B i n n e n 1 a n d.
de drie niet liberale partijen. Ook dit zou op
zichzelf nog geen zoo groot kwaad zijn als
men oppervlakkig tvel kon denken, wanneer
er maar waarborgen aanwezig waren voor de
onschendbaarheid der constitutie.
Nu is deze wel gewaarborgd tegen geweld
dadige, onverhoedsche aanvallen van dezen of
genen, ook van deze of gene partij; doeli er-
is een ander gevaar en daartegen zijn de waar
borgen wezenlijk niet zoo groot on vast als wel
weusckelijk was.
Het geval is namelijk mogelijk, dat een sa
menloop van omstandigheden de geheele con
stitutie als 't ware in 't vergeetboek doet
gerakendat de partijen en individus 't zij
onwillekeurig of opzettelijk handelen alsof de
constitutie niet bestond.
Dit altoosdreigende gevaar is een g'evolg
van 't onvolmaakte dat alle menschenwerk
aankleeft. Wordt een geschreven letter al
ligt daar ook een levende geest in opgesloten,
dien men er aanvankelijk in heeft nederg'elegd,
tot regel gesteld, dan dreigt dit gevaar. Men
ziet er-meer voorbeelden van; o. a. een zeer
sprekend in den Bijbel, den Talmud, den Co-
ran, de Veda's of welk boek van dien aard
ook. De geest is er ingelegd en toc.h ziet
men te eeniger tijd dat de menscben dien
geest verloren hebben en nu elkander met de
letter, met glossen en commentariën doodslaan.
Zoo iets, meenen we, is tegenwoordig bij
ons 't geval met onze eerwaardige constitutie,
onze in menig opzicht zoo kostelijke grondwet
van 1848.
Zijn we niet, zoo vragen we met ernst, op
den verkeerden weg met onze staatsmachine
en zal dit doolspel niet te eeniger tijd op be-
klagelijke verwarring en treurige ontnuchtering
uitloopeu
We bedoelen dit: of we niet vooral in de
laatste tien a vijftien jaren afgeweken zijn van
't beginsel dat onze staat is een constitutio-
neele staat en tot de dwaling vervallen zijn
dat hij zou wezen een parlementaire staat?
Hebben we niet, onwillekeurig aanvankelijk,
later opzettelijk, te veel Engeland gaan naapen,
zonder in 't oog te houden dat onze Neder-
laudsche staat wezenlijk van dien onzer over
buren zeer in aard en wezen onderscheiden is;
zoo onderscheiden, dat de verwarring eenmaal
noodlottig moet worden? Stilzwijgend, ja zelfs
openlijk erkend, gaat het toe alsof onze Tweede
Kamer een House of Commons ware en alsof
onze Eerste Kamer bestoud uit cle Lords, de
Pairs. Eerst als aardigheid, als variatie, later
uit gewoonte hebben vele dagbladschrijvers die
namen ook maar gaan gebruiken zonder aan
't nomen et omen te denken. En toch! welk
een groote dwaling! Onze Kamers maken niet
uit het Parlement der Nederlandsche natie:
zij vertegenwoordigen niet 't Sottvereine Neder
landsche volk. zij staan als zoodanig niet boven
of buiten de grondwet en zij mogen geenszins
handelen alsof deze grondwet er niet meer ware.
Geschiedt dit dan
werpen werden ook de kinderen afgeschaft. Deze
maatregel moge wat al te radicaal schijnen, zij was
noodig en door de omstandigheden gebillijkt. Ik weet
wel men kan het bezit en de opvoeding van kinderen
op velerlei wijzen beschouwen, men kan die zaken
idealiseeren en met de dichterlijke verwen opkleuren
docli de prozaïsche waarheid .is dat in uw Europa de
meeste last, schier de geheele last der kinderen neer
komt op de moeders. Niet alleen dat gezinnen met
kinderen in uw maatschappij ongelijk veel minder
bevoorrecht worden dan noodig zou zijn als men in
waarheid de kinderen beschouwde als de hoop dei-
toekomst van den staat, maar de mannen zelf laten
de kinderen bijna geheel aan de vrouwen over, en
uwe vrouwen weten bovendien van opvoeding en goede
leiding der kinderen al zeer weinig af. Daarenboven
komen nog de meeste kinderen voor in de standen die
ze door huil beperkte middelen 't minst, kunnen voeden
en opkweeken en die ze dan ook regelmatig vei-waarloozeo.
Zoo werkt dit alles bij u 't pauperisme in de hand.
Hier komt nog bij dat kinderen buiten huwelijk
geboren geheel voor rekening van de ongelukkige
moeders komen, terwijl ook weduwen, en die zijn ei-
machtig veel in uwe maatschappij, alleen blijven zitten
voor al den last dien de kinderen geven.
Derhalve werden de kinderen in de grondslagen
Eigenlijk ja. Wanneer de partijen, van welke
sommige uitgemaakt zeker de beginselen onzer
grondwet niet erkennen en ze ook zoodra mo
gelijk zullen verwerpen, met elkander kampen
om in de kamer den overheerschenden toon
aan te geven, om door middel eenor stem-
overmacht de ministers zoolang te drillen, te
kneden en te drijven tot. deze hun volkomen
naar den zin zijn, en wanneer de kroon dit
toelaat en tot in 't oneindige manoeuvreert
met personen voor ministers dienende, of't. ein
delijk gelukken mocht een stel te vinden dat
aan de eischen beantwoordt van de bovendrij
vende partij, dan is er feitelijk omwenteling
en dan is er een toestand geboren, waarin de
grondwet niet langer als plechtanker van 't staats-
karakter vastligt, maar integendeel geslipt en
verloren is gegaan, als ware zij er nooit geweest.
Zijn wij wel zoover van dezen treurig'en
staat van zaken af?
Gave de Hemel dat we te veel pessimistisch
oordeelden in dezeJMaar onze vrees is groot
en wie een weinig- dieper nadenkt over onzen
toestand dan de lakeien- en stalbokken politici
zullen met ons den toestaud ernstig noemen.
Is 't'niet zoover gekomen dat de partijen
open en bloot elkander den lioogst.cu toon in
de kamer, langs dezen weg de macht om
ministers weg te zenden en anderen uit- te
zoeken, en zoodoende de geheele heerschappij
in den staat betwisten En dat nog wel par
tijen die tot elkander en tegenover de consti
tutie staan als b.v. Mozes, Bodewijk XIV, de
Pans en do President der Vereenigde Staten,
tot elkander in verhouding- kunnen gedacht
worden V
DE KEI! MIS.
De verwachting, die we koesterden van
't kunstgenot, dat de Concertzaal zou opleveren,
is niet beschaamd, ja zelfs overtroffen. Inzon
derheid hebben we met uitstekend genoegen
de voordrachten gehoord van Monsieur en Ma
dame Valsovani, alsmede de echt karakteris
tieke scènes bewonderd, die Herr en Frail
Reifi zoo talentvol voorstellen. De meer ernstige
voordrachten van Fraulein Fanny Meijer ver
dienen mede 0:1 verdienden lof, ja we durven
wel 't geheele ensemble van het gezelschap
dat de heer Zantvoort heeft geëngageerd, al-
gemeenen bijval en succe3 voorspellen.
Ook in 't Hotel van Veen hebben we ons
zeer geamuseerd, en we vestigen inzonderheid
de aandacht op de werkzaamheden van prof.
H. P. Mullens, die inderdaad verbazingwekkend
zijn, terwijl de heer Fiegero in zijn spel met
zulke scherpe en doodelijke wapenen de door
slaande bewijzen levert hoever 't in dit ge
deelte der kunst te brengen is.
We bevelen het beschaafde publiek zeer aan
de Concertzaal en het Hotel van Veen druk
te bezoeken; wie daar niet geweest is, is niet
op de kermis geweest.
onzer maatschappij buiten rekening gelaten't geen
ook van zelf sprak daar 't huwelijk werd afgeschaft.
Maar de zuivere eu absolute denkbeelden der eerste
grondlegsters van onzen staat werden niet altoos troinv
111 acht genomen en gehandhaafd, 't Duurde niet lang
of er openbaarden zich afwijkingen van den regel,
waartegen zelfs de instelling der aborticide in de
geneeskunde niet voldoende bleek te ztjn.
Maar Mevrouw! viel ik haar in de rede, dat was
toeh een gruweltot zulk een afschuwelijk uiterste
moest men in een maatschappij die zich zedelijk noemt
toch niet komen."
„Ik begrijp wat gij bedoelt, was 't antwoord, maar
veroordeel niet te hard en te voorbarig een zaak die
hier als wettelijke instellingen bestaat of bestaan, heeft
want ze is tegenwoordig weinig meer van toepassing.
Gij zijt toch niet onbekend met de kwalen uwer
zich zoo zedelijk noemende maatschappij? Gij weet
toch ook wel dat 't feit bij u even goed bestaat en
in de laatste eeuwen misoliien meer dan vroeger zelfs
wat beteekent liet dan of 't. quasi veroordeeld wordt
door de publieke zedelijkheid en door den wetgever?
Bij u oordcelen de aanzienlijke lieden 't fatsoenlijk,
zedelijk zelfs, weinig kinderen te hebben. Onthouden
ze zich dan met die bedoeling? En wat geschiedt er
door de gepatenteerde, de gewettigde prostitutie? Wat
Z I E 111 K Z E E5 September 1 8 7 3.
Zierikzee, 5 Sept. Wij deelen om der volledig-
heiclswille thans ook: 't reeds aan de meeste lezers
bekende gerucht mede dat baron van Lijnden van
Sandenburg door Z. M. zou belast zijn met de samen
stelling van een nietnv ministerie, nadat de heer van
Reenen geweigerd heeft zich met die taak te belasten.
Het is bekend dat de heer van Reenen sedert eenige
jaren bij elke Icabiuets-crisis genoemd wordt als cle
taak van de hand gewezen hebbende van 't vormen
van een nieuw kabinet. Ondertusschen is 't ook waar
dat na de passage van Reenen de nieuwe combinatie
gewoonlijk niet lang meer uitblijft.
Hen 31 Augustus is te 's Gravenhage overleden de
lieer Charles Ferdinand Pahud, oud-gouv.-gen. van
Ned. Indie. Hij was den 18 April 1803 te Amster
dam geboren heeft den meesten tijd in Indie doorge
bracht en kende de Indische toestanden door en door.
Van de laagste betrekkingen allengs opgeklommen,
werd hij eindelijk secretaris-genei'. van koloniën; van
1849 tot 1856 was hij minister van koloniën en van
1856 tot 1861 bekleedde hij 't hoogste Nederlandsche
staatsambt, zijnde dat van gouv.-gen. van Ned. Indie.
Mede is te 's Gravenhage overleden de heer Iz. I.
Lion, in leven hoofd-redacleur van het Dagblad van
Zuid-IIolland en 's Gravenhage, een man van groote
bekwaamheden, die degenen aan wie hij zijn peil
verpand had met onmiskenbaar talent diende.
Onder de varkens heerscht thans weder een ongewone
sterfte, zoodnt. in vele streken deze dieren bijna geheel
opgeruimd raken. Daar er ook menigeen ziek of half
ziek wordt geslacht en in eonsumtie gebracht, is 't
voorzichtig wel toe te zien bij het koopen van versch
varkens vleesch of spek, daar 't vleesch van zieke dieren
zeker ongezond is.
Jhr. rar. J. J. Pompe van Meerdervoort heeft zijn
ontslag genomen als lid van den gemeenteraad van Goes.
He Arnh. Court, vestigt de aandacht op de kazernes
en 3t kazerneleven. Daarbij maakt het blad de bittere
maar zeer juiste opmerking, dat voor de gevangenen,
inzonderheid voor de ergste misdadigers, veel beter
gezorgd wordt dan voor den soldaat. De gevangenissen
zijn beter, gezonder, luchtiger, zindelijker en zelfs
aangenamer ingericht dan de meeste kazernende beste
kazerne zou afgekeurd worden voor gevangenis en
de slechtste gevangenis is nog confortabeler dan' de
beste kazerne.
Het is dan ook te hopen dat als de rijks kosthuizen
voor de heeren gevangenen en boeven overal maar eens
perfect in orde zijn, er ook eens begonnen worde aan
de studie van gezonde eu logeable kazernen.
De burgemeester van 's Hertogenbosch heeft de
hoofdonderwijzers dier stad bij circulaire aangeschreven
om de jeugd meer eerbied voor eens anders en ook
voor publiek eigendom in te boezemen. De toene
mende baldadigheid en straatschenderij die de jongens
plegen gaf tot dezen maatregel aanleiding. Wij stemmeu
natuurlijk in met de goede bedoelingen van den bur
gemeester en we gelooven ook dat de onderwijzers ook
zonder dergelijke circulaires te ontvangen wel zooveel
in hun is tegen straatschenderij zullen waarschuwen.
Maar 't is een andere vraag hoeveel dit wel bedraagt
't geen in hun is In de meeste gevallen zal 't voor
geschiedt er door de baby-fanning te Londen, in alle
groote steden van Engeland en door dergelijke ge
woonte te Parijs en overal Is 't u dan niet bekend
dat steden als Londen, Parijs, Weenen, Berlijn zouden
uitsterven zoo haar bevolking niet werd aangevuld
uit de provinciën
Welk onderscheid is er nn lusschen 't feit dat bij u
in Europa door onthouding in schijn, door prostitutie
en door bijna stelselmatige doodmarteling van vele
jonge kinderen uit de meeste groote steden, en de
wettelijk toegelaten aborticide bij ons Alleenlijk dit
dat men er bij u nog een beetje gewetensknaging van
overhoudt."
//Deze theorie is hard, Mevrouw zeide ik, ze wil
er bij mij niet in. Maar veroorloof mij een bedenking
nl. deze dat dan toch uw maatschappij berustte op
een onbestaanbaren grondslag en noodwendig moest
te niet gaan door uitsterving
//Gij vergist u, sprak zijwant er werd door de
stichteressen van Bmancipatoria een instelling in 't
leven geroepen die integendeel dezen staat zeer veel in
bevolking en wel in krachtige bevolking deed toenemen.
Deze instelling was.de aanvoer-van jonge lieden en
kinderen uit Luropa. Hierdoor hebben wij zelfs aan 't
overbevolkte Europa goede diensten bewezen.
'Wordt vervolgd.)