Van de jongens waren er op een ambacht
1 van 9 jaar, 5 van 10 jaar, 10 van 11 jaar,
6 van 12 jaar en 5 van 13 jaar.
Van de meisjes waren er 35 van beneden de
12 jaar in dienst als loopmeisje.
Onder die ambachtslieden in den dop was
er een van 10 jaar, die al twee jaar op't schoen
maken waseen van 11 jaar, die al 21/» jaar
kleermaker en een van 12 jaar, die al 3 jaar
bakker geweest was. De meesten hadden reeds
twee, enkele drie, een paar al vier verschillende
ambachten bij de hand gehad.
Onder deze ambachtslieden zijn niet meege
teld het ongelijk veel grootere getal sjouwers,
koewachters, dijkwerkers, ophaalders, en ook
niet zij, die Donderdags als pakjesdragers die
nen, evenmin de kinderen van ehristen-ouders,
die Zaterdags ais vuurstokers dienen bij de
Israëliten.
Wat de werkuren zulker jonge kinderen aan
gaat, de voordeeien van 't eight-honrs-bbnd
gaan hen voorbij. Men merke slechts op dat
het dagtableau van velen was als volgt's mor
gens van 6 tot 9 ure naar deu baas, van
912 naar school, vau 121 naar huis om
te eten (soms ook nog eerst naar den baas),
van 12 naar den baas, van 24 naar school,
van 4 tot 8, 9 of 10 ure naar den haas. Mar-
quenrs kwamen soms eerst na middernacht thuis.
Wanneer moeten die arme wurmen spelen,
leven, groeien, ontwikkelen, mensch worden
O, wanneer zal toch eens de tijd komen dat
winkeliers, bazen en industrieelen niet meer
zich willen medeschuldig maken aan het ex-
ploiteeren van arme, jonge kinderen't Mag
waar zijn dat de ouders zelf hun kroost komen
veilen om een dubbeltje of een kwartje per
week; zeker is 't, dat meerbeschaafden
dezen kinderhandel niet moesten begunstigen.
Wanneer zullen de industrieelen gaan be
grijpen dat zij geen goede arbeiders kunnen
aankweeken als ze reeds met kinderen van 7
en 8 jaar beginnenwant uit die vroegrijpe
arbeiders grceien geen arbeiders. Als ze de
jaren bereikt hebben om aan een ambacht te
kunnen beginnen dan zijn ze al beu van alle
ambachten en er groeien onbruikbare, ontze
nuwde leegloopers of erger nog uit, die, ten
laatste zelf kinderen hebbende, aan hun kroost
wreken wat aan hen zeiven misdreven is en
die zoo het pauperisme perpetueeren van 't eene
geslacht in 't andere.
Wanneer zal de publieke opinie in Nederland
wakker worden voor den leerplicht? Wanneer
zal de natie als een eenig man zich opmaken
om tot de wetgevende macht te zeggenwij
geven onze honclerdduizenden guldens om goed
zaad aan te koopen en bekwame zaaiers te
huren, zorg gij nu ook dat het kostelijke zaad
niet in distels en doornen terecht komt
Binnenland.
Z I E 111 K Z E E, 1 Augustus 1 8 7 3.
Zie lil ïcz ee, 2S Juli. Heden middag viel een kleine
knaap van de kade in de Nieuwe Haven en zou
Daar beklom, nadat de voorzitster iets gesproken had
•wat ik niet kon verstaan, een der leden de tribune.
Ik herkende haar terstond als dezelfde dame die ik
zoo verontwaardigd had gezien in de gezelschapszaal
van het hotel. Toen ik haar op de tribune zag dacht
ik dadelijk: nu, daar zullen we die interpellatie hebben
en 't was ook zoo.
Het is niet van mij te vergen dat ik haar rede geheel
navertel; ik begrijp nog niet hoe het den snelschrijvers
mogelijk was die te noteeren; een stroom een stort
vloed, een lawine van woorden ging van haar mond
uit, zoodat er een vol uur lang letterlijk geen speld
tusschen te steken was. En alles was blijkbaar enkel
improvisatie; ik bewonderde dat onovertrefbaar spreek-
talent. Zij begon met de voorzitster haar dank te
betuigen voor de welwillende toestemming tot het doen
harer kleine vragen aan de regeeringde regeering
dankte zij ook niet zonder zeker spijtig lachje
voor de toezegging van antwoord op haar vragen.
Het eerste deel harer rede ging groolendeels voor mij
verloren zij voerde daarin allerlei zaken aan, waarvan
het fijne mij toen nog niet bekend was. Later kon ik
haar beter vatten, en zooveel begrijpen dat zij zeer
boos was over den oorlog met Amazonia. De reden
voor clien oorlog was haar niet duidelijk, zeide zij, en
zij verlangde daaromtrent opheldering, voldoende op-
verdronken zijn, zoo niet de heer A. de Klerk, die
juist met zijn schip daar in de nabijheid was, zich
gekleed te water begeven eu den drenkeling boven
gehouden had, waarna beiden vervolgens door middel
van eeu boot op 't droge gehaald werden.
zieitikzee, 29 Juli. Heden avond arriveerden alhier
de vier heeren die zoo gelukkig geweest zijn van den
eersten prijs te winnen in de Haarlemsche verloting
van paarden en rijtuigen. Den prijs, een magnifieke
calèche met twee moedige zwarte rossen bespannen,
voerden zij in triomf de stadspoort binnen, toegejuicht
door tal van nieuwsgierigen die opgekomen waren
om van dezen in zijn soort waarlijk curieusen intocht
getuige te zijn.
De ondergcteekende betuigt door dezen aan de E.
A. B. heeren bestuurders, directeur, onderwijzers, alsook
begunstigers der Doofstommen-Inrichting te Rotterdam,
zijnen openlijken dank, voor de heerlijke vorderingen
van zijn dochtertje genoten.
Bericht daarbij aan belanghebbenden (als dankbewijs
aan bovengenoemde E. A. B. heeren), dat zijn doch
tertje voor 2]/2 jaar, aldaar geheel doofstom gebracht,
thans behoorlijk verstaanbaar spreekt de navolgende
woorden, alsvader, moeder, oor, hand, voet, haar,
paard, pog, enz. enz.
Al deze woorden schrijft zij ook met een behoorlijke
letter en kunnen zij die zich er van willen overtuigen,
komen ten huize van den aan de bovengenoemde E.
A. B. heeren, Dankbare Dienaar,
CHRISTOFFEL SLAGER,
{Ingezonden.) Broodbakker te Brouwershaven.
Bij koninklijk besluit van 28 April 1873, no. 26,
zijn goedgekeurd de wijzigingen in de statuten der
//Vereeniging tot het verschaffen van woningen aan
personen uit den werkmansstand," gevestigd te Zierikzee.
Door Z. M. is benoemd tot griffier bij het Kanton
gerecht te Waalwijk, mr. P. J. E. van Voorst Vader,
adv. te Goes.
Te Retranehement is een oppassend jongeling van
20 jaar verdronken, die dadelijk na den eten was
gaan zwemmen.
Den 9den en 10 September e. k., zal door de
afdeeling Ileinkenszand van de maatschappij van land
bouw, te Goes, eene tentoonstelling van bloemen,
vruchten en landbouwgewassen worden gehouden.
De broederschap van notarissen zal Maandag 4 Au
gustus en volgende dagen te Middelburg de jaarlijksche
vergadering houden. Bij die gelegenheid zal deu leden
door de Konfrèrie van St. Sebastiaan in den hove
//De Edele Handboog," een concert worden aangeboden.
Onder verdere feestelijkheden behoort ook een rijtoer
naar de badplaats Domburg.
Aangaande den stand der veldgewassen in het land
van Cadzand meldt men
De tarwe is over het algemeen niet zwaar de rogge
staat algemeen goed de haver goed de boonen zijn
bijna overal goed en zwaarhet vlas is dit jaar bij
zonder goed aardappels staan ook goed, terwijl van
de ziekte nog weinig is te bespeuren koolzaad belooft
ook een goede opbrengst, even als de suikerpeeën,
die in groote hoeveelheid gezaaid zijn meekrap, voor
zooverre die hier verbouwd wordt, staat insgelijks goed.
Van appels en peren zal de opbrengst ver beneden het
middelmatige zijn, daar de boomen zeer veel door de
vorst geleden hebben.
heldering, zij moest licht hebben, meer licht. Aan
enkele toespelingen en zetten, alsook aan haar ge-
heelen toon kon ik wel bespeuren dat zij licht genoeg
had en er blijkbaar alles van wist; zij scheen er alleen
maar op uit om de regeering er toe te brengen dat
deze bij monde van de minister-Redenaarster eens
alles ging opbiechten wat toch iedereen wist, of al
thans scheen te weten, maar wat de regeering blijk
baar niet zoo publiek wilde zeggeu. Als men haar
zoo hoorde, zon men gezegd hebben dat zij eigenlijk
een Amazone en geen Eraancipatoriane was, ondanks
al haar in nette en welluidende phrases uitgedrukte
betuigingen van vaderlandsliefde.
De overige loden der Kamer gedroegen zich onder
deze vinnige, bittere, hatelijke en toch o, zoo lieve
interpellatie, zeer onderscheiden. Ieder scheen met
aandacht te luisterenin de rechterzijde zag ik nu en
dan een hoofdknikje; in de linker merkte ik menig
snoeperig lachend gezichtjein het centrum vielen
enkele leden in den dut.
Nadat de spreekster geëindigd had vroegen maar
weinigen het woord; een van deze een allerliefste
volks-vertegenwoordigster, met een gezichtje dat tintelde
van levenslust en geestigheid vroeg de voorzitster of
er ook een afdruk van de rede der geachte vorige
spreekster naar Amazonia zou gezouden wordeu, dan
We ontvingen het eerste nummer van een nieuw
weekbladPropatria, gewijd aan de zaak van Neder
lands verdedigbaarheid en krijgswezen, 't Blad ver
schijnt eiken Dinsdag en kost ƒ3 per jaar.
In een tijd als de onzen, waarin het militairisme
zoo zeer aan de orde is, bij dezen omdat zij er tegen
zijn, bij genen omdat zij er 't belang van meenen in
te zien, bij anderen omdat zij 't als een noodzakelijk
kwaad beschouwen, kan een blad als Propatria wel nut
stichten.
't Kooit ons voor dat de redactie zich duidelijker
prononceert wat haar politieke dan wat haar strate
gische beginselen aangaat. Het zegt o. a. dat het zich
in zuiver militaire kwestien geeu partij stelt; waarom
niet? Ten opzichte van art. 177 der grondwet, stelt
het zich wel partij. Er zullen toch wel militaire spe
cialiteiten in de redactie zitten en dan moeten deze
zich immers wel partij stellen in de kwestien die hun
zoo na ter harte gaan?
De naam Propatria herinnert ons aan 't van oudsher
bekende papierwerk, een werk van dat echte, dagelijks
oud-Hollandsche papier dat een wereld-renommée heeft
behaald; we hopen dat het blad zoo iels moge zijn
op 't gebied van de verdedigbaarheid des Vaderlands.
Men schrijft uil HulstIn den nacht van 8 op 9
dezer is er een paard ontvreemd uit de weide en ten
nadeele van J Verbust, landbouwer te Honteuisse.
Na veel moeite in het werk te hebben gesteld, mocht
het deu wachtmeester der maréchaussee P. de le Lijs,
den 19 dezer gelukken den dader Florentines Stroo-
band, oud 29 jaren, landbouwersknecht te Sint Jan
Steen, in de gemeente Hulst te achterhalen en aan
te houden. Dit had intusschen eene hevige worsteling
ten gevolge, aangezien de arrestant zich geweldadig
verzette. De wachtmeester riep 5 a 10 minuten den
omstanders en C. Lam bin bij naam genoemd, te ver
geefs toe //Help mij, het is de paardendief." Ten
laatste schoten twee voorbijgaande heeren li. T. J.
Fassasrt, bierbrouwer te Hulst en W. J. Buitendorp,
hoofdonderwijzer te Clitige toe, met wier medehulp de
arrestant naar het huis van bewaring alhier geleid
werd die vervolgens den 21 dezer naar liet huis van
arrest te Goes is overgebracht. Hij heeft zijde misdaad
bekend. De eigenaar heeft het paard, dat reeds in
Belgie verkocht was, teruggehaald.
{N. M. Ct
In de nabijheid van Dieren heeft zekere Kaspers
met opzet een der armen van zijn kind, dat nog slechts
"10 weken oud was, gebroken. Nadat deze breuk
zondpr geneeskundige hulp was geheeld, hoewel het
armpje nu verdraaid stond, heeft hij, weder opzettelijk,
den benedenarra van het kind gebroken. Daarop heeft
de vrouw, met welke hij leefde, geneeskundige hulp
ingeroepen en zoo is de misdaad aan het licht gekomen
en de ontaarde vader aan het gerecht overgeleverd.
Maastricht, 28 Juli. Gister avond zijn hier in plech-
tigen optocht de reliquieën van de Sint Servatiuskerk
naar den daartoe aangebouwden vleugel overgebracht.
"Vier bisschoppon met een stoet van geestelijken, allen
in feestgewaad en die ieder een der reliquieën-kasten
droegen, verlieten, voorafgegaan door de muziek der
koninklijke harmonie en onder het gelui der klokken,
te 6V2 uur den hoofdingang der kerk en trokken
in processie het Vrijthofplein om, naar de daartoe
bestemde kapel. Duizenden nieuwsgierigen verdrongen
zich op het plein, dat zoo als alle straten, der stad,
met nationale en pauselijke vlaggen versierd was.
wel of men dit aan de particuliere industrie wilde
overlaten. Deze vraag van die bevallige spotvogel
lokte algemeene hilariteit uit; er kwam echter geen
antwoord op.
Nu nam de minister-Redenaaster het woord en ik
moet bekennen dal ik zelden zulk een merkwaardige
rede heb gehoord. Ik werd daar geheel ingewijd in
de geheimen van de kwestie met Amazonia, stroomen
van licht goot de voortreffelijke spreekster over die
kwestie uit, zoodat deze in zonneklaarheid straalde
en toch hoe tegenstrijdig 't schijnen moge toen
zij haar rede onder daverende toejuiching van de
meerderheid geëindigd had, was mij de zaak nog even
duister als van te voren, 't fijne had zij niet gezegd,
zoodat ik, en ik geloof meer met mij, nog volstrekt
niet vatte hoe de vork eigenlijk in den steel zat.
De iiiterpelhmte was ook slim genoeg om op te
merken dat zij nog meer licht verlangde, doch nadat
de Redenaarster beloofd had dit licht te zullen geven
zoodra zij 't zelf had en 't geven mocht, liep de zaak af.
Den volgenden dag woonde ik ook een zitting bij
van de Kamer der Wijzen. De inrichting van de ver
gaderzaal dezer aanzienlijke corporatie was gelijk nan
die der andere Kamer; alleen was de zaal veel kleiner
en daardoor op 't oog wat gezelliger.
{Wordt vervolgd.)
