb en ik weder naar 't drukke stads
leven terug ga dan geraak ik doorgaans aan het mijmeren
over mijn eigen jeugd. In de jeugd, in de vroegste
kindsheid reeds, zegt men, worden cle kiemen gelegd
van 't geen cle mensch eenmaal worden zal en nu,
zoo vraag ik meermalen in mijzelve, wat zal er in cle
toekomst van al deze kleine wereldburgers worden?
Yaak tracht ik dan ook in den loop van mijn eigen
lotgevallen den draad te vinden die moet vast zijn
aan mijn vroegste jeugd en langs welken ik van mijn
wieg af gekomen ben tot hiertoe. Als gij straks met
mij mede gaan wilt clan zal ik u mijn geschiedenis
verhalenik gevoel daar behoefte aan en clan moet
gij mij zeggen of gij het verband kunt inzien tussehen
mijn afgelegdmijn tegenwoordig leven en mijn
toekomst.
Wordt vervolgd.)