Miskende rechten, verkorte vrijheid, gewetens
dwang, versmaden van gemoedsbezwaren zijn
de gewone en meest gangbare grieven, die
echter, wel beschouwd, alleen neèr komen op
de vraag: wie zal er macht hebben op de aarde
Ach wanneer zal de tijd komen dat het den
mensehen niet meer in de eerste plaats te doen
is om macht en geweld, maar 0111 waarheid,
vrijheid en recht!
Binnenland.
Z1EBIKZEE, 2 8 Maart 1 8 7 3.
Zierikzee, 27 Maart. De avond van gisteren was
de laatste in dezen winter aan volksvoordrachten gewijd.
Het was een recht feestelijke avond die ongetwijfeld
bij alle aanwezigen een goeden indruk acli tergel a ten
heeft. .Als spreker trad de heer Oosterman op met
een lezing, die in alle opzichten getuigde van den ge
zonden zin, de degelijke kennis en de hartelijke
belangstelling in volksheil, die we van hem gewoon
zijn. Zijn uitgangspunt nemende in de gebruikelijke
klachten van den minderen man over de slechte tijden
meende hij die niet beter te kunnen beperken binnen
juiste grenzen en maat, dan door de geschiedenis van
den arbeid na te gaan, die duidelijk aanwees, hoe we
in onzen tijd in vergelijking met vroegere toestanden
veeleer te roemen dan te klagen hebben. Het eerste
tijdvak, dc steen- en bronsperiode, was dat van den
ruwen arbeid, waarin ieder zelf vervaardigde, wat hij
voor de jacht en de bewerking van den grond uoodig
had, waarin moeite en ontbering, een zeer ruw en
hard leven het deel was geweest van allen zonder
onderscheid. Daarop volgde de tijd van den verach
ten arbeid, toen alle eigenlijk gezegde arbeid den
slaven of lijfeigenen was opgedragen, die met lijf en
ziel den heer toebehoorden, den lieer die wel het recht
had zijn zinnelijke lusten te koelen aan de dochters
zijner ouderhoorigen, maar nimmer zich zoo diep zou
hebben vernederd om ooit de vereelte hand zijner
slaven vriendschappelijk te drukken. Aan dien ramp
zaligen toestand maakten de kruistochten een einde,
onder wier vele gezegende vruchten ook mag worden
geteld he& ontstaan van een derden stand, een stand
van vrije mannen. Deze stand verkreeg te meer gewicht
en beteekenis, naarmate koningen en keizers door hun
steun zich trachtten te versterken tegen de vele groot©
heeren, die vroeger elk op eigen grondgebied een
meer dan koninglijke macht hadden uitgeoefend en
maar 1100de zich onderwierpen aan een hooger gezag.
Nu werd de arbeid georganiseerd. De werklieden der
verschillende vakken vereenigden zich tot corporatien,
tot gilden die hoe langer zoo meer macht verkregen.
Spreker was volstrekt niet blind voor de goede zijden
van dit gilden-wezen maar besvees toch duidelijk zijn
recht om dezen tijd te noemen den tijd van den
gebonden arbeid, waartegen de nieuwe tijd 11a de
afschaffing der gilden als die van den vrijen arbeid
gunstig afstak. Veel gebrekkigs, veel belemmereuds
is met die gilden weggevallen, en is er ook al veel
goeds te gelijk mee verloren gegaan, niets verhindert
ons veel van dat goede ook op onzen tijd toe te passen,
zij 't dan ook in eenigszius gewijzigden vorm. De
groote winst van onzen tijd is juist in de vrijheid van
den arbeid gelegen, leder kan werken wat en waai
en zooals bij wil. Daardoor, het is waar, verkreeg
ook de concurrentie volle vrijheid van bestaan maar
welk bekwaam en ijverig man heeft ooit de concurrentie
gevreesd P Welk edoldenkend mensch gunt niet graag
aan een ieder de vrijheid die hij zelf geniet Meer
dan ooit komt het dus in onzen tijd aan op bekwaamheid.
Het is een slechte tijd voor domooren en luiaards,
een gezegende tijd daarentegen voor hen die willen,
't zij dan hier, 't zij elders.
Dit is een kort en flauw overzicht van het vele
degelijke en flinke dat de heer Oosterman 011s te
genieten gaf. Geen wonder dat bij sommigen de lust
opkwam, van het gehoorde nog eens rustig te kunnen
nalezen, een wensch die zeker op geen onoverkomelijke
bezwaren behoeft af te stuiten.
Het was een uitmuntende inleiding voor de plech
tigheid die nu volgde, het uitreiken van de zilveren
medaille voor beproefde trouw door ons departement
van de maatschappij Tot nut van Algemeen aan Job
Olree, die gedurende 51- jaren bij de heerL. Koole
is werkzaam geweest. Ernstig was 't woord dat de
heer Heyse als president van ons departement daaraan
vooraf liet gaan. Vele klagers in onzen tijd, zoo sprak
hij, verwachten heil van de verbetering der maatschap
pelijke instellingen en wettenmaar te dikwijls
vergeten zij, dat de beste instellingen en wetten niets
kunnen baten, zoo ook zij zeiven niet beter worden
die ouder die instellingen en wetten leven moeten.
Dit had onze bekroonde zijn leven lang getoond te
begrijpen. Moeilijke tijden, veel moeilijker dan de
tegenwoordige, had hij doorleefd en toch, met minder
hulpmiddelen dan thans allen ten dienste staan, had hij
het hoofd weten boven te houden, omdat het hem nooit
had ontbroken aan ijver, aan overleg, aan matigheid,
aan trouw. Daarmee vooral wensch te hij den bekroonde
geluk meer dan eer bij menschel! geldt de getuigenis
van een goed geweten.
Het muziekgezelschap //Kunst Eer," dat onderwijl
het orchest had bezet, viel hierop in inet een driewerf
herhaald //Lang zal hij leven en bracht ook verder
niet weinig bij tot de opgewektheid en luister van
dezen avond. Nog werd de bekroonde geluk gewenscht
door den heer W. Koole die namens zijn vader en
zich zelf hem iu zijn naderenden ouden dag liun
steun en vriendschap toezegde. Bij de overreiking der
medaille was den grijze ook nog een portefeuille ter
hand gesteld inet een drietal muntbilletten door enkele
ongenoemde belangstellenden samengebracht.
Nadat de heer Lammees nog een zeer vermakelijke
bijdrage had geleverd en het harmonie-korps nog enkele
schoone nommers ten beste gegeven had, mocht de
voorzitter van de commissie voor volksvoordrachten
dankbaar dezen avond besluiten met den wensch, dat
vele van de goede toonen die wij daar hadden gehoord,
mochten hebben weerklonken 111 veler hart, mochten
blijven doorklinken in hun leven.
Wij eindigen ons verslag met den hartelijken wensch
dat de zaak der volksvoordrachten niet moge dalen,
maar, gelijk zij 't waard is, moge stijgen in de
schatting van begunstigers en hoorders beiden.
Zierjkzee, 24 Maart. Met het oog op het belangrijke,
vraagstuk of de nieuwe waterweg van Botterdam naar
zee ooit zal beantwoorden aan de verwachting-, ver
dient gemeld te worden dat de eerste Oost Indie-vaarder
de Robertas liendrikusmet een diepgang van 40
decimeters, heden goed en wel door dien waterweg-
is in zee gekomen. Wij houden het echter nog niet
voor uitgemaakt dat het gelukken dezer kostbare
onderneming aisnu als een feit kan worden beschouwd.
Helder, 25 Maart. Heden had alhier een ongeluk
plaats dat voor menigeen tot een waarschuwend voor
beeld kan dienen. Uit een kleine arbeiderswoning-
zagen de voorbijgangers een dikke rook opstijgen, een
teeken dat er brand in het huis was. Naar binnen
gegaan zijnde vonden zij daar naast de fel brandende
kachel een brandende wieg waarin 't verbrande lijkje
van een zuigeling. De vader was naar zijn werk en
de vrouw niet op haar plaats in huis maar bij de buren.
De minister van oorlog heeft bij beschikking van
den 17 Maart jl. vastgesteld de definitieve regeling
van het wetenschappelijk onderwijs bij de korpsen
artillerie, ter opleiding voor den rang van 2den luitenant.
Het onderwijs zal worden gegeven aan een voorberei
denden cursus, die bij het 2de regement te Utrecht,
en bij een hoofdcursus, die bij het 1ste regement
vesting-artillerie te Delft zal ziju gevestigd. De voorbe
reidende cursus heeft eene, de hoofdcursus drie klassen,
wordende het onderwijs bij de eerste door twee en
bij de laatste door vier luitenants gegeven.
Zaterdagnacht overleed te Antwerpen, mevrouw
d'Hooghe de Homes, in den ouderdom van 64 jaar.
Zij was de laatste afstammelinge van de oud adellijke
familie van den graaf van Hoorn, die met Egmont
te Brussel op bevel van den hertog van Al va ont
hoofd weid.
Delft. Jl. Zaterdag namiddag had een achtjarig
knaapje, de zoon van den barbier K., op den Ver-
wersdijk alhier, het ongeluk in de gracht te vallen.
De moeder van den jongen aarzelde geen oogenblik
haar kind 11a te springen. Beiden verkeerden in
levensgevaar, toen de persoon van Sieptnan, vleesch-
houwersknecht oud 19 jaren, zich geheel gekleed te
water begaf en het geluk had, daarin verder bijgestaan
door den agent van politie Binkema, de drenkelingen
behouden aan wal te brengen.
Men schrijft uit Antwerpen aan het Volksbelang
te Gent, dat bij gelegenheid van het XHIe Neder-
landsche taal- en letterkundig congres zal worden
uitgevoerd het oratorium: //de Oorlog," gedicht van
J, van Beers, muziek van P. Benoit.
Buitenland.
Z w i t s e r 1 a n d.
De enntons-raad van Solothurn heeft alle maat
regelen, welke door de regeering waren genomen tegen
bisschop Lachat, goedgekeurd. Daarop is door de
liberale burgerij aan den raad eene serenade met fak
kellicht gebracht. Uit Bern wordt gemeld dat het
kerkbestuur bij de regeering er op aandringt dat in
de gemeenten van de Jura, waar 100 geestelijken aan 't
gouvernement de gehoorzaamheid hebben opgezegd, de
godsdienstoefeningen voorloopig zullen worden gestaakt.
Hyacinthe heeft Woensdag te Genève nogmaals
zijne lezing gehouden over de betrekking tusschen
Kerk en Staat. Den vorigen dag namelijk hadden velen die
hem hadden willen hooren, geen plaats kunnen krijgen.
Hij heeft er evenwel het anderen aan toegevoegd en
0. a. zeer gelaakt de instelling van de biecht, waardoor
de priester over 't huisgezin een macht verkrijgt, die
al breuk doet aan de autoriteit van den man; vooral
in Belgiëmeende hij deed dit gebruik veel kwaad,
'tSchijnt dat de lezingen zeer veel geestdrift verwekken.
Het nieuwe wetsontwerp, onlangs in het kanton
Genève aangenomen, waarbij aan de kerkelijke ge
meenten de bevoegdheid wordt gegeven om zeiven hare
geestelijken te kiezen, is jl. Zondag aan de volks
stemming {referendum) onderworpen, en niet 9081
tegen 151 stemmen goedgekeurdde nltramontanen
hebben zicli van stemming onthouden, omdat zij toch
in de minderheid zouden zijn geweest, want het
kanton heeft niet meer dan 16,200 stembevoegde
ingezetenen.
Engeland.
De African Times, van 28 Pebruari 1873 behelst
0. a. de volgende mededeelingen omtrent den inval
der Ashantijnen in het onder Britsch protectoraat
staande gebied ter westkust van Afrika.
De gouvernements-polilie kwam hier gisteren aan
en bevestigde het bericht, dat de Ashantijnen een inval
hadden gedaan. Kolonel Harley heeft heden geweren
eu ammunitie uitgedeeld aan de lieden van koning
Amfoo-Otoo. J)r. Bowe, chirurgijn van den staf, is
met 5.0 man van de Houssa-politie in observatie naar
bet binnenland vertrokken.
De sterkte der Ashantijnen zou, naar gemeld wordt,
meer dan 60,000 man bedragen, in drie afdeelingen
verdeeld. De een zou op het DenkeriidisLrict aanrukken,
de tweede op Akim en de derde rechtstreeks op Cape-
Coast on Elmina. Naar men zegt, hebben de Ashan
tijnen de Duitsche zendelingen, die zij gevangen hielden,
onthoofd, behalve een arme vrouw en haar kind. At-
jempon en zijn volk hadden niet naar Ashantee terug
gezonden moeten zijn gewordenvoordat ze aan
ons waren overgegeven.
Buiten qumstie is, dat Atjempon terugkeerde in
een stemming, die ons verre van gunstig was. Naar
men zegt, moet hij zeer onheusch behandeld zijn ge
worden door de lieden van kolonel Poster (Houssa-
politie). Zij zouden hem namelijk van alles beroofd
hebben. Zeker is het, dat men hen. toen zij te Ap-
pollonica terug keerden, door de geheele stad de ju-
weelen zag tc koop aanbieden van den Afrikaanschen
prins, die van kouinklijken bloede wasen op-
perbarbier van Quakoe Dua, den vorigen koning. Dat
is de hoogste rang, dien men in Ashantee kan bereiken.
I11 zijn positie Ooomassie kon hij gemakkelijk den
jeugdigen koning tot alles overreden, door een beroep
op hem te doen in naam van zijn oud-oom. Met
kolonel Harley, onzen nieuwen bewindvoerder moet
men medelijden hebben, daar hij dat alles niet vooruit
kon weten, en ongelukkig heeft hij bovendien geen
enkelen goeden raadsman bij zich; als hij daarom de
een of andere fout begaat, moet men hem ook niet
te hard vallen. De heer Grant is niet hier en men
kan niet verwachten, dat kolonel Poster en de heer
Chalmers veel van dit land kennen. Ik vrees, dat
wij aan den vooravond staan van allertreurigste ge
beurtenissen.
Een correspondent van hetzelfde blad schrijft van
Cape-Coast, in dato 23 Dec. 1873:
z/De Ashantijnen hebben nu reeds hun hoofdstad
verlaten, met den koning zelf aan het hoofd. De
dorpen in Assim zijn reeds verwoest. Dat is eene
nieuwe en treurige ontwikkeling in onze zaken."
Ook te Secondee hebben hevige vechtpartijen plaats
gehad tusschen de Engelseh-gezinde en Nederlandsch-
gezinde bevolking. Laatstgenoemde, die het sterkst
in aantal was, behaalde de overwinning en verbrandde
de hoofdstad van den Engelscli-gezinden koning.
De twist eindigde door de tusschenkomst van kolonel
Poster die met het oorlogschip Batlesnake te Secondee
aankwam. De Hollandsch-gezinde koning werd
gearresteerd, evenals zijne opperhoofden, en naar
Elmina overgebracht.
Dat Secondee was in 68 aan Holland overgegaan
tegen den zin van een deel der bevolking; later ging
het met de andere bezittingen weer aan Engeland
over, nu weder tegen denzin derHollandsch-gezinden,
(lieer zich inmiddels hadden gevestigd. Vandaar de strijd.
Vrijdag avond werd in het Engelsche Lagerhuis
door den heer Gathorne Hardy eeu voorstel gedaan,
volgens hetwelk het gouvernement uitgenoodigd zou
worden om aan de vreemde mogend lieden mede te
deelen dat het de beginselen afkeurt, waarop hel:
scheidsgerecht van Genève zijti uitspraak gegrond
heeft. Volgens den lieer Hardy toch maakten de bij
het tractaat van Washington gestelde regelen de
neutraliteit onmogelijk.
De minister PorsLer antwoordde dat het tractaat
van Washington alleen voor Engelaud en de Ver-
eenigde Staten verbindend is en nog niet aan andere
mogendheden is medegedeeld; volgens hem zon het
verkieslijk zijn aan Amerika voor te stellen om de
