materialen te duur, men kan 't met de goed-
koopere Belgische ook doen. Vreesde men dat
er geen huurders zouden zijn als de woningen
meer dan 60 a 80 ets. moesten gelden, de
ondervinding leert dat ze doorgaans al verhuurd
zijn eer ze nog voltooid zijn, aan liefhebbers
ontbreekt het niet. In één woord, de zaak
marcheert en zal haar weg wel vinden.
Wat wij vooral toejuichen is dat de bouw-
vereeniging 't gelukkige denkbeeld in practijk
brengt om haar huurders tevens door den tijd
eigenaars te doen worden daardoor inzonderheid
is haar arbeid waarlijk menschlievend en maakt
zij zich verdienstelijk jegens de geheele gemeente.
Er wordt veel gebouwd tegenwoordig, en
zooals 't spreekwoord zegt: wie aan den weg
timmert heeft veel bekijks, 't Verwondere dan
niet dat het oordeel over al wat er alzoo ge
bouwd wordt niet even gunstig is. Wanneer
men de eischen der gezondheidsleer wat ernstig
opvat, dan kunnen er ook op veel nieuwe
woninkjes nog vrij wat aanmerkingen gemaakt
worden, 't Nieuwe alleen is nog niet alles.
Als we zoo de pas gebouwde huisjes hier en
daar in de stad eens met elkander vergelijken,
dan is er nog al onderscheid op te merken.
We hebben er gezien, die we uitmuntend kun
nen noemenwe hebben er ook gezien, die we
wel wat ruimer, wat hooger, wat dieper, wat
minder lilliputtisch zouden wenschen. Doch ze
ziju altoos oneindig veel beter dan al die af
zichtelijke krotten en hokken, waarin nog zooveel
honderden arme tobbers gehuisd zijndoch dit
kunnen we eigenlijk niet zeggen, gehuisd is
't woord niet, gehokt, gestald zou beter passen.
We merkten boven op dat het bouwen van
nieuwe woningen door de vereenigiug ook de
particuliere industrie heeft wakker geschud.
We verwachten hiervan niet alleen veel goeds,
omdat particulieren uit speculatie aan 't bouwen
zijn gegaan, maar ook omdat dit op den duur
de krotteneigenaars, de huisjesmelkers zullen
we maar zeggen, wel zal dwingen om wat te
gaan doen aan de verbetering dier talrijke on
bewoonbare holen en arken, die men nog
overal kan vinden. Als men de groote open
erven en onbebouwde gronden binnen deze
gemeente ziet, dan zou men niet zeggen dat
er hier toch nog van die hotels zijn, waar geen
vertrekje in is of 't herbergt een geheel gezin.
We bezochten toevallig eens zulk een arke:
in 't voorhuis was niets te zien, dat scheen een
gemeenschappelijke play ground te wezen voor
't jonge volkjeeen achterkamer bevatte een
gezin van vier personen; nog een hokje daar
achter was ook bewoond door een gezineen
opkamer herbergde een geheele familie; de
voorkamer beschutte weder een andere groep
meuschen; de zolder diende als pakhuis voor
den eigenaar der arkede „gemakken" mochten
eer ongemakken heeten en dienden de geheele
bevolking der arke. Kortom, 't was al ellendig
wat er aan was en we durven niet op te re
kenen welke som de arke-exploiteur jaarlijks
uit dat hotel wist te melken. Genoeg, wij
rneenen dat de aanbouw van nieuwe arbeiders
woningen ook hierin verandering en verbetering
zal aanbrengen. Het arke-melk systeem zal op
den duur onhoudbaar worden en we zullen in
de handen wrijven van pret bij elke arke, die
we zien sloopen om plaats te maken voor een
mensehelijke woning.
Er is nog iets. Niet alleen voldoet de huisjes-
bouw in een zeer dringende behoeftemaar er
is ook groote behoefte aan meer aanzienlijke
woningen. "We begrijpen niet best waarom de
ondernemingsgeest ook nog niet het bouwen
van eenige aanzienlijke woningen durft aanvatten.
De bezwaren zijn misschien nog grooter dan
hij 't bouwen van geringe woningen. Dat ze
onoverkomelijk zouden zijn, kunnen we niet
gelooven. De beboette bestaat, daaraan valt
niet te twijfelen, en met dit feit voor oogen
kan men met wat dubbeltjes en wat durf veel
doen. Over de renten van de dubbeltjes zijn
we vrij gerust, 't Is maar jammer dat men
alle aanzienlijke woningen alleen op de Oude
Haven schijnt te willen te zien. In de toekomst
schijnt daar toch van afgeweken te zullen
moeten worden. Immers, we zien reeds nu
veel gebouwen op de Oude Haven, die vroeger
besloten huizen waren, in winkels hervormd
worden. Dat schijnt aan te duiden hoe de
burgerstand daar zijn weg meer en meer gaat
zoeken tot het vestigen van allerlei nering. Is
dit niet een vingerwijzing voor de hoogere
standen om een nieuwe wijk te scheppen Er
is in dit blad eens gedroomd van een rij aan
zienlijke woningen in het Vrije, langs de wan
deling; zou dit denltffcM zoo onuitvoerbaar
zijn? Wij hebben eMnnn uithoeken, waar-
vroeger niemand aan£§pftit, villa's en rijen
aanzienlijke woningen zien verrijzen, die al
zeer spoedig die uithoeken tot aanzienlijke en
gezellige kwartieren maakten. En de omtrek
der wandeling is geenszins een ongezellige
uithoek, terwijl de bestaande weg toch onmid
dellijk toegang zou geven tot het binnenste
der stad. Deze weg zou ook wel een straat
worden en het ongezellige dat men in dien
omtrek nog mocht vinden geheel doen weg
vallen.
Wij kunnen bier tevens niet onvermeld laten
het denkbeeld dat gewis reeds bij velen is
opgekomen om in den thans zoo onaanzienlijk
uitzienden hoek van de gedempte haven, achter
Concordia, een villa of fraai woonhuis te zien
verrijzenhet tuintje dat daar dan kon over
schieten zou met eenige beplanting tegelijk de
achterzijde van den dam en de appelmarkt
maskeeren.
Doch zoo voortgaande komen we van onze
kleine, nette, nieuwe huisjes tot visioenen en
droomen van groote praalgebouwen met rozen-
perkjes en zingende vogelen voor de deur.
Een mensch is toch nimmer tevreden
Binnenland.
Zierikzee 30 Januari. Aan de afdeelingen van
liet Nederlandsch Schoolverbond is toegezonden een
voorstel tot wijziging van eenige bepalingen van het
algemeen reglement des verbonds. Sommige der punten
waaromtrent de commissie tot wetsherziening wijziging
of uitbreiding voorstelt zijn wel der vermelding waar
dig. Zoo wordt op art. 3 van 't reglement de vol
gende uitbreiding voorgesteld,/Het. onderzoeken, of
de redenen van het schoolverzuim gelegen zijn in de
regeling of den toestand van het onderwijs zelf, ten
einde zoo mogelijk hierin verbetering te bewerken;"
„Het instellen van een grondig onderzoek ter be
antwoording van de vraag, of de bezwaren, te onzent
bestaande tegen de invoering eener wettelijke leer
plichtigheid, van genoegzaam gewicht moeten wordeu
geacht, om van hare ondersteuning terug te houden
„Het inroepen van de hulp en medewerking van
het schooltoezicht en van allen, die geacht worden
invloed te kunnen uitoefenen op de verschillende
klasse der maatschappij. Allen, die de discussiën
over de grenzen der bemoeiingen van het verbond en
inzonderheid over den leerplicht, bij de oprichting
van 't verbond, in 1870 gehouden, hebben gevolgd,
zullen het gewicht dezer voorgestelde wijzigingen
inzien. Zij beteekenen inderdaad een geheele her
vorming van het Schoolverbond. Bij de oprichting
was het als 't ware een stilzwijgende conditie dat er
van leerplicht, noch schoolplicht sprake mocht zijn.
't Schijnt dat een ondervinding vau drie jaren vol
doende geweest is om tot de erkenning van de on
vermijdelijkheid van den leerplicht te komen; trouwens
wij voor ons hebben dit altoos als 't eenige afdoende
middel tegen 't schoolverzuim beschouwd. Tot dus
ver heeft de bond den zoetsappigen weg gevolgd.
Misschien is Uilenspiegel wel wat kras als hij spreekt
van „de prentjes, koekjes en kopjes chocolade, waar
mee in Nederland Jan Salie het schoolverzuim be
strijdt;" doch 't moet erkend worden dat er nog geen
rechtstreeksche maatregelen „tegen het schoolverzuim"
genomen ziju, ondanks de massa van statistieke na
sporingen en de treurige ervaringen daardoor opgedaan.
Men zal vroeg of laat tot den leerplicht moeten komen
en wij juichen het toe als liet schoolverbond daartoe,
hoe eerder hoe beter, zijn krachten wil beproeven.
En niet minder gewichtig punt is dat het School
verbond ook wil onderzoeken of de oorzaken van
schoolverzuim ook in de regeling of den toestand van
het onderwijs zelf kunnen gelegen zijn, om dan daarin
zoo mogelijk verbetering te bewerken. Dit zou een
belangrijke uitbreiding van den werkkring des verbonds
wezendoch het zou zich o. i. daardoor op glad ijs
begeven, daar 'tzoo licht aanleiding kan geven tot
inmenging in de zaken die alleen tot de bevoegdheid
van het schooltoezicht behooreu. Het voor dit geval
ook voorgestelde „inroepen van de hulp en medewerking-
van het schooltoezicht," zou geenszins een voldoende
waarborg opleveren tegen collisien met dat schooltoe
zicht. Werkelijk is de kwestie der bevoegdheid van
het Schoolverbond een zeer belangrijke, die tot heden
nog niet voldoende is opgelost. Daar zijn moeielijk-
heden die niet wel te vermijden zijn, zelfs bij den
tegenwoordigen neutralen toestand van het verbond en
die zullen door de voorgestelde wijziging, naar wij
vreezen, zich zeer vermenigvuldigen. Er komen nu
reeds gevallen genoeg voor dat onderwijzers tusschen
de formeele reglementen waaraan zij zich houden
moeten en de belangstellende bemoeiingen van 't school
verbond in de knel geraken, zeer ten nadeele van
't beoogde doel. Deze moeielijkheden konden wel eens
toenemen, daar de kwestie der bevoegdheid van wet
tige en zich zelf opwerpende authoriteiten nog al van
têeren aard is.
Als het schoolverbond echter de leerplichtigheid
zal weten tot wet te doen verheffen en het zich
alsdan oplost omdat zijn reden van bestaan zal
vervallen, dan meenen wij dat liet onvergankelijke
aanspraak op de dankbaarheid van het nageslacht zal
verworven hebben.
In de jongste vergadering der akademie van weten
schappen is, volgens H Handelsbladnopens den nieuwen
maat- en gewichtstandaard medegedeeld, dat tot grond
slag voor den internationalen meter zal genomen
worden de Eransclie mètre des archives, die uit een
mengsel van platina en iridium is samengesteld. De
copieën zullen bij voorkeur uit een gietsel worden
vervaardigd en aan de hoogste drukking worden
blootgesteld, opdat de moleculen zooveel mogelijk
gelijk worden. Het gietsel bestaat uit 90 deelen
platina en 10 deelen iridium. Het door den minister
Van binnenlandsche zaken gevraagd advies der akademie
betrekkelijk de aanschaffing, luidt, dat een mètre a
trait en één kilogramme voor den staatsdienst voldoende
ziju, doch dat in het belang der wetenschap, ook de
aanschaffing van een mètre a bout zeer wenschelijk is.
Het iu ons nummer van den 22 dezer me
degedeelde bericht, door ons uit een groot blad
overgenomen, aangaande het verminderde verkeer op
de telegraafkantoren in Zeeland, over 't jaar 1872,
wordt in een ingezonden stuk in het Sluisch Weekblad
tegengesbroken. Is 't bericht onjuist geweest zooveel
te beterdat het onjuist was is onze schuld niet.
Het ware is te vinden in een tabel in de Staats
courant van den 29 dezer.
Te Amsterdam is dezer dagen door een noodlottig
toeval overleden een jeugdig, veelbelovend kunstenaar,
de heer Anth. de Vries. Hij was het die de geestige
illustraties leverde voor de prachtuitgave der „Gedich
ten van den Schoolmeester." Als onderwijzer van de
Kweekschool voor onderwijzers te Haarlem en bij
allen die hem kenden genoot hij onverdeelde liefde en
achting.
Middelburg, 29 Jan, Gisteren avond is de bui
tengewone vergadering der Prov, Staten van Zeeland
door den commissaris des konings geopend. De te
behandelen punten zijn 1°. de vaststelling van een
bijzonder reglement voor het bestuur en beheer der
waterkeering van den calamiteuseu polder Nieuw
Neuzen; 2°. wijziging van het reglement op de kunst
wegen 3°. de bedenkingen tegen het onlangs vast
gesteld algemeen -reglement voor de polders of water
schappen.
Utrecht, 28 Jan. Een geweldige brand heeft
hedeu nacht de meubelmakers-werkplaats van den lieer
Thiebout, firma Budde, op den Springweg, in de asch
gelegd. Alle gereedschappen der werklieden zijn mede
verloren gegaan, terwijl de aangrenzende gebouwen ook
groote schade geleden hebben.
Amsterdam, 29 Jan. Heden heeft de gemeenteraad
met 31 tegen 2 stemmen aaugenomen de voordracht
van burgemeester en wethouders om den hoofdonder
wijzer Ph. Bank Az. te ontslaan uit zijn betrekking.
's Gravenhage, 28 Jan. Heden avond te 8u 2Om.
is de persoon van Behagel, geleid door den commis
saris van politie Beukman en de inspecteurs Iiardenbcrg
en Metz, van Bozendaal over Botterdam hier aange
bracht en in een gesloten vigilante naar 't huis van
arrest gevoerd.
Buitenland.
Spanj e.
Aan de Indépendance Beige wordt uit Madrid van
13 dezer geschreven
Op nieuw heeft de opstand, die in de Baskisclie
provinciën en Navarre is uitgebarsten, het karakter
