Buitenla nd.
Binnenland.
ZIERIKZEE, 25 Juni.
Z. M. heeft ben. tot dir. van het postk. te Zevenaar
B. Boom, thans dir. van het postk. te Tholen.
Z. M. heeft benoemd tot betaalmeester te Utrecht
J. Gordon Spandaw, thans betaalmeester te Breda.
Ie Rotterdam, Nijmegen, Rijssen, Zaandam en te
Middelburg hebben zich plaatselijke commissien voor
een huldeblijk aan wijlen Mr. Thorbecke gevormd.
Sedert eenige dagen bevindt zich de luit. Grant,
zoon van den president der Vereenigde Staten, in ons
land en thans te Amsterdam. Eergisteren is hij bij
Z. M. den koning ten gehoore toegelaten.
De Hooge Raad heeft gisteren ontzegd den eisch in
revisie van de Zeeuwsche Maatschappij van stoomvaart,
tot schadevergoeding door den Staat wegens het ver- I
ongelukken van een harer booten nabij Stavenisse. De
Hooge Raad besliste dat de Staat niet verantwoordelijk
was voor de onnauwkeurigheden eener kaart, waarop
het vaarwater, waar de boot verging, was aangegeven
als bevaarbaar, en dat verder de gedaagde ook niet
gehouden was de aanwijzingen dier kaarten te volgen,
maar zelve gerechtigd om dien weg te volgen welke
haar het geschiktst voorkwam.
De goederentrein die Vrijdag avond te S1/* uur van
Arasterdam naar Utrecht vertrok, is bij laatstgenoemde
plaats tegen een zandwagentrein aangereden, waardoor
van dezen laatsten een paar wagens in 't water ge
raakten en van den goederentrein eenige verbrijzeld
werden. Persoonlijke ongelukken hebben niet plaats
gehad.
In de mededeeling omtrent den landbouw wisselt
weder als gewoonlijk het goede en het minder goede
elkander af, maar het goede heeft verreweg de over
hand. De veldgewassen staan bijna zonder onderscheid
zeer gunstigaardappelen, moesgroenten, rogge, haver,
gerst, boekweit beloven buitengemeen veel, de hooi
oogst is in vollen ganghet hooi komt, begunstigd
door droog weder, uitmuntend binnen. De fijne vruchten
echter hebben veel geleden door de nachtvorsten in
het voorjaar, en in appel- en perenboomen richten de
rupsen hare jaarlijksche verwoestingen weer aan.
Te beginnen met 1°, Juli zal de Wekkerweekblad
voor onderwijs en schoolwezen, in plaats van eenmaal,
tweemaal 's weeks verschijnen. De prijs zal slechts
met ƒ1.50 per jaar worden verhoogd.
Van 16 Augustus tot en met 1-1 September e. k.,
zullen m de legerplaats bij Millingen worden vereenigd
circa 11,000 man en ongeveer 1300 paarden. Al
de aldaar te vereenigen troepen zullen hoogstwaarschijn
lijk staan onder het opperbevel van den generaal-majoor
R. A. Jackson, bevelhebber iu de 3e militaire afdeeling
en zal de luitenant kolonel van deü geueralen staf J.
V. D. Dittlinger chef van den staf in de 2e militaire
afdeoling, als chef van den staf der in dc legerplaats
bij Millingen te kampeeren troepen fuugeeren, terwijl
aldaar als chef der intendance fungeert de luitenant
kolonel C. 0. E. d'Engelbronuer, intendant der 2e klasse.
Naar wij vernemen zal de heer Van Vloten iu vei ze;
komen tegen het vonnis, waarbij hij door de rechtbank
te Deventer, in zake ds. Mosselmans, is veroordeeld.
Naar de betrekking van hoofdonderwijzer in het
huis van coirectie te Hoorn, waaraan een tractement
van 1200 'sjaars verbonden is staan niet minder
dan 103 sollitanten.
Het Dagblad bericht
Naar wij uit gewoonlijk goed onderrichte bron ver
nemen, zou de heer van Reenen, aan wien de taak
de taak zou zijn opgedragen tot het samenstellen van
een ministerie, van de vervulling daarvan afgezien
hebben en die taak alsnu zijn opgedragen aan den
heer mr. G. de Vries, lid van den raad van state.
Het programma voor de plechtigheid van het leggen
van den eersten steen voor den Willemstoren te
Dillenburg, op Zaterdag 29 Juni 1872 is als volgt
vastgesteld
Vrijdag 28 Juni, 's avonds 6 uur ontvangst der
buiteulandsche genoodigden aan het spoorwegstation,
's Avonds 8 uur begroeting der genoodigden en
gezellige bijeenkomst.
Zaterdag 29 Juni, 's morgens 6 uurklokkengelui
en feestschoten. Na de Godsdienstoefening in de
Evangelische kerk aanvangende ten 8/12 uur, begint
de feestelijkheid voor de eigenlijke steenlegging ten
uur, met de bijeenkomst der feestgenooten in de
zaal van het raadhuis voor den optocht naar het
terrein voor den bouw, op de ruïne van het slot
Dillenburg, gezang, feestrede. Het leggen van den
steen, gezang.
's Middags 1272 uur: feestmaal in het hotel zum
Hirseh. 's Namiddags 4 uurgezellige bijeenkomst
met harmonie-muziek in den tuin van Neuhoff. 's Avonds
8 uurfeest bal in het hotel de stad Frankfort.
//Bleef ook" zoo schrijft de heer J. P. de Keyser
in de Juni-aflevering van den Tijdspiegel 0. a. //de
regeling van het hooger onderwijs nog steeds achter
wege, en zijn de gymnasien een voorwerp van de
aanhoudende zorgeloosheid de rregeering het middel
baar onderwijs is geregeld, en nu moge de ervaring
reeds hebben geleerd, dat vrije studie zich kwalijk paart aan
twaalfjarigen leeftijdmen moge reeds de verrassende
ontdekking hebben gedaan, dat een doctorsgraad in
de plilosophia naturalis nog geen paedagogische kennis
en paedagogischen tact waarborgt deze verdienste
heeft het middelbaar onderwijs, dat het de natuur
wetenschap brengt binnen liet bereik des volks. Rijker
kennis, ruimer blik, meer praktischen geest verwachten
wij daarvan.
«Maar godsdienst en zedelijkheid?
//Zouden zij inderdaad wat van de natuurwetenschp
te duchten hebben? Weinig vertrouwen moet hij wel
stellen in zijn God, die vreest dat het onderzoek van
de werken des Schepperé het hart zal vervreemden van
den Werkmeester.
//En toch, niet alleen van lichtschuwe Ultramontanen,
die in den Geest hun doodvijand erkennen, niet maar
van onbuigzame confessioneelen, die in een verouderde
wereld-beschouwing eeu bestanddeel van den gods
dienst zien, óók van andere zijden vernemen wij de
klacht over eenzijdigheid, bedenkelijke eenzijdigheid.
//Mist die klagt wel allen grond?
z/De natnur-wetenschap stelt den mensch tegenover
de werkelijkheid, tegenover het stugge feit, tegenover
een onverbrekelijke keten van oorzaken en gevolgen,
die hij opmerken, onderzoeken, wellicht zelfs begrijpen
kan, maar waarvoor hij bukken moet. Welaanhij
leere eerbiedig te buigen voor de orde van het heelal
hij leere zich een deeL te gevoelen van het groot ge
heel. Maar hij leere daarbij dat er nog een andere
wereld is, de geestelijke, en dat haar bestaan een feit
is, even onloochenbaar als het bestaan der stof; hij
erkenne in zich den vertegenwoordiger eeuer hoogere
wereldorde, bestemd om de natuur te beheerschen
zijn vorming zij ook aesthetisch, zedelijk en godsdieustig.
//Kennis is macht; dat is een phrase, die vooreen
waarheid geldt. Alleen in zóóverre is kennis macht
als een wapen macht is: alles hangt af van de hand
die het wapen voert. Is het de hand van den held
of van den sluipmoordenaar
z/Het weten sta in den dienst van een edel beginsel.
Zelfs eene veelzijdige. ker)"is hoeveel te meer éénzijdig
realistisch onderwijs, is onvoldoende om het persoon
lijke leven krachtig te ontwikkelen, zelfstandige, edele
karakters te vormen.
z/En het godsdienst-onderwijs moet het zich niet
vergenoegen met enkele snipper-uren, opgedrongen aan
jongelieden, wier geest reeds door een vollen school
tijd is afgemat? Wordt het niet als bijzaak, en minder,
met blijkbare geringschatting bejegend?
En de studie der klassieke oudheid, zoo eigenaardig
geschikt om edele, krachtige karakters te vormen
kwijnt ze niet tot stervens toe?"
Een bediende van de heeren JHa velaar Zoon
kassiers te Rotterdam, een wissel moelende incasseeren
aan boord van een schip, viel van de loopplank in
het water, waaruit hij spoedig werd opgehaald; de
portefeuille met wissels en geldswaarde echter was ge
zonken, en toen zij en de daaruit gevallen bankbil
jetten en wissels werden opgevischt, vermiste men nog
verscheidene wissels en eene waarde aan bankbiljetten
van ruim /'2000.
Door een kwaadwillige hand is verleden week 's
nachts te 12 uur brand gesticht in de houtzagerij van
J. v. d. Made te Klundert, waardoor stoomzaagmolen
eeue menigte voorhanden hout, benevens drie huizen
op de molenwerf staande, en nog zeven nabijgelegen
wouingen met schuren, door het vuur werden vernield.
De brand liet zich zoo gevaarlijk aanzien, dat men de
geheele gemeente in gevaar zag.
De veroorzaakte schade wordt berekend op ongeveer
50,000. De meeste woningen waren geassureerd
de inboedels echter niet.
De justitie uit Breda iieeft zich naar de Klundert
begeven om die), dag en den volgenden nacht het
onderzoek voort; ,ze<met dat gevolg, dat tegen zekeren
G. v. L., kostganger bij T een bevel van aan
houding is verleeud met last tot overbrenging naar
het huis van arrest te Breda. Men denkt dat wraak
neming over eene vervolging wegens diefstal op ge
meld erf, sedert eenigen tijd aanhangig, tegen T. D.
kostbaas van den aangehoudene, tot deze misdaad
heeft geleid.
Kerkn ieuws.
Evang. Uuth. Keuk.
Drietal: te Zaandam dd. H. C. Lohr, W. S. F.
Meiners en F. Domcia Nieuwenhuis, predikanten te
Kampen, Bergen op Zoom en Beverwijk.
Mijn laatste woord aan -,i Meer Wertkeii,
naar aanleiding van zijne Anticriiiekin het
vorig nomner dezer Courant.
Weled, Heer
In uwe Historische S c li c t onderwerpt gij
u, zooals het een fatsoenlijk schrijver betaamt, aan het
oordeel van den lezer; daarom dacht ik niet dat gij
over de openbaar uitgesproken meening van nog slechts
écn lezer zoo kregelig zoudt geweest zijn maar, zegt
de Redactie van het Woordenb. der Nederl. taal, Afl. 4,
- 't was reeds in 1866 in een door haar gewaar
merkt berichtDe eene dag leert den anderen. Zoo zal
men later b. v. Akkoord vinden, in plaats van Accoord,
gelijk wij vroeger schreven. Gij hebt dus ook te dezen
aanzien ongelijk, en daar er in uw boekje kronijk,
kronijken en kronijkschrijvers staat, moet gij 't mij
niet kwalijk nemen, dat uw geloof aan kro?iiek in uw
manuscript, mij een beetje verdacht voorkomt, en ik
onwillekeurig denk dat gii, even als ik, met de spelling
van de Vries en te Winkel niet zeer bekend zijl.
Omtrent Modet. die mij onder vijl' verschillende
namen bekend is, hadt gij korter kunnen zijn. De
door u aangehaalde werken zijn daarvoor te over bekend.
Nog bijna ontelbaar veel schrijvers spreken van hem.
Ik verwijs u, om slechts enkelen er van te noemen,
naar de werken van te Water, van Male, naar 1'
Histoire de Bruges, Jaerboeken van
van Broer Cornells, Uyttenhooven, Kist en Royaards
een handschrift van de 16e eeuw, van den ntomut:
Jean Ballin, berustende in de bibliotheek van Mons
enz. enz. Het gelegenheids-literatuur-seheppende
Nederland is rijk aan zulke boeken.
Zij rechtvaardigen uw harde oordeel over hem vol
strekt niet. Modet /Vertrok uit de stad, en ontving
den 31 December 1576 een getuigenis van den Magi
straat, dat hij zich alhier eerlijk had gedragen in 't'ainbt
als dat behoort."
Nu kom ik aan de zoogenaamde fijne pik.
Over Kaarsemaker hebt gij meer gelezen dan ik
zegt gij; dit kunt gij onmogelijk weten, vermits gij
mij nooit gesproken hebt.
De heldendaden van Kaarsemaker noemt gij eene
'legende en 'tgevecht aan 'tNieuwe Hoofd geheel
verzonnen.
Dit beweren hebt gij te bewijzen.
Noch in uw Zierikzeesche Vrijheidsdag, noch in
uwe Anticritiek, hebt gij een enkel bewijs voor uwe
stelling bijgebracht.
Ik wacht na het feest afdoende en dus niet
9chipperachtig te vernemen, dat de bronnen waaruit
de Kauter, de Ruever en dr. Camphuysen geput hebben
vaisch, en alzoo de dadeu van Kaarsemaker eene
legende zijn. Tot zoolang blijf ik aan hem en zijne
werken gelooven.
De Kanter, die notaris en geen bandiet was, be
hoorde tot de geloofwaardige personen, „ora ailerley
instrumenten ende geiuygschriftenhoedanig die
mogen zijn te bekragtigen". Nu korat het mij onver
klaarbaar voor dat iemand, aan wien het publiek een
schier onbeperkt vertrouwen schenkt, en die steeds
zoo nauwkeurig moet zijn, zoodra bij een ander ge
bied betreedt, zich zoo schromelijk zou vergeten, om
in het laatst der 18e eeuw eene legende te gaan weven,
en die als geschiedenis te boeken. Dat overigens zijne
betrekking hem niet tot geschiedschrijver stempelt,
spreekt van zelf. De uwe doet dit u ook niet.
Hoe gij nu bij uwe verkregen wetenschap, dat de
heldenfeiten van Kaarsemaker eene iegende zijn en
't gevecht aan 't Nieuwe Hoofd geheel verzonnen, op
den 16en Juli zijn //figuur gaarne met eeu lustig
hoezee zult helpen begroeten"; hoe de commissie onzer
feestviering, aan wie gij uwe schets heb opgedragen;
en wat de persoon, die in den optocht Kaarsemaker
moet voorstellen, dragende de banier van Zierikzee,
moeten doen; begrijp ik niet. Gelooven zij u op gezag
dan moet natuurlijk dat uommer van het optochts
programma vervallenmen kan toch in onze dagen
op klaar lichten dag geen logende-man vertoonen.
23 Juni 1872.
De aankondiger can uw boekje.
"F5 r gl ia li r- ij k
Nog altijd discussieert de Nationale over de leger-
wet. Het eene artikel voor, het andere na wordt met
groote meerderheid van stemman aangenomen. De
haat tegen Duitschland is gelukkig niet sterk genoeg,
om de HH. van het zwaard ziende blind te maken.
Men maakt geen aanspraak meer op den eeretitel van
de eerste natie der wereld, in cas van oorlog bovenal,
men neemt van den vroeger zoo geminaeliten vijand
over wat men meent te kunnen gebruiken b. v. het
éénjarig vrijwilligerschap. Maar de legerwet en
hare behandeling- hebben veel van hare belangrijkheid
verloren, nadat de vertegenwoordigers der verschillende
//conservatieve fractien" Donderdag 11. een bezoek
hebben gebracht aan den lieer Thiers. Alle gedepu
teerden, zoowel als de dagbladen van allerlei kleur
houden zich bezig ract 'tgeen er toen tusschen den