Binnenland.
Anticritiek.
der büitenlandsche fabrieken. Dan is het de
plicht der Nederlandsche industrieelen, om te
trachten de büitenlandsche fabrieken op zijde
te streven, en 7.00 mogelijk van de Nederlandsche
markt te weren.
En moet er dan een verwijt van gemaakt
worden aan de liberale pers, als zij zwijgt over
do „benadeeling" der bmnenlaudseke industrie,
waar zij overtuigd is, dat op onze markten de
Nederlandsche manufacturen natuurlijk meerdere
voordeelen hebben op de büitenlandsche, omdat
de laatste aan invoerrechten, zij het dan ook
tot een gering bedrag, onderworpen zijn? Ligt
nu de oorzaak van het kwijnen der inlandsche
fabrieken in de invoerrechten bij verzending
naar buiten, wederkeerig moet zulks ook mei
de büitenlandsche zijn.
Wij herhalen daarom, dat wij dc beschuldi
ging, der liberale pers aangewreven, verre van
ons werpen, en dat wij in do insinuatie van
het Dagblad een nieuw bewijs zien voor de
goede trouw, waarmede dat orgaan der open
bare meening zijne taak vervult. Wij willen
niet optreden als protectionisten van de büiten
landsche industrie ten koste van de Neder
landsche, maar wij willen ook evenmin uitslui
ting van die büitenlandsche industrie ten behoeve
der inlandsche. Dc regeering heeft met vrij
gevigheid onze markt m opengesteld voor lede
ren fabrikant, onverschillig waar bij is geves
tigd, 0111 cene eerlijke concurrentie in het leven
te roepen. E11 waar wij andere regeeringeu
dat voorbeeld nog niet met dezelfde vrijgevig
heid zien volgen, moet liet onze industrieelen
aansporen, om door betere waar en goedkoo
peren prijs, de büitenlandsche fabrikaten op zijde
te komen en van onze markten te weren.
ZIERIKZEE, IS Juni.
Ziehikzee, 20 Juli. Door beleefde aanbieding van
den heer mr. J. P. Am.ersfoovdt, welk aanbod door
het Iloofd-Bestuur der Hqllandsche Maatschappij van
Landbouw is aangenomen, zal er den 4 Juli a.,s. op de
Badhoeve in Haarlemmermeer een uitnemende gelegen
heid gegeven worden aan alle leden der bestaande
Maatschappijen van Landbouw met hun vrouwen, op
vertoon van hun diploma, om kennis te maken met
al de nieuwste landbouwwerktuigen. Vooral worde de
aandacht van heeren landbouwers -gevestigd op den
stoom-hooidroger van Gibbs,
welk werktuig versolt gras in droog hooi verandert
binnen tien minuten tijcis.
De werktuigen zullen allen inbeweging vertoond worden.
Aanvang 's morgens te 10 ure.
VVÈGWIJZER NAAR DE BADHOEVE.
Van Amsterdam met rijtuigen o. a. verkrijgbaar aan de
Stations der Hollandsche en Rhijn-Spoorwegen, en
bij Mr. Kroondijkj aan den //Laatsten Stuiver,"
Leidsche Bosch; afstand langs Overtoom en Sloo-
t er weg 7000 meters straatweg.
Van Haarlem met rijtuigen o. a. van het Spoorweg-
Station van uit de Schalkwijkerpoort langs
Zomervaart, Ringvaart, Port de Liede, Spaarn-
wouderweg en Slooterweg; afstand 9000 meters
grindweg.
Van het Station Halfw eg met rijtuigen van mr. Hoogland
afstand 5500 meters grindweg.
Uit Weraeldinge meldt men van 14 Juni het vol
gende De uitreiking der provinciale belooningen voor
getrouw schoolbezoek in 1871, op heden, bezorgde
jong en oud alhier weder een dag van waar genot.
Behalve 13 getuigschriften (waarbij voor 6 kinderen
van behoeftigen eene gift ad 2,50) door den hoofd
onderwijzer, werden door den president van 't school
verbond nog een GOtal prijzen uitgereikt aan die
leerlingen, die daarop door hun trouw schoolbezoek
aanspraak hadden een en ander werd afgewisseld door
toepasselijk gezang der kinderen en toespraken van
burgemeester, wethouder, president en vice-president
van 't schoolverbond en onderwijzer. Alvorens werd
overgegaan tot het onthaal der kinderen opchocolaad
en koek was den onderwijzer eene even ongedachte
als aangename verrassing bereid. Namens een 23tal
kinderen werd hem, bij monde van twee zijner oudste
leerlingen, op hartelijke wijze een keurig inkfctoestel
met zilveren penhouder aangeboden èn als bewijs van
hoogachting èn omdat hij thans jarig was. Ieder was
zeer aangedaan, de jarige wel het meest, door dit
treffend bewijs van liefde zijner leerlingen.
Ook de lieer inspecteur van 't lager onderwijs in
Zeeland, die het feest voor een gedeelte bijwoonde,
betuigde met een eu ander zijne Uooge ingenomenheid.
Voorzeker, waar zóó bestuur eu inwoners met de
regeering medewerken tot aanmoediging van getrouw
schoolbezoek, kan dit niet anders dan gunstig werken
op bet onderwijs.
Eerstdaags zal eene kleine wijziging in den vorm
der briefkaarten worden gebracht. De inlichtingen
onder aan zullen vervallen, waardoor men meerder
ruimte verkrijgt voor het te schrijven adres.
In de zomervergadering der Provinciale Staten van
Zeeland, welke den 2 Juli a. zal geopend worden, zal
o. a. behandeld wordenhet weder invoeren der
tolheffing op den grooten weg 2e klasse van Zierikzec
naar den Steiger te Zijpe.
De Hollanders aan de Kaap vergeten hunne stara-
genooten niet, en blijken ook in de herwinning onzer
onafhankelijkheid voor 300 jaar, op 1 April jl. fees
telijk herdacht, belang te stellen. De lieer Mijburgh,
consul-generaal der Nederlanden, heeft zich althans
bereid verklaard bijd.iagen te ontvangen voor de oprich
ting vnn een Zeemanshuis te Brielle en heeft reeds
ruim 900 voor dat doel kunnen overmaken.
De oude wallen van Middelburg, sedert lang van
gedaante veranderd en thans lot zoo schoone wandel
plaatsen hervormd als men ze elders nauwlijks vindt,
waven op den heerlijken zomer-avoud van den 1 7 voor
een gedeelte eenvoudig maar met smaak verlicht.
Midden in de breede vest lag een fraai verlichte
muziektempel, waaruit beurtelings de liefelijke tonen
opstegen van Bellini's «Norma," van Vf/di's //Lom
barden," straks van Mendelsohn's //Hoclizeitsmarscli"
of van Abts keurig //Abendlied," afgewisseld door een
opwekkeude wals of polonaise. Het volkslied en de
banieren met de Würtembersche en Oranjekleuren,
herinnerden aan don vier en vijftigsten jaardag van
Neêrlauds koningin, terwijl eene ontelbare menigte de
wandelpaden en Singel vulde en met blijkbaar genoe
gen dat kleine volksfeest genoot of gadesloeg, hetwelk
haar bereid was door de vereeniging uit hat volk
voor het volk. Een der nabijgelegen villa's die
van den raadsheer Pickc was bij deze gelegenheid
zeer fraai geïllumineerd'.1,.'
De kamer van koophandel te 's Ilage heeft een
adres tot den minister van financiën gericht, om de
aandacht te vestigen op de onzekere wijze van het
brievenvervoer, gebleken uit de vermeerdering van het
aantal vermissingen. De kamer verzoekt dat maat
regelen genomen wordeii" om aan dien toestand zoo
spoedig mogelijk een "einde 'te: maken.
Van de zoo nuttig werkzame vereeniging Schufcte-
vaêr, is thans te Zaandam' eene afdeeling opgericht,
die aanvankelijk reeds 77 leden telt. Eerstdaags zal
zij haar dcfiuitief bestuur kiezen.
Naar men verneemt zon bij den raad van state
aanhangig zijn een ontwerp-besluit, bepalende het
nieuwe maximum van het getal notarissen, naar aan
leiding van de laatste lOjarige volkstelling.
(Weekhl. v. Notarisambt.)
De Arrondissements-Rechfcbank te Deventer heeft
heden uitspraak gedaan in de bekende zaak tegen den
heer Van Vloten en hem veroordeeld tot vijftien
dagen cellulaire gevangenisstraf benevens een geldboete
van 300 eu in de kosten van het geding, met bevel
dat het vonnis zal worden aangeplakt te Groningen,
te AVinschoten, te Deventer eu te Bloemendaal. De
eisch van 'het openbaar Ministerie luidde, zooals men
weet, een maand cellulaire gevangenisstraf en eene
geldboete van 300.
De welwillende beoordcclaar van mijn boekje//De
Zierikzeesche Vrijheidsdag" verplicht mij tot het geven
van een kleine repliek. Laat mij dit doen in gemeen-
zamen vorm, als tot hem sprekendezoo vermijd ik
veel omhaal van woorden, als: //geeerde beoordeelbar,"
//vriendelijke criticus" enz. en ik geloof dat mijn criticus
er niet boos ora zal worden.
Ik begin met een paar kleinigheden, dat ruimt al
vast wat op. U zegt dat accoord, akkoord inoet zijn.
De Woordenlijst van dc Vries en te Winkel geeft op:
accoord. Hebben die heeren 't mis, dat kan ik niet
helpen, doch ik houd mij voor 't gemak maar aan
hen. Kroniek is beter dan kronijk, zoo als u terecht
opmerktik meen ook wel te weten dat in mijn
manuscript kroniek staat en daarom moet dit abuis
maar naar den bak der drukfouten, die er tot mijn
spijt nog in 't boekje zijn, ondanks mijn vlijtig zoeken
doch dat is de schuld van den zetter. Die zetters
zijn voor een schrijver nog lastiger dan de recensenten,
met dezen kan men nog eens praten en de bezwaren
opheffen, doch die lompe drukfouten blijven daar staan
ten eeuwigen dage. Ook zelfs in de Zierikzeesche
Courant heeft de zetter u en mij weer parten gespeeld.
In sommige afdrukken van dat blad vind ik ml. nog
eene aanmerking van u, die ik echter in mijn exem
plaar der Courant niet vind. Zij betreft de spelling
van t woord beeldenstorm. Vindt u waarlijk l>eelkl-
storm welluidender Ik houde liet met het gebruikelijke
"beelclen^om, zooals de woordenlysi, het trouwens
ook opgeeft. De nieuwe spelregels schijnen u niet
zeer bekend te zijn.
/,Het verhaal is over 't geheel prettig geschreven en
laat zich aangenaam lezen." Zie, daar ben ik al ruim
mede te vreden dit is ai heel vee! voor mij en voor
de koopers van t boekskc ook. //Geselliedkundige
waarde heeft het niet." Dit moet nog blijken. ïk
zal er wel oppassen aan mijn eenvoudige schets op
zich zelf eenige waarde als diepgaande geschiedkundige
studie te hechten. Dit was mijn doel met liet schrijven
ook niet en met liet oog op den overvloed van stof.
en mijn beperkt bestek ook niet mogelijk. Maar als
uit geschriftje eens de aanleiding werd, om tot de
volkomen klare oplossing der Kaarsemakers-kwestie te
geraken, door bevoegde gesehiedvorschers tot een-
grondig onderzoek uit te lokken, dan verwierf toch
het boekje ook voor de geschiedkundige wetenschap zich
wel eenige waarde. //Populairgeschreven is het ook niet."
Nu ja, wat noemt u populair? 't Was voor mij nog
al moeielijk een toon te kiezen. Als ik mij lezers
dacht, die van de geliecle historie niets weten, dan
kon ik 't hun ook onmogelijk in vijftig bladzijden
duidelijk cn omstandig vertellen. Stelde ik mij een
eeniffszins en een meer beschaafd publiek voor, dan zou
wat u met //populair" schijnt te bedoelen, niet veel
kans hebben van te bevallen. Waarlijk, ik ben nunl.
wel te vreden dat ik uw lof van prettig en aangenaam
geschreven te hebben verwerven mocht.
Bij 'tgeen u omtrent die gebruikelijke phrase vaü-
't //martelaarsbloed" zegt, schuil ik weg achter Beèts,
die ons, pas onlangs, nog zoo welsprekend herinnerd
heeft hoe moeielijk 't is iets te zeggen, wat nog nie
mand vóór ons gezegd heelt. Zie, is uw eigen uit-
drnkkiug van //afgezaagd en onfrisch" zelf niet ai erg
afgezaagd Doch, waar 't meer op aankomt, dat 5*
de waarheid van mijn phrase, en die zal wel ongekreukt
blijven.
Wat ik over Modet gezegd heb steunt o. a, op 't
gezag van Hooft (1 deel VI boek, pag. 404405 der
editie van Dr. Hecker.) Hij zegt nog al wat vau
Modet, die zeker wel ijver had, doch menigmaal iuei
met verstand en vast niet zonder eigenbaat. Ohm-lotto
de Bourbon zei later vau hem dat bij niet moest,
heeten Modet maar LnmodeL U kunt verder in Ge
rard Brandt's Historie der Reformatie mijn harde
oordeel nog meer bevestigd vinden. Zie deel I 11.
529, 718 enz. enz. Ik erken evenwel dat dit overigens
zijn verdiensten voor de goede zaak niet weg neemt,
doch hier te Zierikzee heeft liij meer kwaad gedaan
dan goed.
Ik kan u ook nog- een warm verdediger vari Modet
aanwijzen, die m. i. evenwel Hooft's eu Brandt's
uitspraken niet kan ontzenuwen. Zie Johau Barueth
Hollands en Zeelands Jubeljaar I5'721772. (Dord
recht 1772) bl. 137 en verv.
In 't kort vindt men Model's wedervaren te Zierikzee
ook in //Tegenwoordige Staat van Zeeland," deel I
bl. 394 en verv.
Zie xoo, nu zijn de kleinigheden afgedaan en kan
ik overgaan tot een zaak van meer gewicht.
Ik moet beginnen met iets te zeggen dat naar pe
danterie zweemt eu dat ik toch niet mag inhouden.
Gelieve 't in goeden zin en niet als een speldeprik op
vatten. Uit 'tgeen u schrijft racen ik te moeten op
maken dat ik ovei Kaarsemaker uog meer gelezen heb
dan u. Saus vanite, j'en sais pins long que vous, zou
zeker Eransch advocaat zeggen, en toch ben ik niet
overtuigd.
Ik heb op mijn tafel liggen het boek van mr.
A. J. de Ruever (Middelburg 1778') bevattende de
redevoering van A. Caropuuysen over Lieven Janssen
Kaarsemaker, dc stukken die voor gedenkschriften van
Kaarsemakcr doorgaan cn nog onderscheidene bijzon
derheden en ophelderingen; en toch, hoe meer ik dat
alles herlees en overpeins, des té minder kan ik het
erkennen als historisch. 1/ zult dat ook wel niet mem-
kunnen als u 't bock eens onbevooroordeeld pat :e/n.,
en overdenken.
De Kanter heeft uit deze bron geput, en ik heb
hem slechts genoemd, omdat ik weet dat de meeste
mijner lezers de Kanter gelezen hebben en de Ruever
niet zoo algemeen bekend is.
De mij ook zeer wel bekende plaats uit den //6e: -
waardijen" Bor kan op.s niet helpen. Ik weet wei
dat de man in kwestie een persoon is, die bestaan
heeft. In het boek van de Ruever komt hij onder
verschillende namen voor eu hij teekende zich naar t
schijnt dikwijls met variecrende namen. De Ruever
kan zelfs niet uitmaken hoe hij eigenlijk geheeten
heeft. Maar dit is alles de vraag niet. Ik heb mij
in mijn boekje mogelijk voor in de historische eritiek
oninoewijden wat sterk uitgedrukt; ik bedoelde dat
er in de geschiedboeken geen Kaarsemaker ah held
van zulk eenals ze waar was, werkelijk interessante
historie bekend is.
Dit is op zichzelf al een zeer verdacht geval, dat
den gemoedelijken onderzoeker wel moet opwexke tot
misnoring, omdat het hem aanleiding geeft tot twijfel.
Twijfel nu is óp Tgebied van wetenschap geoorlootd.
